آثار گوناگون، لوازم کار و اسناد جالبی از زنده یاد رضا مافی در دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به نمایش گذاشته شده است.

به گزارش خبرنگار تجسمی خبرگزاری فارس، خلق موزه هفت روزه رضا مافی در دل دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر توجهات بسیاری به خود جلب کرده است. ابتکاری از گالری ترانه باران که با هدف نزدیک کردن مردم به متن زندگی نخبگان هنری انجام شد و با نمایش آثاری درخشان و اغلب دیده نشده نیز همراه است از جمله نقاشی های خیره کننده مافی که مخاطبان را حیرت زده می کند زیرا بسیاری او را خوشنویس می شناختند.

رضا مافی، در جامعه هنری ایران چهره خاص است، غیر از مهارت شگرف او در خوشنویسی و جلوداری اش در آفرینش نقاشی خط که به گفته خودش آن را با هدف زنده نگه داشتن خط زیبای نستعلیق انجام می داد، او در ۳۹ سالگی رخت هجرت به دیار باقی تن کرد و همین اتفاق شوک آور نام او را در جایگاهی ویژه قرار داد.

مافی تمرین خوشنویسی و نقاشی را در کنار هم پی می گرفت و چند سالی در کلاس درس سیدحسین میرخانی حضور یافت. پس از آن به تمرین از خطوط میرزا غلامرضا اصفهانی، خوشنویس صاحب نام عهد ناصرالدین شاه پرداخت و شیوه اش به سمت کار قدما تمایل یافت. او هنرمند پرکاری بود و به رغم فرصت اندک حیاتش آثار بسیار زیادی در زمینه خوشنویسی، نقاشی خط و نقاشی به جای گذاشت.

آنچه گالری ترانه باران در جشنواره فجر به نمایش گذاشته است شامل آثار گوناگون، لوازم کار و اسناد جالبی از رضا مافی است که در کنار یکدیگر موزه ای جالب را به وجود آورده اند. این مجموعه که متعلق به خانواده رضا مافی است برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفته است تا مخاطبان جشنواره را بیشتر با این هنرمند نامدار آشنا کند.

در این غرفه آثار خوشنویسی کلاسیک و همچنین نمونه هایی از آثار نقاشی خط که در دهه ۴۰ و ۵۰ توسط مافی خلق شده اند به نمایش درآمده است. تابلوی شکسته نستعلیق که با مرکب قهوه ای بسیار رقیق بر روی زمینه کرم رنگ نوشته شده است تاریخ سال ۱۳۵۴ را بر خود دارد. قطعه نستعلیق به تاریخ مهرماه ۴۷ با مطلع «آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است» در این مجموعه دیده می شود و اثر دیگری که به خط نستعلیق با مرکب سبز بر روی کاغذ ابر و باد نوشته شده است تاریخ سال ۶۱ را دارد و اندکی پیش از درگذشت این هنرمند خلق شده است.

اثر دیگری از او صفحه ای از ورق طلا است که بر روی آن سیاه مشق نستعلیق دیده می شود اما این سیاه مشق با قلم بر روی کاغذ طلا نوشته نشده است بلکه تنها خطوط محیطی حروف با ظرافت روی صفحه کشیده شده و فرم حروف نستعلیق را تداعی می کند. تابلوی نقاشی خطی که در سال ۵۴ خلق شده است سیاه مشقی از حروف نستعلیق را در حالی نشان می دهد که زمینه اثر برجسته شده و کلمات بر روی این زمینه به شکل مقعر ایجاد شده اند. اثر دیگری به تاریخ ۱۳۵۲ نشان دهنده نوع دیگری از برخوردهای متفاوت این خوشنویس با خط کلاسیک است. در این اثر زمینه سفید کاغذ با تکرار منظم چند حرف فارسی پر شده است و با استفاده از قلم های ریز و درشت، تکرار حروف کوچک و بزرگ ریتم منظمی ایجاد کرده است.

