نگاهی به نقش و جایگاه دانشگاه برای تحقق جهش تولید



مکلف کردن دانشجو برای انجام پروپوزال به سمت نیاز های جامعه از سوی اساتید،استفاده از ظرفیت نخبگان بیرون از بدنه دولت و نیاز سنجی تولیدات از نکات مطرح شده به منظور تحقق جهش تولید در دانشگاه ها است.

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، مقام معظم رهبری در پیامی به مناسبت آغاز سال جدید، سال ۹۹ را سال «جهش تولید» نام گذاری کردند. رهبر معظم انقلاب با تاکید بر نیاز قطعی کشور به تولید، خطاب به دست اندرکاران تاکید کردند: «جوری عمل کنید که با جهش تولید، تغییری محسوس در زندگی مردم به وجود آید.» رهبر معظم انقلاب، سوم فروردین نیز در سخنانی تلویزیونی که به صورت زنده پخش شد، در تبیین دستور کار سال جدید گفتند: «جهش تولید یکی از ابزارهای قوی شدن است.»

از کلمه جهش و مفهوم آن می توان برداشت کرد که تمام توان های بالقوه و بالفعل بر یک موضوع متمرکز می شوند تا حداکثر استفاده برای رسیدن به جایگاهی برتر حاصل شود. در موضوع جهش تولید هم در کنار عوامل گفته شده و بلکه قبل از همه آنها، باید تمرکز و هم افزایی در برنامه ریزی و اجرای برنامه ها را مد نظر قرار داد؛ کشور باید توان علمی و فناوری، صنعتی و اقتصادی خود را به صورت کاملا مطالعه شده و هدفمند به کار ببندد تا بتواند جهش در تولید را محقق کند. جهش تولید نیازمند دانش روز، نیروی انسانی کارآمد، برنامه ریزی منسجم، مدیریت جامع، رفع مشکلات و موانع کسب و کار و بسیاری موارد مشابه است و بازیگران و ذینفعان هر یک باید از این عرصه ها به همکاری گرفته شده تا در یک برنامه هدفمند و دقیق بتوانند شرایط رشد و بهبود در زمینه های مختلف تولید فراهم کنند.

جامعه دانشگاهی کشور می تواند با تکیه بر نیروی انسانی متخصص، سخت افزارها و آزمایشگاه های تحقیقاتی حضور جدی و موثری در این مسیر داشته باشند؛ در سال های اخیر دانشگاه های کشور اقدامات و برنامه های متنوعی برای توسعه تعامل و همکاری با جامعه و صنعت به اجرا گذاشتند و اکنون زمان آن رسیده که این برنامه ها در یک برنامه کلان ملی ادغام و به تحقق شعار سال یعنی جهش تولید منجر شوند.

خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس برای بررسی نقش و جایگاه دانشگاه در جهش تولید به گفت وگو با برخی از صاحب نظران پرداخته است که در ادامه این گزارش بخشی از آن را می خوانید:

*مواد اولیه جهش تولید در دانشگاه ها استاد و دانشجو هستند/ تولید برتر متکی بر دانش

سید حسن صدوق رئیس سابق دانشگاه شهید بهشتی می گوید: انتقاد موجود در مورد اینکه مقالات دانشگاه ها کمیت گرا شده وارد است، در پذیرش دانشجو و توسعه مؤسسات آموزش عالی که حدود ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ مؤسسه هستند کمیت گرایی دیده می شود.

وی با بیان اینکه کمیت گرایی در همه زمینه ها از جمله مقاله ها و پایان نامه ها آسیب وارد کرده است، یادآور شد:از یک طرف می گوییم تولید علم داریم و جهش تولید علمی ما خوب و در حد جهانی است اما وقتی که اینها می خواهد در تولید علمی، صنعتی و سه بخش توسعه، صنعت، کشاورزی و خدمات چکیده شود می بینیم چنین اتفاقی نیفتاده است.

صدوق خاطر نشان کرد: عدم باور مسؤولان امر به مسئله علم در کشور را قبول دارم. این گونه وضعیتی وجود دارد. اگر قرار باشد این مسأله عینیت پیدا کند باید در تولید ما خودش را نشان دهد. زمانی در دانشگاه می گفتیم ژاپن ۸ درصد تولید علمی جهان را دارد و ۸ درصد تولید صنعتی در بخش توسعه اقتصادی برای ژاپن است. اگر چنین چیزی را ما نداریم رابطه علت و معلولی با هم دارد. اگر این درصد درست است این مقالات به دیگران خدمت می کند آیا این مقالات در خدمت دیگران قرار می گیرد.

