خانه های تاریخی تهران؛

خانه فرج الله خان، در محله پامنار، از خانه های اعیانی دوره قاجار است. این خانه در سال ۱۳۹۶ به ثبت ملی رسید.

این بنا شامل دو حیاط بوده است. پلان هر دو بخش به شکل مستطیلی کشیده است و ساختاری برونگرا دارد. حیاط اول که در سمت شرق قرار دارد، نسبت به حیاط غربی بزرگتر است. پیرامون این حیاط ایوانچه هایی وجود دارد و در قسمت شمالی حیاط، بقایای ساختمانی یک طبقه که دو پله از سطح زمین بالاتر است، به چشم میخورد . متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی، تنها بخشی از دیوار های این قسمت باقی مانده و بقیه به مرور زمان تخریب شده است.

از طریق ضلع غربی حیاط اول، می توان به حیاط دوم رسید. حیاط دوم نسبت به حیاط دیگر عقب نشستگی دارد. در ضلع غربی حیاط، عمارتی شامل دو طبقه و زیرزمین قرار دارد. زیرزمین شامل تالاری شاهنشین با پلان چلیپایی شکل و دو اتاق مستطیل کشیده در دو طرف است.

پلان طبقه اول نیز مشابه زیرزمین است، با این تفاوت که اتاقها ارسی های چوبی رو به حیاط دارند. این تقسیم فضایی در طبقه دوم نیز تکرار شده، اما در این طبقه یکی از اتاقها که در جنوب شاهنشین قرار دارد، حذف شده است.

دیوار ها و سقف در تمام بخشهای داخلی دارای تزیینات گچبری با نقوش گیاهی و طاقنما هایی مقرنس کاری شده هستند. فضا های خدماتی مانند آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی نیز در قسمت شرقی و شمال شرقی حیاط دوم جای گرفته اند.

متاسفانه خانه فرج الله خان، با وجود ثبت در فهرست آثار ملی، روزبه روز ویران تر شده و هیچ اقدامی برای ساماندهی و مرمت این خانه تاریخی صورت نگرفته است.

با وجود پیگیری های مکرر خبرنگار ما برای جویاشدن علت عدم رسیدگی به این اثر تاریخی، معاونت میراث فرهنگی استان تهران، هیچ گونه واکنشی نشان نداده و پاسخی برای این موضوع مطرح نکردند.

این خانه تاریخی که اکنون تنها مخروبه ای از آن باقی مانده است، در خیابان پامنار، خیابان حق پرست، کوچه ی رحیمی قرار دارد.