رفتارهای نسنجیده به نام دین جفای آشکاردر حق علم و دین است
به گزارش خبرگزاری مهر، به دنبال شیوع کروناویروس در کشور و حوادث مربوط به آن، پیامی از سوی آیت الله علی اکبر رشاد صادرشد.
متن بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم یا نور یا برهان، یا مبین یا منیر، یارب اکفنا الشرور و آفات الدهور، و اسئلک النجاح یوم ینفخ فی الصور.
در این ایام بلا و ابتلا، که مسؤولان کشور و هم میهنان عزیز، در شرائط فوق العاده ای به سر می برند، لازم می بینم، از باب وظیفه، نکاتی چند را معروض دارم:
۱- به متولیان دستگاه بهداشت و درمان کشور، پزشکان و پرستاران متعهد و با شرف میهن، و دیگر مدافعان سلامت و امنیت جسم و جان ملت، که جان عزیز خویش برکف نهاده، در این لحظه های خطیر، به دل خطر زده اند، و سر از پا نشناخته، سرگرم جهادی جانانه با دشمن سلامت بشرند، و همچنین به مدیران و عوامل خدوم رسانه ی ملی که آگاهی و اطمینان را به آحاد مردم ارزانی می دارند، از عمق جان و صمیم دل خسته نباشید و دست مریزاد عرض می کنم.بنده کمترین طلبه، از سوی ارکان حوزه های علمیه ی پایتخت جمهوری اسلامی، بر بازوان خدمت و ایثار یکان یکان این خادمان ایثارگر، فروتنانه بوسه می زنم.
۲- عزیزان من بدانید و می دانید که طبق «قاعده ی طلائی قرآنی» (یک مساوی است با بی نهایت)، قتل یک انسان، گویی قتل همه ی انسانهاست و احیای یک انسان، گویی برابر است با احیای همه ی انسانها: «… من قتل نفسا بغیر نفس أو فساد فی الأرض فکأنما قتل الناس جمیعا ومن أحیاها فکأنما أحیا الناس جمیعا …» (سوره ی مائده، آیه ی ۳۲): خدمات شما در محضر الاهی و از منظر شریعت مترقی اسلام، از ارزش بی نهایتی برخوردار است، و این جهاد عظیم شما مایه ی سربلندی اسلام، انقلاب، ایران، و جمهوری اسلامی در منظر جهانیان خواهد گشت.
۳ در این روزگار ناگوار، که گوهر جان بشر (این گران بهاترین امانت الاهی) در معرض تهدید جدی است، از زنان و مردان خیر و خدوم کشور بویژه پایتخت، تقاضا می کنم: به حکم «… وتعاونوا علی البر والتقوی … » (سوره ی مائده: آیه ی۲)، مانند همیشه و همه ی حوادث و تهدیدات، کمر همت بالا بزنند و به هر نحو ممکن به مدد افراد مبتلا و یاری جهادگران سنگر سلامت بشتابند.
۴- از علمای اعلام و فضلای کرام و طلاب عزیز، که همواره و در همه ی وقایع مولمه در کنار اقشار ملت بوده اند و اکنون نیز با مراجعات مکرر، آمادگی خویش را برای هرگونه خدمت رسانی اعلام می دارند، تقاضا می کنم: به حکم «قاعده إرشاد»، مجدانه و مجاهدانه به توجیه آحاد ملت نسبت به وظائف کنونی آنان و خاصه از جهت التزام به دستورها و هشدارهای بهداشتی صادر شده از سوی مبادی امور، و نیز پاسخ گویی به شبهاتی که کج اندیشان و بدخواهان اسلام، تشیع، انقلاب و ایران القا می کنند اقدام فرمایند. با توجه به فرصت ها و تهدیدهای پیچیده و پردامنه ی فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، امروز مسؤولیت مدافعان حریم ایمان مردم، و مرزبانان شریعت الاهی و انقلاب اسلامی صدچندان شده است.
