ایسنا/خراسان رضوی محمود آموزگار، تأثیرات عصر جدید بر بخش های مختلف صنعت نشر و کتاب را تشریح کرد.

این نویسنده در نشستی با عنوان «کتاب در عصر جدید» که در مرکز آموزش عالی علمی کاربردی جهاد دانشگاهی مشهد برگزار شد، بیان کرد: بشر در دوره های مختلف از روش ها و ابزارهای مختلفی برای انتقال اندیشه استفاده کرده است و در دوره های اخیر منتهی به عصر دیجیتال از نسخه برداری و استنساخ کمک گرفته است.

نویسنده کتاب گوگل و حقوق ادامه داد: بعد از آن گوتنبرگ با اختراع ماشین چاپ امکان تکثیر انبوه کتاب را ایجاد می کند و ما را برای اولین بار با حرفه نشر آشنا می کند به طوری که افرادی کتاب ها را برای چاپ و فروش آرایش کرده و نظم می دهند.

وی افزود: به عقیده من نشر یک مقوله غربی است و ما برای به کارگیری آن باید از تجارب آن ها استفاده کنیم؛ در این زمان نیاز به رشته حقوق مالکیت فکری، برای تعیین مناسبات بین ناشران و پدیدآورندگان، ایجاد می شود.

نویسنده کتاب حواشی کتاب، گفت: سال ۱۸۶۶ این نیاز منجر به تشکیل کنوانسیون برن می شود و به مرور زمان کشورهای مختلفی به این کنوانسیون می پیوندند. پذیرش این که فکر حقوق و ارزش هایی دارد جزء اصول بین المللی قرار می گیرد همچنین شرط پیوستن به سازمان تجارت جهانی پذیرش کنوانسیون برن است.

این عضو اتحادیه ناشران و کتاب فروشان، خاطرنشان کرد: عصر دیجیتال در اواخر دهه ۵۰ میلادی و اوایل دهه ۶۰ میلادی که وزارت دفاع آمریکا پروژه ای تحت عنوان جهانی کردن شبکه ارتباطات رو در پیش گرفته بود آغاز شد؛ که دولت آمریکا در ابتدا آن را نپذیرفت و پس از گذشت ۱۰۳ سال به آن پیوست.

آموزگار تصریح کرد: بعد از شکل گیری اینترنت، دستگاه های کامپیوتری پیشرفت زیادی می کند به علاوه فعالیتی با عنوان کسب درآمد مبتنی بر اقتصادهای دانش محور و به اصطلاح غربی استارت آپ ها شکل می گیرد.

وی تأکید کرد: این عصر برحوزه های مختلف همچنین کتاب های چاپی تأثیر گذاشت به طوری که دستگاه های جدید چاپ اختراع شد و چاپ دیجیتال نیز در این حوزه جایگاه خود را پیدا کرد. به علاوه در بخش توزیع کتاب های چاپی نیز تأثیرگذار بود.

نویسنده کتاب حواشی کتاب، اضافه کرد: عصر دیجیتال نوع خواندن را نیز تغییر داده است؛ به گونه ای که خلاصه خواندن و به تبع آن خلاصه نوشتن بیشتر رواج پیدا کرده است همچنین این عصر بر حقوق نیز اثر گذاشته است و مرزها را از بین برده است.

نویسنده کتاب گوگل و حقوق، بیان کرد: شاید یکی از دلایل مقابله ناشران با استارت آپ ها در این زمینه، رعایت نشدن حق مؤلف باشد و این که هرکسی می تواند فایل کتاب ها را در اینترنت منتشر کند و ادعا کند که نیت خیر داشته و قصد داشته است فرهنگ کتاب خوانی را ترویج دهد.

این عضو اتحادیه ناشران و کتاب فروشان، تشریح کرد: قبل از این که فعالیت در حوزه کتاب و نشر را شروع کنم، وکیل دولت بودم اما در دهه ۷۰ با تصور این که ما به اندازه کافی کتاب فروش و ناشر داخلی داریم تصمیم گرفتم در این حوزه که علاقه بیشتری دارم فعالیت کنم.

