منطق قرآنی حضرت زهرا در واکنش به عهدشکنان غدیر

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، محوری ترین موضوع در روز عید غدیر خم، انتخاب امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان خلیفةالله و انتصاب رسمی ایشان به امامت عالم و آدم بود. رسول گرامی اسلام (ص) به عنوان مجری و مجرای این رویداد، از جانب خداوند از مردم به ویژه صحابه عهد گرفت و آنها نیز وفاداری خویش نسبت به پایبندی به این عهد را اعلام کردند؛ اما امت اسلام متأسفانه بلافاصله پس از فوت رسول الله (ص)، عهد خداوند را رها کردند و بر خلاف دستورات پیامبر اسلام درباره تعیین جانشینی خویش، افراد دیگری را بر مسند حکومت قرار دادند. کسانی که با امام علی (ع) دست بیعت دادند، نه تنها از بیعت خویش بازگشتند بلکه خاندان وحی را مجبور به بیعت با کسانی کردند که هیچ گاه انتظار نمی رفت آنها به حکومت مسلمین برسند.
در چنین شرایطی، حضرت زهرا سلام الله علیها که عمری را در راستای عمل به دستورات و مشیت الهی به کار بست و بلکه مجرای مشیت خداوند بود، به طرق مختلف خود را مکلف به امر به معروف و نهی از منکر کرد؛ و چه معروفی مهم تر از دعوت به ولایت امیرالمؤمنین و چه منکری بدتر از رویگردانی از ولایت علوی بود؟! این بانوی بزرگوار در قالب های مختلفی از جمله ایراد خطبه های روشنگرانه بین عموم مردم چه در دیدار زنان مدینه در بستر شهادتشان و چه در بین عموم مردم در مسجد النبی، سعی خویش را در بیداری دل های قساوت زده به کار گرفتند. حتی در مواردی به تهدید غاصبان خلافت پرداختند، اما اثری نداشت.
حضرت زهرا سلام الله علیها در هشدار نسبت به این دست افراد در وصیت خویش فرمود: افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علی علیه السلام شکستند و در حق من ظلم کرده و ارثیه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند؛ لا تصلی علی امة نقضت عهدالله و عهد ابی رسول الله فی امیرالمؤ منین علی و ظلموا لی حقی واءخذوا إ رثی و خرقوا صحیفتی اللتی کتبها لی ابی بملک فدک». معصومند … و مطهر
این فرمایش اول بانوی عالم نه از روی عصبیت و غضبی که از سوی افراد عادی سر می زند، بلکه نشأت گرفته از حقیقتی قرآنی بود؛ آنجا که خداوند در سه آیه قرآن نسبت به نقض عهد الهی تهدید می کند.
۱ در آیه ۲۷ سوره بقره می فرماید: «الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک هم الخاسرون؛ آنهایی که پیمان خدا را پس از بستن آن می شکنند؛ و آنچه را خداوند به پیوستنش امر فرموده می گسلند؛ و در زمین به فساد می پردازند؛ آنانند که زیانکارانند.» خداوند در آیه قبل از این، این دسته افراد را با عنوان فاسقین یاد می کند، آنجا که در انتهای آیه۲۶ فرمود: «و ما یضل به إلا الفاسقین».
۲در آیه۵۶ سوره انفال می فرماید: «الذین عاهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فی کل مرة و هم لا یتقون؛ همانان که از ایشان پیمان گرفتی، اما هر بار پیمان خود را می شکنند و [از خدا] پروا نمی دارند.» خداوند در آیه قبل از این، این دسته افراد را با عنوان بدترین جنبندگان نزد خود معرفی می کند: «شر الدواب عند الله».
۳ در آیه۲۵ سوره رعد می فرماید: «و الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک لهم اللعنة و لهم سوء الدار؛ و کسانی که پیمان خدا را پس از بستن آن می شکنند و آنچه را خدا به پیوستن آن فرمان داده می گسلند و در زمین فساد می کنند، بر ایشان لعنت است و بد فرجامی آن سرای ایشان راست.»
بنابراین بر اساس اولین آیه از این سه دسته آیات، ناقضین عهد خداوند و قطع کنندگان پیوندی که خداوند به آن دستور داده، جزو فاسقان و نیز زیانکاران محسوب می شوند. در آیه دوم، یعنی آیه۵۶ سوره انفال، ناقضان عهد، جزو بدترین جنبدگان و نیز بر اساس آیه۲۵ سوره رعد، جزو لعنت شدگانی اند که خداوند برای آنها عاقبت بدی در نظر گرفته است. جالب است که امام صادق علیه السلام ذیل آیه۲۷ سوره بقره درباره الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه فرمود، یعنی میثاقی که درباره علی علیه السلام گرفته شد و منظور ازو یقطعون ما أمر الله به أن یوصلیعنی پیوندی که خداوند درباره امیرالمؤمنین و ائمه علیهم السلام گرفت، نقض کردند. ( البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۵۸)؛ و از این دست روایات به وفور در منابع دیده می شود.
