خبرگزاری مهر، گروه استان ها- علی بهرامی*: هرساله با شروع ماه مبارک رمضان، حال و هوا و فضای اجتماع تغییر کرده به گونه ای که اقشار مختلف جامعه سعی می کنند با رعایت مسائل دینی و همراه شدن با سایرین در امور معنوی مشارکت داشته و حرمت این ماه عزیز را نگه دارند.

در همین راستا برخی از افراد با ورود به این ماه مبارک از رفتارهایی که در زیر مجموعه جرایم و آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی جای می گیرد، خودداری می کنند. به عبارتی آمار رسمی پلیس و کارشناسان اجتماعی نشان می دهد جرم و جنایت و بزهکاری در این یک ماه، کاهش چشمگیری دارد و این امر حاکی از آن است که هنجارشکنان و بزهکاران هم تحت تاثیر فضای معنوی قرار می گیرند و از انجام کارهای خلاف دوری می کنند.

کاهش آمار جرایم و آسیب های اجتماعی در ماه رمضان، در بسیاری از سیاست گذاری های اجتماعی کشور موثر است به طوری این الگو می تواند در رسیدن به روش های کنترل جرایم در دیگر ایام سال به کار آید.

نخستین و مهم ترین عاملی که باعث می شود، افراد در این ایام از جرم و جنایت دور شده و گرایش به انجام کارهای نامناسب و زشت نداشته باشند، ماهیت معنوی این ماه خرم و تقویت فضای معنوی و باورهای دینی است.

این ماه از چنان عظمت و معنویتی برخوردار است که جماعت مومنان با ورود به آن «روح» سرشار از نغمه الهی شان بیش از هر زمانی خود را عیان می سازد و تیرگی ها و ناخالصی ها را از میان می راند؛ در واقع پایبندی به اصول دینی موجب می شود، افراد در برابر زشتی ها و کارهای خلاف مقاومت کنند و همراه با سایر افراد جامعه در این یک ماه به مسائل مذهبی بپردازند. بر همین اساس برخی کشورهای غربی تلاش می کنند باورهای دینی را در بین شهروندان خود تقویت کرده و از راه خانواده و حضور در مراسم های مذهبی این مسائل را در جامعه ترویج کنند.

دومین عامل مهم دیگر «حرمت داری» عمومی است، همه بر این واقعیت اذعان داریم که یکی از وجوه ممیزه فرهنگ ما از دیگر فرهنگ ها «حرمت نگه داشتن» بعضی ایام و مناسبت ها است، به همین سبب، حتی آنانی که نقشه کجروی و طرح خلافکاری در سر دارند در ماه بزرگ رمضان حیا می کنند و اگر نه به تمامی، حداقل تا حدودی رفتارهای خلاف خود را به کناری می نهند و چه بسیار خلافکارانی که این ماه بخشش را به فرصتی برای «توبه» تبدیل می کنند.

زمینه بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی، تعارضات میان عقل و احساس و کمرنگ شدن عواطف و وجدان است و نقطه مقابل آن، دینداری قرار دارد که با ایجاد هماهنگی و رفع تعارض های رفتاری و تضاد میان عقل و احساس، شرایط را برای بهبود رفتارهای فردی و جمعی فراهم می کند.

بی آلایشی و خلوص فردی از جمله نتایجی است که برای فرد روزه دار حاصل می شود و کارشناسان معتقدند همین عامل از دلایل اصلی کمرنگ شدن جرایم و آسیب های اجتماعی در ماه رمضان است؛ بسیاری از جرایم خرد در اثر غفلت و ناآگاهی رخ می دهد به طوری که فرد خاطی از قبل برنامه ای برای انجام آن نداشته بلکه یک لحظه عصبانیت و از دست دادن کنترل منجر به برخی ناهنجاری ها می شود.

چگونه می توان این رویکرد را در ماه های دیگر هم ادامه داد؟

باورها و اعتقادات دینی را باید طوری برای افراد نهادینه کنیم که در ایام دیگر هم طبق این اصول عمل کنند. باید مسائل دینی را برای مردم از طرق مختلف بازگو و تکرار کنیم. خانواده ها می توانند در این مورد نقش بسیار مهمی داشته باشند.

وجود آموزه های دینی در کتاب های درسی و نقش آموزش و پرورش در این مورد غیرقابل انکار است. در واقع با فرهنگ سازی برای سنین مختلف می توان روح معنوی را در بین مردم گسترش داد به گونه ای که در ماه های دیگر به غیر از ماه رمضان، جرایم و بزهکاری ها هم در جامعه کاهش پیدا کند.

*معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان گلستان