*دانشگاه زیر بنای تولید است

وی تاکید کرد: دانشگاه زیربنای تولید است. آن چیزی که امروز ما در دنیا به آن می گوییم تولید برتر متکی بر دانش است.

*تولیدات بسیاری از کشورها بر اساس تولید دانش بنیان است

رئیس سابق دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: بعضی از کشورها در تولید دست برتر را دارند چرا که تولیدات آنها مبنای علمی دارد و پیش قراول هستند. یعنی حرکت های توسعه ای انجام می دهند و درواقع تولیدات آنها بر اساس تولید دانش بنیان است. می توان امیدوار بود اما باید تولید را در نسبیت ببینیم، نباید خودمان را فریب دهیم.

*گذراندن دوره های دکتری و ارشد سایه سنگینی بر دانشگاه های ما انداخته است

صدوق در پاسخ به این سوال که دانشگاه ها و دانشجویان چه کارهایی در جهت جهش تولید انجام دادند؟ اظهار داشت: مشکل ما بنیادی تر است. اشتیاق به گذراندن دوره های دکتری و کارشناسی ارشد سایه سنگینی بر دانشگاه ها انداخته است و همچنین یک سری مسائل محتوایی نیز در دانشگاه داریم که متأسفانه اساتید هم به نوعی از آن استقبال می کنند، چون برای آنها بازده های مالی دارد.

اساتید برای راهنمایی پایان نامه های دکتری و ارشد به ازای هر واحد پول می گیرند، به همین دلیل اساتید سعی می کنند تعداد دانشجوی ارشد و دکتری که سهمیه یک هیات علمی در گروه آموزشی است را داشته باشند و همیشه یک رقابت در دانشگاه ها برای این موضوع وجود دارد. این مسائل ذهن استاد را از کیفی کردن پایان نامه ها دور می کند.

وی افزود:برای جهش تولید اساتید باید از ابتدا دانشجو را مکلف کنند پروپوزال را به سمت نیازهای جامعه و خدمات و کشاورزی ببرد، اگر تز دکتری و پایان نامه ارشد نیازمحور تعریف شود بسیاری از مساله ها و از جمله جهش تولید نیز حل خواهد شد.

*مواد اولیه جهش تولید دانشگاه، استاد و دانشجو است

صدوق با تاکید بر اینکه مواد اولیه جهش تولید دانشگاه، استاد و دانشجو و آزمایشگاه است،خاطر نشان کرد: اما این اتفاق نمی افتد. تعداد دانشجویان دکتری بسیار بالاست. ما مقداری دچار خودشیفتگی و ذوق زدگی بی مبنا شدیم. مسؤولیت وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی به جدیت در این موضوع باید این باشد که تعداد دانشجو ها در مقاطع مختلف محدود شود و رساله ها و پایان نامه های ارشد و تزهای دکتری نیازمحور و در چارچوب صنعت و بخش های دیگر اقتصادی تعریف شود و یک پایه کار همان بخش ها باشند.

وی تاکید کرد:دانشگاه ها که باید محل جهش تولید باشند استاد یا دانشجوی رساله ای را انتخاب می کنند که بر اساس آن مقاله استخراج شود. چرا که استخراج مقاله باعث ارتقاء استاد می شود. ارتقاء از استادیار به دانشیار و دانشیار به استاد. باید عکس این صحبت وجود داشته باشد. کار علمی آن است که ما به طور طبیعی پژوهش را در چارچوب نیازها انجام دهیم. اگر مقاله ای استخراج و در مجلات پژوهشی خارجی و پایگاه های استنادی علمی اینها را چاپ و قبول کردند بسیار عالی است، اما اگر پذیرفته نشد این نباید هدف غایی باشد. مهم این بوده است که با این پژوهش مسأله ای از کشور را حل کردیم و در بخش صنعت، پزشکی و … کافی است.

صدوق یادآور شد:اگر پژوهشی در ترازی باشد که دنیا هم بپذیرد که مقاله آن در یکی از گریدهای بسیار عالی چاپ شود بسیار خوب است. اگر این کار انجام نشد در مجلات علمی کشور آن مقاله را منتشر می کنیم. ما در علوم انسانی و علوم پایه وارونه عمل می کنیم، اول پسند مقالات خارجی را در نظر می گیریم.

