سرویس دیدگاه مشرق - «هرکس در انگلیس کاری انجام دهد که منجر به افزایش نفوذ سیاسی ایران شود، باید خود را به دولت انگلیس معرفی کند. در غیر این صورت، ۵ سال زندانی خواهد شد.» این جمله، اگر از زبان یک دولت خودکامه گفته می شد، می توانست جنجالی ترین تیتر رسانه های غربی باشد. اما اینجا صحبت از انگلیس، مدعی دموکراسی و آزادی بیان است که اکنون رسما «نفوذ سیاسی» ایران را جرم انگاری کرده است.

«دن جارویس» معاون امنیتی وزیر کشور انگلیس روز سه شنبه در مجلس عوام، تهران را به «دخالت در امور داخلی انگلیس»، «تهدید امنیت ملی» و «حمایت از فعالیت های مخرب» متهم کرد و مدعی شد که ایران از طریق «شبکه های نیابتی، حملات سایبری و عملیات اطلاعاتی» به دنبال تأثیرگذاری بر سیاست های داخلی و خارجی لندن است.

جارویس در ادامه گفت: «دولت انگلیس متعهد است که با تهدیدهای امنیتی ناشی از ایران مقابله کند.»

لندن تمامی نهادهای دولتی ایران، از جمله سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات را تحت طبقه بندی ویژه در چارچوب طرح ثبت نفوذ خارجی قرار خواهد داد. این اقدام به معنای آن است که هرگونه ارتباط نهادهای ایرانی با افراد یا گروه های مستقر در انگلیس مشمول الزامات قانونی سختگیرانه خواهد شد و در صورت عدم ثبت رسمی، افراد متخلف با پنج سال حبس روبه رو خواهند شد.

این قانون یک پیام روشن دارد: اگر شما یک روزنامه نگار، فعال سیاسی، استاد دانشگاه، یا حتی یک شهروند عادی ایرانی در انگلیس باشید و فعالیتی انجام دهید که «به نفع نفوذ ایران» تلقی شود، می توانید هدف قرار بگیرید. اما چه کسی تعیین می کند که نفوذ سیاسی چیست؟ آیا گفت وگو با یک سیاستمدار انگلیسی، نوشتن یک مقاله تحلیلی درباره روابط ایران و بریتانیا، یا حتی فعالیت در یک سازمان خیریه مرتبط با ایران هم می تواند مصداق این جرم باشد؟

جنبه خطرناک ماجرا این است که تعریف این جرم، به طور کامل در اختیار دولت انگلیس قرار دارد و این یعنی قانون، می تواند به هر شکلی که بخواهند، تفسیر شود.

نفوذ سیاسی در دیگر کشورها فقط برای غرب مجاز است!

بیایید نگاهی به دنیای واقعی بیندازیم: انگلیس، آمریکا و متحدانشان دهه هاست که در کشورهای مختلف اعمال نفوذ می کنند، رسانه ها را جهت دهی می کنند، احزاب و گروه های خاص را تقویت می کنند، و حتی در انتخابات کشورها دست می برند. اما این اقدامات، هیچ گاه «نفوذ خارجی» تلقی نمی شوند!

چند نمونه از دخالت و نفوذ در دیگر کشورها:

نفوذ در ایران: از دوران استعمار گرفته تا حمایت از کودتای ۲۸ مرداد و تلاش های متعدد برای اثرگذاری بر سیاست داخلی ایران، انگلیس همیشه یک بازیگر فعال در معادلات ایران بوده است. عملا در همه ی آشوب های سالهای اخیر در ایران، می توان رد پای انگلیس را دید . غالب ایرانیان بر این اعتقادند که هر اتفاقی که در ایران رخ می دهد حتما کار انگلیسی ها است. این ضرب المثل که «کار، کار انگلیس است» برآمده از این یافته است که انگلستان بیش از حد در امورات ایران دخالت داشته است.

نفوذ در روسیه: ماجرای اسناد پاناما و تلاش برای تأثیرگذاری بر مخالفان کرملین، تنها بخشی از نفوذ غرب در سیاست روسیه است.

