به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم آباد، ذخایر سنگ های ساختمانی جهان به حدود ۲۱ میلیارد تن می رسد و ایران در زمره ۱۰ تولیدکننده و صادرکننده برجسته سنگ تزئینی در جهان محسوب می شود.

ایران با تولید و صادرات سنگ تزئینی در جهان نتوانسته با عبور از خام فروشی به ارزش افزوده مناسب برسد و سهم تولیدات معدنی را در درآمد ناخالص ملی بر مبنای توانمندی این بخش به طور کامل ارتقاء دهد.

لرستان با وجودی که به عنوان یکی از قطب های تولید سنگ و معدن در ایران محسوب می شود، اما بیشترین میزان صادرات سنگ این استان به صورت خام و توسط واسطه ها انجام می شود، به گونه ای که این موضوع صنعت سنگ لرستان و وضعیت اشتغال در این بخش را به مخاطره انداخته است و مطابق آمار بیش از ۷۰ درصد سنگ لرستان خام فروشی می شود.

خام فروشی سنگ، عدم سرمایه در گردش، عدم فرآوری سنگ های تولیدی، دستگاه های معیوب و قدیمی، فعالیت سنتی و فله ای واحد های سنگ بری و بالا بودن ضایعات در استانی که سه درصد سنگ دنیا را در اختیار دارد موجب شده تا ۶۰ درصد سنگ لرستان با قیمت پایین و به صورت خام صادر و ارزش افزوده این صنعت نصیب غیر بومی ها و خارجی ها شود.

صنعت سنگی که می تواند منشأ اشتغال، تولید و توسعه لرستان باشد در باتلاق مشکلات مالی برای بقا و ماندن در میدان رقابت در حال تقلاست.

انتقاد رئیس جمهور از خام فروشی سنگ

توانمندی های لرستان در حوزه سنگ از یک سو و مشکلات پیش روی توسعه این صنعت از سویی دیگر سبب شد تا رئیس جمهور هم در سفر اخیر خود به این استان در ۱۹ آذرماه ۱۴۰۰ از خام فروشی سنگ لرستان انتقاد کند.

آیت الله رئیسی اشاره به مسئله سنگ های لرستان گفت: مطالعات جدی در پژوهشکده ها باید نسبت به این معادن و ذخایر ارزشمند داشته باشیم چراکه این ظرفیت یک امکان بسیار عالی است.

وی با تأکید بر اینکه برخی کشورها به نام صنعت و صادرات سنگ شناخته می شود، اما چرا در کشور ما خام فروشی شود، تصریح کرد: باید پژوهشکده ها و دانشکده ها در این رابطه کار کنند و یک پژوهشکده خاصی داشته باشیم که سنگ استان لرستان را بررسی کند و بتوانیم در این رابطه یک افزایش بهره وری داشته باشیم که وضعیت به این شکل ناراحت کننده نباشد.

لرستان در بخش فرآوری سنگ های معدنی لنگ می زند

احمد شریفی دبیرکل انجمن سنگ ایران نیز با اشاره به لزوم ایجاد پایانه صادرات سنگ تزیینی کشور و با اشاره به ظرفیت های سنگ لرستان، عنوان کرد: معدن یکی از بهترین انواع سنگ ها با نام گوهره در این استان وجود دارد.

وی افزود: معادن موجود در لرستان نسبتا قابل قبول است اما در بخش فرآوری در این استان لنگ می زنیم و نیاز است که مجتمع های بزرگ فرآوری باشد تا برای یکی از نقاط ایجاد پایانه روی لرستان حساب باز کرد.

دبیرکل انجمن سنگ ایران عنوان کرد: ایجاد پایانه صادراتی در لرستان با وجود مشکلات پیش روی سنگ این استان و با توجه به نبود واحدهای فرآوری توجیهی ندارد.

وی با اشاره به خصوصی بودن صنعت سنگ، بیان کرد: ۹۹ درصد این صنعت توسط بخش خصوصی اداره می شود و دولت در این صنعت حضور ندارد چون واحدهای بزرگی در این بخش وجود ندارد.