*نیاز دانشگاه به برنامه مدون در جهت جهش تولید/علم و دانش عوامل جهش تولید هستند

یعقوب فتح الهی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس نیز در این رابطه در یک گفت وگوی تفصیلی گفت:

*بنا شدن اقتصاد بر روی تولید باعث پایداری، پویایی و زاینده گی اقتصاد می شود

فارس: تعریف شما از تولید چیست؟

فتح الهی: تولید ستون نظام اقتصادی پایا و پویا است. اگر اقتصاد روی تولید بنا شود این اقتصاد پایدار،پویا و زاینده می شود و نتیجه آن مقاوم شدن و قوی شدن اقتصاد است که در راستای قوی شدن ما نیز قرار می گیرد.

منظور از تولید تبدیل منابع و امکانات به کالا و خدمات است. پس بنابراین فعالیت هایی در طی یک فرایندهایی در جامعه انجام می شود تا منابع و امکانات به کالا و خدمات تبدیل شود.

هر جامعه ای ۴ نوع تولید دارد، یک تولید ادبی یا ادبیات دارد مانند شعر و داستان، یک تولید اثر هنری دارد آثار هنری که انواع مختلف آن از صنایع هنری گرفته تا هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی بخشی از تولید هستند. در یک جامعه دو نوع تولید وجود دارد تولید علم و تولید صنعتی.

چهار نوع تولید متعامل، در کنار هم و با رشد موزون می تواند باعث پیشرفت یک جامعه شود. پیشرفت حقیقی با تولید ادبیات، تولید هنری و تولید صنعتی و علم در کنار هم به وجود می آید.البته صنعتی به معنای عمومی است فقط صنایع ماشین سازی نیست بلکه نساجی،کشاورزی و دارویی و … را تولید صنعتی در نظر می گیرند. بنابراین به معنای کلی وقتی کلمه تولید را در نظر می گیریم تولید باید مد نظرمان باشد.

*برای جهش تولید نیاز به طراحی برنامه مدون داریم تا به ایجاد یک تمدن نوین بینجامد

فارس:هدف از جهش تولید چیست؟

هدف کلی از جهش تولید هم در صحبت های مقام معظم رهبری کاملا روشن و واضح است به نحوی که هدف کلی بهبود یا تغییر محسوس در اشکال کار،مشاغل و زندگی مردم است. بنابراین ما باید برای جهش تولید یک برنامه مدون داشته باشیم که در داخل آن راهبردها، سیاست ها و اقدامات روشن شود و اگر این ۴ نوع تولید را به خوبی در کنار هم در قالب یک برنامه مدون ببینیم می توانیم پایه و اساسی برای پیشرفت و نهایتا برای ایجاد یک تمدن نوین داشته باشیم.

بحث اصلی ما جهش تولید است. معنای جهش در تولید برمی گردد به خیز در تولید که مواجه می شود با خیز کمی،کیفی و خیز تنوع در خدمات و کالا. خیز کمی یعنی اینکه تولید از نظر کمی افزایش پیدا کند، خیز کیفی یعنی از نظر کیفیت تولید چه در کالا و خدمات کیفیت بالا برود. خیز تنوعی به این برمی گردد که ما باید کالاهای متنوع و مجهز به امکانات و تکنولوژی های پیشرفته و روز را به وجود بیاوریم.

یعنی امروز بخش های مختلف صنعتی ما باید نسبت به دیروز پیشرفته تر و جلوتر باشد و فردا هم نسبت به امروز باید برنامه داشته باشیم که چه کالاهایی را با چه مشخصاتی را باید تولید و ارائه کنیم. یعنی اگر امروز ما یک بطری در ایران تولید می کنیم که دارای پنج ویژگی ،توان و پنج امکان کاربرد است باید کالای دیگری را ارائه کنیم که به توان آن کالای تولید شده در قبل اضافه شود.باید ما این کالا را به جهت امکانات، تکنیک و پیشبرد زندگی مردم گسترش و توسعه دهیم به نحوی که مردم تمام کارهای شان آسان انجام شود و زمان و عمرشان سیلینگ شود که این سیلینگ باعث کیفیت زندگی مردم می شود و بهتر می توانند از زندگی خود استفاده کنند و برای آنها فراغت به وجود می آورد و وقتی که فراغت به وجود بیاید مردم به نیازهای روحی و معنوی شان بیشتر توجه می کنند.