نفوذ در چین: از حمایت از معترضان هنگ کنگی تا تأمین مالی گروه های مخالف در تایوان، انگلیس و غرب همواره در تلاش برای اثرگذاری بر سیاست داخلی چین بوده اند.

و …..

اگر ایران چنین اقدامی علیه انگلیس انجام دهد، واکنش غرب چه خواهد بود؟ اگر تهران قانونی تصویب کند که هر فردی در ایران که به نفع انگلیس فعالیت کند، باید ثبت نام کند یا زندانی خواهد شد، آیا لندن آن را یک «اقدام مشروع امنیتی» می داند، یا بلافاصله آن را سرکوب آزادی های مدنی خواهد نامید؟

در حالی که انگلیس میزبان گروه های اپوزیسیون و حتی برخی گروه های مشکوک به فعالیت های خشونت آمیز و تروریستی علیه ایران است، خود را در جایگاه قربانی تهدیدهای نفوذی تهران قرار داده است. گروه هایی مانند منافقین (مجاهدین خلق) و برخی رسانه های فارسی زبان که فعالیت آن ها بارها مورد اعتراض تهران بوده، آزادانه در انگلیس فعالیت دارند. اگر این کشور واقعا نگران «نفوذ خارجی» است، چرا میزبان مخالفان تندرو ایران است که خواستار سرنگونی نظام حاکم هستند؟

انگلیس سال هاست که خود را پایگاه رسانه های ضدایرانی کرده است. رسانه هایی مانند ایران اینترنشنال، بی بی سی فارسی، و من وتو که آشکارا مواضع ضدایرانی دارند، از آزادی بیان بهره می برند، اما اگر رسانه ای در انگلیس جرأت کند که روایتی مخالف سیاست های لندن در مورد ایران ارائه دهد، به سرعت تحت فشار قرار می گیرد.

در عین حال، رسانه های ایرانی مانند پرس تی وی، برخی موسسات تحقیقاتی، و نهادهای فرهنگی ایران در انگلیس، همواره مورد حساسیت لندن بوده اند.

این سیاست دوگانه، دقیقا همان چیزی است که دموکراسی های غربی را به ابزاری برای سرکوب سیاسی تبدیل کرده است. آن ها نه از آزادی بیان، بلکه از آزادی روایت خودشان دفاع می کنند.

پیامدهای این قانون بر روابط ایران و انگلیس

این تصمیم لندن، تنش ها بین ایران و انگلیس را تشدید خواهد کرد. برخی از عواقب احتمالی این اقدام عبارتند از:

- افزایش محدودیت دیپلماتیک: احتمالا ایران نیز اقدام متقابل انجام داده و دیپلمات های انگلیسی در ایران با محدودیت هایی روبه رو خواهند شد.

- سرکوب بیشتر ایرانیان مقیم انگلیس: بسیاری از ایرانیانی که در انگلیس زندگی و فعالیت دارند، ممکن است با اتهامات امنیتی جدید مواجه شوند.

- محدودسازی رسانه های مستقل: این قانون می تواند بهانه ای برای محدود کردن رسانه هایی باشد که برخلاف روایت رسمی دولت انگلیس، دیدگاه های متفاوتی را منتشر می کنند.

- پایان دوران «نرمش» در روابط ایران و انگلیس: شاید پس از این، ایران دیگر دلیلی برای حفظ سطح بالایی از روابط دیپلماتیک با انگلیس نبیند و به سمت کاهش تعاملات حرکت کند که این اتفاق می تواند مسیر مذاکرات و گفت وگوهای دیپلماتیک را پیچیده تر کند.

این اقدام، بیش از آنکه یک تصمیم امنیتی باشد، یک ابزار فشار دیپلماتیک و اطلاعاتی علیه ایران است. انگلیس با این کار نه تنها به دنبال کنترل فضای داخلی خود است، بلکه قصد دارد تهران را در سطح بین المللی منزوی تر کند.



آیا در دنیای سیاست بین الملل، آزادی بیان و نفوذ سیاسی، نه بر اساس اصول، بلکه بر اساس منافع قدرت های مسلط تعریف می شود؟





نویسنده: ریحانه حجازی