بختیار علی؛ انقلابی در ادبیات کردی



ایسنا/کردستان در ایران همه او را با رمان «آخرین انار دنیا» می شناسند، رمانی جذاب و خواندنی که تاریخ و فرهنگ مردم کرد به خوبی در آن به تصویر کشیده است.

او متفکر، نویسنده، شاعر و نظریه پردازی بزرگ است که لقب پرکارترین و پرتیراژترین نویسنده کرد را اذان خود کرده است و او کسی نیست جز بختیار علی، نویسنده و متفکر بزرگ کرد.

در سال ۱۹۶۰ در شهر سلیمانیه عراق متولد شده است و در رشته زمین شناسی در دانشگاه های شهرهای سلیمانیه و اربیل تحصیل کرده است.

بختیار علی یکی از وزنه های مؤثر بر جریان روشنفکری و ادبیات معاصر کردی است که توانسته در طول سه دهه فعالیت مستمر تأثیر به سزایی بر روند دگراندیشی، فرهنگ سازی و ادبیات معاصر کردستان بگذارد.

پس از آنکه در ماجرای تظاهرات دانشگاه سلیمانیه مورد اصابت گلوله قرار گرفت، درس و دانشگاه را رها کرد و تمام وقت خود را صرف آفرینش ادبی کرد.

با راه افتادن دوباره جنگ های داخلی میان احزاب سیاسی کردستان عراق در سال ۱۹۹۴، «بختیار علی» کردستان را به نشانه اعتراض به این برادر کشی ها ترک و رهسپار سوریه می شود و بعد از ۹ ماه زندگی در دمشق خود را به آلمان می رساند و تا سال ۱۹۹۹ در «فرانکفورت» اقامت می کند. در همان ایام به همراه جمعی از همراهان کرد خود، مجله «ره هه ند»(رهند) را در اروپا منتشر می کنند و در همان سال به شهر «کلن» آلمان نقل مکان می کند و هم اکنون نیز مقیم آنجاست.

در همان سال های غربت نخستین رمانش «مرگ دومین تک فرزند» را در سال ۱۹۹۷در سوئد منتشر کرد و یک سال بعد نیز دومین رمان خود با عنوان «غروب پروانه» توسط انتشارات «رهند» در استکهلم سوئد به چاپ رسانید.

وقتی که رمان سومش با عنوان «واپسین انار جهان» در سال ۲۰۰۲ در سلیمانیه منتشر شد، اتفاقی جدید درعرصه رمان نویسی کردی روی داد و توجه فرهیختگان و نویسندگان و شاعران کرد را برانگیخت.

هرچند نام بختیار علی از مرزهای کردستان فراتر رفته است؛ اما «آخرین انار دنیا» رمانی ست که بختیار علی را صاحب سبکی کرد که به عقیده بسیاری از منتقدان، مهمترین رمان ادبیات کرد است.

عمده شهرت بختیارعلی، به دلیل نوشتن نقدهای بنیادینی است که در آنها به نقد و تحلیل ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی حاکم بر کردستان پرداخته است. در این میان تقدس زدایی و نقد درونی رادیکال وی از مفهوم موجود «هویت و ناسیونالیسم کردی" بسیار چشمگیر بوده و واکنش های گوناگون و متفاوت روشنفکران و سیاسیون کرد و همچنین واکنش خصمانه سنت گرایان را برانگیخته است.

آثار «بختیار علی» سرشار از شاعرانگی ناب و تجلی گاه خیال های ظریف و رنگارنگ و تصاویر نابی هستند که مخاطب را به یک سفر عمیق درونی خیالی دعوت می کنند. او در این مسیر ما را به کشف های جدیدی نایل می کند. کشف هایی که ما را به چالش با اندیشه های سطحی پیرامون مان وا می دارد و در این میان چشم اندازهای تازه ای را بر روی مان می گشاید که در آنها یک زیست انسانی آرمانی و به دور از تعصب های مستبدانه و فاشیستی متصور شده است.

اگر به رئالیسم جادویی علاقه دارید، لذت خواندن رمان های بختیار علی را از دست ندهید. رمان هایی که در فضایی نامتعارف سرگشتگی و تباهی انسان جهان سومی در دنیای مدرن را به تصویر می کشند.

انتهای پیام
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «بختیار علی؛ انقلابی در ادبیات کردی» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.