بهبود کالا از نظر تنوع و کیفیت پیامدهایی دارد که می تواند باعث پیشرفت اجتماعی در ابعاد و شئون مختلف شود. بنابراین جهش را باید در سه بعد تعریف کنیم و در هر سه بعد باید برای آن برنامه داشته باشیم. نگاه جهش تولید دریچه ای برای تحول اقتصادی است یعنی دریچه ای است که می توانیم از این دریچه به حوزه تحول اقتصادی وارد شویم و اقتصاد خودمان را متحول کنیم و حرکت دهیم. برای انجام این کار باید به عوامل تولید نگاه جدید داشته باشیم.

*علم و دانش عوامل تولید هستند

فارس:آیا علم از عوامل تولید محسوب می شود؟ چه نکاتی را باید برای جهش تولید در نظر بگیریم؟

عوامل تولید در یک زمانی یک قطعه زمین، نیروی کار و سرمایه مادی بود که اینها عوامل تولید برای ما بودند امروز عوامل تولید فقط سرمایه مالی یا قطعه ای زمین و نیروی کار که به عنوان کارگر محسوب می شود نیست. بلکه عوامل تولید گسترده تر شده به نحوی که علم خودش یکی از عوامل تولید است. دانش یکی از عوامل تولید است. بنابراین علاوه بر آن سه بعد دانش به آن اضافه می شود به همین دلیل اقتصادی که مطرح می شود اقتصاد دانش بنیان است. چون دانش می شود یکی از عوامل تولید. دانشگاه به عنوان جایی که چشمه دانش است در همچنین اقتصادی باید نقش اساسی ایفا کند. در دانشگاه سرمایه گذاران مان سرمایه مادی خود را می آورند بر روی قطعه زمین با یک تعداد نیروی انسانی که ما آنها را کارگر محسوب می کنیم می خواهند کاری را انجام دهند. در اقتصاد مدرن دانش به عنوان عامل تولید است. منظور از دانش کارکرد دانشگاهی و منظور از دانشگاه یعنی سرمایه دانشی، سرمایه فناوری و سرمایه کارآفرینی و سرمایه انسانی فرهیخته و سرمایه اجتماعی انجام یک کار خوب و در واقع پیشرفته می باشد که همه این سرمایه ها تبدیل به عاملی برای تولید می شود.

ما باید نگاه مان را به تولید تغییر دهیم عوامل تولید فقط آن سه جز نیست بلکه دانش به عنوان عامل تولید محسوب می شود و منظور از دانش کار دانشگاهی است و منظور از کار دانشگاهی این است که دانشگاه سرمایه انسانی دانش بنیان،سرمایه متخصص، فناوری، دانشی و کارآفرینی و سرمایه اجتماعی لازم برای انجام یک کار تولیدی موفق و پیشرفته به نحوی که کالاهای مدام در حال تغییر و متنوع و توسعه یافته را بتواند به کشور و جامعه ارائه کند.

علاوه بر این ما باید به زیرساخت های تولید نیز نگاه جدیدی داشته باشیم. امروز شما نگاه کنید یک دانشجوی دوره دکترای رشته داروسازی دارویی را اختراع و ابداع می کند و بعد این دارو را از مقیاس دانشگاهی خارج می کند و می خواهد این دارو را به. مقیاس صنعتی وارد کند و بعد کالا کند و به عنوان یک دارو در جامعه استفاده شود یا یک محصول بهداشتی یا به عنوان یک محصول آرایشی می خواهد وارد بازار شود؛ قرار نیست هر فردی که به یک ابداع اینچنینی رسید زیرساخت های تولید و خط تولید، ماشین آلات و کارخانه را بسازد چون این کار به سرمایه عظیمی نیاز دارد بلکه ما باید در کشور تعدادی سرمایه گذار داشته باشیم که اینها خط تولید آماده برای اینگونه ایده ها داشته باشند و برای یک تعداد مشخص از این محصول مثلا ۱۰ هزار یا ۱۰۰ هزار تا با توجه به نیاز ،خط تولید را به فرد مبتکر اجاره دهند تا او بتواند کار خود را انجام دهد و بعد به عنوان یک محصول به بازار عرضه کند و از نتیجه ابداع خود آن فرد نیز سود ببرد.

