به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پس از ۴ انتخابات ناموفق و بحران تشکیل کابینه ای پایدار در سرزمین اشغالی، امروز سه شنبه ۲۵ انتخابات پارلمانی رژیم آغاز شد. در همین راستا در هفتمین قسمت از سلسله گزارش های احزاب در آیینه انتخابات پارلمانی ۲۰۲۲ رژیم صهیونیستی به بررسی آخرین وضعیت حزب «اسرائیل خانه ما» در انتخابات مزبور می پردازیم.

شبح لیبرمن بر سر «اسرائیل خانه ما»

حزب اسرائیل خانه ما در ۵ سال اخیر بخش مهمی از خط قرمزهای خود را به نفع شکل دادن به محور «ضد نتانیاهو» کنار گذاشته و حاضر به شراکت با چپ گرایان و اعراب ساکن اسرائیل شده است.

«اسرائیل خانه ما» یکی از احزاب جناح راست سپهر سیاسی اسرائیل به حساب می آید. جامعه ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار نفره روس تباران ساکن اسرائیل که امروزه حدود ۱۵ درصد از جمعیت این رژیم را تشکیل می دهد پایگاه رأی اصلی این جناح سیاسی است. «اسرائیل بیتنا» یک حزب شخص محور است و عمدتا با «آویگدور لیبرمن» معنا پیدا می کند. لیبرمن خود یک یهودی روس تبار است و در اواخر دهه ۱۹۷۰ از شوروی سابق به سرزمین های اشغالی مهاجرت کرد. نام روسی او «ایوت لوویچ لیبرمن» است.

لیبرمن پس از مهاجرت به سرزمین اشغالی تحصیلات خود در رشته روابط بین الملل را در دانشگاه عبری قدس ادامه داد. او در آن دوره به یک گروه دانشجویی موسوم «کاستل» پیوسته بود که از حزب لیکود حمایت می کرد. روزنامه معاریو در این باره براساس شهادت دو دانشجو می نویسد: «لیبرمن سابقه شرکت در چند درگیری خشونت آمیز را داشت.» اما خود او مدعی است تعداد این درگیری ها تنها دو مورد بوده است. «جمال زحالقه»، نماینده کنست و رهبر پیشین حزب عربی بلد که با لیبرمن هم دوره بوده می گوید «ایوت بیش از آنکه اهل اقدام و عمل باشد فریاد می زد!»

لیبرمن در دانشگاه عبری قدس

همچنین روزنامه هاآرتص اشاره کرده که لیبرمن مدت کوتاهی نیز عضو حزب راست افراطی کاخ به رهبری «مئیر کاهانا» بود. البته لیبرمن این موضوع را تکذیب کرده است.

لیبرمن، سلطان استعفا از کابینه!

در دهه ۱۹۸۰ لیبرمن وارد همکاری با «بنیامین نتانیاهو» شد و این همکاری تا سال ۲۰۱۸ ادامه یافت. لیبرمن اگرچه در این دوران بارها به مقامات دولتی و وزارتی دست یافت اما با ثبت ۵ بار استعفا از مقام خود (همواره در اعتراض به امتیاز دادن به فلسطینیان) در این زمینه رکورددار است. در واقع به نظر می رسد لیبرمن ترجیح می دهد در اوایل عمر ائتلاف ها وارد دولت شود و از قدرت برخوردار گردد و در ماه های پایانی عمر آنها از دولت خارج شده و در اپوزیسیون باقی بماند و خود را نسبت به وضع موجود ناراضی نشان دهد.

وقتی اولین دوره رهبری بی بی بر حزب لیکود آغاز شد، لیبرمن به عنوان دبیرکل این حزب برگزیده شد و تا سال ۱۹۹۶ در این سمت باقی ماند. در سال ۱۹۹۶ اولین دوره نخست وزیری نتانیاهو آغاز شد و لیبرمن نیز همراه او به دفتر نخست وزیر اسرائیل رفت و ریاست آن را برعهده گرفت. اما حضور لیبرمن در این سمت تنها یک سال طول کشید، زیرا او در آن سال ها به شدت با ابتکار صلح اسلو مخالف بود و نتانیاهو که وارث توافق اسلو شده بود در سال ۱۹۹۷ با تبادل «یادداشت تفاهم رودخانه وای» امتیازات جدیدی را به طرف فلسطینی واگذار کرد. لیبرمن انتظار داشت که حزب «اسرائیل بعلیاه» نیز به عنوان هوادار حقوق روس تباران به اقدام نتانیاهو اعتراض کند و از ائتلاف با او خارج شود، اما چنین اتفاقی نیفتاد. در نتیجه لیبرمن در سال ۱۹۹۹ حزب «اسرائیل خانه ما» را پایه گذاشت.