شریفی گفت: چنانچه عزم خوبی از طرف وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت وجود داشته باشد و معدن داران را تشویق کند که واحدهای فرآوری ضایعات ایجاد کنند می توانیم شاهد اتفاقات خوبی در این بخش باشیم.

فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات معادن

دبیرکل انجمن سنگ ایران تصریح کرد: اکثر معادن فعال ما در بخش امکانات و تجهیزات دچار مشکل است و ضعف کمبود ماشین آلات مورد نیاز باعث شده که هم راندمان و هم کیفیت تولید این معادن پایین بیاید و بخشی از آن ها را از اختصاصی بودن خارج کند.

شریفی اظهار داشت: کمبود ماشین آلات و فرسوده بودن آن ها(سن متوسط برخی ماشین آلات بیش از ۲۵ سال است) در بسیاری از معادن از مهم ترین معضلاتی است که در بخش تولید سنگ های تزئینی با آن مواجه هستیم که باید با پرداخت تسهیلات و واردکردن ماشین آلات و تجهیزات روز موردنیاز حمایت شود.

وی افزود: ماشین آلات سنگین مورد نیاز معادن آن قدر گران شده است که اگر معدنی بخواهد تجهیز شود به عددی در حدود ۲۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که با توجه به رقم بالای موردنیاز در صورت تأمین، هزینه تمام شده تولید را بالا می برد.

لرستان دومین استان استخراج کننده سنگ کشور

ایرج نیک پی رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی لرستان در استارتاپ ضایعات سنگ که در آذرماه سال ۱۴۰۰ در این دانشگاه انجام گرفت از ضایعات شدن سالانه ۷۲۰ هزار تن سنگ مرغوب و باکیفیت در این استان خبر داد و گفت: لرستان دومین استان از جهت استخراج انواع سنگ در کشور است.

وی با بیان اینکه ۳ میلیون تن سنگ ساختمانی و تزئینی سالانه از معادن لرستان استخراج می شود، افزود: چنانچه بتوانیم ضایعات سنگ لرستان را به حداقل برسانیم گام بزرگی از نظر اقتصادی، فرهنگی و برداشته ایم.

علی شیخ مرادی رئیس اداره صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان نیز با اشاره به اینکه میزان ذخایر سنگ این استان ۱۲ درصد کل سنگ کشور است، اظهار داشت: میزان ذخایر سنگ لرستان ۶۸٫۵ میلیون تن و میزان استخراج سالیانه هم یک میلیون ۲۶۹ هزار تن است.

وی با بیان اینکه تعداد ۸۴۶ نفر به صورت مستقیم در معادن سنگ لرستان اشتغال دارد، افزود: ۱۱۹ معدن سنگ در این استان وجود دارد که تعداد ۴۶ واحد از آن ها فعال و ۷۳ واحد نیز غیرفعال است.

شیخ مرادی با اشاره به اینکه مساحت کل محدوده های معدنی لرستان ۱۰۱۹ کیلومترمربع است، عنوان کرد: ۲۳۶ کارخانه فرآوری(سنگ بری) در این استان وجود دارد که میزان ظرفیت اسمی آن ها ۱۱ میلیون تن و میزان ظرفیت واقعی(عملی) این کارخانجات ۵۵۰ هزار تن بوده که معادل تنها ۵۰ درصد ظرفیت اسمی است.

اختصاص ۱٫۵ درصد صادرات سنگ کشور به لرستان

وی با بیان اینکه میزان اشتغال واحدهای سنگ بری ا لرستان ۲۱۰۰ نفر به صورت مستقیم است، بیان کرد: صادرات سنگ این استان به صورت خام و اسلب(برش خورده) است که میزان ۴۶۸۳ تن به ارزش یک میلیون و ۵۴۸ هزار و ۴۳۳ دلار در سال ۱۳۹۹ بوده که معادل ۱٫۵درصد صادرات کشور است.