بنابراین ما باید زیرساخت های تولیدی را انعطاف پذیر و مجهز و آماده کنیم تا آدم های مبتکر بتوانند آن کالا یا احیانا خدماتی که تولید کرده و ابتکار کرده اند با این زیرساخت تولید کنند و به جامعه ارائه دهند که این یکی از لوازم است که باید در کشور اتفاق بیفتد. ما باید به طرف ایجاد خط تولید انعطاف پذیری برویم که در خدمت همه قرار بگیرد.

*برای جهش تولید باید نیاز سنجی کنیم

فارس:آیا باید برای جهش تولید اولویت گذاری داشته باشیم؟

اتفاق دیگری که باید برای جهش تولید رخ دهد این است که ما باید برای جهش تولید اولویت گذاری کنیم. یعنی ما باید چه چیزی را تولید کنیم و چه چیزی را نباید تولید کنیم و به چه میزان تولید کنیم. یعنی یک نیازسنجی کامل. نیازسنجی برمی گردد به نیازهای روزمره و برمی گردد به اینکه نیازسنجی برای نیازهای حالت خاص و فوق العاده؛ مثلا ضدعفونی کننده در زمان شیوع ویروس کرونا یک نیاز فوق العاده است که ما باید در داخل اقتصادمان پیش بینی لازم را داشته باشیم، خط تولید رزرو در طراحی صنعتی خود داشته باشیم که این نیاز عادی ما با چند خط تأمین می شود و اگر احیانا به نیاز فوق العاده رسیدیم کدام خط ها را فعال کنیم و اگر به درجه نیاز رسیدیم کدام خط ها را فعال کنیم. چقدر باید ذخیره داشته باشیم در حالت عادی و فوق العاده که اینها مواردی است که باید در جهش تولید لحاظ شود.

باید به نظام انبارداری نیز نگاه کنیم. ما اگر کالایی را برای نیاز روزمره تولید می کنیم چقدر باید انبار داشته باشیم برای نیاز روزمره به چه میزان انبار نیاز داریم. علاوه بر توجه به اینها باید به نیاز بازار منطقه توجه کنیم به خاطر اینکه ما قرار است به بازار بین المللی وارد شویم و فقط برای خودمان این تولیدات را نمی خواهیم بنابراین تولید کالای که بتواند وارد بازار بین المللی شود و در بازار بین المللی بتواند با کالاهای مشابه خود رقابت کند هم رقابت پذیری در داخل اقتصاد خودمان را باید نهادینه کنیم که باعث پیشرفت می شود و هم رقابت پذیری در سطح جهانی را در نظر بگیریم. بنابراین بازار منطقه می تواند برای ما به عنوان بازاریابی یا بازارسازی محسوب شود بنابراین کالای ما باید بازارپسند شود در رقابت با کالاهایی که از سایر کشورهای دیگر وارد می شود. تمام این موارد را باید در دستور کار خود قرار دهیم. الگوی بازاریابی، الگوی بازارسازی به لحاظ علمی و الگوی بازار پسندی به لحاظ علمی همه اینها کارهای علمی و دانشگاهی است که با سرمایه ها می توانیم کارمان را پیش ببریم.

نکته بعدی که در اولویت گذاری تولید باید به آن توجه کنیم این است که منابع و مزایای ایران برای تولید چه کالاهایی مناسب است.مثلا ما معادن سنگ و فلزات داریم. بنابراین ما باید در تولید به مزایای خود توجه کنیم و ببینیم آیا ماده اولیه را می توانیم تهیه کنیم یا باید آن را خریداری کنیم چون ماده اولیه در تولید بسیار بسیار مهم است. ما باید برای اولویت بندی فراتر از نیاز جاری آینده پژوهشی و عاقبت اندیشی کنیم و نه تنها عاقبت اندیشی ما برای نیازهای فوق العاده باشد بلکه باید برای ایجاد یک تمدن نوین هم نیازسنجی کنیم.که ما چگونه می توانیم یک کالایی را به بازار منطقه و جهانی عرضه کنیم که نشانی از تمدن ما باشد. بنابراین باید به این مسئله هم توجه اساسی کنیم.

