به گزارش خبرگزاری مهر، «مجموعه مقالات ارتباطات صدرایی؛ تبیین و بررسی برخی مفاهیم، نظریه ها، الگوها و غایات در فلسفه ارتباطات معاصر از منظر حکمت متعالیه صدرایی» به اهتمام ظهیر احمدی گردآوری شد.

این مجموعه، حاصل پژوهش و نظریه پردازی پژوهشگران و نویسندگان آن در طول سه سال اخیر در حوزه «فلسفه ارتباطات» است. این پژوهش سعی می کند ابتدا با مطالعه و بررسی در برخی از نظریه ها، مبانی و الگوها و مسائل عمده ای از موضوعات مرتبط با رسانه ها و مطالعات ارتباطات، به سراغ حکمت متعالیه رفته و آن مسائل را از منظر و مکتب متعالیه مورد کاوش و مطالعه قرار دهد و در نهایت با استمداد از این مکتب، رهیافت ها، سیاست های ارتباطی و رسانه ای و نیز پاسخ هایی مبتنی بر حکمت متعالیه و اسلامی بدان ها ارائه نماید.

در مجموعه حاضر، هشت مقاله ابداعی و تألیفی و نیز دو گزارش و تحلیل از اساتید دانشگاه و دانشجویان ارتباطات و فلسفه به بحث و بررسی گذاشته شده است. «فلسفه ارتباطات در حکمت صدرا و مکتب دریدا»، «نقد مفهوم ارتباط در نظریه های رایج: به سوی ارائة مدل معناشناختی صدرایی ارتباط»، «بررسی تأثیر نظریه معنای حکمت متعالیه در نظریه فرهنگ و ارتباطات»، «نقد مکتب مبادله معنا با تمرکز بر نظریات جان فیسک از دیدگاه حکمت صدرایی»، «حیثیات گوناگون ارتباطات میان فرهنگی بر اساس نظریه فرهنگ صدرایی»، «درآمدی بر نظریه تأثیر رسانه ها بر مخاطبان از منظر حکمت متعالیه»، «عرضه ی نظریه ی گفتمان بر حکمت صدرایی»، «حکمت متعالیه صدرایی؛ فلسفه ارتباطات جمعی معاصر؛ غفلت زدایی، غفلت زایی» عناوین مقالات این مجموعه هستند.

مقاله «فلسفه ارتباطات در حکمت صدرا و مکتب دریدا» از سید محمدعلی غمامی با تبعیت از روش مطالعه تطبیقی و با نصب العین قرار دادن فرض «امکان شناخت» درصدد مقارنه بین حوزه فکری و فلسفی غربی متأثر از جان لاک و بعد دریدا و نظریه پردازی های این حوزه فلسفی درباره «کلمه و کلام»، گفتار و نوشتارشناسی دریدا و مقایسه آن با این مفاهیم در حکمت متعالیه صدرایی و تاکید صدرا بر «تعالی» در برابر تاکید دریدا بر «تعویق» پرداخته و معتقد است که بر خلاف فلسفه غربی که بر معانی صرفا برساخت اجتماعی کلمه و کلام تاکید می شود، در فلسفه متعالیه بر معانی «الهامی» در ایجاد کلام تاکید شده است.

مقاله دوم با عنوان «نقد مفهوم ارتباط در نظریه های رایج: به سوی ارائه مدل معناشناختی صدرایی ارتباط» از حامد طالبیان ابتدا با مرور و بررسی مدل های رایج ارتباط و با نقد رویکرد غالب در فهم از معنا و مفهوم «ارتباط»، (به نظر نویسنده در اکثر مدل های مفهومی رایج در ارتباطات در ایران مبتنی بر نظریه ریاضی اطلاعات (شانون) که در آن بر انتقال داده ها تأکید می شود، بیشتر توجه شده است)، تلاش کرده است مفهوم «ارتباط» را از منظر انسانی و مبتنی بر «معنا» تبیین و تفسیر نماید.

