استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: ایده هایی که در کتاب «و آن گاه معنا زاده شد» مطرح می شود مسایل بنیادین اندیشه سیاسی در زمانه ماست.

محمدرضا تاجیک در گفت وگو با ایسنا، گفت: به نظر من کتاب «و آن گاه معنا زاده شد» به مباحث بسیار جدی می پردازد که امروزه ذهن ما و تفکر سیاسی را به خود مشغول می کند؛ یعنی مساله معنا، سوژه، بازنمایی.

وی در معرفی کتاب «و آن گاه معنا زاده شد؛ بازنمایی، شبیه سازی، سوژه» افزود: مفاهیم، آموزه ها و ایده هایی که در این کتاب مطرح می شود مسایل جدی و بنیادین اندیشه سیاسی در زمانه ما است. تمرکز «و آن گاه معنا زاده شد» بر معناست، معنا و بازتولید معنا به تعبیر بزرگی در بطن و متن سیاست نهفته است. سیاست در عرصه بازنمایی معنا پیدا می کند، این که چه کسی می تواند تولید و بازتولید معنا کند، چه کسی می تواند منظومه معنایی خود را هژمونیک کند، او یک کنش سیاسی معطوف به قدرت، معطوف به مقاومت، انجام داده است.

تاجیک ادامه داد: معنا تولید سوژه می کند. سوژه فی الواقع کسی است که از امکان و استعداد تولید و بازتولید معنا برخوردار است. به تعبیر رانسیر، سوژه کسی است که می تواند به جای خود، برای خود، به زبان خود سخن بگوید و این ممکن نمی شود جز در پرتو تولید و بازتولید معنا. و خود سیاست هم به تعبیری که لاکلا به شکلی بیان می کند، و دلوز و بدیو هم در همین فضا صحبت می کنند، عمدتا پیرامون تولید و بازتولید معنا و هژمونیک کردن منظومه معنایی است؛ این که چه کسی می تواند منظومه معنایی خود را استعاری کند و چه کسی می تواند دال های شناور عصر و زمانه و جامعه خود را مهار کند، مدلول خود را به آن ببخشد، تولید معنا بکند و آن معنا را به صورت افق معنایی جامعه درآورد؛ این یعنی سیاست ورزی، یعنی عین سیاست.

تاجیک تصریح کرد: به نظر من، این کتاب از این دریچه به مباحث بسیار جدی می پردازد که امروزه ذهن ما و تفکر سیاسی را به خود مشغول می کند، یعنی مساله معنا، سوژه، بازنمایی. این ها از مسائل بسیار کلیدی اندیشه سیاسی در عصر ما هستند و این کتاب تلاش کرده است تا از این زاویه به این مسائل بپردازد؛ مفاهیمی که بسیار پر از ابهام و ایهام هستند. تعاریف بسیار زیادی هم درباره معنا، هم درباره سوژه و هم درباره بازنمایی صورت گرفته که لازم است جایی به نوعی ایضاح معنایی و ایضاح نظری شود که به نظر من این کتاب از عهده آن برآمده است و می تواند به عنوان یک تکست بوک مطرح شود.

این استاد داشنگاه یادآور شد: این کتاب به مفاهیم اساسی در شرایط پیچیده مفهومی پر از ابهام و ایهام پرداخته و تلاش کرده تا آن ها را شفاف کند، تعریف واحدی از آن ها به دست دهد و ربط این مفاهیم را با همدیگر مورد بررسی قرار دهد. برای کسانی که اهل نظریه و کارهای نظری هستند، برای جامعه روشنفکری ما و برای کسانی که به هر شکلی دغدغه کار فکری دارند، این کتاب می تواند کتاب مفید و ارزنده ای باشد. از این جهت شخصا این کتاب را به کسانی پیشنهاد می کنم که به دنبال این گونه مفاهیم هستند.

تاجیک گفت: در این جا تنها مفهوم سوژه مطرح نمی شود، بلکه مفاهیم امر اجتماعی، امر سیاسی، حقیقت و امر واقع را داریم. این ها مفاهیم کلیدی اندیشه سیاسی زمانه ما هستند و مفاهیم پیچیده ای هستند که به راحتی نمی توان با آن ها رابطه برقرار کرد. این کتاب به نظر من از این جهت موفق بوده است که نوعی ایضاح مفهومی و نظری از این مفاهیم کلیدی اندیشه سیاسی به دست داده و از این جهت می تواند بسیار مفید باشد.

امیر رضائی پناه، سمیه شوکتی مقرب و عارف مسعودی برگردان کتاب «و آن گاه معنا زاده شد؛ بازنمایی، شبیه سازی، سوژه» را به تازگی از سوی نشر علم روانه بازار کتاب کردند.

انتهای پیام