علاوه بر این برای ثبات و پایداری و حفظ محیط زیست و پایداری محیط زیست به توان ذخایر زمینی خودمان توجه کنیم که محیط زیست نیز حفظ شود. در امور پشتیبانی مالی و لجستیکی باید اصلاحاتی انجام دهیم در راهبردهای سیاستی و حاکمیتی و بخش های تولید باید توجه اساسی کنیم اگر نیاز به اصلاحات دارند را اصلاح کنیم در مؤسسات و بنگاه های مالی و مقررات جاری حاکم بر آنها باید توجه اساسی کنیم و اصلاحاتی در آنها انجام دهیم. در بحث های بانکی، گمرکی که برای جهش تولید به آنها نیاز داریم در مؤسسات نظارتی در سازمان های حاکم بر کنترل بر کیفیت، وضع و اعمال استاندارد باید به این مسائل توجه اساسی داشته باشیم. در عین حال که کار خودشان را در جهت جهش کیفی، کمی و تنوعی برای جامعه ما انجام می دهند مانع بروکراتیک هم برای جهش تولید ایجاد نکنند. نظام سرمایه گذاری پایدار را باید مورد توجه قرار دهیم که بتوانیم منابع مالی لازم را از منابع مردمی به دست بیاوریم. یعنی باید کاری بکنیم که سرمایه داران ما چه در داخل و چه در خارج راغب به وارد شدن به عرصه تولید ایران شوند. سرمایه های خود را برای جهش تولید و سرمایه گذاری پایدار استفاده کنند. در نظام تولید کالا و ارائه خدمت باید اصلاحاتی انجام شود که چطور یک کالا به دست مردم برسد که کار دلالی و احتکار را حل کنیم.

در بحث استقلال جریان تولید و سلیقه های سیاسی نیز باید توجهاتی داشته باشیم. امروز سلیقه های سیاسی در بخش تولید ما احیانا مداخلاتی ایجاد نکنند که باعث کندی جریان تولید شود. باید همه سلیقه های سیاسی مستقل از نگاه سیاسی شان باید این امر بسیار بسیار حیاتی را حمایت کنند و کمک کنند که اگر تولیدکننده ای نگاه سیاسی خاصی دارد به خاطر آن نگاه سیاسی خاص دچار مشکلات خاصی در بخش تولید نشود و بتواند خدمت خود را به جامعه ارائه دهد.

نکته بعدی در روابط بین الملل برای اینکه بتوانیم کالاهای خود را به بازار منطقه و جهان صادر کنیم باید به نحوی گشایش هایی از طرف وزارتخارجه انجام شود و بتواند روابط بین الملل را مصادره کند در توسعه تولید و ظرفیت سازی ملی پایدار تا مصرف گرایی و مصرف زدگی. یعنی روابط بین الملل ما را به منظور ورود کالاهای خاص خارجی که باعث تشدید مصرف زدگی می شود، نکند؛ بلکه باید روابط بین الملل را مصادره کند به نفع گسترش تولید ملی و ورود به کالاهای ایرانی به بازار جهانی.

فرهنگ عمومی جامعه را در بحث استفاده از کالاهای تولید ایرانی و کالاهای باکیفیت ایرانی بهبود دهیم که این خود به یک برنامه نیاز دارد. سرمایه اجتماعی تولید که طرف با تعهد و ایمان به کار بپردازد و کار خوب و با کیفیت و با دوام و خوش سلیقه ای به جامعه ارائه کند و کار را سرهم نکند که باید در سرمایه اجتماعی هم به آن توجه کنیم.

و برای اینکه دانشگاه نقش خود را در تأمین و سرمایه های پنج گانه که به آنها اشاره کردیم را انجام دهد باید یک مدل عملیاتی برای آن طراحی کند که بتوانیم وارد این عرصه شویم.

*ورود اقتصاددانان به میدان جهش تولید را محقق می کند/استفاده از ظرفیت نخبگان و دانشمندان بیرون از بدنه دولت به منظور جهش تولید

سید ناصر موسوی لارگانی نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت وگویی پیرامون این مطلب اظهار داشت:

*ورود اقتصاددانان به میدان و استفاده از نظراتشان جهش تولید را محقق می کند

فارس:هدف از جهش تولید چیست؟

لارگانی: با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشور و تحت شعاع قرار دادن مسائل و سیاست هایی که بعضا دولتمردان به کار می برند تا حدودی محقق شدن جهش تولید جای تردید دارد.

