مشاور وزیر آموزش وپرورش در اجرای سند تحول بنیادین در گفت وگوی اختصاصی با ایسنا، گفت: سند تحول یک کار مقطعی نیست بلکه یک روند و جریان کاری است که به مرورزمان در سطح کشور اجرا و آثارش مشاهده می شود. گام نخست اجرای سند، توجیه و آموزش همکاران در سطح استان ها است؛ گفتمان سازی سند تحول یکی از رویکردهای اصلی آموزش وپرورش در سطح حدود ۱۰۸ هزار مدرسه در کشور است تا به مرورزمان به نتیجه موردنظر در سند دست یابیم.

به گزارش ایسنا، بی شک تحقق آرمان های متعالی انقلاب اسلامی مانند احیاء تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در میان ملت ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان در گرو تربیت انسان های عالم متقی و آزاده و اخلاقی است.

سند تحول بنیادین آموزش وپرورش با توجه به این مهم براساس تجارب قبل و پس از انقلاب و به کارگیری تجربیات و پژوهش های صورت گرفته از سوی ۶۰۰ نفر از نخبگان حوزه و دانشگاه تدوین و در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است تا مبنای کاری در حوزه تعلیم و تربیت در آموزش وپرورش باشد؛ این سند کامل ترین نقشه راه آموزش وپرورش به شمار می رود بااین حال به نظر می رسد هنوز راه برای شناخت آن و حرکت در مسیر تحقق این سند بسیار است و بسیاری از بدنه آموزش وپرورش شناخت چندانی از این سند ارزشمند ندارند.

در این راستا با «رضا مددی» مشاور وزیر آموزش وپرورش در اجرای سند تحول بنیادین به گفت وگو نشستیم تا سؤالات و محورهای مختلف سند تحول بنیادین و راهکارهای نهادینه شدن آن در بدنه آموزش وپرورش را بررسی و کنکاش کنیم. در بخش نخست این میزگرد به بررسی مؤلفه های سند تحول و اقدامات انجام شده در این حوزه توسط وزارت آموزش وپرورش اشاره شده است.

ایسنا: مباحث سند تحول بنیادین آموزش وپرورش در چه محورهایی تنظیم شده است؟

مددی: مباحث سند تحول از دو بخش تشکیل می شود که یک بخش آن نظری بوده و چارچوب فکری تعلیم و تربیت کشور را نشان می دهد و در حقیقت به نوعی فلسفه تربیتی جامعه و آموزش وپرورش را معرفی می کند و تلاش دارد تا یک اشتراک نظر و توافق جمعی در حوزه تعلیم و تربیت بر مبنای محتوای مبانی نظری اتفاق بیفتد.

آموزش وپرورش دستگاهی حاکمیتی است و باید همه فعالیت ها و برنامه هایش از انسجام مشخصی برخوردار باشد بنابراین بخش نظری سند تحول بنیادین تصویری از تربیت جامعه و مدارس را نشان داده و مأموریت های مدارس و نقش معلم، خانواده و نهادها و دستگاه های دولتی و غیردولتی را تعریف کرده و رهنمودهایی در آن ارائه شده است.

در بخش پایانی این سند تحت عنوان چرخش های تحول آفرین نیز تصویری از آموزش وپرورش که قرار است متحول شود، ارائه شده است.

مدارس مسئولیت فرهنگ سازی و تربیت عمومی و رسمی را بر عهده دارند

ایسنا: منظور از چرخش های تحول آفرین چیست؟ مختصری توضیح دهید؟

مددی: این چرخش در واقع تغییر مسیری است که ما باید بتوانیم در آموزش وپرورش ایجاد کنیم که از این تغییر مسیرها اصطلاحا با عنوان چرخش های تحول آفرین یاد می شود.

مهم ترین چرخش یا اقدام تحولی که انجام آن نه فقط به آموزش وپرورش بلکه به کشور کمک می کند، این است که صرفا بر کارکردهای علمی و آموزشی مدرسه و آموزش وپرورش تأکید نکنیم بلکه آموزش وپرورش را به عنوان نهاد فرهنگی، اجتماعی و مولد سرمایه انسانی ببینیم زیرا این دستگاه ها و مشخصا مدارس، مسئولیت فرهنگ سازی و تربیت عمومی و رسمی را بر عهده دارند. بخش نظری سند در حقیقت تکیه گاه علمی و چارچوب تئوریک ماست.

ایسنا: تا چه اندازه داشتن چارچوب تئوریک لازم است؟

مددی: اساسا اگر یک چارچوب تئوریک و نظری مشخصی وجود نداشته باشد سراغ عمل رفتن کار اشتباهی است، زیرا عمل بدون نظر جواب نمی دهد؛ بنابراین هر عملی تابع یک دیدگاه فکری است که بخشی از این دیدگاه ها در سند تحول آورده شده که خوشبختانه در برنامه سال ۹۷ این کار کلید خورده و در حال اجراست.

آماده سازی ساختار آموزشی متناسب با سند تحول در ۶ سال

ایسنا: اجرای سند تحول بنیادین دقیقا از چه زمانی در کشور آغاز شده است؟

مددی: اجرای سند از سال ۹۰ آغاز شده است و ما در طول شش سال گذشته کتب تمام دوره های تحصیلی را اصلاح و بازنگری کردیم و کتاب های تازه تألیف نیز داریم بنابراین ما در طول شش سال گذشته در حال اجرای سند تحول، منتها در حوزه ساختار نظام آموزشی که به همان ۶-۳-۳ معروف است و همچنین تولید کتب و عملیاتی کردن سند تحول بودیم.