در این موزه علاوه بر آثار خوشنویسی و نقاشی خط، تعدادی از نقاشی های مافی هم در معرض دید علاقه مندان قرار گرفته است. تابلوی منظره که در سال ۵۹ با ماژیک های رنگی کشیده شده است نشان دهنده تعدادی ساختمان روستایی در میان یک فضای جنگلی است. تابلوی دیگر باز هم به منظره اختصاص دارد اما این بار فضای مبهم و بسیار محوی دیده می شود که بر روی زمینه خاکستری آن دورنمایی از درختان زمستانی به چشم می آید. علاقه مافی به نقاشی منظره در آثار مختلف او دیده می شود و در تابلویی دیگر منظره نگاری را به حد کمال رسانده و اثری رئال را نمایش داده است. علاوه بر اینها تسلط او بر نقاشی پرتره نیز در تابلویی که از چهره پدرش در دوران جوانی با تونالیته رنگ قهوه ای نقاشی کرده است به چشم می آید.

اما آنچه این موزه موقت را تکمیل می کند نمایش اسناد و مدارک مربوط به رضا مافی است. چند قلم تراش قدیمی، دوات، قلمدان، قلم نی و … ابزار کار مافی هستند که دیدن آنها خالی از لطف نیست. علاوه بر این بریده روزنامه ها یا مجلات قدیمی و زرد شده ای مانند کیهان، اطلاعات، رستاخیز و سروش دیده می شود که در آنها مصاحبه هایی از رضا مافی یا نقدها و یادداشت هایی درباره نمایشگاه ها و آثار او به قلم هنرمندانی مانند آیدین آغداشلو به چشم می آید.

کارت دعوت نمایشگاه آثار مافی در گالری سیحون از دیگر اسناد جالب توجه در این مجموعه است. اما یکی دیگر از عناصر موجود در این نمایشگاه که توجه بیننده را به خود جلب می کند، نقش برجسته ای برنزی از صورت و دست رضا مافی است که در آخرین ساعات زندگی او توسط یک هنرمند قالب گیری و ساخته شده است.

علاقه مندان برای بازدید از این آثار تا پنجم اسفندماه می توانند به طبقه سوم موسسه صبا، بخش «چارسوی هنر» دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر مراجعه کنند.

* تعویق در زمان برگزاری اختتامیه این دوره از جشنواره

جشنواره تجسمی فجر تا روز ۵ اسفند به کار خود ادامه می دهد اما اختتامیه این دوره از جشنواره به زمان دیگری موکول شد.

بنا به اطلاعیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر تعطیلی برنامه های هنری و سینمایی در سراسر کشور، اختتامیه دوازدهمین جشنواره تجسمی فجر که قرار بود در تاریخ ۹ اسفند در تالار وحدت برگزار شد، کنسل شد.

قرار است مراسم اختتامیه این دوره از جشنواره پس از برداشتن ممنوعیت های برگزاری برنامه های هنری و در زمانی مناسب برگزار شود اما جشنواره هنرهای تجسمی فجر تا روز ۵ اسفند به کار خود ادامه خواهد داد چرا که این نمایشگاه محل تجمع محسوب نمی شود.

در حال حاضر داوری آثار توسط شورای هنری در حال انجام است و خرید آثار برتر طبق اعلام قبلی صورت خواهد گرفت.

* نقاشی معاصر ایران و تعاملات جهانی بررسی می شود

امروز چهارم اسفندماه سومین نشست پژوهشی دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با عنوان « نقاشی معاصر ایران و تعاملات جهانی» و با تاکید بر جایگاه نقاشی معاصر ایران در فرایندها و تعاملات جهانی برگزار می شود.

در این نشست پریسا شاد قزوینی و منصور حسامی به مهمترین ویژگی های نقاشی معاصر ایران و چالش های آن در معاولات این روزهای جهانی و بررسی تحولات این تعاملات دو طی دهه های گذشته می پردازد. مریم کشمیری مدیریت این جلسه را به عهده دارد.

این دوره از نشسست های پژوهشی جشنواره با عنوان کلی «گفت وگوی هنرها» و موضوع کلی «آفرینش تجسمی نوین با نگاهی بین رشته ای» در ۵ عنوان مجزا برگزار می شود.

انتهای پیام/