به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه رفته رفته در لیست کشورهایی قرار گرفته که در لیست صادرکنندگان تسلیحات و تجهیزات نظامی، به دنبال جایگاه تک رقمی هستند.

آمار و ارقام رسمی سازمان صنایع دفاعی تحت امر نهاد ریاست جمهوری ترکیه، حاکی از این است که این کشور، توانسته در سال ۲۰۲۳ میلادی نزدیک به ۶ میلیارد دلار از محصولات صنایع نظامی خود را صادر کند.

ترکیه در رده یازدهمین سلاح فروش جهان

گزارش رسمی موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم (SIPRI) درباره صادرات تسلیحات جهانی، نشان می دهد که ترکیه به یازدهمین صادرکننده بزرگ تسلیحات در جهان تبدیل شده است. ۱۰ صادرکننده برتر دیگر از پایین به بالا عبارتند از: ایتالیا، کره جنوبی، چین، آلمان، بریتانیا، اسپانیا، رژیم صهیونیستی، روسیه، فرانسه و آمریکا.

بر اساس اخبار دویچه وله ترکی، در ۱۰ سال گذشته واردات تسلیحات اروپا تقریبا دو برابر شده، صادرات آمریکا و فرانسه افزایش یافته و صادرات روسیه به شدت کاهش یافته است. حجم تجارت جهانی تسلیحات ۳٫۳ درصد کاهش یافت، ولی ترکیه در این گزارش به عنوان کشوری شناخته شد که فروش تسلیحات را افزایش داده است. ترکیه طی ۴ سال یعنی از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی، صادرات تسلیحات خود را ۱۰۶ درصد افزایش داده است.

حجم کل تجارت جهانی تسلیحات ۳٫۳ درصد کاهش یافته و این وضعیت ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گرفته باشد.

با وجود این کاهش، افزایش صادرات تسلیحات ترکیه به ویژه با فروش به کشورهایی مانند امارات متحده عربی، قطر و پاکستان پیشرفت چشمگیری داشته است.

افزایش صادرات تسلیحات آمریکا از دیگر یافته های مهمی است که در این گزارش به آن اشاره شده است. صادرات تسلیحات آمریکا به طور قابل توجهی افزایش یافته و سهم آن در کل صادرات تسلیحات جهانی از ۳۴ درصد به ۴۲ درصد افزایش یافته است.

این نشان می دهد که ایالات متحده در حال تقویت بیشتر نقش خود به عنوان یک تامین کننده جهانی تسلیحات است و نسبت به دوره های قبل تسلیحات بیشتری به تعداد بیشتری از کشورها عرضه می کند.

جنگ اوکراین باعث شده که آمریکا و کشورهای غرب اروپا، در فروش تسلیحات و مهمات صاحب لقمه طلایی ۷۲ درصدی شوند. آن هم در شرایطی که تحریم های جهانی باعث شده که روسیه امکان صادرات سلاح را از دست بدهد.

درآمد بالای ترکیه در صادرات تسلیحات

هالوک گورگون، رئیس صنایع دفاعی ترکیه اعلام کرده که شرکت پهپادساز بایکار متعلق به سلجوق بیرقدار داماد اردوغان، قهرمان صادرات ۲۰۲۳ در صنعت دفاعی بوده است. صادرات صنایع دفاعی ترکیه که در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۴ میلیارد و ۳۶۴ میلیون دلار بود، با افزایش ۲۷ درصدی در سال ۲۰۲۳ به ۵٫۵ میلیارد دلار رسید.

صنایع دفاعی ترکیه در ۱۰ سال گذشته ۲۳۰ نوع محصول به ۱۸۵ کشور جهان در جغرافیای مختلف صادر کرده است. رده بندی شرکت های صنایع دفاعی ترکیه که بیشترین صادرات را در سال ۲۰۲۳ میلادی ثبت کردند، از این قرار است:

۱- بایکار: ۱ میلیارد و ۷۶۶ میلیون دلار

۲- صنایع هوافضای ترکیه: ۸۶۴ میلیون دلار

۳- ماشین آلات و صنایع شیمیایی: ۴۳۹ میلیون دلار

۴- موتور TAI (TEI) ۳۳۷ میلیون دلار

۵- BMC ۲۵۵ میلیون دلار

۶- روکتسان: ۱۶۱ میلیون دلار

۷- رم تجارت خارجی: ۱۶۰ میلیون دلار

۸-هواپیمایی ترکیه ۱۱۱ میلیون دلار

۹.آسلسان: ۱۰۸ میلیون دلار

۱۰- دفاع وطن سامسون: ۱۰۴ میلیون دلار

نکته جالب اینجاست که گروه پهپادساز بایکار، بزرگترین مالیات دهنده سال ۲۰۲۳ میلادی در ترکیه بود.