۵- مردم فهیم و مؤمن میهن عزیز، رعایت دقت را در جهت رعایت بهداشت و سلامت خود و دیگران اعمال فرمایند. به حکم فرمان قرآنی: «لاتلقوا انفسکم الی التهلکه»، و به مقتضای قاعده ی «وجوب دفع ضرر محتمل»، بطور جدی نسبت به رعایت توصیه های مبادی امور اهتمام کنند. عدم رعایت توصیه و تجویز کارشناسان معصیت است. تشخیص کارشناسان صالح بی غرض مانند فتوای فقیهان صاحب صلاحیت لازم الاتباع است؛ مبانی و ادله ی فطری، عقلی و عقلایی که وجوب تقلید از مجتهد را به عنوان متخصص در احکام شرع واجب شرعی می کند، عمدتا همان مبانی، التزام به نظر متخصصان و کارشناسان امور مربوط را لازم الاتباع و واجب می دارد.
۶- تجویزهای غیرموثق و غیرعلمی (مانند تجویز دارو و درمان، به استناد روایاتی که به لحاظ سند و دلالت مخدوش است، یا به اتکای نظرات عامیانه و غیرعالمانه) در صورت ایجاد خسارت و ایجاب ضرر موجب ضمان است. و اگر باعث تحمیل هزینه بر افراد شود، تجویز کننده مدیون است. و هرگاه چنین دستورها و معالجاتی منجر به نقص عضو بیمار گردد حسب مورد و شروط، مستلزم دیه یا قصاص خواهد بود، اگر فردی بر اثر چنین تجویزی فوت کند موجب دیه بر تجویز کننده است، و در صورتی که خطر فوت بر اثر تجویز و معالجه ی غیرمجاز، عقلا و عرفا قابل پیش بینی بوده، و تجویز کننده عالما و عامدا اقدام به تجویز کرده باشد، و استناد حادثه به فعل او احراز شود، در حکم قتل عمد خواهد بود.
۷- احتکار دارو و لوازم حیاتی مورد نیاز بهداشت و درمان مردم، و نیز گرانفروشی فاحش کالاها و مایحتاج عمومی در این شرائط عسرت، خاصه اقلام مربوط به مقابله با بلای ویروس کرونا خلاف شرع است. مالکیت امری اعتباری است، و حکومت می تواند طبق موازین قانونی و شرعی با محتکران و گرانفروشان برخورد کند. از این رو: ضمن سپاسگزاری از اقدامات صورت گرفته از سوی نهادهای مربوط در این زمینه، نظارت و برخورد قاطع تر با این عناصر بی رحم و سودجو مورد انتظار است. کما اینکه: بر همه ی متخصصان واجد شرائط، اهتمام به معاینه و معالجه ی افراد مبتلا، واجب کفایی است، بلکه در صورت نبود «من به الکفایه»، بر همه ی افراد دارای صلاحیت واجب عینی است، لهذا تعطیل مطب و استنکاف از ارائه ی خدمات بهداشتی و درمانی، خلاف است و در حکم تقصیر در دفاع از جان مردم بی دفاع خواهدبود.
۸- در این احوال و ایام، گاه گفتارها و رفتارهای ناسفته و نسنجیده ای از سوی برخی افراد خامسر و خامسرا، به نام دین و شریعت (و متاسفانه گاه با ظاهر و زی دینی) و احیانا به عنوان طب سنتی و اسلامی نسبت به امور بهداشتی و درمانی و مسائل علمی و امور بدیهی عقلی صادر می شود، که بهانه به دست معاندان می دهد، سخنانی که مایه ی خدشه بر عقائد دینی، وهن مذهب اهل بیت (سلام الله علیهم) و هتک حرمت حوزه و روحانیت می شود. این جانب: اولا از این کسان ناصحانه تقاضا می کنم از چنین رفتارهای خسارتبار دست بردارند، و ثانیا از میادی امور از جمله دستگاه قضا به عنوان مدعی العموم (المدعی العام) و مسؤول صیانت از حدود الاهی و حفاظت از حقوق مردم استدعا می کنم: به حکم شرع و قانون، با این افراد و عناصر جاهل و جاه طلب برخورد کنند. این افراد با مواضع و مطالب ضدعلمی و خلاف بدیهی خود، به دوگانه سازیهای کاذب، از جمله تقابل علم و دین دامن می زنند که جفای آشکار در حق هر دو عنصر مقدس و الاهی است. اسلام، تواما دین فطرت، وحی، عقل و علم است، و به مقتضای «قاعده ی ملازمه» حکم شرع حکم عقل است و حکم عقل حکم شرع است.
