به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، در بیش از یک سالی که کرونا بی رحمانه بر جهان مسلط شده، این پزشکان و پرستاران هستند که بیشترین آسیب های جسمی، روحی و روانی را متحمل شده اند و با توجه به این موضوع که روح بزرگ آن ها نیازمند مزد دنیوی نیست، اما سختی ها و فشار کار، گاه منجر می شود تا یک پرستار با تمام خستگی هایش، به دلیل کمبود نیرو یا نیاز مالی، چند شیفت کار کند.

قانون ۱۴ ساله تعرفه گذاری خدمات پرستاران، قانونی است که با گذشت سال ها که از تصویب آن با بیش از ۱۹۰ رای موافق می گذرد، هیچ اتفاق عملیاتی در راستای اجرایی شدن این قانون نیفتاده و در یک سال اخیر و با توجه به خدمات ارزنده و جان فشانی های کادر درمان، به ویژه پرستاران صبور و زحمتکش در بحران کرونا بیش از پیش نیاز به عملیاتی شدن این مصوبه، احساس می شود و حتی شاید بتوان گفت تنها درخواست پرستاران از مسئولان در حال حاضر، عملیاتی شدن طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری است.

پشت سر گذاشتن چهار پیک سنگین کرونا و دست و پنجه نرم کردن با جهش های جدید و در نتیجه مبتلایان و بستری های حاد شدید، توان و انرژی کادر درمان به ویژه پرستاران فداکار را گرفته و می توان گفت موجب فرسودگی و از پا افتادن آن ها شده و وجود نیرو های بیشتر و جذب تعداد زیادی پرستار تازه نفس یکی از ضروری ترین و مهم ترین نیاز های فعلی جامعه پرستاران است و امید می رود مسئولان جدیدی که در دولت جدید روی کار می آیند برنامه های جامعی برای برطرف کردن موانع و بی عدالتی ها و همچنین گام موثری در راستای عملیاتی شدن این قانون ۱۴ ساله بردارند.

ثقینی، مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: مشکلات اصلی پرستاری در چند محور اصلی خلاصه می شود که پیشتر از سوی مقام معظم رهبری و مسئولان نظام بار ها به آن پرداخته شده و آن هم ضرورت اجرای طرح تعرفه گذاری پرستاری و استخدام پرستاران جدید است.

ثقینی افزود: در صحبت های حضرت آقا در روز پرستار سال گذشته که فصل الخطاب محسوب می شود، ایشان ضمن تاکید بر مجاهدت های پرستاران در کرونا، فرمودند: این قشر در چشم مردم عزیزتر و شایسته تر شدند و در ادامه تاکید کردند یکی از کار هایی که مسئولان باید انجام دهند اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاران است که سالهاست تصویب شده، اما اجرا نشده. همچنین در ادامه تاکید کردند، استخدام پرستاران، یکی دیگر از کار های ضروری است که باید با جدیت دنبال شود.

او ادامه داد: این موضوع طبیعی است که یکی از اصلی ترین مشکلاتی که جامعه پرستاری در حال حاضر و با توجه به شرایط کرونا با آن دست به گریبان است، کمبود نیرو باشد.

نارضایتی بیمار و پرستار؛ نتیجه کمبود نیروی پرستاران در بیمارستان ها

ثقینی گفت: وقتی در مورد کمبود نیروی پرستار صحبت می کنیم باید در نظر داشته باشیم که فرصت رسیدگی به بیمار نیز کاهش پیدا می کند. به طور کلی این مشکل، دو عارضه سنگین به همراه دارد. یکی اینکه پرستاران از نحوه عملکرد نامناسبی که ایجاد می شود ناراضی هستند و وجدان آسوده ای ندارند و این ناراحتی را همراه خود یدک می کشند، زیرا فکر می کنند نتوانسته اند به شکل کامل و جامعی که مد نظرشان است خدمت کنند و عارضه دیگر نارضایتی بیمار است و دیگری نارضایتی بیماران است.

او بیان کرد: برای رفع این مشکل، مسئولان مربوطه، سال ها قبل، پیگیری کردند و با همکاری مجلس، قانون تعرفه گذاری و قانون بهره وری خدمات بالینی، انجام شد و هدف این قوانین، تقلیل ساعت های موظفی پرستاران بود تا بتوانند با روحیه بهتر و کارایی بالاتری خدمت کنند. اما متاسفانه این قانون تقلیل ساعت کاری موظفی پرستاران و کادر درمان، باعث افزایش سطح اضافه کار شد، زیرا نیروی جدیدی جذب نشده بود و در نتیجه ساعت اضافه کاری اجباری پرستاران تمدید شد و بعضی از مدیران برای کنترل مبلغ اضافه، روش دیگری را پیش گرفتند و تعداد بیماران تحویل به پرستار را افزایش دادند و در حال حاضر شاهد اثرات نامطلوب این تصمیم گیری بر کیفیت خدمات پرستاران در بیمارستان ها هستیم به نحوی که در بخش های ویژه با نارضایتی پرستاران مواجهیم و حتی شاهد مرگ های بد بیماران نیز هستیم.

مشاور نظام پرستاری کشور اظهار کرد: این مساله با وجود مهم بودن، راه حل دارد و راه حلش هم استخدام نیروی جدید است. در برنامه چهارم و پنجم توسعه با همکاری مجلس، به ازای هر ۳ تا ۴ هزار نفر نیروی پرستاری که بازنشسته می شدند و برای توسعه بخش های دیگر درمان، مصوب شده بود که بین ۹ تا ۱۰ هزار نفر نیرو جذب شود، ولی متاسفانه به جز سال گذشته و در سال های اخیر، هیچکدوم از این عوامل اجرا نشد و این کمبود نیرو اثرات خود را بیشتر از پیش بروز داد.

باید به ازای هر تخت در ۲۴ ساعت، ۲ و نیم پرستار داشته باشیم

ثقینی اظهار کرد: سازمان نظام پرستاری با هماهنگی معاونت نظام پرستاری و برد پرستاری و انجمن های علمی، با برگزاری جلسات علمی و مشورت های فراوان و طبق اظهار نظر مقام معظم رهبری، به یک استاندارد مشخص در بحث بهداشت و درمان و خدمات درمانی پرستاری رسیدند. طبق این استاندارد مصوب شد که به ازای هر تخت در ۲۴ ساعت، ۲ ونیم نفر پرستار، ۱ و هشت دهم پرستار و ۷ نفر نیرو های اتاق عمل و هوشبری و کمک پرستار، نیاز است. این در حالی است که طبق استاندارد های جهانی، در هر ۲۴ ساعت بین ۳ تا ۳ ونیم و حتی در برخی کشور ها تا ۶ نفر پرستار تعیین شده است.

او ادامه داد: اگر این کمبود رفع میشد بسیاری از این معضلات حل شده بود، اما متاسفانه، انجام نشد تا جایی که به بحران کرونا رسیدیم و در این شرایط بحرانی درخواست کمک و امداد از پرستار سایر قسمت ها و بخش ها و حتی پرستارانی که شاغل نبودند شد و به هر صورت، پرستاران شریف با روحیه جهادی، حاضر شدند، اما بعد از گذشت مدت ها هیچ ارتباط قانون مندی رخ نداد و مسئولین مربوطه، روش مناسبی پیش نگرفتند و بعضا با رفتار های نامناسبی که اصلا در شان دانشگاه و حاکمیت نظام و پرستاران پیشرفته علمی نبود، باعث رنجش برخی از پرستاران فداکار شدند.

مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری افزود: مقام معظم رهبری در سال ۸۳ فرمودند که پرستار خسته و از کار مانده و چند شیفت کار کرده، از روی ناچاری نمی تواند این نقش را ایفا کند و پرستار باید با نشاط و سرحال و آماده و آشنا به معلومات کمک رسان باشد و امکانات و مقدمات لازم برایش از طریق مسئولان فراهم شود. همچنین ایشان فرمودند، باید توجه داشت که سختی کار پرستاران، سختی جسمی نیست، اما از لحاظ روحی و عصبی از کار های سنگین جسمی مثل کار در معدن هم سختتر است.

ثقینی در مورد قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری مطرح کرد: این قانون که از سال ۸۶ با ۱۹۰ رای همچنان معطل مانده، ما را به این فکر وامی دارد که بدانیم چه شد که به این مرحله رسیدیم.

او افزود: از سال ۷۴ که قرار شد تحولی در سیستم بهداشت کشور اجرا شود و سیستم نظام حقوق ثابت برای همه پرستاران و پزشکان اجرا شود که همه آن ها یک حقوق ثابت دریافت کنند و اکثر کارشناسان معتقد بودند این سیستم، سیستم کارآمدتر و مردمی تری بود و به لحاظ تجارب موفق جهانی در نظام سلامت ما می توانست به خوبی پاسخگو باشد، اما عملیاتی نشد.