ترکیه در خلیج فارس

در سال ۲۰۲۳ میلادی، کویت به کشورهایی پیوست که با ترکیه، قرارداد خرید پهپاد امضا کرده اند. اگر چه قطر اولین کشور عربی حوزه خلیج فارس بود که این سلاح تولید ترکیه را خرید، اما حالا کویت و عربستان سعودی هم به مشتریان جدید ترکیه تبدیل شده اند.

قرار است بر اساس قراردادی که بین شرکت بایکار ترکیه و وزارت دفاع عربستان سعودی امضا شده، یک کارخانه تولید مشترک پهپاد در جده احداث شود و متخصصین و مهندسین ترکیه در آنجا مستقر شوند. امضای این قرارداد در اواسط سال ۲۰۲۳ میلادی، توجه رسانه های آمریکا را نیز به سوی خود جلب کرد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس و همچنین پایگاه خبری آمریکایی دیفنس، قرارداد ترکیه – عربستان را به مثابه یخ شکنی و آغازی مهم قلمداد کردند. علاوه بر بایکار، دو شرکت تسلیحاتی دیگر ترکیه یعنی آسلسان و راکتسان نیز با سعودی ها قرارداد امضا کرده اند که مربوط به سفارشات بخش مهمات و تجهیزات جنگ الکترونیک است.

خلوق بیرقدار از مدیران پهپادسازی بایکار اعلام کرده که ترکیه متعهد به انتقال فن آوری به سعودی شده و چنین چیزی به معنی اثرگذاری مثبت برای تحقق اهداف چشم انداز ۲۰۳۰ محمد بن سلمان است.

وی اذعان کرده که سعودی ها قرار بوده اول با آمریکا و چین معامله کنند، اما پس از چند نوبت مذاکره به این نتیجه رسیده اند که ترکیه برای همکاری نظامی با عربستان، گزینه مناسب تری است.

یکی از کارشناسان نظامی آمریکایی در یک یادداشت تحلیل در Breaking Defence اعلام کرده که توافقنامه های امضا شده توسط بایکار باعث ایجاد رابطه بلندمدت بین صنایع دفاعی ترکیه و عربستان سعودی می شود و این امر باعث افزایش همکاری ترکیه با سایر کشورهای حوزه خلیج فارس در زمینه صنایع دفاعی خواهد شد.

۵ منطقه هدف برای تسلیحات تولید ترکیه

در چند سال گذشته، دولت اردوغان تلاش کرده تا محصولات و دستاوردهای صنایع دفاعی خود را در چهار منطقه مهم به فروش برساند. البته در این میان، گاهی هم دست به هبه یا اهدای محصولات خود زده و بر این پنج حوزه جغرافیایی متمرکز شده است:

۱.قفقاز و آسیای مرکزی: ترکیه پس از جمهوری آذربایجان، با قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان نیز قرارداد فروش هواپیمای بدون سرنشین امضا کرده است.

۲.خلیج فارس و جغرافیای نزدیک: ترکیه به کویت، قطر و عربستان سعودی سلاح فروخته و مذاکرات اولیه با عراق و امارات متحده عربی نیز به نتایج اولیه رسیده است.

۳.دریای سیاه و اروپای شرقی: نخستین و مهمترین مشتری تسلیحات ترکیه در این منطقه اوکراین بوده اما لهستان و مجارستان نیز به خریداران پیوستند و رومانی و بلغارستان نیز در لیست اهداف هستند.

۴.بالکان: آلبانی و صربستان در این منطقه دو مشتری مهم ترکیه هستند.

۵.آفریقا: در چند سال گذشته، به ۱۱ کشور آفریقایی از جمله مراکش، اتیوپی، سومالی، تونس و آنگولا پهپاد فروخته و نزدیک به ۲۳ کشور قاره سیاه، مشتری انواع سلاح انفرادی، نفربر و تجهیزات پلیسی ترکیه هستند.

صادرات صنایع دفاعی و انواع تسلیحات و تجهیزات نظامی و پلیسی ترکیه به کشورهای مختلف ادامه دارد و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰ میلادی، میزان صادرات به ۳۰ میلیارد دلار برسد.

در پایان باید به این نکته نیز اشاره کرد که ترکیه در چندین مورد از جمله سوریه و عراق، با اتکا به توان تسلیحاتی خود و مصادره به مطلوب شرایط امنیتی این دو کشور، با اقداماتی همچون اشغال، حضور بدون مجوز و تسلیح گروه های غیرقانونی ، مشکلات قابل توجهی به وجود آورده و در لیبی نیز به جنگ افروزی و کمک به توسعه جنگ و ناامنی متهم شده است.

از دیگر سو، ترکیه در تولید سلاح و صنایع دفاعی و تجهیزات نظامی، هیچگاه به سهم قطعات حساس وارداتی اشاره نمی کند و در بسیاری موارد، درباره خودکفایی در تولید تسلیحات، تصویری غیر واقعی به نمایش می گذارد.

انتهای پیام/