گروه سیاسی خبرگزاری فارس زینب رازدشت: مذاکره به معنای گفتگویی میان دو یا چند فرد یا گروه است که با هدف دستیابی به یک درک مشترک، رفع نقاط اختلاف، یا رسیدن به منفعتی در نتیجهٔ آن گفتگو، ایجاد توافق در خصوص دوره های اقدام، چانه زنی برای منفعت گروهی یا جمعی، یا حصول نتیجه ای رضایت بخش برای منفعت تمامی افراد یا گروه های درگیر در فرایند مذاکره، انجام می شود.

با این تعریف، در مذاکره گذشته ایران و آمریکا، طرفین باید متعهد به عهد و پیمان هایی می شدند که در آن منعقد کرده بودند، اما این در حالی است که تنها ایران به عهدهایش وفادار ماند و آمریکا با بدعهدی اش، همه آن توافقات را زیر پا گذاشت.

آمریکا با وجود چنین بدعهدی ها مجددا به دنبال مذاکره با ایران است؛ او نه تنها به دنبال عذرخواهی برای بدعهدی اش نیست، بلکه در همه جا سخن از مذاکره با ایران را دارد و از طرفی در کنار این تلاش ها، اتهام هایی را به ایران می زند.

در چنین شرایطی که آمریکا نمی داند با خودش چند به چند است، از ما انتظار دارد تا پای میز مذاکره بنشینیم. در رابطه با چرایی مذاکره و ضرورت های آن، گفت و گویی با حسن ملکی کارشناس مسائل سیاسی داشته ایم. آنچه از نظر می گذرانید حاصل گفت و گوی ما با وی است.

فارس: هر چند مدت یکبار، آمریکا به دنبال مذاکره با ایران است و مسئولان آمریکایی از جمله رئیس جمهور آن در میان صحبت هایش از مذاکره با ایران صحبت می کند. بنظر شما در این شرایط کنونی چه باید کرد و آیا مذاکره با آمریکا منطقی است؟

ملکی: مذاکره و گفت و گو با آمریکا به یک بحث بسیار پیچیده و چالش برانگیز تبدیل شده است، زیرا نگاه دولت آمریکا به مذاکره چیزی است که شاید با نگاه علمی به موضوع مذاکره بسیار متفاوت است، یعنی نگاه آنها به مذاکره براساس مطامع شخصی و انگاره های منفعت طلبانه ای است که دولت آمریکا همیشه داشته است. این مسلم است که هر انسان عاقلی همواره تلاش می کند تا از درگیری و نزاع و جنگ پرهیز کند و چالش ها و مشکلاتش را از طریق صلح آمیز و گفت و گو حل کند، زیرا درگیری و جنگ هزینه های متعددی را برای مردم و جامعه دارد و مذاکره یک راهی برای دور شدن از جنگ؛ چه جنگ سخت و چه جنگ اقتصادی در حوزه تحریم ها و امثال این ها است.

از طریق یک مذاکره به معنای واقعی ۲ طرف ضمن اینکه از منافع خودشان دفاع می کنند، سعی می کنند به صورت متقابل از بعضی از خواسته ها و مطالبات به حق یا نابه حق خودشان کوتاه بیایند تا منافع حاصله از این مذاکره را بین خودشان تقسیم کنند و بتوانند جلوی بروز مناقشات را بگیرند؛ در واقع قوانین و ضوابطی بر مراودات و تعاملات فی مابین حاکم باشد.

فارس: انجام این نوع مذاکرات چه اهمیتی می تواند داشته باشد؟

ملکی: انجام این نوع مذاکره و گفت و گو و و اثرگذاری انجام آن به اندازه ای اهمیت دارد که طی سال های اخیر رشته دانشگاهی در زمینه مذاکره، روش ها و شیوه های مذاکره هم در دانشگاه ها به وجود آمده و تدریس می شود. در واقع تلاش می شود که به شکلی کشورهای دنیا را قانع کنند مبنی بر اینکه که مذاکره بهترین روش است منتها یک نکته وجود دارد و آن این است که بالاخره مذاکره باید در یک بستر آرام و همراه با تفاهم دو جانبه صورت بگیرد. اینکه یک طرف دائم با تهدید و تحریم بخواهد طرف مقابل را وادار کند تا باید پای میز مذاکره بیاید، اما خودش هیچ کوتاه نیاید و از رفتارهای خودش عذرخواهی نکند، درست نیست.