۹- قداست اماکن متبرک و مشاهد مشرف که الحق دارالشفایند، و نیز ارزش مناسک عبادی جمعی که حقا مایه ی اطمینان و انسجام جامعه ی مؤمنین است، منافات با التزام به توصیه های علمی متخصصان ندارد. و اگر مقتضای مصالح عامه، محدود ساختن موقت برخی مراسم و مناسک باشد، باید متولیان اماکن و مشاهد همراهی لازم را مبادی امور بفرمایند، و الا مایه ی بدگویی بدخواهان و بدبینی بدفهمان خواهد شد. فخر الفقهاء و خاتم العرفاء، حضرت امام خمینی (سلام الله و رضوانه علیه) حسب مصلحت، سه سال، مؤمنین مستطیع را از سفر حج تمتع و انجام مناسک واجب، و حضور در سرزمین وحی و عبادت در جوار کعبه و مسجد النبی و زیارت حرم نبوی و ائمه ی بقیع (صلوات الله علیهم اجمعین)، منع فرمودند، مقتضای آن ظرف اجتماعی و سیاسی همان بود، اکنون نیز شرائط مقتضی برخی محدودیت هاست. توسل و شفا جستن از ساحت حضرات اهل بیت (سلام الله علیهم) مستلزم مباشرت و تماس جسمی با مشاهد مشرفه نیست. تاکیدات و توصیه های رهبر معظم انقلاب اسلامی و سایر مراجع عظام (ادام الله ظلهم) که رای و رهنمودشان حجت است، التزام به تدابیر و توصیه های مسؤولان و متخصصان را به نحو مضاعف الزامی می سازد و باید مراعات شود. ۱۰ واپسین سخن آنکه: علل و عوامل مادی و محسوس، و علل و عوامل معنوی و ماوارئی، هر کدام قواعد و آثار خویش را دارند. بإذن الله آتش ابراهیم علیه السلام را نسوزاند و گلخن به گلشن بدل شد، اما در خانه ی عصمت الله الکبری (سلام الله علیها) و خیام سیدالشهداء (علیه السلام) را سوخت؛ کارد گلوی اسماعیل را نبرید اما خنجر حنجره ی حضرت سیدالشهداء (علیه السلام) برید؛ حضرات معصومین (س) جملگی یا به تیغ یا زهر کین به شهادت رسیدند، که حضرت صادق (ع) فرمود: «ما منا الا مقتول شهید»: هر آنکه کشته نشد از قبیله ی ما نیست.
اگر معتقدیم که: «هو الشافی» و قطعا چنین است، حضرت باری را منحصرا مبدا شفای ماورایی و غیبی نمی دانیم، بلکه مبدا نظام علی معلولی حاکم بر عالم مادی و عادی نیز اوست، ما ثنوی مسلک نیستیم، به اعتقاد ما مسلمانان این دو فرایند، دو بخش که یک نظام واحد را تشکیل می دهند، و میان آنها تعارض یا تزاحمی وجود ندارد، بلکه هر دو بخش تحت ربوبیت و تدبیر حق متعال است، از این رو با لحاظ شرائط و تناسب، باید مطابق قواعد هر یک از این دو فرایند از اسباب و عوامل آنها بهره بگیریم.
با توجه به نکاتی که معروض افتاد: علاوه بر مواجهه ی مادی و عادی با بلیه و بیماری کزوناویروس، از توکل و تضرع به ساحت الاهی غفلت نکنیم، که: «الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله ألا بذکر الله تطمئن القلوب» (سوره ی رعد، آیه ی ۲۸)» و همچنین بر توسل به ساحت اولیاء الاهی و حضرات معصوم (سلام الله علیهم) مداومت کنیم، که: «یا أیها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا إلیه الوسیله و جاهدوا فی سبیله لعلکم تفلحون» (سوره ی مائده، آیه ی ۳۵) و چنان که بزرگان هم توصیه فرموده اند: تلاوت سوره های نور و یاسین، زیارت عاشورا، و نیز ادعیه ی ماثوره، از جمله دعای پرمضمون و دل نشین «یا من أرجوه لکل خیر و آمن سخطه عند کل شر» با توجه و حضور قلب مورد تاکید است.
علی اکبر رشاد
۱۲/ ۱۲/ ۱۳۹۸ مطابق ششم رجب ۱۴۴۱
متن بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم یا نور یا برهان، یا مبین یا منیر، یارب اکفنا الشرور و آفات الدهور، و اسئلک النجاح یوم ینفخ فی الصور.
در این ایام بلا و ابتلا، که مسؤولان کشور و هم میهنان عزیز، در شرائط فوق العاده ای به سر می برند، لازم می بینم، از باب وظیفه، نکاتی چند را معروض دارم:
۱- به متولیان دستگاه بهداشت و درمان کشور، پزشکان و پرستاران متعهد و با شرف میهن، و دیگر مدافعان سلامت و امنیت جسم و جان ملت، که جان عزیز خویش برکف نهاده، در این لحظه های خطیر، به دل خطر زده اند، و سر از پا نشناخته، سرگرم جهادی جانانه با دشمن سلامت بشرند، و همچنین به مدیران و عوامل خدوم رسانه ی ملی که آگاهی و اطمینان را به آحاد مردم ارزانی می دارند، از عمق جان و صمیم دل خسته نباشید و دست مریزاد عرض می کنم.بنده کمترین طلبه، از سوی ارکان حوزه های علمیه ی پایتخت جمهوری اسلامی، بر بازوان خدمت و ایثار یکان یکان این خادمان ایثارگر، فروتنانه بوسه می زنم.
۲- عزیزان من بدانید و می دانید که طبق «قاعده ی طلائی قرآنی» (یک مساوی است با بی نهایت)، قتل یک انسان، گویی قتل همه ی انسانهاست و احیای یک انسان، گویی برابر است با احیای همه ی انسانها: «… من قتل نفسا بغیر نفس أو فساد فی الأرض فکأنما قتل الناس جمیعا ومن أحیاها فکأنما أحیا الناس جمیعا …» (سوره ی مائده، آیه ی ۳۲): خدمات شما در محضر الاهی و از منظر شریعت مترقی اسلام، از ارزش بی نهایتی برخوردار است، و این جهاد عظیم شما مایه ی سربلندی اسلام، انقلاب، ایران، و جمهوری اسلامی در منظر جهانیان خواهد گشت.
۳ در این روزگار ناگوار، که گوهر جان بشر (این گران بهاترین امانت الاهی) در معرض تهدید جدی است، از زنان و مردان خیر و خدوم کشور بویژه پایتخت، تقاضا می کنم: به حکم «… وتعاونوا علی البر والتقوی … » (سوره ی مائده: آیه ی۲)، مانند همیشه و همه ی حوادث و تهدیدات، کمر همت بالا بزنند و به هر نحو ممکن به مدد افراد مبتلا و یاری جهادگران سنگر سلامت بشتابند.
۴- از علمای اعلام و فضلای کرام و طلاب عزیز، که همواره و در همه ی وقایع مولمه در کنار اقشار ملت بوده اند و اکنون نیز با مراجعات مکرر، آمادگی خویش را برای هرگونه خدمت رسانی اعلام می دارند، تقاضا می کنم: به حکم «قاعده إرشاد»، مجدانه و مجاهدانه به توجیه آحاد ملت نسبت به وظائف کنونی آنان و خاصه از جهت التزام به دستورها و هشدارهای بهداشتی صادر شده از سوی مبادی امور، و نیز پاسخ گویی به شبهاتی که کج اندیشان و بدخواهان اسلام، تشیع، انقلاب و ایران القا می کنند اقدام فرمایند. با توجه به فرصت ها و تهدیدهای پیچیده و پردامنه ی فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، امروز مسؤولیت مدافعان حریم ایمان مردم، و مرزبانان شریعت الاهی و انقلاب اسلامی صدچندان شده است.
۵- مردم فهیم و مؤمن میهن عزیز، رعایت دقت را در جهت رعایت بهداشت و سلامت خود و دیگران اعمال فرمایند. به حکم فرمان قرآنی: «لاتلقوا انفسکم الی التهلکه»، و به مقتضای قاعده ی «وجوب دفع ضرر محتمل»، بطور جدی نسبت به رعایت توصیه های مبادی امور اهتمام کنند. عدم رعایت توصیه و تجویز کارشناسان معصیت است. تشخیص کارشناسان صالح بی غرض مانند فتوای فقیهان صاحب صلاحیت لازم الاتباع است؛ مبانی و ادله ی فطری، عقلی و عقلایی که وجوب تقلید از مجتهد را به عنوان متخصص در احکام شرع واجب شرعی می کند، عمدتا همان مبانی، التزام به نظر متخصصان و کارشناسان امور مربوط را لازم الاتباع و واجب می دارد.