آموزگار گفت: مسئله ای که به نظرم بیشتر نیاز به توجه داشت این بود که ما با توجه به جمعیت شهرهای بزرگ، دانشجویان و تعداد دانشگاه ها، کتاب فروشی که کتاب های خارجی را عرضه کند بسیار کم داریم و همچنین بخش داخل از فعالیت های جهانی در عرصه نشر اطلاعی ندارد و لذا من می توانم در این زمینه فعالیت داشته باشم.

وی ادامه داد: به همین دلیل اولین بار در سال ۱۹۹۰ تصمیم گرفتم برای ارزیابی به نمایشگاه کتاب فرانکفورت بروم و این مقدمه ای برای ورود من به این حرفه بود. در ادامه من کتاب فروشی را تأسیس کردم که در آن کتاب های درسی خارجی اورجینال عرضه می شد.

نویسنده کتاب حواشی کتاب، خاطرنشان کرد: اما به دلیل این که توان رقابت با یارانه نمایشگاه کتاب را نداشتیم؛ بعد از آن ۴ سال به اجبار این کتاب فروشی را تعطیل کردیم.

نویسنده کتاب گوگل و حقوق، اضافه کرد: در مجموع این مسائل، روند نادرستی که به نظر من دولت پیش گرفته بود و پیشرفت کشورهای دیگر، ما را به شناخت مسائل و حل آن ها با استفاده از تجاربی که در عرصه بین الملل وجود داشت وامی داشت، لذا در سال ۱۳۸۹عضو هیأت مدیره اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران شدم.

وی ادامه داد: یکی از برنامه های من در این زمینه، حمایت از کتاب فروشان بود به طوری که از هزینه های آن ها بکاهیم و به جای آن که مقداری از بودجه سالانه را به یارانه نشر اختصاص دهیم که این بودجه بیشتر صرف برگزاری نمایشگاه ها می شود و ممکن است مفسده ایجاد کنند و یا به هدف مورد نظر نزدیک نشوند، از کتاب فروشی ها عوارض شهرداری، مالیات و … نگیریم.

آموزگار بیان کرد: یکی دیگر از مشکلات جدی ما، نداشتن ضابطه ای برای تعریف کتاب فروشی و همچنین نداشتن آمار و اطلاعات دقیق از تعداد کتاب فروشی هاست. اما طرح های فصلی ای که در سال های اخیر اجرا می شود، کمک کرده است که تا حدودی ضابطه مند شویم و اطلاعات نسبتا دقیقی در اختیار داشته باشیم.

نویسنده کتاب گوگل و حقوق، افزود: با پیگیری از سازمان های مختلف به ویژ سازمان امور مالیاتی در سال های متمادی، بالأخره در سال ۱۳۹۳ ما موفق شدیم که معافیت مالی کتاب فروشان را تصویب کنیم؛ در تهران حدود ۹۰ درصد این هدف محقق شده بود، اما در سایر شهرها مانند مشهد با وجود برگزاری جلسات زیاد، این برنامه اجرا نشد.

نویسنده کتاب حواشی کتاب، تشریح کرد: همین مسائل باعث شد که من به درست بودن هدف دوم که داشتن تشکیلات صنفی سراسری بود، مطمئن شوم؛ این تشکیلات در عین حال که باعث رونق این صنعت در سراسر کشور می شود بازوی اجرایی قدرتمند دولتی است که پیر شده است و نمی تواند تحرک زیادی داشته باشد.

این عضو اتحادیه ناشران و کتاب فروشان، خاطرنشان کرد: وقتی تأثیر تحقیق ها و پژوهش هایی که صورت گرفته را مشاهده می کنیم متوجه می شویم مسیر را درست آمده ایم، اما راه بسیار طولانی را در پیش داریم.

انتهای پیام