به گزارش خبرگزاری مهر، با توجه به اینکه همواره شمار قابل توجهی از شیعیان در ایران به سر می بردند و از دیگر سو، وزیران و عالمان شیعی، در دستگاه های حکومتی حضور و نفوذ داشتند؛ بخشی از درون مایۀ نسخه نگاره های ایرانی در برخی دوره ها به خصوص از قرن دهم هجری به بعد معطوف به بازنمایی مضامین مورد علاقه و تأکید تشیع است.

در این میان، نسخۀ فالنامه تهماسبی که در زمان غلبۀ گفتمان تشیع در دوران حکومت شاه تهماسب تولیدشده، از جنبۀ مضمونی و محتوایی نسخه ای قابل تأمل است؛ در این نسخه، گلچینی از آموزه ها و وقایع مهم اسلام و تشیع، قصه های قرآنی و مذهبی که به نوعی بیانگر حقیقت و حقانیت مذهب تشیع هستند، به تصویر درآمده است. به نظر می رسد رویکرد نگارگران این نسخه، معطوف به بازنمایی مضامین و مفاهیم اسلامی و شیعی، بر اساس باورها و روایت های موردنظر گفتمان تشیع بوده است که موجب بروز و ظهور نشانه ها و نمادها و تمهیدات تصویری جدیدی در برخی نگاره های آن شده است.

نکتۀ قابل تأمل و مهم در رابطه با نسخۀ فالنامه این است که مضامین اسلامی و شیعی ای این نسخه، آن گونه که شیعیان باور دارند و بر مبنای باورها و روایت های موردنظر گفتمان تشیع به تصویر درآمده اند و در برخی از نگاره های این نسخه، نشانه ها، نمادها و تمهیدات تصویری جدیدی خلق شده است که نسخۀ فالنامه را در میان نسخه های مصور اسلامی و شیعی، برجسته و شاخص می سازد و حتی می توان برخی نگاره های این نسخه را (مانند نگاره معراج، فتح خیبر) به مثابه نگاره هایی شاخص و الگو در نگارگری شیعی دانست. چراکه این نگاره ها هم از جنبه مضمونی و محتوایی در راستای گفتمان تشیع به تصویر درآمده اند و هم از جنبه شکلی و زیبایی شناسی، مفاهیم، باورها و روایت های گفتمان تشیع را بازمی نمایانند.

کتاب «فالنامه تهماسبی» شاهکار نگارگری شیعی دوران صفوی به کوشش علیرضا مهدی زاده توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد.