امروز، دهمین سالمرگ رزا منتظمی، خالق یکی از پرفروش ترین و معروف ترین کتاب غیرداستانی ایران یعنی «هنر آشپزی» است؛ کتابی که در دهه ۶۰ و در کوران جنگ تحمیلی، به دلیل کمبود کاغذ با دفترچه بسیج به زوج های جوان اهدا می شد.

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، رزا منتظمی یکم آبان ماه ۱۳۸۸ و پس از یک دوره طولانی خانه نشینی به دلیل کهولت سن در ۸۷ سالگی درگذشت.

او که معروف ترین و محبوب ترین معلم آشپزی ایران قلمداد می شود، کتابی از خود به جای گذاشت که در طاقچه و کتابخانه اغلب ایرانیان به چشم می خورد؛ «هنر آشپزی».

این کتاب که در دو جلد، روش تهیه و آماده سازی ۱۷۰۰ نوع غذا را آموزش داده است، امروز و ۱۰ سال پس از مرگ مؤلف به قیمت غیررسمی بیش از ۲۰۰ هزار تومان به فروش می رسد؛ در حالی که او توانست با این اثر که نخستین چاپش را در سال ۱۳۴۷ تجربه کرد، در زمان حیات به شهرتی ملی برسد.

رزا منتظمی که نام اصلی اش فاطمه بحرینی بود، سال ها در آموزشگاه های کشور، هنر آشپزی و شیرینی پزی به دختران این کشور آموخت و تجربه هایش را در اثری جمع آوری کرد که ۵۰ بار به صورت رسمی تجدید چاپ شد و اکنون، نسخه های گوناگونی از آن در قالب پی دی اف به صورت رایگان در اینترنت قابل دستیابی است.

با این همه، منتظمی که این کتاب را حاصل یک عمر تجارب شخصی و هنری خود می دانست و پخت غذاهایی را متناسب با ذائقه ایرانی و توان مالی سطوح مختلف جامعه هم وطنانش در آن آموزانده بود، در سال هایی به دلیل کمبود کاغذ و گرانی کتاب، خودش به فروش کتاب روی آورد و چون امتیاز نشر آن را به ناشری نداده بود، این اثر گرانسنگ و ماندگار را به صورت شخصی و تک نسخه به مردم می فروخت.

در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی که کشور به دلیل بحران های ناشی از جنگ تحمیلی و مشکلات جدی ارزی با آن روبه رو بود، ناشران کتاب «هنر آشپزی» با نیاز زیاد به کاغذ و جلد سخت، آن را از دستگاه های چاپ پایین آوردند و فروش چنین کتابی را مقرون به صرفه ندانستند. با این حال، خانم منتظمی به فروش تک نسخه آن تعداد کتابی که در خانه داشت، روی آورد و حتی با فروش همین تک نسخه ها زندگی خود را تا زمان حیات ادامه داد.

نکته جالب توجه درباره این کتاب آن است که «هنر آشپزی» این معلم آشپزی و نویسنده محبوب، در دهه ۶۰ و در کوران جنگ تحمیلی با یک ایده هوشمندانه در اختیار زوج های جوان قرار می گرفت. این کتاب با دفترچه بسیج اقتصادی که مرجع اختصاص اقلام و نیازهای ضروری خانواده ها در سال های پس از انقلاب بود، به زوج های جوان تعلق می گرفت. آن گاه در دفترچه بسیج این زوج ها، مهری درج می شد که کتاب «هنر آشپزی» را گرفته اند!

رزا منتظمی ۱۰ سال قبل در چنین روزی از دنیا رفت، اما کتابی که پس از دیوان حافظ، بیش ترین فروش را در میان آثار غیرداستانی داشته، همچنان در دسترس مخاطبان ایرانی به ویژه بانوان خانه دار و هنرمندی است که با توان اقتصادی خانواده خود می خواهند بهترین غذاها را برای خانواده تهیه کنند.

پس از این کتاب، آثار دیگری با موضوع آموزش آشپزی به بازار نشر آمد، اما هیچ گاه اقبال «هنر آشپزی» را نیافتند.

انتهای پیام/