به گزارش مشرق، سبک زندگی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله دارای نکات و آموزه های مهمی است که در رأس آن ها مکارم اخلاق قرار دارد، چنان که در حدیثی فرمودند: «إنما بعثت لأتمم مکارم الأخلاق؛ به درستی که من برای به کمال رساندن اخلاق مبعوث شده ام.»، با وجود این، هنوز هم گاهی در حل مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی دست به دامن ابزارها و روش هایی می شویم که از مکارم اخلاقی دور و بعید است، طوری که گویا ضرورت بازخوانی آموزه ها و سبک زندگی نبوی ضروری به نظر می رسد تا توجه دوباره ای به منش و روش آن حضرت در زندگی داشته باشیم.

بخش هایی از سخنان آیت الله العظمی بهجت رحمة الله علیه را در خصوص سیره و منش پیغمبر گرامی اسلامی صلی الله علیه و آله مورد بررسی و بازخوانی قرار داده شده است. این مطالب گزیده ای از سخنان این عالم بزرگوار و حکیم است که پس از تأیید دفتر معظم له، در کتابی با عنوان «در محضر حضرت آیت الله بهجت» به کوشش محمدحسین رخشاد در قالب سه جلد توسط انتشارات مؤسسه فرهنگی سماء منتشر شد.

کلام الهی

سؤال شد: در مورد اینکه صدایی که خداوند ایجاد می فرماید (کلام الله) خواه در لوح، یا بر قلب ملک و بعد به قلب پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله، چگونه است؟

پاسخ: در روایت است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله از شش جهت می شنید.

رسول خدا صلی الله علیه و آله در حال وحی

از خلیفه دوم پرسیدند: آیا در وقت وحی، پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله را دیده ای؟ جواب داد: آری، گفتند: کی و چگونه؟

جواب داد: روزی دخترم، حفصه من را خبر کرد. رفتم و دیدم آن حضرت صلی الله علیه و آله در حال وحی است و پارچه ای روی آن حضرت است. وقتی وحی تمام شد، پارچه را از روی ایشان عقب زدم، دیدم روی حضرت سرخ شده است.

مطمئن بودم که انتقام نمی گیری!

شخصی عبای پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله را با شدت بر گردن حضرت فشار داد و کشید و باعث خراش و ناراحتی حضرت شد، ولی حضرت فرمودند: «آیا از انتقام نترسیدی؟»، او گفت: «مطمئن بودم که انتقام نمی گیری.»

ما باید در تحصیل صبر و حلم و تواضع سعی کنیم و از اینکه دیگران از ترس به ما احترام بگزارند، احتراز کنیم، به خصوص کسانی که ارباب رجوع و مناصب و مراجع و رؤسای ادارات و اولیای منازل و مدارس هستند.

امروز، روز مهربانی و ترحم است

در روایتی آمده است: «ثلاث خصال من مکارم الأخلاق: تعطی من حرمک و تصل من قطعک و تعفو عمن ظلمک» (بحارالانوار؛ جلد۶۶ صفحه۳۷۰؛ اعلام الدین، صفحه۱۳۳؛ غررالحکم؛ صفحه۸۸)

یعنی «سه خصلت از مکارم اخلاق است؛ نخست اینکه به کسی که تو را محروم و ناامید کرده و چیزی به تو نداده، عطا کنی. دوم اینکه با کسی که از تو قطع رابطه نموده ارتباط برقرار کنی و سوم اینکه از کسی که به تو ستم کرده، گذشت کنی.»

مردم به هنگام فتح مکه در اطراف پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله شعار می دادند: «الیوم، یوم الملحمه؛ امروز، روز انتقام است.»

ولی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: بگویید؛ «الیوم یوم المرحمه» یعنی «امروز، روز مهربانی و ترحم است.»

نمونه دیگر از گذشت آن حضرت

در ماجرای شهادت جناب حمزه رضوان الله تعالی علیه، عموی بزرگوار حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و بیرون آوردن جگر آن بزرگوار و مثله کردن ایشان، رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «از هفتاد نفر انتقام می گیرم.»، آیه نازل شد که: «و إن عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم به ولئن صبرتم لهو خیر للصابرین؛ و هرگاه خواستید مجازات کنید، تنها به مقداری که به شما تعدی شده کیفر دهید؛ و اگر شکیبایی کنید، این کار برای شکیبایان بهتر است.» (سوره نحل، آیه۱۲۶)

لذا آن حضرت «صبر. عفی و غفر» (هم صبر پیشه کرد و هم عفو و گذشت نمود.)

همچنین آیه دیگری نازل شد که: «ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم جآؤوک فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما؛ و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می کردند (و پیرابند خدا را زیر پا می گذاردند)، به نزد تو می آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می کردند؛ و پیامبر هم برای آن ها استغفار می کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می یافتند.» (سوره نساء، آیه۶۴)

آن حضرت بعد از نزول این آیه، وحشی را که قاتل عموی خود بود عفو کرده به او مژده مغفرت بعد از توبه دادند.