در مورد آمریکا باید گفت که رفتارهای استعماری، دخالت های بسیار زیاد و نقشش در کشته شدن بسیاری از مردم ایران در حوادث مختلف است، هم از جهت پایه حقوقی و هم از جنبه نتایج اش خدشه دار است.

فارس: با این تفاسیر می توان با آمریکا مذاکره کرد یا خیر؟

ملکی: اگر ما بخواهیم بگوییم در رابطه با مذاکره ایران و آمریکا چه تحلیلی می توان داد و آیا می شود با آمریکا مذاکره کرد یا خیر؟ باید به چند نکته اشاره کنم. نکته اول این است که مردم ایران هیچ زمانی سوابق آمریکا را در زیر پا گذاشتن بسیاری از تعهدات فراموش نمی کنند. همچنین آنها این نکته را هم فراموش نمی کنند که آمریکا بیشترین میزان دخالت در کشور ایران را داشته و نقشش در حمایت از رژیم دیکتاتوری پهلوی بوده است. این دخالت آمریکا دخالتی نیست که فقط منحصر در ایران باشد.

*آشکارترین مداخله آمریکا، سرنگونی دولت مردمی دکتر مصدق بود

ما می بینیم که آمریکا در حدود ۲۵۰ سال حیات خودش، تقریبا به همان میزان سال های سپری شده از تاریخ در جنگ، تجاوز و مداخله نظامی مشارکت داشته است و اگر ما ده ها و ده ها کودتای موفق یا ناموفق آمریکا را در کشورهای مختلف دنیا به این رقم اضافه کنیم، تعداد مداخلات آمریکا در سایر کشورها بیشتر از این موارد می شود که یکی از آشکارترین و فراموش نشدنی ترین این مداخلات، سرنگونی دولت مردمی دکتر محمد مصدق در ۲۸مرداد سال ۳۲ بود و در آن زمان از طریق عملیات آژاکس و فرستاده آمریکا که با پول در داخل کشور، عده ای را تطمیع کرد، صورت گرفت.

این مداخلات را ما می بینیم؛ کودتاها در مناطق مختلف دنیا در چند دهه گذشته صورت گرفته است. این کودتاها در نقاطی همچون گوآتمالا، هائیتی، برزیل، بولیوی، شیلی، نیکاراگوئه، عراق و هر جایی که منافع آمریکا به شکلی حاصل نمی شده، بوده است. این کودتاها با هدف تأمین منافع آمریکا صورت گرفته است و ایران فراموش نمی کند که مردم به یک حکومتی اقبال داشتند و آن حکومت دکتر مصدق بود و آمریکایی ها آن را به دلیل آنکه دکتر مصدق جلوی منافع شان در منابع نفتی ایران را گرفته بود، سرنگون کردند. در جریان لانه جاسوسی آمریکا فاش شد که چطور آنها علیه انقلاب نوپای ایران تلاش می کردند، آنها می خواستند دوباره رژیم پهلوی را برگردانند.

فارس: ما یک مرتبه پای مذاکره نشستیم و شاهد بدعهدی آمریکا بودیم . . .

ملکی: بله درست است. حمایت از گروه های تروریستی منافقان، تحریم های گسترده از سوی آنها، حمایت خیلی گسترده و همه جانبه از صدام برای راه اندازی جنگ در سال ۱۳۵۹ و همین بحث اخیر خروج از برجام، از جمله موضوعاتی است که ما را باید به این فکر وا دارد که آمریکا کیست؟ آنها به بسیاری از تعهدات پشت پا زدند.

