طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن | خلاصه جلسه نهم: توحید در ایدئولوژی اسلام

آزادی از عبودیت غیر خدا

حضرت آیت الله خامنه ای در ماه مبارک رمضان سال ۱۳۵۳ در مسجد امام حسن علیه السلام مشهد جلساتی با عنوان «طرح کلی اندیشه ی اسلامی در قرآن» داشته اند و طی آن به «تبیین پایه های تفکر اسلامی» بر مبنای آیات قرآن پرداخته اند. ایشان با اشاره به اهمیت این مباحث گفته اند: «این جلسات، پایه های فکری برای ایجاد یک نظام اسلامی است.» ۸۱/۴/۴ پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR در سال ۱۳۹۴ در هفت گزیده بیانات جلسات ابتدایی این سخنرانی ها را که به موضوع «ایمان» اختصاص داشته است را منتشر کرده است. اکنون و به مناسبت فرارسیدن ماه رمضان المبارک ۱۴۴۱ مجموعه ی جدید این سخنرانی ها که به مبحث «توحید» اختصاص دارد، منتشر میگردد.

پس از بیان توحید در جهان بینی اسلام، آیت الله خامنه ای در جلسه دوم مبحث توحید، به مقایسه ی دو نگرش مادی و الهی به توحید میپردازند. در برابر نگرش مادی قائل اند؛ دینی را که با ظالم میسازد و با مستبد همکاری میکند و گره ای از کار مردم نگشاید را نباید پذیرفت. و در ادامه تأکید میکنند: «آن توحیدی که اسلام به آن دعوت میکند، توحیدی ست بالاتر از حد یک پاسخ به یک سؤال، به یک استفهام …[بلکه] توحید اسلامی الهامی ست در زمینه ی حکومت، در زمینه ی روابط اجتماعی، در زمینه ی سیر جامعه، در زمینه ی هدف های جامعه، در زمینه ی تکالیف مردم، در زمینه ی مسئولیت هایی که انسان ها در مقابل خدا، در مقابل یکدیگر، در مقابل جامعه و در مقابل پدیده های دیگر عالم دارا هستند، توحید این است.» حضرت آیت الله خامنه ای این نکته را تذکر میدهند: « وقتی توحید در یک جامعه آمد، همه بندگان در یک تراز قرار میگیرند؛ یعنی چه؟ یعنی همه میشوند بنده ی خدا» و « بندگی خدا یعنی آزادی از عبودیت و بندگی هرچه غیر خدا و هرکس غیرخداست.» و در انتها به تبیین آیات ۱۶۵تا ۱۶۷ سوره بقره میپردازند:

جلسه نهم: توحید در ایدئولوژی اسلام
آزادی از عبودیت غیر خدا

آیات این جلسه

|

آیات ۱۶۵تا ۱۶۷ سوره بقره

واژگان کلیدی

|

توحید

|

جامعه ی توحیدی

|

بندگی غیر خدا

|

قیامت

|

عبودیت

آیه

|

نکات کلیدی

و من الناس من یتخذ من دون الله أندادا

گروهی از مردم بجز خدا به رقیبان و هماوردانی

(از جنس بشر یا جز آن) روی می آورند.

یحبونهم کحب الله و الذین آمنوا أشد حبا لله

به آنان مهر می ورزند همچون مهری که به خدا باید ورزید. و مؤمنان راستین در دوستی خدا شدیدترند.

|

- برای خدا شریک از جنس بشر یا از غیر جنس بشر انتخاب میکنند. و آنها را مانند مهر و محبتی که باید به خدا داشت، دوست میدارند. …[اما] از همه ی این جلوه های ظاهری، از همه ی قطب هایی که دل انسان را مثل کهربا به سوی خود جذب میکنند، از همه ی خدایان دروغین، از خدای نفس و شهوت؛ که خودت بگیر برو تا آن خداهایی که در صدر و بالای اجتماعات جا گرفته اند و جا میگیرند و جای داده میشوند، از همه ی اینها خدا برای مؤمن محبوب تر است.