۶- تجویزهای غیرموثق و غیرعلمی (مانند تجویز دارو و درمان، به استناد روایاتی که به لحاظ سند و دلالت مخدوش است، یا به اتکای نظرات عامیانه و غیرعالمانه) در صورت ایجاد خسارت و ایجاب ضرر موجب ضمان است. و اگر باعث تحمیل هزینه بر افراد شود، تجویز کننده مدیون است. و هرگاه چنین دستورها و معالجاتی منجر به نقص عضو بیمار گردد حسب مورد و شروط، مستلزم دیه یا قصاص خواهد بود، اگر فردی بر اثر چنین تجویزی فوت کند موجب دیه بر تجویز کننده است، و در صورتی که خطر فوت بر اثر تجویز و معالجه ی غیرمجاز، عقلا و عرفا قابل پیش بینی بوده، و تجویز کننده عالما و عامدا اقدام به تجویز کرده باشد، و استناد حادثه به فعل او احراز شود، در حکم قتل عمد خواهد بود.
۷- احتکار دارو و لوازم حیاتی مورد نیاز بهداشت و درمان مردم، و نیز گرانفروشی فاحش کالاها و مایحتاج عمومی در این شرائط عسرت، خاصه اقلام مربوط به مقابله با بلای ویروس کرونا خلاف شرع است. مالکیت امری اعتباری است، و حکومت می تواند طبق موازین قانونی و شرعی با محتکران و گرانفروشان برخورد کند. از این رو: ضمن سپاسگزاری از اقدامات صورت گرفته از سوی نهادهای مربوط در این زمینه، نظارت و برخورد قاطع تر با این عناصر بی رحم و سودجو مورد انتظار است. کما اینکه: بر همه ی متخصصان واجد شرائط، اهتمام به معاینه و معالجه ی افراد مبتلا، واجب کفایی است، بلکه در صورت نبود «من به الکفایه»، بر همه ی افراد دارای صلاحیت واجب عینی است، لهذا تعطیل مطب و استنکاف از ارائه ی خدمات بهداشتی و درمانی، خلاف است و در حکم تقصیر در دفاع از جان مردم بی دفاع خواهدبود.
۸- در این احوال و ایام، گاه گفتارها و رفتارهای ناسفته و نسنجیده ای از سوی برخی افراد خامسر و خامسرا، به نام دین و شریعت (و متاسفانه گاه با ظاهر و زی دینی) و احیانا به عنوان طب سنتی و اسلامی نسبت به امور بهداشتی و درمانی و مسائل علمی و امور بدیهی عقلی صادر می شود، که بهانه به دست معاندان می دهد، سخنانی که مایه ی خدشه بر عقائد دینی، وهن مذهب اهل بیت (سلام الله علیهم) و هتک حرمت حوزه و روحانیت می شود. این جانب: اولا از این کسان ناصحانه تقاضا می کنم از چنین رفتارهای خسارتبار دست بردارند، و ثانیا از میادی امور از جمله دستگاه قضا به عنوان مدعی العموم (المدعی العام) و مسؤول صیانت از حدود الاهی و حفاظت از حقوق مردم استدعا می کنم: به حکم شرع و قانون، با این افراد و عناصر جاهل و جاه طلب برخورد کنند. این افراد با مواضع و مطالب ضدعلمی و خلاف بدیهی خود، به دوگانه سازیهای کاذب، از جمله تقابل علم و دین دامن می زنند که جفای آشکار در حق هر دو عنصر مقدس و الاهی است. اسلام، تواما دین فطرت، وحی، عقل و علم است، و به مقتضای «قاعده ی ملازمه» حکم شرع حکم عقل است و حکم عقل حکم شرع است.
