متخصصان ایرانی چگونه کلیسای جهانی «زور زور» ماکو را جابه جا کردند؟



به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، انسان ها در سراسر جهان پیرو دین و مذهب و یا آیین مختلفی هستند و با اعتقادات مخصوص خودشان زندگی می کنند این اعتقادات سبب می شود تا هر کدامشان برای نیایش و راز و نیاز مکان خاصی را در نظر بگیرند کلیسای «زور زور» یا کلیسای مریم مقدس به ارمنی (Chapel of Dzordzor) نام کلیسایی است واقع در آذربایجان غربی، شهرستان ماکو و در ۱۲ کیلومتری شمال غرب قره کلیسا و در نزدیکی روستای بارون، در دهنه دره ای که رودخانه زنگمار از آن جاریست و در دامنه کوهپایه ای که به یک تنگنای فشرده می رسد بنا شده است.

تاریخچه ای از بنای کلیسای «زور زور»

ساخت این کلیسا در سال ۱۳۱۴ میلادی پایان یافت و مبلغان در آن مستقر شدند آنها توانستند به دیگران بگویند که اروپاییان خواستار کمک به آنها هستند و می توانند در نجات از دست مغولان کمک کنند به شرطی که سایرین پاپ را به عنوان رهبر کلیسای ارمنی قبول کرده و با ادغام کلیسای ارمنی در کلیسای کاتولیک موافقت کنند که این امر هرگز محقق نشد.

کلیسای «زور زور» مکانی برای ارتقای علمی

یکی از روحانیون ارمنی به نام هوانس زور زورتسی بود که از فارغ التحصیلان دیر گلازور بود او مسولیت مرکز علمی مذهبی «زور زور» را برعهده گرفت که سبب ارتقای چشمگیر کیفیت علمی این کلیسا شد کمی بعد مبلغان سرشناس فرانسیس همچون فرا بونسیوز از اروپا به کمک وی شتافتند تا بتوانند موجبات توسعه مرکز را فراهم آورند در سال ۱۳۱۷ میلادی پاپ استقرار میسیونرهای دومینیکن موفق شدند شش مرکز دینی دیگر در مناطق ارمنی نشین آذربایجان از جمله مراغه و تبریز تأسیس کنند.

تبدیل شدن کلیسای «زور زور» به یک مکان مذهبی

بعد از فوت هوانس زور زورتسی در سال ۱۳۳۸ میلادی این مرکز رونق خود را از دست داد و با نقل مکان میسیونرهای دومینیکن به دیر کرنا در نخجوان دیگر نتوانست به کار خود ادامه دهد از این زمان زور زور تبدیل به یک مرکز مذهبی شد و تا اوایل قرن ۱۷ میلادی و اوج جنگ های ایران و عثمانی به فعالیت خود ادامه داد اما از آن پس متروکه ای از آن بر جای ماند.

کلیسایی صلیبی شکل

این کلیسا صلیبی شکل است و ابعاد بیرونی و ارتفاع آن پس از تجزیه وتحلیل تناسبات پلان و انتقال آن بر نمای ساختمان ۱۲٫۵۸ به دست آمده است این کلیسا همانند سایر کلیساهای ارمنی با پلانی از سنگ های تراشیده شده در حجم های مختلف ساخته شده است نمای کلیسا بسیار ساده است و فقط اطراف پنجره ها و نورگیرها با ستون های کاذبی که به قوس جناغی ختم می شوند تزیین شده است.

دوباره سازی کلیسای «زور زور»

وزارت نیرو به منظور تأمین آب به دشت ماکو، پروژه سد مخزنی بارون را به تصویب رسانید و از سال ۱۳۶۶، عملیات ساختمانی آن شروع شد. کلیسا در همان نقطه ای قرار گرفته بود که دیواره حائل سد نیز می بایستی در آنجا برپا می شد و طبق نقشه های مصوب پس از اتمام آن و آبگیری دریاچه، کلیسای مزبور در دریاچه سد غرق می شد.

جابه جایی کلیسایی در نزدیکی روستای بارون

به علت عملیات خاک برداری تونل های انحرافی و یک رشته انفجارهای ساختمانی به بقیه کلیسا آسیب فراوانی وارد شد و به همین علت مدیریت اجرائی سازمان میراث فرهنگی کشور، با موافقت وزارت نیرو و همکاری شرکت های (مهاب قدس و پیماب) و سازمان آب و برق منطقه ای و همچنین توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و به همکاری متخصصین و معماران جمهوری ارمنستان در مدت ۲۵ روز با رعایت نکات علمی، سنگ به سنگ، لایه های دیواره چینی شماره گذاری، پیاده و به محل دیگری با ارتفاع حدود ۱۱۰ متر و به فاصله ۶۰۰ متری آن نقطه، منتقل و بر روی یک برآمدگی صخره ای، از نو بنا شد.

از این جابه جایی به عنوان یکی از اتفاقات مهم در تاریخ نگهداری میراث فرهنگی و تاریخی کشور یاد می شود که هنوز تکرار نشده است.

گزارش از فرزانه ارشادی

انتهای پیام/

پرسش و پاسخ در متخصصان ایرانی چگونه کلیسای جهانی «زور زور» ماکو را جابه جا کردند؟

گفتگو با هوش مصنوعی