*خروج آمریکا از برجام نقض آشکار حقوق بین المللی است

خروج آمریکا از برجام نقض آشکار حقوق بین المللی است. این کشور نشان داد که به هیچ کدام از پیمان ها و تعهدات آمریکا نمی توان اعتماد کرد تا بخواهیم دوباره در دام چنین مذاکره ای بیفتیم. آمریکا با خروج اش از برجام ذات پیمان شکن و غیر قابل اطمینان خودش را نشان داد. این ریشه در خوی استکباری و رفتار و منش زورگویانه آمریکا دارد. دولتی در آمریکا همیشه مستقر است که بیشتر به دنبال گسترش سلطه خود و هژمونی آمریکا بر کل دنیاست.

فارس: به نظر شما آمریکا از مذاکره به دنبال چه مواردی است؟

پس از این پرسش شما، پرسش دیگری مطرح می شود که آیا آمریکا به دنبال این است که با نظام جمهوری اسلامی ایران کنار بیاید و با آن رفیق شود تا به شکلی بتوانند با یکدیگر همکاری داشته باشند؟ معتقدم چنین چیزی نیست. آمریکا پیشنهاد مذاکره را برای دشمنی بیشتر دنبال می کند. پیشنهاد مذاکره بیشتر از یک فریب نیست به این معنا که به تعبیر مقام معظم رهبری آمریکایی ها مذاکره را یک وسیله برای پایان دادن به خصومت و کاهش فشار نمی دانند.

آنها دنبال ابزاری هستند تا از طریق آن ابزار بتوانند بیشتر خصومت و فشار خودشان را بر ایران زیاد کنند تا بتوانند حکومت ایران را ساقط کنند و بتوانند از ایران امتیاز بگیرند، یعنی باز همان مسئله ای که در کشورهای مختلفی همچون عربستان می بینیم که تنها علت رابطه آمریکا با سعودی ها این است که بتوانند دلارهای نفتی آنها را بگیرند. آمریکایی ها به دنبال این هستند که یا ایران را ساقط کنند و یا از آن امتیاز بگیرند.در واقع براندازی هدف همیشگی و ثابت ایالات متحده در تقابل با ایران و خیلی دیگر از کشورهایی است که به نوعی می خواهند آزاد و مستقل باشند.

فارس: به نظر شما هدف آمریکا از مذاکره، کوتاه آمدن از اهدافش است؟

ملکی: اعمال تحریم، مقابله با فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران و طرح موضوعاتی همچون نقض حقوق بشر در ایران، متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم، اعلام نگرانی از فعالیت های منطقه ای ایران، فعالیت های صنعت دفاعی کشورمان، حمایت آمریکا از گروه های تروریستی همچون منافقین، داعش و القاعده که تحت حمایت و زاده آمریکا بودند، همه اینها در جهت تحقق هدف براندازی ایران است و آمریکا هیچ گاه از این هدف خودش کوتاه نیامده و در آینده هم کوتاه نخواهد آمد. اگر حتی لبخند هم بزند، لبخندش برای براندازی است، زیرا ماهیت نظام لیبرالیستی آمریکا به شکلی است که با نظام سیاسی با مشخصات جمهوری اسلامی ایران کنار نخواهد آمد. این طی ۴۰ سال اخیر ثابت شده است. ما نباید یک امر ثابت شده شده و مسجل شده را دوباره به آزمون بگذاریم.

فارس: شاید هم آمریکا در مذاکره، به دنبال بازسازی وجهه تخریب شده است؟

ملکی: بله کاملا درست است؛ آمریکا در مذاکره به دنبال این است تا به نوعی وجهه تخریب شده خودش را بازسازی کند. در واقع آمریکا با خروج بی نتیجه خودش از برجام علاوه بر اینکه مورد شماتت شدید کشورهایی همچون چین و روسیه که ۲ عضو مهم شورای امنیت هستند، قرار گرفت در جبهه متحدین اروپایی خودش هم با نوعی مخالفت شاید هم مخالفت ظاهری مواجه شد.

