بازگشت سرمایه پتروپالایشگاه ها ۳ برابر پالایشگاه هاست

فرهاد احمدی مدیرعامل سابق شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس درباره ساخت پتروپالایشگاه گفت: پالایشگاهها سوختهای اصلی مانند بنزین و گازوئیل را تولید می کنند. این در حالی است از ۱۰-۱۵ سال قبل دنیا به سمت سوختهای پاک رفت. بنابراین کم کم تقاضا برای سوختهای فسیلی هم کم خواهد شد. ما باید به سمت تولید سوختهایی با این ویژگی برویم.
وی ادامه داد: طبق آمار از سال ۲۰۰۰ تا کنون تقاضا برای سوختهای فسیلی ۱٫۳ درصد افزایش داشته است در صورتی که در حوزه پتروشیمی این رقم ۵ درصد بود. براین اساس پیشبینی میشود تا سال ۲۰۴۰ با افزایش جمعیت به بیش از ۹ میلیارد نفر، تقاضا برای فرآوردههای پالایشگاهی ۱٫۲ درصد اضافه میشود در صورتی که برای پتروشیمی این رقم ۲۰۰ تا ۲۲۰ درصد رشد دارد. بنابراین همه به سمت پتروپالایش میرود.
این کارشناس مسائل انرژی بیان کرد: متأسفانه الآن در جامعه اینگونه فکر میکنند حالا ما پالایشگاه و پتروشیمی را کنار همدیگر قرار میدهیم. در صورتی که اصلا تکنولوژی این نیست. در حال حاضر پلی اتیلن سومین محصول پایه پلاستیکی در جهان و از پرمصرف ترین فرآوردههای پتروشیمی است. ۲۲ درصد از مصرف کل دنیا یعنی ۴۸ میلیون تن در سال ظرفیت تولید پلی اتیلن سنگین است. ۲۲ درصد از این متعلق به خاورمیانه است. از این ۲۲ درصد، ۲۵ درصد سهم ایران است. در شرایطی که ایران میتواند تولید کنندهو صادر کننده این محصول باشد، میزان مصرف خودش ۳۰ درصد است. لذا بعضا ما مجبور هستیم بعضی خوراکهای پتروشیمی خود را از بیرون تأمین کنیم.
وی افزود: اگر پالایشگاهی را به صورت حتی پیشرفته حساب کنیم که مثلا IRR بین ۱۵، ۱۶، نهایتا در بهترین حالت به ۱۷ درصد برسد وقتی به سمت پتروپالایشگاهها میرویم IRR تا ۳ برابر، یعنی تا ۳۹ درصد، تا ۴۰ درصد خواهد شد. بنابراین برای اینکه به سمت پتروپالایشگاهها برویم، چندین الگو داریم. تکنولوژی جدیدی هم به اسم crude oil to chemical( COTC) وجود دارد که انقلابی در صنعت پتروشیمی به حساب میآید. یعنی از crude oil به سمت پتروشیمی برویم. این باعث میشود ۸۰ درصد نفت خام تبدیل به محصولات پتروشیمی شود و ما آنجا دیگر اصلا نفت کوره نداریم. شاید کسی فکر کند واحدهای ریجی را دیدن بسیار گرانتر است ولی فرضا این بسیار ارزانتر است. از طرف دیگر چین و عربستان از ما سبقت گرفتهاند. دو پتروپالایشگاه هند تا سال ۲۰۲۳ یعنی ۳ سال دیگر وارد مدار میشود. چین چهارصد هزار بشکه با هند مشارکت کرده است ولی ما از این مسئله غافل ماندیم.
وی در مورد روند ساخت پتروپالایشگاه در ایران گفت: پالایشگاه ستاره خلیج فارس و دیگر پالایشگاهها در زمان زنگنه استارت نخورد. زمانی که ستاره خلیج فارس به زنگنه تحویل داده شد ۷۹ درصد پیشرفت داشت. بنابراین در طول ۸ سال گذشته زنگنه کلنگ هیچ پتروشیمی و پالایشگاهی را نزد بلکه طرحهای قدیمی را تکمیل کرد. بعد از جنگ ۷ پالایشگاه جدید تعریف شد. ولی فقط ستاره خلیج فارس وارد مدار شد. پالایشگاه دوم که مشخص نیست دستور آن میآید مربوط به ۲۱۰ هزار بشکهای آبادان است که جایگزین آبادان قدیم میشود. اما در همین زمان از عربستان تا کره، چین و ژاپن و کشورهایی که یک قطره نفت ندارد از نظر درآمد نفتی در دنیا اول شدند. ما داستانی در ایران تعریف کردیم که پروژه های پالایشگاهی توجیه اقتصادی ندارد و این باعث شد سرمایه گذاری نشود.