با این نگرش قرآنی، علت واکنش فاطمه زهرا سلام الله علیها نسبت به ناقضان عهد خدا و عهد رسول الله را در عبارت «لا تصلی علی امة نقضت عهدالله و عهد ابی رسول الله فی امیرالمؤ منین علی و ظلموا لی حقی» را بیشتر متوجه می شویم.
انتهای پیام/
در چنین شرایطی، حضرت زهرا سلام الله علیها که عمری را در راستای عمل به دستورات و مشیت الهی به کار بست و بلکه مجرای مشیت خداوند بود، به طرق مختلف خود را مکلف به امر به معروف و نهی از منکر کرد؛ و چه معروفی مهم تر از دعوت به ولایت امیرالمؤمنین و چه منکری بدتر از رویگردانی از ولایت علوی بود؟! این بانوی بزرگوار در قالب های مختلفی از جمله ایراد خطبه های روشنگرانه بین عموم مردم چه در دیدار زنان مدینه در بستر شهادتشان و چه در بین عموم مردم در مسجد النبی، سعی خویش را در بیداری دل های قساوت زده به کار گرفتند. حتی در مواردی به تهدید غاصبان خلافت پرداختند، اما اثری نداشت.
حضرت زهرا سلام الله علیها در هشدار نسبت به این دست افراد در وصیت خویش فرمود: افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علی علیه السلام شکستند و در حق من ظلم کرده و ارثیه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند؛ لا تصلی علی امة نقضت عهدالله و عهد ابی رسول الله فی امیرالمؤ منین علی و ظلموا لی حقی واءخذوا إ رثی و خرقوا صحیفتی اللتی کتبها لی ابی بملک فدک». معصومند … و مطهر
این فرمایش اول بانوی عالم نه از روی عصبیت و غضبی که از سوی افراد عادی سر می زند، بلکه نشأت گرفته از حقیقتی قرآنی بود؛ آنجا که خداوند در سه آیه قرآن نسبت به نقض عهد الهی تهدید می کند.
۱ در آیه ۲۷ سوره بقره می فرماید: «الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک هم الخاسرون؛ آنهایی که پیمان خدا را پس از بستن آن می شکنند؛ و آنچه را خداوند به پیوستنش امر فرموده می گسلند؛ و در زمین به فساد می پردازند؛ آنانند که زیانکارانند.» خداوند در آیه قبل از این، این دسته افراد را با عنوان فاسقین یاد می کند، آنجا که در انتهای آیه۲۶ فرمود: «و ما یضل به إلا الفاسقین».
۲در آیه۵۶ سوره انفال می فرماید: «الذین عاهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فی کل مرة و هم لا یتقون؛ همانان که از ایشان پیمان گرفتی، اما هر بار پیمان خود را می شکنند و [از خدا] پروا نمی دارند.» خداوند در آیه قبل از این، این دسته افراد را با عنوان بدترین جنبندگان نزد خود معرفی می کند: «شر الدواب عند الله».
۳ در آیه۲۵ سوره رعد می فرماید: «و الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک لهم اللعنة و لهم سوء الدار؛ و کسانی که پیمان خدا را پس از بستن آن می شکنند و آنچه را خدا به پیوستن آن فرمان داده می گسلند و در زمین فساد می کنند، بر ایشان لعنت است و بد فرجامی آن سرای ایشان راست.»
بنابراین بر اساس اولین آیه از این سه دسته آیات، ناقضین عهد خداوند و قطع کنندگان پیوندی که خداوند به آن دستور داده، جزو فاسقان و نیز زیانکاران محسوب می شوند. در آیه دوم، یعنی آیه۵۶ سوره انفال، ناقضان عهد، جزو بدترین جنبدگان و نیز بر اساس آیه۲۵ سوره رعد، جزو لعنت شدگانی اند که خداوند برای آنها عاقبت بدی در نظر گرفته است. جالب است که امام صادق علیه السلام ذیل آیه۲۷ سوره بقره درباره الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه فرمود، یعنی میثاقی که درباره علی علیه السلام گرفته شد و منظور ازو یقطعون ما أمر الله به أن یوصلیعنی پیوندی که خداوند درباره امیرالمؤمنین و ائمه علیهم السلام گرفت، نقض کردند. ( البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۵۸)؛ و از این دست روایات به وفور در منابع دیده می شود.
با این نگرش قرآنی، علت واکنش فاطمه زهرا سلام الله علیها نسبت به ناقضان عهد خدا و عهد رسول الله را در عبارت «لا تصلی علی امة نقضت عهدالله و عهد ابی رسول الله فی امیرالمؤ منین علی و ظلموا لی حقی» را بیشتر متوجه می شویم.
انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! میخوای دربارهی «منطق قرآنی حضرت زهرا در واکنش به عهدشکنان غدیر» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.