ثقینی ادامه داد: از مزایای قابل توجه این طرح این بود که خدمات سلامت به صورت کالای پول در سیستم سلامت دیده نمیشد و آن احساس اراده خدمت بر مبنای ارائه خدمت بود نه پول. از دیگر مزایای این طرح این بود که دولت، متعهد به خدمت رایگان به همه مردم بود. همچنین اختلاف دریافتی بین پزشک و غیرپزشک، با این شدتی که در حال حاضر در سیستم های خدمات رسان جدید و تعرفه ای مشاهده می شود، وجود نداشت. یکی دیگر از مزایا این بود که مردم و مراجعین به بیمارستان ها هم فشار مالی زیادی مثل الان متحمل نمی شدند، زیرا بر مبنای بیمه بسیاری از هزینه های درمانی شان پرداخت میشد و به طور کلی می توان گفت با اجرای آن طرح، اولویت در بیمارستانها، ارائه خدمات درمانی به مردم بود نه افزایش درآمد ریالی و مالی.

او ادامه داد: در ابتدای این طرح همه موافق بودند و رضایت داشتند، اما در اواسط دهه ۷۰، گروهی، با یک انگیزه ای، طرح جدیدی را ایجاد کردند و هدفشان هم برداشتن فشار مالی از دوش دولت بود. آن طرح جدید یک مدل آمریکایی خدمات سلامت و درمان به نام نظام تعرفه گذاری کالیفرنیا بود؛ که بر اساس الگوبرداری از این طرح، نظام خدمات بهداشت و درمان ما در قالب انواع تعرفه تقسیم شود. آن هم تعرفه هایی که بار مالی را از دوش دولت بر می داشتند و روی دوش ملت منتقل می کردند.

جزییات طرح خودگردانی بیمارستان ها از زبان مشاور نظام پرستاری کشور

ثقینی اظهار کرد: همزمان با این طرح، طرح دیگری به نام خودگردانی بیمارستان های ایجاد شد که ابتدا در دانشگاه شهید بهشتی، اجرا شد و سپس در سال ۷۶ در سراسر کشور راه اندازی شد. این دو طرح، انواع و اقسام تعرفه ها را وارد سیتم خدمات بهداشت و درمانی می کرد و به افراد خاصی تعلق می گرفت و حتی عده ای بدون انجام خدمات، دریافت وجه داشتند.

مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری گفت: درسال ۷۶ و ۷۷ یک دستورالعملی از وزراتخانه به بیمارستان ها ابلاغ شد مبنی بر اینکه روسا و مدیران و معاونین بیمارستان ها باید حتما از گروه پزشکی و عیئت علمی، باشند و در اصل علاوه بر اینکه درآمد ها به صورت نابرابر تقسیم شد، با این دستورالعمل بسیاری از مسئولانی که قدرت مدیریت و عملکرد خوبی داشتند، کنار گذاشته شدند. این در حالی ست که طبق طرح تعرفه گذاری کالیفرنیایی، پزشک اجازه فعالیت در منصب مدیر و رئیس را در سیستم ندارد مگر اینکه دوره های تخصصی سخت و پیچیده مدیریتی را پشت سر گذاشته باشند و سپس وارد این کار شوند.

مشاور نظام پرستاری کشور بیان کرد: این تضاد و دوگانگی در اجرای طرح نظام سلامتی که از طرح تعرفه گذاری کالیفرنیای وارد ایران کردند، به نحو دیگری اجرا شد و این مشکلاتی که طی ۲۵ سال جاری شاهدش هستیم، به وجود آمد.

ثقینی افزود: از سال ۸۶ هم شاهد مطرح شدن و اجرا نشدن قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در تمام دولت ها بودیم در حالیکه طرح تعرفه پزشکی به علاوه ۵۰۰ تعرفه دیگر از سال ۷۴ شروع شد و تا کنون به ۳ تا ۷ هزار تعرفه به شکل های مختلف، برای گروه پزشکی، افزایش پیدا کرده است. این درحالی است که پرستاران نه تنها طی این سالها، در سیستم عملیاتی و اجرایی، تعرفه ندارند بلکه پول کار هایی هم که انجام می دهند، نصیب افراد دیگری می شود که به اصطلاح حق تعرفه برایشان تعریف شده است.