مدیرعامل سابق شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت تاکید کرد: نفت خام برای وارد شدن در باک خودرو و کشتی باید پالایش و تبدیل به محصولات پایین دستی شود. بنابراین احداث پالایشگاه ضروری است. غیر از ان نمی توان نفت خام را مستقیم داخل پتروشیمی برد. برای این کار ما باید از آخرین تکنولوژی پتروشیمی استفاده کنیم تا هم سودآوری را بیشتر کنیم و هم اشتغال ایجاد شود و صنایع پایین دستی هم توسعه یابد. با این کار بازار را هم به دست میآوریم. ما دارای دو منبع هستیم منبع گاز و نفت که خوراک پتروشیمی است. در حال حاضر تعداد محصولات پتروشیمی که در کشور استفاده میشود به ۸۰ مورد نمی رسد. در صورتی که دنیا به رقم ۶ هزار مورد در بخش زیرمجموعه پتروشیمی ها رسیدند. تمام اینها از نفت و گاز به دست میآید که ایران از آن برخوردار است.
احمدی اظهار داشت: بنابراین ما باید به این سمت برویم. کار کارشناسی شده و طرح و FS آن نیز آماده است. قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی در مجلس هم تصویب و شورای نگهبان هم آن را تایید کرد. دولت و وزارت نفت باید آیین نامه را تنظیم کند ولی خیلی طبیعی است وقتی گروه خاصی کاری را انجام دهد طبیعتا با تفکر و با ایدئولوژی خودش آن را تعیین میکند.
وی خاطر نشان کرد: آیین نامه کنونی به شکلی انجام شده که دست بخش خصوصی، سرمایه گذار خارجی، به محدودیت هایی که بنا به قانون و وظیفه ذاتی وزارت نفت شاید جزء اختیاراتش باشد، می بندد. باید در سرمایه گذار خارجی اطمینان ایجاد کنیم، تضامین لازم را حاصل کنیم تا وارد شود. البته طبیعی است هر گروه یا صنفی در قوانین منافع خودش را لحاظ میکند ولی این آیین نامه باید کمی جامع تر باشد.
احمدی در مورد ظرفیت پتروپالایشگاهها گفت: اکنون در دنیا پتروپالایشگاهها به سمت ۴۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون بشکه میروند. اگر سرمایه گذاری به زیر ۲۰۰ هزار بشکه تقلیل یابد برای ما توجیهی ندارد. ظرفیت بهینه ۶۰۰ هزار بشکه است. خیلی بخواهیم پایینتر در نظر بگیریم ۳۰۰ هزار بشکه است. ۲۰۰ هزار بشکه که مطرح شده در یک بازه است. اما اینکه بگوییم سالی فقط ۲۰۰ هزار بشکه خواهد بود، نه به این شکل نیست.
انتهای پیام/
وی ادامه داد: طبق آمار از سال ۲۰۰۰ تا کنون تقاضا برای سوختهای فسیلی ۱٫۳ درصد افزایش داشته است در صورتی که در حوزه پتروشیمی این رقم ۵ درصد بود. براین اساس پیشبینی میشود تا سال ۲۰۴۰ با افزایش جمعیت به بیش از ۹ میلیارد نفر، تقاضا برای فرآوردههای پالایشگاهی ۱٫۲ درصد اضافه میشود در صورتی که برای پتروشیمی این رقم ۲۰۰ تا ۲۲۰ درصد رشد دارد. بنابراین همه به سمت پتروپالایش میرود.
این کارشناس مسائل انرژی بیان کرد: متأسفانه الآن در جامعه اینگونه فکر میکنند حالا ما پالایشگاه و پتروشیمی را کنار همدیگر قرار میدهیم. در صورتی که اصلا تکنولوژی این نیست. در حال حاضر پلی اتیلن سومین محصول پایه پلاستیکی در جهان و از پرمصرف ترین فرآوردههای پتروشیمی است. ۲۲ درصد از مصرف کل دنیا یعنی ۴۸ میلیون تن در سال ظرفیت تولید پلی اتیلن سنگین است. ۲۲ درصد از این متعلق به خاورمیانه است. از این ۲۲ درصد، ۲۵ درصد سهم ایران است. در شرایطی که ایران میتواند تولید کنندهو صادر کننده این محصول باشد، میزان مصرف خودش ۳۰ درصد است. لذا بعضا ما مجبور هستیم بعضی خوراکهای پتروشیمی خود را از بیرون تأمین کنیم.