بحرانی در کشور ما تحت عنوان کرونا ایجاد شده بنابراین باید سیاست های اقتصادی را نسبت به سه ماه پیش که این ویروس را در کشور نداشتیم، تغییر دهیم. یعنی اگر بخواهیم همان سیاست ها را اجرا کنیم و همان رفتارها را داشته باشیم قطعا ما با توجه به تحت شعاع قرار دادن مسائل اقتصادی موفق نخواهیم بود. الان بیش از یک ماه است که بعضی از مراکز تولیدی ما تعطیل بوده اند. وقتی مراکز تولیدی و بنگاه های ما تعطیل هستند ما اگر بیاییم و به این مراکز فشار وارد کنیم قطعا موفقیتی در پیش نخواهیم داشت.

اگر ما به مراکز تولیدی اجازه فعالیت داده ایم باید زمینه را نیز برای آنها فراهم کنیم. روز گذشته مسئول یک کارگاه با بنده صحبتی داشتند و یادآور شدند که با توجه به اینکه دولت اجازه داده ما فعالیت مان را با رعایت پروتکل ها و شرایط لازم چون حفظ کنترل هر روز تب کارگران ، رعایت فاصله مکانی حداقل یک متر و استفاده از دستکش و ماسک آغاز کنیم.

این در حالی است که این مدیر کارگاه می گوید حدودا هزار کارگر دارد که برای ادامه کار درخواست وام داده است و تاکنون دریافت نکرده است.و همچنین گفت که دو هزار ماسک به وی داده اند که قطعا این دو هزار ماسک جوابگوی نیاز این کارخانه با عظمت نخواهد بود. این میزان ماسک جوابگوی دو روز این کارگران می تواند باشد و درخواست دستکش وی رد شده است .وقتی این امکانات اولیه را نتوانند تهیه کنند چگونه می توانیم جهش تولید داشته باشیم.

*ارائه سوبسیدها و فراهم کردن زمینه برای صادرات کالاهای تولیدی منجر به محقق شدن جهش تولید می شود

فارس:چه کارهایی می توان برای محقق شدن جهش تولید انجام داد؟

لارگانی:اعلام کرده بودند که در فروردین ماه ارزش افزوده ها پرداخت نشود و به اردیبهشت ماه موکول شود اما الان در اواخر فروردین اعلام کرده اند باید ارزش افزوده را پرداخت کنند.اینها باعث می شود که تولید کننده ما سر درگریبان شود و قدرت تصمیم گیری نداشته باشد. آیا تسهیلات ۷۵ هزار میلیارد تومانی که دولت وعده آن را داده و قرار است به بنگاه هایی که در زمان شیوع کرونا به آنها خسارت وارد شده است، پرداخت کند پرداخت می شود؟ آیا وعده ی سود ۱۲ درصدی که می خواهند کسر کنند قطعی است یا فردا روزی خواهان پرداخت مابه التفاوت آن می شوند. لذا تصمیم گیری برای تولید کننده و اصناف ما سخت است.

ما اگر بخواهیم جهش تولید محقق شود باید مقداری از لحاظ مواد اولیه و امکاناتی که تولید کنندگان ما نیاز دارند در اختیار آنها قرار دهیم. در رابطه با بحث حقوق کارگران که مطرح می شود اعتراضاتی وجود دارد که البته از یک طرف حق با کارگران است چرا که با یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان با این تورم کمر شکن نمی توان زندگی کرد و این مسئله روشنی است. از طرف دیگر اگر به تولید کننده و سرمایه گذار فشار وارد کنیم و او را مجبور کنیم که حقوق ها را ۵۰ درصد افزایش دهد قطعا مجبور می شود تعدیل نیرو کند. چرا که این افراد حاضر به ادامه کار نیستند و مجبور می شوند کارگاه ها را با این شرایط تعطیل کنند. وقتی که هزینه نیروی انسان، آب، برق، گاز و بیمه فشار وارد کند این تولید کننده نمی تواند ادامه حیات دهد.

اگر ما می خواهیم جهش تولید محقق شود باید سوبسیدها و کمک هایی را به تولید کننده داشته باشیم و زمینه را برای صادرات کالاهای تولیدی آنها فراهم کنیم و اگر اینگونه نباشد تولید کننده با سختی که در زمان بحران کرونا وجود دارد و تولیدات را انجام دهد و مشکل صادرات داشته باشد موفق نخواهد بود .بنابراین برای کمک به تولید کنندگان برای صادرات همکاری گمرک و صمت لازم است واینها شرایطی است که باید برای جهش تولید فراهم شود.