همه برنامه های موردنیاز اجرای سند تحول در شورای عالی آموزش وپرورش تصویب شده و به تأیید رئیس جمهور رسید و ابلاغ شد؛ بنابراین از سال ۹۷ به صورت همه جانبه مباحث را دنبال می کنیم و اکنون ده ها و صدها کتب تازه تألیف براساس برنامه درسی ملی و در راستای سند تحول داریم.

ایسنا: در سند تحول بنیادین چه مباحثی مطرح شده است؟

مددی: مواردی که عنوان شد مربوط به مباحث نظری سند تحول بود چراکه وقتی می خواهید این سند را معرفی کنید قسمت نظری آن بخش مهمی است که در ابتدا کوتاه و مختصر به آن اشاره شد.

اما آنچه مربوط به سند تحول بنیادین است کتابچه ای از برنامه راهبردی و چشم انداز محور است که دستورالعمل های اجرایی را در سطح سیستم آموزش وپرورش برای عملیاتی کردن ارائه کرده است.

سند تحول ۲۳ هدف عملیاتی و ۱۳۱ راهکار دارد و قانون گذار، آموزش وپرورش را موظف کرده که این ۱۳۱ هدف عملیاتی را در سال های پیش رو مورد توجه جدی قرار دهد و کوشش کند تا زمینه توسعه ارتباطات بین شهرستان ها با مناطق با همدیگر به خصوص در حوزه ارزشیابی به طور کامل برقرار شود که خوشبختانه همه همکاران در سطح استان ها از این سیاست ها تبعیت می کنند.

ما باید برای این ۲۳ هدف عملیاتی و ۱۳۱ راهکار برنامه هایی تدارک دیده و آن ها را به اجرا درآوریم که خوشبختانه برنامه ها پیش بینی و ابلاغ شده است و اکنون در حال آماده سازی برای ورود به مدرسه هستیم.

ایسنا: آیا همه کتب مدارس در راستای اجرای سند تحول تغییر کرده است؟

مددی: سازمان پژوهش که مسئول تولید کتاب هاست مرحله اول این کار را انجام داده است و ما برای ادامه مسیر ارزیابی از مجموعه فعالیت های شش سال گذشته خواهیم داشت تا در ادامه با سیاست گذاری برای مسیر پیش رو اقدامات لازم انجام شود.

گفتمان سازی سند تحول از رویکردهای اصلی آموزش وپرورش

ایسنا: پیش بینی شده در خصوص زمان لازم برای اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش وپرورش چیست و چقدر زمان لازم است تا کادر تعلیم و تربیت کشور در ریل عملیاتی شدن سند تحول قرار بگیرند؟

مددی: سند تحول یک کار مقطعی نیست بلکه یک روند و جریان کاری است که به مرور زمان در سطح کشور اجرا و آثارش مشاهده می شود. گام نخست اجرای سند، توجیه و آموزش همکاران در سطح استان ها است؛ بنابراین از سال ۹۷ اجرای کامل تر، جامع تر و به تعبیری اجرای متوازن سند تحول شروع شده است.

این یک کار فرآیندی بوده و کوتاه مدت نیست بلکه مسیری است که باید در سطح کشور طی شود تا ما به هدف برسیم. باید برنامه های ابلاغی را با جدیت پیگیری کنیم تا در سطح کشور یک جریان فراگیر رخ دهد.

در سال تحصیلی جدید هم گفتمان سازی سند تحول یکی از رویکردهای اصلی آموزش وپرورش در سطح حدود ۱۰۸ هزار مدرسه در کشور است تا به مرور زمان به نتیجه موردنظر در سند دست یابیم.

سند تحول نسخه بومی تعلیم و تربیت ایران است

ایسنا: برخی معتقدند در سند تحول به تجربیات موفق آموزشی در کشورهای دیگر کم توجهی شده است؛ آیا این گونه است؟

مددی: خیر؛ این سخن درست نیست. در مطالعات نظری و پژوهشی انجام شده برای سند تحول از تجربیات جهانی اکثر کشورها استفاده شده است منتها تقلید نشده بلکه این تجربه ها، بومی سازی شده است.

سند تحول بر این نکته تأکید دارد که ما در امر تعلیم و تربیت، استقلال فکری و تربیتی داشته باشیم و برای سیاست گذاری در امر تربیت مجبور نباشیم از نسخه های سازمان های بین المللی تبعیت کنیم یا نسخه کشورهای دیگر را در کشور خود پیاده کنیم.

افتخاری که سند تحول برای کشور ایجاد کرده این است که این سند نسخه بومی تعلیم و تربیت ایران است. در سند تحول تصریح شده از یافته های علوم روانشناسی و جامعه شناسی و همه علوم در سطح دنیا استفاده شود بنابراین این سند در مسیر بهره گیری از تجربیات و مطالعات سایر کشورها هم عمل می کند ولی همه آن ها را به شکل تلفیقی به کار می گیرد.

مهم ترین نکته آن است که ما در آوردن هر نوع ایده و طرحی به آموزش وپرورش از سایر کشورها، فقط از آن ها کپی برداری و تقلید نکنیم بلکه از رهنمودها و تجربیات آن ها براساس سیاست گذاری های که سند تحول تعریف کرده است، بهره گرفته تا در مرحله بعد به شکل اجرایی درآید.

انتهای پیام