رئیس اداره صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان ارزش افزوده سنگ های استخراجی این استان را بالغ بر ۶۰۰ میلیارد تومان در سال عنوان و تصریح کرد: حداقل ۴۰ درصد یعنی معادل ۲۴۰ میلیارد تومان در صورت فرآوری همه سنگ های استخراجی لرستان به رقم فوق اضافه می شود و ارزش افزوده سنگ های استخراجی این استان به ۸۴۰ میلیارد تومان در سال می رسد.

وی با اشاره به میزان ضایعات سنگ در معادن لرستان گفت: میزان ضایعات سنگ در معادن این استان بالغ بر ۳۰ درصد و در واحدهای فرآوری به ویژه واحدهای سنگ بری سنتی بالغ بر ۴۰ در صد است.

شیخ مرادی اظهار داشت: بالغ بر ۵۰ واحد سنگ بری لرستان یا غیرفعال بوده و یا ماشین آلات آنها فرسوده است که برنامه سازمان صنعت و معدن استان احیا و بازسازی این واحدهای سنگ بری است.

وی افزود: تسهیلات ارزان قیمت سرمایه ثابت از سال گذشته تاکنون جهت بازسازی و نوسازی این واحدها در دسترس نبوده و تلاش سازمان اخذ یک ردیف اعتباری خاص جهت احیای این واحدهاست که در این صورت حداقل ۲۰ درصد از ظرفیت سنگ استخراجی لرستان فرآوری می شود.

فرسودگی ماشین آلات سنگ بری های لرستان

وی با اشاره به مهم ترین مشکلات صنعت سنگ لرستان، تصریح کرد: فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات واحدهای سنگ بری و عدم امکان نوسازی آن ها به دلیل بالابودن قیمت تجیهزات و ماشین آلات به ویژه تجهیزات خارجی، اجاره بالای ماشین آلات معادن، عدم وجود نیروی انسانی ماهر از جمله مهم ترین این مشکلات است.

شیخ مرادی مشکل تأمین مواد اولیه( سنگ خام) به دلیل عدم توانایی واحدهای معدنی در استخراج سنگ کوپ با کیفیت بالا، هزینه بالای حمل ونقل سنگ خام و عدم وجود مشوق های بیمه ای و مالیاتی را دیگر از مهم ترین مشکلات پیش روی صنعت سنگ لرستان برشمرد.

وی با اشاره به کشورهای مقصد صادرات سنگ لرستان افزود: سنگ های تولیدی این استان به عراق، اسپانیا، قطر، امارات متحده عربی، روسیه، رومانی، ایتالیا، قزاقستان و ترکیه صادر می شود.

لزوم توجه به ظرفیت سنگ لرستان

رئیس اداره صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان عنوان کرد: در صورت استفاده کامل از ظرفیت سنگ این استان و به ویژه شهرستان خرم آباد و دوره چگنی ضمن فعال سازی تمام واحدهای سنگ بری، اشتغال این واحدها حداقل ۵۰ درصد افزایش می یابد و ارزش افزوده سنگ های استخراجی لرستان نیز به یکهزار و ۳۰۰ میلیارد تومان در سال می رسد.

به گفته کارشناسان سنگ اگر مشکلات کلیه معادن و واحدهای سنگبری لرستان برطرف شود می توان به ایجاد اشتغالی ۵ هزار نفری در بخش صنعت سنگ این استان امیدوار بود.

ظرفیت لرستان در بخش سنگ و وجود واحدهای معدنی بی نظیر در این استان، توجه به مشکلات تولیدکنندگان این بخش و تلاش برای رفع آن ها از طریق پرداخت تسهیلات مناسب می تواند ارزش افزوده و اشتغال بسیار مناسبی برای لرستان ایجاد کند و توجه بازارهای جهانی را بیش ازپیش به ظرفیت های سنگ این استان جلب و باز شدن درهای صادرات و ارزآوری را به روی سنگ های لرستان به همراه داشته باشد.

انتهای پیام/ی