نظریات و رهنمودهای بزرگان جهان ائمه معصومین سلام الله علیهم در رابطه با مسائل انسانی

1. حضرت محمد سلام الله علیه: اطاعت از فرمان الهی و پرستش ذات اقدس او بر اثر علم است، خیر دنیا و آخرت در پرتو علم بدست می آید و شرّ دنیا و آخرت از جهل و نادانی دامنگیر انسان می شود. بحار، جلد یک، صفحه شصت و چهار.
2. حضرت محمد سلام الله علیه: کسی که کارش بر پایه علم و معرفت استوار نباشد، زیان و فسادِ عملش بیشتر از خیر و مصلحت است. تحف العقول، صفحه چهل و هفت و صد و هفتادویک.
3. حضرت محمد سلام الله علیه: پسر مسعود! هر گاه خواستی کاری را انجام دهی، آن را با آگاهی و خردمندی انجام بده و بپرهیز از اینکه کاری را بدون دقت آگاهی انجام دهی، زیرا خداوند بزرگ می فرماید: مباشید همانند آن زنی که رشته تابیده خود را پنبه کرد. البحار، جلد هفتادوهفت، صفحه صدوده.
4. حضرت محمد سلام الله علیه: هر کس به آنچه که می داند عمل کند خداوند دانش آنچه را نمی داند را به وی می بخشد. بحارالانوار، جلد چهل، صفحه صد و بیست و هشت.
5. حضرت محمد سلام الله علیه: هر گاه ( پزشکی ) به درمان بیماری بپردازد، در حالی که از دانش پزشکی شناخت کافی ندارد، آنگاه ( او را درمان کند ) و موجب تلف شدن یا آسیبی به وی گردد، ( پزشک )، ضامن کار خود خواهد بود. کنزالعمال، جلد ده، صفحه سی و دو.
6. حضرت محمد سلام الله علیه: کسی که کارش بر پایه علم و معرفت استوار نباشد، زیان و فساد عملش، بیشتر از خیر و مصلحت است. تحف العقول، صفحه چهل و هفت و صد و هفتاد و یک.
7. حضرت محمد سلام الله علیه: نظام زندگی و تکیه گاه بشر عقل اوست. نظم و تربیت و نقطه اتکاء زندگیِ حیوانات، غرائز است، ولی بشر با اتکاء و مدد عقل، به زندگی خود نظم و انضباط می دهد. بحار، جلد یک، صفحه سی و دو.
8. حضرت محمد سلام الله علیه: همه خوبیها و نیکیها بوسیله عقل نصیب بشر می شود. تحف العقول، صفحه پنجاه و چهار.
9. حضرت امام علی سلام الله علیه: عبادتی که از روی فهم و آگاهی ( نسبت به آنکه و آنچه انجام می دهد) صورت نگیرد، فایده ندارد. بحارالانوار، جلد هفتادوهشت، صفحه هفتادوپنج.
10. حضرت امام علی سلام الله علیه: به وسیله علم هست که خداوند اطاعت و عبادت می شود. با علم، معرفتِ خداوند و توحید او حاصل می شود و به وسیله علم صله رحم انجام می گردد و حلال و حرام باز شناخته می شود و علم پیشوای عقل هست و عقل تابع آن است و سعادتمندان بدان الهام می یابند و تیره بختان، محروم می شوند. البحار جلد یک صفحه صد و شصت و شش.
11. حضرت امام علی سلام الله علیه: علمی که با آن هدایت خود را، تباه سازید، بدترین علم است. غررالحکم، صفحه چهارصد و چهل و چهار.
12. علم میراث گرانبهائی است و ادب و تربیّت درست، زینت و آرایش روح آدمی است و فکر و تفکر صحیح آئینه ای صاف و روشن است، که بدیها و خوبی ها را به انسان نشان می دهد. قصارالحکم نهج البلاغه، المفهرس.
13. حضرت امام علی سلام الله علیه: عقل حفظ تجربیات زندگی است. نهج البلاغه، ترجمه فیض، صفحه نهصد و بیست و دو.
14. حضرت امام علی سلام الله علیه: در ارزش و عظمت، عقل تو ( باید گفت ) صراطِ نجات و خوشبختیت را تمیز می دهد. نهج البلاغه، ترجمه ملا فتح الله، صفحه، ششصد و شش و ششصد و شصت و پنج.
15. حضرت امام علی سلام الله علیه: عقل بر دو قسم است، اول عقلی که بطور طبیعی و بر اساس سنت آفرینش، نصیب بشر می شود و دیگری ( دوم ) عقلی که از راه شنیدن سخنان دیگران و فرا گرفتن معلوماتِ این و آن عاید آدمی می گردد، ولی برای کسی که عقل سالم و طبیعی ندارد و شنیدن مقالات علمی، سود بخش نیست، مانند کسی که چشمش نابینا است و نمی تواند از پرتو نور آفتاب استفاده کند و موجودات را ببیند. عین الیقین، ترجمه فیض، صفحه دویست و چهل و سه.
16. حضرت امام علی سلام الله علیه: دیدن با نگاه کردن نیست، زیرا گاه چشمها به صاحبان خود دروغ می گویند، اما عقل کسی را که از او خیر خواهی کند دروغ نمی گوید. شرح نهج البلاغه، جلد نوزده، صفحه صدو هفتادوسه.
17. حضرت امام علی سلام الله علیه: کسی که عقل خود را بر هوای نفس خویش مقدم بدارد، اعمال و کوششهای او همواره نیکو و پسندیده خواهد بود. غررالحکم، صفحه ششصد و چهل و پنج.
18. حضرت امام علی سلام الله علیه: برای آدمی دو فضیلت و برتری است، یکی عقل است و دیگری منطق. ( انسان ) با عقل خود استفاده علمی می کند و به درک حقایق نائل می گردد و با منطق معلومات خویش را برای دیگران بازگو می کند و آنان را بهره مند می سازد. غررالحکم، صفحه پانصد و هشتاوسه.
19. حضرت امام علی سلام الله علیه: بدبخت و زیانکار کسی است که از سرمایه های عقل و تجربه سودی نبرد و از ذخائری که به وی عطا شده است، بهره ای نگیرد. نهج البلاغه، ترجمه فیض، صفحه ده.
20. حضرت امام علی سلام الله علیه: عاقل کسی است که هر چیزی را در جای خود قرار می دهد. نهج البلاغه، ترجمه ملافتح الله، صفحه ششصدوشش و پانصد و شصت و پنج.

گردآوری: گل افشان گل محمدی