به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، بر پایه گزارش های رسمی، در سال ۱۴۰۲، بین ۵ تا ۸ هزار مورد مرگ مغزی در کشور ثبت شده است که از این تعداد، حدود ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر قابلیت اهدای عضو داشته اند. با این حال، تنها حدود ۱۰۰۰ مورد اهدای عضو انجام شده که معادل ۱۲٫۵ نفر به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت است؛ آماری که تقریبا نصف میزان مطلوب جهانی در این حوزه به شمار می آید.

این در حالیست که بنا بر آمار رسمی، طی دو سال گذشته بیش از ۲۵ هزار نفر در لیست انتظار دریافت عضو قرار داشته اند و روزانه بین ۷ تا ۱۰ نفر از این بیماران به دلیل نبود عضو پیوندی، جان خود را از دست داده اند.

در گذشته، ایران در رتبه های نخست آسیا از نظر اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی قرار داشت. به طور مثال، در سال ۱۳۸۵، آمار اهدای عضو در کشور به ۱۱٫۹ مورد به ازای هر یک میلیون نفر رسیده بود. اما در سال های اخیر، این روند کاهشی شده است.

آمار قابل توجه اهدای عضو در استان مرکزی

در استان مرکزی نیز آمارها نشان می دهد که در سال۱۴۰۲، تعداد ۱۲ بیمار مرگ مغزی شامل ۹ مرد و ۳ زن، اهدای عضو داشته اند که این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۳ مورد کاهش یافته است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۰، تعداد اهدای عضو در این استان ۷ مورد بوده و در سال ۱۳۹۹ نیز ۱۲ مورد اهدای عضو به ثبت رسیده است که نشان می دهد استان مرکزی در این خصوص با کاهش محسوسی روبرو بوده است.

بر اساس شاخص PMP (تعداد اهدای عضو به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت)، متوسط این شاخص در کشور حدود ۳ است، اما در سال ۱۴۰۲، این رقم در استان مرکزی به ۷٫۸ رسیده که نشان دهنده پیشرفت چشمگیر عملکرد این استان در زمینه اهدای عضو بوده است.

اهداکنندگان استان مرکزی؛ قصه ای روشن در دل تاریکی

در همین میان، ماجرای ستاره شعبانی، بانوی ۱۹ ساله بروجردی، نوری روشن بر تاریکی این وضعیت را رقم زد. وی پس از سانحه ای دلخراشی، در بیمارستان حضرت ولی عصر(عج) اراک با تشخیص مرگ مغزی، به نخستین اهدا کننده عضو استان مرکزی در سال ۱۴۰۴ تبدیل شد و قلب، کبد و کلیه های او به چند بیمار نیازمند جان تازه ای بخشید؛ بیمارانی که شاید بدون این تصمیم، شانس ادامه زندگی نمی داشتند.

در ادامه ی راه ستاره شعبانی، در تاریخ ۱۶ فروردین ماه ۱۴۰۴ بود که معصومه جعفری، بانوی ۵۰ ساله اراکی به دلیل آنوریسم مغزی در بخش ICU۱ بیمارستان حضرت ولی عصر(عج) اراک بستری و تحت عمل جراحی قرار گرفت که متأسفانه به دلیل شدت خونریزی، در روز ۳۰ فروردین مرگ مغزی وی از سوی تیم تخصصی تایید شد و با پیگیری های تیم پیوند اعضای دانشگاه و با تصمیم ارزشمند و انسان دوستانه خانواده، این بانوی فداکار در ساعت ۱ بامداد روز ۳۱ فروردین ماه به بیمارستان امام خمینی(ره) تهران اعزام شد و عمل اهدای عضو انجام و اعضای حیاتی بدن او از جمله کبد، کلیه ها و نسوج، به بیماران نیازمند پیوند زده شد و دومین پیوند اعضا در آغازین ماه های سال ۱۴۰۴ در استان مرکزی به ثبت رسید.

نا آگاهی؛ دیوار بلند میان مرگ و زندگی

کارشناسان حوزه سلامت، اصلی ترین مانع در مسیر اهدای عضو را نا آگاهی عمومی عنوان می کنند چرا که معتقدند بسیاری از مردم هنوز تفاوت میان مرگ مغزی و کمای عمیق را نمی دانند و نمی توانند بپذیرند که فردی با قلبی در حال تپش، مرده تلقی شود و این شکاف اطلاعاتی، در لحظه تصمیم گیری، دیواری بلند میان مرگ و زندگی ایجاد می کند.

از سوی دیگر، برخی باورهای مذهبی نیز مانعی بر سر راه اهدای عضو به شمار می آیند. در حالی که بسیاری از مراجع تقلید همچون امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری، آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله سیستانی، اهدای عضو را با رضایت فرد یا اولیای وی مجاز دانسته و آن را مصداق نجات جان انسان ها اعلام کرده اند، اما هنوز بخشی از جامعه از این فتاوا بی اطلاع هستند.

اکنون این پرسش مطرح است که چه درصدی از مردم کشور دارای کارت اهدای عضو هستند؟ جایگاه آموزش و پرورش در نهادینه سازی این فرهنگ کجاست و رسانه ها و کاربران فضای مجازی تا چه اندازه نقش خود را در ترویج این اقدام انسانی ایفا کرده اند؟

به گزارش تسنیم، روایت جان آفرینانی همچون ستاره شعبانی و بانو معصومه جعفری، گرچه نقطه ای روشن در میان تاریکی آمارهای سرد و بی جان است، اما همچنان راهی طولانی برای نهادینه شدن فرهنگ اهدای عضو در کشور باقی مانده است که برای جان گرفتن این فرهنگ، باید قهرمانان خاموش مرگ مغزی را دید، شنید، روایت کرد و از قصه ی ستاره ها گفت.

یادداشت از سیمین سیف

انتهای پیام/۷۱۱/