۹- قداست اماکن متبرک و مشاهد مشرف که الحق دارالشفایند، و نیز ارزش مناسک عبادی جمعی که حقا مایه ی اطمینان و انسجام جامعه ی مؤمنین است، منافات با التزام به توصیه های علمی متخصصان ندارد. و اگر مقتضای مصالح عامه، محدود ساختن موقت برخی مراسم و مناسک باشد، باید متولیان اماکن و مشاهد همراهی لازم را مبادی امور بفرمایند، و الا مایه ی بدگویی بدخواهان و بدبینی بدفهمان خواهد شد. فخر الفقهاء و خاتم العرفاء، حضرت امام خمینی (سلام الله و رضوانه علیه) حسب مصلحت، سه سال، مؤمنین مستطیع را از سفر حج تمتع و انجام مناسک واجب، و حضور در سرزمین وحی و عبادت در جوار کعبه و مسجد النبی و زیارت حرم نبوی و ائمه ی بقیع (صلوات الله علیهم اجمعین)، منع فرمودند، مقتضای آن ظرف اجتماعی و سیاسی همان بود، اکنون نیز شرائط مقتضی برخی محدودیت هاست. توسل و شفا جستن از ساحت حضرات اهل بیت (سلام الله علیهم) مستلزم مباشرت و تماس جسمی با مشاهد مشرفه نیست. تاکیدات و توصیه های رهبر معظم انقلاب اسلامی و سایر مراجع عظام (ادام الله ظلهم) که رای و رهنمودشان حجت است، التزام به تدابیر و توصیه های مسؤولان و متخصصان را به نحو مضاعف الزامی می سازد و باید مراعات شود. ۱۰ واپسین سخن آنکه: علل و عوامل مادی و محسوس، و علل و عوامل معنوی و ماوارئی، هر کدام قواعد و آثار خویش را دارند. بإذن الله آتش ابراهیم علیه السلام را نسوزاند و گلخن به گلشن بدل شد، اما در خانه ی عصمت الله الکبری (سلام الله علیها) و خیام سیدالشهداء (علیه السلام) را سوخت؛ کارد گلوی اسماعیل را نبرید اما خنجر حنجره ی حضرت سیدالشهداء (علیه السلام) برید؛ حضرات معصومین (س) جملگی یا به تیغ یا زهر کین به شهادت رسیدند، که حضرت صادق (ع) فرمود: «ما منا الا مقتول شهید»: هر آنکه کشته نشد از قبیله ی ما نیست.
اگر معتقدیم که: «هو الشافی» و قطعا چنین است، حضرت باری را منحصرا مبدا شفای ماورایی و غیبی نمی دانیم، بلکه مبدا نظام علی معلولی حاکم بر عالم مادی و عادی نیز اوست، ما ثنوی مسلک نیستیم، به اعتقاد ما مسلمانان این دو فرایند، دو بخش که یک نظام واحد را تشکیل می دهند، و میان آنها تعارض یا تزاحمی وجود ندارد، بلکه هر دو بخش تحت ربوبیت و تدبیر حق متعال است، از این رو با لحاظ شرائط و تناسب، باید مطابق قواعد هر یک از این دو فرایند از اسباب و عوامل آنها بهره بگیریم.
با توجه به نکاتی که معروض افتاد: علاوه بر مواجهه ی مادی و عادی با بلیه و بیماری کزوناویروس، از توکل و تضرع به ساحت الاهی غفلت نکنیم، که: «الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله ألا بذکر الله تطمئن القلوب» (سوره ی رعد، آیه ی ۲۸)» و همچنین بر توسل به ساحت اولیاء الاهی و حضرات معصوم (سلام الله علیهم) مداومت کنیم، که: «یا أیها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا إلیه الوسیله و جاهدوا فی سبیله لعلکم تفلحون» (سوره ی مائده، آیه ی ۳۵) و چنان که بزرگان هم توصیه فرموده اند: تلاوت سوره های نور و یاسین، زیارت عاشورا، و نیز ادعیه ی ماثوره، از جمله دعای پرمضمون و دل نشین «یا من أرجوه لکل خیر و آمن سخطه عند کل شر» با توجه و حضور قلب مورد تاکید است.
علی اکبر رشاد
۱۲/ ۱۲/ ۱۳۹۸ مطابق ششم رجب ۱۴۴۱
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «رفتارهای نسنجیده به نام دین جفای آشکاردر حق علم و دین است» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.