* ظرفیت تولید کنندگان برای جهش تولید از ۲۰ درصد باید به ۷۰ درصد برسد

فارس:تولید کنندگان برای محقق شدن جهش تولید ظرفیت تولیدشان چه میزان باید باشد؟

لارگانی:خیلی از کارگاه های ما ظرفیت تولیدشان ۲۰ درصد است و برای محقق شدن جهش تولید ظرفیت آنها باید به ۷۰ درصد برسد. اگر یک کارگاه تولید را به ۷۰ درصد برساند نیاز به تسهیلات و سرمایه در گردش دارد. آیا با شرایط موجود حاضرند به این افراد سرمایه در گردش را بدهند؟ برای اینکه همه نیاز به مواد اولیه دارند.اگر الان با ۲۰ درصد ظرفیت کار می کنند و بخواهند ظرفیت خود را به ۷۰ درصد برسانند نیاز به نیروی انسانی، ماشین آلات و تعویض قطعات دارند لذا همه از جمله دولت، مجلس، قوه قضائیه، نخبگان، شرکت های دانش بنیان، بخش خصوصی، بخش تعاون باید دست به دست هم بدهند تا این اتفاق بیفتد. فقط زبانی نمی توان از جهش تولید صحبت کرد.

بعضی از وعده و وعیدهای مطرح شده در بحث کرونا در حد حرف بوده و عملیاتی نشده است از جمله اینکه قرار بود اقساط کم نشود و می بینیم که دریافت می شود. قرار بود به ۴ میلیون خانوار یک تا دو میلیون وام داده شود که هنوز ارائه نشده است. قرار بود به یارانه بگیران یک میلیون وام دهند که این هم جای بحث دارد. اینها هیچ کدام عملیاتی نشده است.

*باید از ظرفیت وجودی نخبگان و دانشگاهیان برای جهش تولید استفاده کرد

فارس: بخش علمی چه کمکی می تواند در جهش تولید داشته باشد

لارگانی: مقام معظم رهبری چندین سال است که شعار سال را با بحث اقتصادی مطرح می کنند. مخصوصا در دو یا سه سال اخیر بحث تولید داخلی و حمایت از تولیدات داخل و کالای ایرانی رونق تولید و امسال نیز جهش تولید را مطرح کردند. دانشگاه ها ،دانشجویان و اساتید مخصوصا در زمان شیوع کرونا و با توجه به تعطیلی دانشگاه ها فرصت خوبی برای انجام پژوهش دارند.بنابراین باید از ظرفیت وجودی نخبگان و دانشگاهیان برای جهش تولید استفاده کرد.نه تنها این دولت بلکه دولت های گذشته این چنین وضعیتی دارند که دایره را دور خود بسته نگه داشته اند و از این نیروها استفاده نمی کنند. برای ایجاد تحول در خودروسازی، صنایع دیگر و صنایعی که در کشور ما سابقه دیرینه دارند نیاز به کمک نخبگان و دانشمندان، بیرون از بدنه دولت است.

ما توانستیم پهپاد آمریکایی را به زمین بنشانیم و دانشمندان ما مهندسی معکوس کردند و پهپاد پیشرفته تر را تولید کردند ما برای ایجاد تحول در صنعت خودرو و کیفیت اگر اجازه دهند افراد توانمند را داریم لذا اساتید دانشگاه اقتصاد دانان مهندسین مکانیک، مهندسین صنایع باید در بحث جهش تولید دست به دست هم دهند و نقش آفرین باشند. همچنین می توان با برگزاری مسابقات بهترین نظرات محققین، دانشمندان، دانشجویان را برای جهش تولید گرفت.جهش تولیدی که می تواند اقتصاد تک محصولی ما را که حقیقتا وابسته به نفت بوده ایم، را هدایت کند. امسال با توجه به وضعیت قیمت نفت و با توجه به تحریم هایی که بر کشور ما اعمال شده است، و وضعیت اقتصادی ما را سخت تر کرده است.

*ورود اقتصاددانان به میدان و استفاده از نظراتشان جهش تولید را محقق می کند

حقیقتا با چالش و مشکلی روبرو شدیم که اگر اقتصاددانان وارد میدان شوند و از نظرات آنها استفاده شود، جهش تولید محقق می شود و می توانیم از اتکا به بودجه نفت و تک محصولی شدن رهایی پیدا کنیم.

انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «نگاهی به نقش و جایگاه دانشگاه برای تحقق جهش تولید» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.