خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: این روزها نشست کشورهای عضو ناتو یا همان پیمان آتلانتیک شمالی در لندن در حال برگزاری است.

اگر چه مشابه این نشست هر ساله برگزار می شود ولی این بار از سال های پیش اهمیت بیشتری دارد.

امسال رهبران کشورهای عضو ناتو در هفتادمین سال تاسیس آن در لندن گردهم آمده اند تا درباره وضعیت حال آن صحبت کرده و برای آینده آن با توجه به چالش های جدید تصمیم گیری کنند.

در اهمیت پیمان ناتو کافیست بدانیم که «بوریس جانسون» نخست وزیر انگلیس به شدت طرفدار این پیمان وباقی ماندن کشورش در این پیمان است و حتی از گسترش و قدرت یافتن آن نیز حمایت می کند.

جانسون همان کسی است که با هدف اجرای برگزیت بر صندلی نخست وزیری انگلیس تکیه زده است. برگزیت طرحی است که به موجب آن دولت انگلیس قصد دارد از اتحادیه اروپا که یکی از مهمترین اتحادهای عصر جدید در عرصه های سیاسی و اقتصادی است خارج شود.

پیمان ناتو محل اختلاف جانسون با رقیب انتخاباتیش «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر نیز هست. باز نشر ویدئوی سخنان چند سال پیش کوربین که در آن گفته بود کاش کشورش عضو ناتو نبود موجب حملات رسانه ای گسترده ای به وی شد.

نشست سال ۲۰۱۸ در بروکسل پایتخت بلژیک برگزار شد. در آن نشست «دونالد ترامپ» با سخنانی غیرقابل پیش بینی فضای جلسه را به کلی تغییر داد.

اول به آلمان به خاطر قرارداد انتقال گاز از روسیه حمله کرد و در ادامه حملاتش همه کشورهای عضو را به هزینه کرد ناکافی برای پیمان ناتو محکوم کرد.

امسال همه رهبران شرکت کننده در اجلاس با توجه به تجربیات قبلی با آمادگی کامل وارد جلسات مذاکره می شوند.

در نشست امسال لازم است که چالش ها و تهدیدات متعددی مورد بررسی قرار بگیرند که شاید برخی متفاوت با رویه ها گذشته باشند.

مساله جدیدی که در نشست درباره آن صحبت خواهد شد به اختلافات ترکیه با سایر اعضا مربوط می شود. ترکیه از اعضای ناتو خواسته است که کردها را وارد لیست گروه های تروریستی کنند در حالی که این گروه مورد حمایت آمریکا است. در مقابل ترکیه از تایید برنامه جدید ناتو در شرق اروپا خودداری کرده است. فشار ترکیه که از اعضای مهم ناتو است توسط برخی مقامات ناتو به باجگیری تشبیه شده است.

چالش های پیش روی ناتو به خطرهایی که ناتو باید برای مقابله با آن ها آماده شود مربوط می شود.

ناتو که با هدف مقابله با شوروی سابق شکل گرفت همچنان روسیه را مهم ترین تهدید مقابل خود می داند. این مساله با قدرت نمایی و افزایش توان نظامی روس ها در سال های اخیر شدت گرفته است. حضور نظامی روسیه درمنطقه کریمه و درگیری با اوکراین ناتو را حساس تر نیز کرده است. به خصوص که روسیه پیش از الحاق بخش هایی از اوکراین قسمت هایی از گرجستان را به خود ملحق کرده بود.

ناتو نه تنها در اروپا بلکه از قطب شمال تا منطقه شام در خاورمیانه با روسیه اختلاف داشته و در تقابل نظامی قرار دارد. حمایت سیاسی نظامی از «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در حالی که ناتو خواهان سقوط او بود به گسترش حضور نظامی روسیه در دریای مدیترانه انجامیده است.