وی افزود: اگر پالایشگاهی را به صورت حتی پیشرفته حساب کنیم که مثلا IRR بین ۱۵، ۱۶، نهایتا در بهترین حالت به ۱۷ درصد برسد وقتی به سمت پتروپالایشگاهها میرویم IRR تا ۳ برابر، یعنی تا ۳۹ درصد، تا ۴۰ درصد خواهد شد. بنابراین برای اینکه به سمت پتروپالایشگاهها برویم، چندین الگو داریم. تکنولوژی جدیدی هم به اسم crude oil to chemical( COTC) وجود دارد که انقلابی در صنعت پتروشیمی به حساب میآید. یعنی از crude oil به سمت پتروشیمی برویم. این باعث میشود ۸۰ درصد نفت خام تبدیل به محصولات پتروشیمی شود و ما آنجا دیگر اصلا نفت کوره نداریم. شاید کسی فکر کند واحدهای ریجی را دیدن بسیار گرانتر است ولی فرضا این بسیار ارزانتر است. از طرف دیگر چین و عربستان از ما سبقت گرفتهاند. دو پتروپالایشگاه هند تا سال ۲۰۲۳ یعنی ۳ سال دیگر وارد مدار میشود. چین چهارصد هزار بشکه با هند مشارکت کرده است ولی ما از این مسئله غافل ماندیم.
وی در مورد روند ساخت پتروپالایشگاه در ایران گفت: پالایشگاه ستاره خلیج فارس و دیگر پالایشگاهها در زمان زنگنه استارت نخورد. زمانی که ستاره خلیج فارس به زنگنه تحویل داده شد ۷۹ درصد پیشرفت داشت. بنابراین در طول ۸ سال گذشته زنگنه کلنگ هیچ پتروشیمی و پالایشگاهی را نزد بلکه طرحهای قدیمی را تکمیل کرد. بعد از جنگ ۷ پالایشگاه جدید تعریف شد. ولی فقط ستاره خلیج فارس وارد مدار شد. پالایشگاه دوم که مشخص نیست دستور آن میآید مربوط به ۲۱۰ هزار بشکهای آبادان است که جایگزین آبادان قدیم میشود. اما در همین زمان از عربستان تا کره، چین و ژاپن و کشورهایی که یک قطره نفت ندارد از نظر درآمد نفتی در دنیا اول شدند. ما داستانی در ایران تعریف کردیم که پروژه های پالایشگاهی توجیه اقتصادی ندارد و این باعث شد سرمایه گذاری نشود.
مدیرعامل سابق شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت تاکید کرد: نفت خام برای وارد شدن در باک خودرو و کشتی باید پالایش و تبدیل به محصولات پایین دستی شود. بنابراین احداث پالایشگاه ضروری است. غیر از ان نمی توان نفت خام را مستقیم داخل پتروشیمی برد. برای این کار ما باید از آخرین تکنولوژی پتروشیمی استفاده کنیم تا هم سودآوری را بیشتر کنیم و هم اشتغال ایجاد شود و صنایع پایین دستی هم توسعه یابد. با این کار بازار را هم به دست میآوریم. ما دارای دو منبع هستیم منبع گاز و نفت که خوراک پتروشیمی است. در حال حاضر تعداد محصولات پتروشیمی که در کشور استفاده میشود به ۸۰ مورد نمی رسد. در صورتی که دنیا به رقم ۶ هزار مورد در بخش زیرمجموعه پتروشیمی ها رسیدند. تمام اینها از نفت و گاز به دست میآید که ایران از آن برخوردار است.
احمدی اظهار داشت: بنابراین ما باید به این سمت برویم. کار کارشناسی شده و طرح و FS آن نیز آماده است. قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی در مجلس هم تصویب و شورای نگهبان هم آن را تایید کرد. دولت و وزارت نفت باید آیین نامه را تنظیم کند ولی خیلی طبیعی است وقتی گروه خاصی کاری را انجام دهد طبیعتا با تفکر و با ایدئولوژی خودش آن را تعیین میکند.
وی خاطر نشان کرد: آیین نامه کنونی به شکلی انجام شده که دست بخش خصوصی، سرمایه گذار خارجی، به محدودیت هایی که بنا به قانون و وظیفه ذاتی وزارت نفت شاید جزء اختیاراتش باشد، می بندد. باید در سرمایه گذار خارجی اطمینان ایجاد کنیم، تضامین لازم را حاصل کنیم تا وارد شود. البته طبیعی است هر گروه یا صنفی در قوانین منافع خودش را لحاظ میکند ولی این آیین نامه باید کمی جامع تر باشد.
احمدی در مورد ظرفیت پتروپالایشگاهها گفت: اکنون در دنیا پتروپالایشگاهها به سمت ۴۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون بشکه میروند. اگر سرمایه گذاری به زیر ۲۰۰ هزار بشکه تقلیل یابد برای ما توجیهی ندارد. ظرفیت بهینه ۶۰۰ هزار بشکه است. خیلی بخواهیم پایینتر در نظر بگیریم ۳۰۰ هزار بشکه است. ۲۰۰ هزار بشکه که مطرح شده در یک بازه است. اما اینکه بگوییم سالی فقط ۲۰۰ هزار بشکه خواهد بود، نه به این شکل نیست.
انتهای پیام/
پرسش و پاسخ در
بازگشت سرمایه پتروپالایشگاه ها ۳ برابر پالایشگاه هاست
گفتگو با هوش مصنوعی