تحولات و تغییرات شگرفی در دوره های مختلف در موضع گیری های نمایندگان و رهبر این حزب به وجود آمده است. این تحولات تابعی از رفتار سیاسی و موضع گیری های لیبرمن و جایگاه او در کابینه های مختلف بوده است. لیبرمن اسرائیل خانه ما را این چنین توصیف می کند: «ما یک جنبش ملی گرا و پیرو بنیان گذار صهیونیسم تجدیدنظرطلب یعنی زئو ژابوتینسکی هستیم.»

حزب اسرائیل خانه در همان سال برای اولین بار وارد رقابت های انتخاباتی شد و ۴ کرسی به دست آورد. پس از این انتخابات لیبرمن نخستین سمت وزارتی خود را در سال ۲۰۰۱ برعهده گرفت، اما یکسال بعد در اعتراض به واگذاری چند محله جدید به تشکیلات خودگردان فلسطینی در الخلیل از کابینه استعفا کرد.

در انتخابات سال ۲۰۰۳، اسرائیل خانه با چند حزب دست راستی و ملی گرای دیگر ائتلاف «اتحادیه ملی» را تشکیل داد. این ائتلاف تنها ۷ کرسی به دست آورد و وارد کابینه «آریل شارون» شد. در کابینه دوم شارون، لیبرمن وزیر حمل و نقل شد ولی بار دیگر وقتی این کابینه طرح خروج از غزه را در سال ۲۰۰۴ به اجرا درآورد، لیبرمن مجددا استعفا کرد.

دوران اوج اسرائیل خانه ما از سال ۲۰۰۶ آغاز شد که این حزب موفق به کسب ۱۱ کرسی در انتخابات شد. لیبرمن در این دوره وارد ائتلاف «ایهود اولمرت» شد و مقام معاون نخست وزیر و وزیر امور استراتژیک را احراز کرد. مذاکرات سازش میان اسرائیل و فلسطین دیگر بار در دوره اولمرت از سر گرفته شد و در سال ۲۰۰۸ سرعت زیادی پیدا کرده بود. لیبرمن که هنوز مخالف سرسخت امتیازدهی به فلسطینیان بود، با روند مذاکرات مخالفت کرد و از کابینه خارج شد.

در انتخابات ۲۰۰۹ اسرائیل خانه با کسب ۱۵ کرسی بهترین نتایج تاریخ خود را به دست آورد. این حزب وارد کابینه بنیامین نتانیاهو شد و به سمت وزرات امور خارجه دست یافت. در انتخابات ۲۰۱۳، همکاری لیبرمن و نتانیاهو به اوج خود رسید به طوری که دو حزب لیکود و اسرائیل خانه ما با فهرست مشترکی وارد انتخابات شدند. فهرست مشترک ۳۱ کرسی را از آن خود کرد و از این تعداد ۱۳ کرسی به لیبرمن رسید.

در اواخر سال ۲۰۱۴ لیبرمن و حزب اسرائیل خانه ما گرفتار چالش بسیار بزرگی شدند؛ یک پرونده فساد مالی و سوء استفاده از مقام گریبان او و حزب متبوعش را گرفت و بر محبوبیت او در انتخابات ۲۰۱۵ تأثیر منفی شدیدی گذاشت. در نتیجه این حزب تنها ۶ کرسی به دست آورد. نخستین اختلافات میان لیبرمن و بی بی در همین مقطع زمانی آغاز شد، زیرا نتانیاهو سهم احزاب مذهبی را افزایش داده بود و این امر به مذاق لیبرمن سکولار خوش نمی آمد. لیبرمن تا یکسال پس از انتخابات در اپوزیسیون باقی ماند تا اینکه در سال ۲۰۱۶ با اثبات بی گناهی خود در پرونده فساد مذکور به کابینه برگشت و وزیر جنگ شد. این بار نیز حضور لیبرمن در کابینه به ۳ سال نکشید و در اواخر سال ۲۰۱۸ به دلیل انعقاد آتش بس میان اسرائیل و غزه پس از یک نبرد چند روزه، لیبرمن که خواستار شدت عمل اسرائیل علیه گروه های مقاومت بود از کابینه نتانیاهو استعفا کرد. این آخرین همکاری لیبرمن با نتانیاهو بود.

موتورخانه مخالفان نتانیاهو

از انتخابات آوریل ۲۰۱۹ شکاف میان بی بی و لیبرمن شدیدتر و غیرقابل حل و فصل شد. او که در این انتخابات ۵ کرسی به دست آورده بود اگرچه در زمان تعیین نامزد نخست وزیری از نتانیاهو حمایت کرد، اما به دلیل افزایش شدید سهم احزاب مذهبی در ائتلاف نتانیاهو، نهایتا حاضر به ائتلاف با او نشد. در انتخابات سپتامبر ۲۰۱۹ به دلیل تداوم وضعیت پیشین اختلافات دو طرف ادامه یافت و این بار لیبرمن که ۸ کرسی به دست آورده بود حتی حاضر به حمایت از نتانیاهو به عنوان نامزد نخست وزیری نیز نشد.