روسیه دیگر تنها قدرت تهدید کننده اروپا نیست. در سال های اخیر با پیشرفت اقتصادی چین و به تبع آن توسعه روزافزون توان نظامی آن کشور چین نیز توجه ناتو را به خود جلب کرده است. علاوه بر همسایگانش در شرق آسیا و اطراف دریای چین، پکن از سوی ناتو نیز با حساسیت مواجه است.

البته توجه به چین ازسال های گذشته و در زمان ریاست جمهوری «باراک اوباما» در آمریکا شروع شده بود. در دوره او بود که توجه نیروی دریایی آمریکا به چین معطوف شد و ناتو چین را به عنوان یک تهدید شناسایی کرد. تجلی این دیدگاه در راهبرد «چرخش به شرق» اوباما قابل مشاهده بود.

فقط به واسطه قدرت نمایی های روسیه در سال های گذشته بود که چین به اندازه کافی مورد توجه اعضای ناتو قرار نگرفته است.

روز گذشته «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه گفت: می شنوم که برخی روسیه و چین را دشمنان ما معرفی می کنند. به نظر من روسیه و چین تهدید ناتو نیستند بلکه کاملا مشخص است که تروریسم خطر اصلی ناتو است. کشورهای ما از تروریسم ضربه خورده اند.

این سخنان را هیچ کدام از کارشناسان جدی نگرفتند به خصوص پس از آنکه ماکرون ناتو را دچار مرگ مغزی خوانده بود. سخنانی که ترامپ بشدت به آن واکنش نشان داد.

ظاهرا حمله لفظی سال گذشته ترامپ در رابطه با اینکه کشورهای اروپایی به اندازه کافی هزینه صرف امور نظامی نمی کنند توسط برخی کشورهای عضو جدی گرفته شد و تعدادی که توانایی مالی داشتند بودجه وزارت دفاع خود را افزایش داده اند. این در حالیست که روند معمول کشورهای عضو ناتو در سال های اخیر کاهش بودجه نظامی بوده است. حال باید دید آیا تمامی اعضا این روند را پیگیری خواهند کرد؟

پیش بینی می شود در نشست امسال هم افزایش هزینه های نظامی از دغدغه های اصلی ترامپ باشد.

عرصه فضایی نیز از چالش هایی است که ناتو باید آن را جدی بگیرد.

جدی شدن تهدیدات در عرصه فضایی ابتدا در سال ۲۰۰۷ و با آزمایشات چین در نبرد ضد ماهواره ها خود را نشان داد و آزمایشات مشابه اخیر توسط هند نشان از گسترش روزافزون آن است.

این یک واقعیت است که فضا عرصه ای است که قدرت های جهانی و منطقه ای از آن برای نشان دادن جاه طلبی های نظامی خود بهره می برند. ناتو به عنوان پیمانی که اعضای آن از کشورهای پیشقدم در عرصه فضایی هستند می تواند قدرت زیادی در آن عرصه داشته باشند.

توانمندی روزافزون شرکت های خصوصی در عرصه فضا نیز عامل دیگری است که ناتو لزوم توجه جدی به آن را احساس کرده است.

چالش دیگری که آینده ناتو با آن روبروست فرصت و تهدیدی است که در سال های اخیر تمامی کشورهای جهان را متوجه خود کرده است یعنی فضای مجازی و نبرد سایبری.

ناتو معتقد است نبرد سایبری فرصت و تهدیدی رو به گسترش است که باید آن را جدی گرفت. بخصوص که تهدید گروه های تروریستی در این عرصه وجود دارد و به نظر می آید در آینده قدرت بیشتری نیز خواهند داشت.

به رغم تهدیداتی که ناتو آنها را به عنوان اولویت مطرح کرده ولی تمام اعضا در خصوص فوری بودن این تهدیدها و اینکه اساسا آنها تهدید هم هستند اشتراک نظر دارند. در جایی که فرانسه و آلمان، چین و روسیه را تهدیدی برای خود نمی دانند آمریکا آنها را تهدید علیه خود می داند.