آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی؛ شاهکاری برجای مانده از ایلخانیان+فیلم



به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، در آغاز بنایی رفیع و با عظمت بود که به دستور عمادالدین جمال الدین عبدالوهاب وزیر سلطان محمد خدابنده از خشت خام ساخته شد و شیخ علا الدوله سپس خانقاهی بر آن افزود و در آنجا به ریاضت پرداخت و پس از مرگ در آنجا به خاک سپرده شد.

بنای خانقاه و آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی که بازمانده معماری اواخر قرن هشتم است، به علت نداشتن استحکام و بی توجهی روبه ویرانی نهاد. به طوری که به جز دو ستون ایوان بقیه بنا منهدم شد.

صوفی آباد نام روستایی در مسیر تهران مشهد است. این روستا از توابع شهرستان سرخه بوده و با شهر سرخه ۱۱ کیلومتر فاصله دارد.

آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی، صوفی بزرگ سده های هفتم و هشتم قمری ایران، در این روستا واقع است. برای رفتن به این روستا، از جاده اصلی باید وارد جاده فرعی باریک اما آسفالته شد و پس از طی مسافت ۶ کیلومتر به صوفی آباد رسید.

روستا خیلی کوچک بوده و ساختمان هایی که در آن وجود دارد بسیار قدیمی به نظر می رسد. پیدا کردن مقبره کار مشکلی نیست.

وارد خانقاه که می شوید محوطهٔ بزرگ مربع شکلی را خواهید دید که گنبد عظیم بقعه، بالای آن قرار داشته و در چهار طرف این محوطه راهروها و اتاق های متعدد ساخته شده بود. روی قبر شیخ علاءالدوله، نرده ای آهنین و سقف دار برپاشده بود که قبر را نسبتا از اشعهٔ سوزان آفتاب کویر حفاظت می کند. ظاهرا قسمتی از این بنای باارزش، ویران شده اما میراث فرهنگی استان سمنان، قسمت هایی از بنا را بازسازی کرده است.

این مکان یکی از مراکز مهم تجمع عارفان، دانشمندان و شاعران در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قمری بوده و به علت اهمیت و احترامی که بزرگان و فرمانروایان این دوره برای عارف بزرگ سمنانی قائل بودند، قبله گاه فکری آنان به شمار می رفت. در تذکرةالشعرای دولتشاه سمرقندی آمده است که خواجوی کرمانی شاعر معروف قرن هشتم هجری قمری سال ها در همین خانقاه به خدمت شیخ علاءالدوله سمنانی مشغول بوده است و گردآوری دیوان اشعار علاءالدوله سمنانی را نیز به وی نسبت داده اند.

این ساختمان واقع در روستای صوفی آباد سمنان، در آغاز بنایی رفیع و باعظمت بود که به دستور عمادالدین جمال الدین عبدالوهاب وزیر سلطان محمد خدابنده از خشت خام ساخته شد، سپس شیخ، خانقاهی بر آن افزود و در آنجا به ریاضت پرداخت و پس از مرگ در آنجا به خاک سپرده شد.

بنای خانقاه و آرامگاه این عارف مشهور که بازماندهٔ معماری اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم است، به علت نداشتن استحکام و بی توجهی رو به ویرانی نهاد، به طوری که به جز دو ستون ایوان، بقیهٔ بنا منهدم شد. البته اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان، قسمت هایی از بنا را بازسازی کرده است.

قسمت اول و اصلی آرامگاه، محوطهٔ مربع شکلی به ضلع هفت متر است که گنبد عظیم بقعه، بالای آن قرار دارد و در چهار طرف این محوطه راهروها و اتاق های متعدد ساخته شده است. مزار عمادالدین جمال الدین عبدالوهاب بانی این بنا در داخل این قسمت قرار دارد که در حال حاضر اثری از مرقد دیده نمی شود.

قسمت دوم، ایوان رفیع و بلند آرامگاه است که رو به مشرق قرار دارد و از آجر ساخته شده و عبارت از دو جرز آجری بلند به ارتفاع تقریبا ۸٫۵ متر است و مشتمل بر دو تاق نمای تیزه دار آجری بدون تزئین است. مزار شیخ که در بیرون ایوان و بر صفحه ای بزرگ واقع شده است دارای ۱٫۶۰ متر طول و ۱٫۱۰ متر عرض و ۷۰ سانتی متر بلندی مشتمل بر دو سنگ قبر است. اشعاری بر سنگ مزار حجاری شده است.

روی قبر شیخ علاءالدوله، نرده ای آهنین و سقف دار برپاشده که قبر را نسبتا از اشعهٔ سوزان آفتاب کویر حفاظت می کند.

نام کامل شیخ علاءالدوله سمنانی، شیخ ابوالمکارم رکن الدین علاءالدوله احمد بن محمد بن احمد بیابانکی سمنانی است. وی از مسلمانان شیعه مذهب بوده است.

علاءالدوله از یک خاندان ثروتمند سمنان بوده و او اصالتا از ناحیه سند بوده اما خودش در بیابانک سرخه استقرار داشته است.

انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی؛ شاهکاری برجای مانده از ایلخانیان+فیلم» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.