وقتی کار به انتخابات مارس ۲۰۲۰ کشید لیبرمن دیگر به طور کامل به جناح مخالف بی بی پیوست. حزب او در این انتخابات ۷ کرسی به دست آورد و «بنی گانتس» را به عنوان کاندیدای نخست وزیری برگزید. اما گانتس در نهایت با نتانیاهو حاضر به تشکیل ائتلاف شد و در نتیجه لیبرمن به اپوزیسیون پیوست. با انحلال کابینه وحدت ملی در نوامبر ۲۰۲۰ و برگزاری انتخابات ۲۰۲۱، لیبرمن که از قبل با «یائیر لاپید» مناسبات خوبی داشت، از نخست وزیری لاپید حمایت کرد و در کابینه وحدت ملی لاپید – بنت به مقام وزارت دارایی برگزیده شد. تصویب قانون بودجه اسرائیل پس از ۳ سال در نوامبر ۲۰۲۱ با نقش آفرینی جدی لیبرمن در حالی انجام شد که آخرین قانون بودجه اسرائیل در سال ۲۰۱۸ منقضی شده بود. شاید این برای اولین بار است که لیبرمن در زمان برگزاری انتخابات هنوز عضو کابینه است و البته علت این اصلی این امر دور نگه داشتن نتانیاهو از قدرت بوده است.

نتانیاهو از سال ۲۰۱۹ به بعد مدام در رسانه ها، لیبرمن را سیاستمداری «خائن به جناح راست» و «چپ گرا» معرفی می کند، اما این امر باعث نشده هواداران این جناح حمایت از لیبرمن را خاتمه دهند. اگرچه از ۱۳ حزب اصلی حاضر در انتخابات ۸ حزب مخالف نتانیاهو هستند، اما به نظر می رسد اسرائیل خانه ما آتش تندتری در این زمینه دارد. ضدیت لیبرمن با نتانیاهو در حدی زیاد شده که دیگر مواضع او را تحت الشعاع خود قرار داده است. مثلا تا پیش از چند سال اخیر تصور اینکه لیبرمن با احزاب عربی حاضر به ائتلاف باشد، به مخیله هیچ کس نمی رسید. از سوی دیگر لیبرمن سال های سال مخالف همکاری با احزاب چپ بود و کنارگذاشتن عرب ستیزی و چپ ستیزی این حزب را باید مستقیما به حساب تشدید مخالفت او با نتانیاهو دانست.

حزب اسرائیل خانه ما در یکسال گذشته حتی اقدام به تدوین لایحه ای کرده بود که از نخست وزیری نمایندگان، دارای پرونده قضایی تا زمان اثبات بی گناهی ممانعت می کرد. این لایحه به طور مشخص، برای جلوگیری از بازگشت نتانیاهو به قدرت تدوین شده بود، ولی در نهایت از دستور خارج شد.

پلتفورم انتخاباتی اسرائیل خانه ما

ضدیت با بی بی در پلتفورم انتخاباتی این حزب نیز به وضوح دیده می شود؛ در این پلتفورم با اشاره به ۳ مفهوم «دموکراسی، ثبات حکومتی و شفافیت» اعلام شده که این حزب خواستار دشوارتر شدن فرایند انحلال کابینه ها در ۲ سال نخست عمر آنها به منظور افزایش ثبات سیاسی است. این حزب پیشنهاد می کند در ۲ سال نخست عمر هر کابینه، برای انحلال آن به جای ۶۱ نماینده نیاز به رأی مثبت ۹۰ نماینده لازم باشد. همچنین این حزب خواستار تصویب بودجه به صورت ۲ساله است. از سوی دیگر محدود کردن دوره نخست وزیری هر فرد به ۲ دوره و منع نخست وزیری نمایندگان دارای پرونده قضایی مفتوح در دیوانعالی از جمله دیگر عناصر اصلی این پلتفورم است. همچنین این حزب با تصویب لایحه موسوم به «قانون فرانسوی» که برای نخست وزیر مستقر مصونیت قضایی در نظر می گیرد و برخی احزاب هوادار نتانیاهو خواستار تصویب آن هستند، مخالفت کرده است.

از سوی دیگر در تغییر بزرگ دیگری که به شدت از لیبرمن بعید است، این پلتفورم خواستار اصلاح قانون «دولت – ملت یهود» شده به نحوی که برای شهروندان غیریهودی نیز حقوق برابر درنظر گرفته شود. این درحالی است که حزب اسرائیل خانه ما در سال ۲۰۱۸ به تصویب قانون مذکور رأی مثبت داده بود.

در حوزه اقتصادی اسرائیل خانه ما خواستار پرداخت کمک هزینه به همه افراد مجرد بالای ۲۶ سال تا ۲۳۰۰ دلار است. خصوصی سازی بندر اشدود و فرودگاه حیفا از دیگر وعده های اساسی این حزب است. همچنین لغو وضعیت «واردکننده انحصاری» و «واردات موازی» از دیگر وعده های اقتصادی این حزب است. در همین راستا لغو انحصار در بازار مواد غذایی نیز از سوی این حزب به شدت دنبال خواهد شد.

انتهای پیام/