اینکه کشورهای اروپایی به حضورشان در برجام تداوم دادند و تلاش کردند که یک ساز و کار جانشینی را برای برجام به نام ایستکس بیاورند نشان داد که دوره تک روی آمریکا، سیاست های یک جانبه گرایانه آمریکا و پیروی بی چون و چرای متحدین اش از آمریکا سپری شده است، ضمن اینکه ایران این را می داندکه پذیرش مذاکره با آمریکا آن هم در شرایط فعلی که آمریکا می گوید من به هر شکل ایران را پای میز مذاکره می آورم و از برجام هم به همین دلیل خارج شده ام، به معنی بی اعتبار کردن برجام است. ما نمی خواهیم برجام را در شرایط فعلی بی اعتبار کنیم، زیرا احساس می کنیم باید تا زمانی که نیاز است به این تعهد بین المللی پایبند بمانیم.

*ترامپ منتظر التماس ایران است

نکته بعدی این است که ما در بحث برجام فراموش نکردیم که ترامپ بعد از خروج از برجام و تشدید تحریم ها با یک غرور خاصی بیان کرد که آنقدر ایران را تحت فشار می گذاریم و به قدری آن را تحریم می کنیم و از لحاظ سیاسی و اقتصادی به منزوی آن می پردازیم که توان آن را در حوزه های مختلف افتصادی، دفاعی و نظامی کاهش دهیم تا خودش بیاید و برای مذاکره التماس کند.

طبیعی است که ترامپ و دولت آمریکا در یک سال و نیم اخیر که از بحث خروج آمریکا از برجام گذشته هر لحظه منتظر ایجاد شدن چنین شرایطی بودند که ایران بگوید به مذاکره برگشتیم و بیایید برجام را کنار بگذاریم و برجام ۲ را شکل بدهیم. این طبیعی است که اعلام آمادگی برای مذاکره از طرف ایران حتی اگر با تعدادی شروطی از طرف ایران همراه باشد و آمریکا هم بدون هیچ شرطی مذاکره کند، تصور می کنم که ترامپ آن را قبول می کند و آن را یک پیروزی برای خودش می داند؛ چرا که با خوشحالی از توانش برای آوردن ایران به پای میز مذاکره صحبت می کند، همینطور که از به پای میز کشاندن کره شمالی ها به پای میز مذاکره خوشحال است و آن را یک پیروزی برای خودش می داند.

فارس: البته ترامپ بیشتر نگران رأی آوردن در انتخابات است . . .

ملکی: ترامپ در شرایط فعلی نگران رأی آوردن در انتخابات است و تلاش خود را از همه جهت مصروف این می کند تا بتواند یا ایران را به مذاکره راضی کند یا یک امتیاز دیگری از ایران بگیرد. در واقع مسئله ای که تحت عنوان گرفتن عکس یادگاری مطرح می شد در همین زمینه و از همین جنبه قابل تحلیل است و معنا پیدا می کند؛ چرا که حتی اگر یک دیدار ناخواسته هم بین ترامپ و روحانی صورت می گرفت، تصویر این دیدار مورد سوء استفاده ترامپ قرار می گرفت. پذیرش این نوع مذاکره از طرف ایران به معنای جواب دادن به فشارهای آمریکا است و این در شرایط فعلی به هیچ وجه منطقی نیست.