و لو یری الذین ظلموا إذ یرون العذاب

اگر میدیدند آنان که (با سرسپردگی به غیر خدا) ستم کرده اند آنگاه که عذاب را مشاهده میکنند.

|

- ناگهان منتقل میکند بیان را به صحنه ای از قیامت. آن لحظه ای را بیان میکند که خلایق جمع شده اند، محشور شده اند وسایل عذاب خدا و وسایل رحمت و لطف خدا هم هست، … بندگان خوب خدا و بندگان بد خدا هستند، بعد ستمگران و ظالمان ناگهان میبینند که تمام قدرت در قیامت از آن خداست.

- ستمگر ظالم چه ستمگری که ستم میکرد به دیگران، و چه ستمگری که به خودش ستم میکرد و خودش را بنده ی آن ستمگر اولی قرار داده بود، وقتی نگاه کنند، ببینند، عجب! اینجا همه ی آن حرف ها و ادعاها و باد و بروت ها و کاخ ها و زندگی ها، همه هیچ و پوچ است، هیچ کاری از دست کسی بر نمی آید.

دو گروه را در نظر بگیرید، یک گروه، گروه دیگر را عبادت کردند؛ یعنی اطاعت، اطاعت بی قید و شرط، این دو گروه، روز قیامت رو به روی هم قرار میگیرند، با هم جنگ و منازعه و مخاصمه دارند.

أن القوة لله جمیعا و أن الله شدید العذاب(۱۶۵)

اینکه قدرت یکسره از آن خدا است. و اینکه عذاب خدا سخت و سهمگین است (بی گمان از رفتار خود پشیمان میشوند)

|

بی گمان از رفتار خود پشیمان میشدند، پشیمان میشدند که در دنیا چه خرگیری ای میکردند، میرفتند بنده و برده ی ستمگرانی میشدند که حالا این قدر در قیامت بی عرضه اند، این قدر از دستشان کار بر نمی آید. اگر با چشم عبرت می نگریستند، میدیدند در دنیا هم به همان اندازه بی عرضه اند.

إذ تبرأ الذین اتبعوا من الذین اتبعوا و رأوا العذاب و تقطعت بهم الاسباب (۱۶۶)

از پیروان و تابعان - آنگاه که پیشوایان و سران، بیزاری جویند و عذاب خدا را بنگرند و رابطه ها و پیوندها میان آنان قطع شود.

و قال الذین اتبعوا لو أن لنا کرة فنتبرأ منهم کما تبرؤا منا کذلک یریهم الله أعمالهم حسرات علیهم و ما هم بخارجین من النار(۱۶۷)

و تابعان و دنباله روان گویند: کاش ما را بازگشتی بود به دنیا- تا از آنان بیزاری می جستیم چنانکه آنان از ما بیزاری می جستند. بدین گونه خداوند کارهای آنان را بصورت مایه ی حسرتی به آنان می نمایاند و آنان هرگز از آتش برون نخواهد آمد.

|

آن کسانی که آنجا دارند چوب میخورند، چوب عبودیت غیر خدا را میخورند، چوب این را میخورند که بنده و برده ی غیر خدا شدند؛ یعنی چیزی غیر توحید و ضد توحید، در حالی که قرآن تعبیرش«اتبعوا» است، دنباله روان، پیروان.

بخشی از بیانات آیت الله خامنه ای در ۵۳/۰۷/۰۵ در مسجد امام حسن علیه السلام مشهد:
اگر چنانچه به توحید قائل باشی، در جامعه اختلاف طبقاتی و تبعیض معنی ندارد دیگر. آن جامعه ای که سری و تهی دارد، بالایی و پایینی دارد، آن جامعه، جامعه توحیدی نیست. توحید میگوید که «کلکم لادم و ادم من تراب » همه فرزندان آدمند و آدم از خاک است. نزدیکی شما به خدا و رجحان شما به تقواست و بس؛ هرکسی بیشتر مراقب فرمان خدا باشد، او بالاترست.

برچسب ها: طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۴۵۴۵۶