او ادامه داد: از سال ۷۶ قانونی تحت عنوان خودگردانی مطرح شد که هیچ پشتوانه قانونی نداشت و تا سال ۹۳ قانونی برایش نداشتند و فقط بر مبنای اینکه افرادی می خواهند از این طرح سود ببرند و مسئولیتی در نظام سلامت کشور داشته باشند، طرح خودگردانی موسوم به کارانه اجرا شد و تا پایان سال ۹۳ ادامه داشت و در نهایت به شکل قانونی درآمد و جالب است که از سال ۸۶ تا الان که وارد ۱۴۰۰ شده ایم یعنی ۱۴ سال است که از یک قانون مصوب مجلس با بیش از ۱۹۰ رای موافق می گذرد و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.

ثقینی گفت: ما امید داریم که در دولت جدید افرادی روی کار بیایند که مشتاق و پیگیر باشند و در جهت رفع تبعیض ها و بی عدالتی ها و نابرابری ها گام بردارند و تساوی و عدالت و انصاف را رعایت کنند.

مشاور نظام پرستاری کشور اظهار کرد: امید ما در سیستم سلامت و درمان کشور و جامعه پرستاری این است که در دولت جدید نگاه جدیدی به سیستم بهداشت و درمان کشور شود و فقط قشر خاص یا فرد خاصی را مدنظر قرار ندهیم و هدف اصلی مسئولان رسیدگی به امور مردم باشد و هدف این باشد که درآمد ها به طور عادلانه در سیستم بهداشت و درمان کشور توزیع شود و تا حد ممکن مردم در پرداخت هزینه، دچار مشکل نشوند.

نگاه منصفانه و همه جانبه دولت جدید، حلال مشکلات پرستاران

ثقینی گفت: همچنین امید است افرادی که در دولت جدید مسئولیت را بر عهده می گیرند، هم نگاه منصفانه ای نسبت به پرداخت ها و توزیع عادلانه درمان داشته باشند و هم پیگیر و خاستار اجرایی شدن این امر باشند.

او ادامه داد: من و بسیاری از کارشناسان نظام سلامت و اقتصاد دانان حوزه سلامت بر این باوریم که بسیاری از اموری که پرستاران و پزشکان دارند انجام می دهند اما تعرفه اش برای افراد دیگر لحاظ می شود، باعث می شود تا هزینه ی بیشتری را پرداخت کنند و اگر این تعرفه با مهر پرستاری انجام شود طبعا، با هزینه پرستار و کارشناس لحاظ می شود واین موضوع هم به نفع بیمه و هم به نفع ملت است.

ثقینی گفت: تنها مشکلی که این طرح دارد، کاهش درآمد بیمارستان هاست. زیرا بیمارستان معتقد است اگر برای یک متخصص درصد لحاظ شود، درصد بیمارستان ها هم باید در نظر گرفته شود و افزایش پیدا کند.

او ادامه داد: اگر دولت در بحث ایجاد درآمد های ثابت برای اماکن درمانی، این مبحث را لحاظ کند، بخاطر هزینه کمتری که به بیمه ها پرداخت می کند، آن کمبود مالی هم جبران می شود. به قولی، می توان گفت، اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری به خودی خود، نیازی به بودجه اضافی ندارد بلکه خود قانون، با توجه به کاهش دریافتی از بیمه ها برای قسمت های درمانی، اعتبارش را تامین می کند و این کاهش درامدی را که دولت می خواهد به بیمه بپردازد، می تواند به عنوان درآمدی ثابت برای بیمارستان ها در نظر بگیرد و این اختلاف مبلغی که در دریافت درآمد برای بیمارستان نسبت به پزشک متخصص تحمیل می شود را جبران می کند.

این روزهای سخت که به گفته بزرگان به مثابه روزهای سخت و طاقت فرسای جنگ است، به رزمندگانی شجاع و جان بر کف و قوی نیاز دارد تا برای دفاع از جان و سلامتی هموطنانشان از هیچ تلاشی فروگذار نکنند و خوشبختانه ما کشور ما سرشار از پرستاران شریف و جان بر کفی است که در این جبهه، به دفاع و مقاومت می پردازند و اینک نوبت مسئولان است که پاسخگوی نیازها و مشکلات این قشر آسیب پذیر باشند و مرتفع شدن مسائلشان را در دستور کارشان قرار دهند.

انتهای پیام /