هامون سلامتی در مقاله «بررسی تأثیر نظریه معنای حکمت متعالیه در نظریه فرهنگ و ارتباطات» بر این ادعاست که حکمت متعالیه صدرایی ظرفیت های قابل توجهی برای ارائه پاسخ به مسائل نوین مطرح در رشته های متکثر از جمله ارتباطات را دارد که از آن جمله می توان به مسائل مرتبط با «معنا» در ارتباطات اشاره کرد.

مقاله «نقد مکتب مبادله معنا با تمرکز بر نظریات جان فیسک از دیدگاه حکمت صدرایی» از سارا طالبی سعی کرده است با بررسی و مروری در رهیافت های مطالعات ارتباط جمعی مرتبط با «معنا» به سه رهیافت ساختارگرایانه، رهیافت رفتاری و رهیافت فرهنگی اشاره نموده و رهیافت مدنظر خود را که «رهیافت فرهنگی» است، تحلیل و بررسی کرده و معرفی نماید.

در مقاله پنجم با عنوان «حیثیات گوناگون ارتباطات میان فرهنگی بر اساس نظریه فرهنگ صدرایی» نوشته میثم صداقت زاده ابتدا سعی شده است با مرور چگونگی شکل گیری مفهوم «فرهنگ» در اندیشه غربی و تعاریف متعدد آن در مطالعات فرهنگی غربی و معانی و تعاریف ارائه شده برای «فرهنگ» در مقام مقایسه با حکمت متعالیه صدرایی، قاصر از بیان کامل فرهنگ دانسته شود.

محمد دادسرشت در «درآمدی بر نظریه تأثیر رسانه ها بر مخاطبان از منظر حکمت متعالیه» سعی کرده است با ارانه تعریف و بررسی مفاهیم «تأثیر»، «مخاطب»، «اصالت وجود»، «تشکیک در وجود»، «حرکت جوهری» و… از منظر مطالعات ارتباطات و حکمت متعالیه، تأثیر رسانه بر مخاطب را از منظر حکمت متعالیه مرتبط با انسان شناسی صدرایی به «ساخته شدن نفس انسانی و تغیر و تحول آن نفس متناسب با معرفتی که بدان تحصیل می کند» تعریف نماید و «رسانه ها را شکل دهنده نفس مخاطبان» بداند.

مقاله هفتم با عنوان «عرضه ی نظریه ی گفتمان بر حکمت صدرایی» از میثم قمیشان با استفاده از روش مطالعات اسنادی سعی کرده است با بیان تاریخچه «گفتمان» و معنای آن، نظریه گفتمان (میشل فوکو) را که یکی از نظریه های مطرح در اندیشه غرب و در بررسی نسبت آن با «حقیقت» است، بر حکمت متعالیه صدرایی عرضه نماید تا صحت و سقم مدعیات آن را در نسبت با اندیشه صدرایی بازکاوی کند.

نوشتار هشتم نیز با عنوان «حکمت متعالیه صدرایی؛ فلسفه ارتباطات جمعی معاصر؛ غفلت زدایی، غفلت زایی» از ظهیر احمدی سعی کرده است با روش مطالعه اسنادی و تطبیقی در دو پارادایم فلسفی غربی و اسلامی، مفهوم ارتباطات، اهداف و غایات و کارکردهای آن را در این دو نظام فلسفی نسبتا متفاوت و متمایز از هم مورد کنکاش قرار دهد.

در پایان این مجموعه در بخش «پیوست ها» ابتدا گزارشی از دو همایش ملی با عنوان «اسفار مجازی؛ ارتباطات نوین» و «اسفار مجازی؛ ارتباطات صدرایی» که به اهتمام پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و با مشارکت صاحب نظران فلسفه صدرایی و اساتید ارتباطات و دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران برگزار شده، ارائه شده و در پایان نیز به «طرح درس دو واحدی ارتباطات صدرایی» که با همت «کارگروه ارتباطات صدرایی» و با مشارکت دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران طراحی و تدوین شده است، اشاره می شود.