آداب سخن در سخن امام حسین سلام الله علیه

امام حسین علیه السلام :
لاتَقولُوا بِألسِنَتِکُم ما یَنقُصُ عَن قَدرِ کُم ؛
امام حسین علیه السلام: چیزی را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد .
جلاءالعیون، ج 2، ص 205 .

برداشت و راهبردِ رهنمودِ آداب سخن در سخن امام حسین سلام الله علیه

1. سخن گفتن آدابی دارد که باید برای سخن گفتن به آن توجّه داشت.
2. باید گوینده به اصول و معیارهای خداپسندانه سخن گفتن عالم باشد.
3. از جمله اصولی که انسان در سخن گفتن باید توجّه داشته باشد، این است که سخنی بر زبان نیاورد که از ارزش شخصیّتش بکاهد و کم ارزش و کم قدر نشانش دهد.
4. بعضی از کارها ( نیّتها، گفتارها، رفتارها، هیجانات ) از ارزش انسان می کاهد، از جمله سخن نسنجیده ای که بر اساس معیار رضایتمندی خداوند نباشد.
5. بعضی حرفهائی می زندد و یا خواسته هائی بر زبان می آورند و یا رفتارهائی می کنند که گناه است و از ارزش انسانها می کاهد، مانند: ( تهمت، دروغ، حرص، طمع، غیبت، ناسزا، زنا، ربا )
6. معمولا سخنی که گناه هست و از ارزش انسان می کاهد، از نگرش نادرست و یا جهل و معلومات اشتباه و نادرست و یا القائات و ذهنیات خناسان و شیطانی بوجود می آید و یا انسان بر نفسش و سخنش مسلط نیست و از خلوص و تهذیب نفس و هوشیاری لازم در سخن گفتن برخوردار نیست.
7. لازم است انسان سخنی نگوید و کاری انجام ندهد که از ارزش خدادادی او کاسته شود و به همین سبب مراقبت از ذهنیات و نیّات و سخن و رفتار لازم است، که به درستی و خداپسندانه صورت بپذیرد.
8. لازم است انسان دانش و دانائیاصول و معیارهای اسلامی که نسبت به نیّات و اعمال و سخن گفتن و رفتار باید داشته باشد ، فرا گیرد و مراقبت نماید که اعمالش مطابق با آن باشد تا از ارزشش کم نشود.
9. راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:

1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد می شود را، باید در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت و در اختیار انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و رسانه ها برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، بگذارند.

2- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، ادبیّات، بستر تبلیغات و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف لازم و دانش لازم زندگی)، به رشد رساند، متناسب با سن و به اندازه لازم پرداخته شود و آنرا به جامعۀ هدف عرضه نمایند.

گل افشان گل محمدی