نکته دیگر این است که آمریکا با سابقه ای که در ابتدای صحبت هایم گفتم یک کتاب بسیار قطوری از مداخلات و جنایت خودش در ایران را دارد و حال می خواهد مذاکره کند، بدون اینکه از مردم ایران عذرخواهی کند. مردم، دولت و مقام معظم رهبری، به هیچ وجه اجازه نمی دهند که چنین اتفاقی بیفتد. باید آمریکا عذرخواهی لازم را بابت رفتارها و اقدامات خودش انجام دهد؛کما اینکه در مورد خیلی دیگر از کشورها هم صادق است، زیرا آمریکا جنایات مختلفی را در کشورهایی همچون ویتنام، ژاپن، عراق، یمن، فلسطین و بسیاری از نقاط دیگر به طور مستقیم و غیر مستقیم انجام داده است که باید بابت آنها عذرخواهی کند و نسبت به این رفتارهای خودش احساس شرمندگی کند؛ در حالی که آمریکا می خواهد بدون اینکه چنین هزینه ای را بپردازد، پای میز مذاکره بنشیند و این اتفاقی نیست که مورد قبول باشد، ضمن اینکه آمریکا هم زمان با اینکه می گوید بیایید مذاکره کنیم و از آن طرف اتهام های ناروایی را به ایران می زند از جمله آنکه ایران نقش اصلی را در حمله به آرامکو داشته است یا بحث اینکه ایران به بعضی از گروه ها و افراد سلاح می دهد؛ اینها همه اتهامات واهی است که به ایران می زند برای اینکه تخریب را انجام بدهد.آمریکا اگر بخواهد این اقدامات را تداوم بدهد به طور طبیعی هیچ عقل سلیمی قبول نمی کند که مذاکره ای با آمریکا صورت بگیرد.

فارس: کاهش توان موشکی ایران یکی از خواسته های آمریکا در مذاکره است، نظرتان را در این مورد بگویید؟

ملکی: آمریکا به دنبال این است که جمهوری اسلامی ایران توان موشکی، صنایع و توان دفاعی خودش را کاهش بدهد و این یک مطالبه بسیار ناحقی است، زیرا نظام جمهوری اسلامی ایران طی ۴ دهه گذشته شاهد این بوده که در زمان هایی که جمهوری اسلامی ایران در مقابل صدام ایستادگی می کرد، چقدر پیگیر شدیم و مذاکرات مختلفی را انجام دادیم تا بتوانیم حداقل با تقویت بخشی از توان دفاعی کشورمان جلوی حمله به مناطق مسکونی مان را بگیریم و به اصطلاح یک سری تسلیحات دفاعی را برای خودمان تأمین کنیم.

اینها از دادن یک ذره سلاح به ایران ترس داشتند و در مقابل دائم و به صورت همه جانبه از رژیم صدام حمایت مالی و تسلیحاتی می کردند. حالا ما چگونه می توانیم از توان موشکی خودمان که یک توان بومی است و آنها در سطح خیلی گسترده تری آن را انجام می دهند و زرادخانه های هسته ای شان پر از کلاهک های هسته ای آماده برای پرتاب است، دست بکشیم. آنها تا زمانی که جلوی رژیم صهیونیستی که الان نزدیک به ۴۰۰کلاهک هسته ای آماده انفجار دارد و تأسیسات هسته ای شان فرسوده است و هر لحظه ممکن است یک خطر بزرگ زیست محیطی را رقم بزند و خطر بزرگی برای جهان انسان های منطقه داشته باشد، بگیرند چگونه می خواهند نظام جمهوری اسلامی ایران را از سلاح دفاعی بومی خودش محروم کنند؟

*دولت آمریکا باید حتما نسبت به رفتارهای گذشته خودش عذرخواهی کند

در چنین شرایطی که رژیم صهیونیستی ایران و کشورهای منطقه را تهدید می کند و حملات نظامی را انجام می دهد و سازمان های بین المللی در مقابل آن سکوت کرده اند، این ها نیازمند یک قدرت دفاعی بازدارنده در جمهوری اسلامی ایران است و بحمدالله این قدرت توسط جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده و آنها هم نخواهند توانست آن را از جمهوری اسلامی ایران بگیرند. دولت آمریکا باید حتما نسبت به رفتارهای گذشته خودش عذرخواهی کند تا ایران در پای میز مذاکره بنشیند و تازه آن موقع است که ما باید با یک تیم مذاکره کننده قوی، انقلابی و کسانی که تنها نگاه شان به منافع ملی و منافع داخل کشور خاص رهبری و مردم کشورمان است، پای میز مذاکره بنشینیم و من بعید می دانم آمریکایی ها طالب چنین شرایطی باشند و اجازه بدهند که صورت بگیرد.

انتهای پیام/