بیش از ۶۵۰۰ اثر از آیت الله مجتبی تهرانی به یادگار مانده است / ۴ مجموعه کتاب در دست انتشار است
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ۱۳ دی هفتمین سالگرد درگذشت اوست. عالمی که سخن از او ما را به یاد جلسات درس اخلاق او می اندازد؛ جلساتی که با حضور پررنگ جوانان برگزار می شد و شور و حس و حال خاصی بر جلساتش حکمفرما بود. عالمی که رهبر معظم انقلاب پس از اطلاع از درگذشت ایشان، در پیامی فرمود : «این حادثه ناگوار، ضایعه ای برای حوزه علمیه و روحانیت و جامعه مذهبی تهران و به ویژه ارادتمندان و شاگردان ایشان و جوانانی است که از مجالس پرفیض و درس های سازنده این معلم اخلاق بهره می بردند.» او آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی است.
در همین راستا، گفت وگویی را با حسین صیامی مسئول پژوهش مؤسسه مصابیح الهدی (دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی) ترتیب دادیم تا علاوه بر شناخت بیشتر این مؤسسه و عملکردهای آن، به معرفی آخرین دستاوردها و محصولات منتشر شده و در دست انتشار آن بپردازد. مشروح این گفت وگو را در ادامه می خوانید.
* مؤسسه مصابیح الهدی در چه سالی و چگونه تأسیس شد؟
مؤسسۀ پژوهشی فرهنگی مصابیح الهدی، با هدف حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله حاجآقا مجتبیتهرانی به اصرار شاگردان و ارادتمندان ایشان، در سال ۱۳۸۸ ه.ش به صورت رسمی آغاز به فعالیت کرد. آیت الله مجتبی تهرانی پس از بازگشت از نجف اشرف به ایران، در سال ۱۳۵۰ ه.ش برگزاری جلسات درس تفسیر و معارف اسلامی را آغاز کرد و تا پایان عمر پر برکت ایشان ادامه داشت. بدینترتیب، ایشان گنجینهای گرانبها از خود باقی گذاشت که اکسیری شفابخش برای روح و جان انسانهای حقجو محسوب میشود که طالب شفای حقیقیاند؛ لذا با تشخیص به حق شاگردان و ارادتمندان ایشان، مؤسسهای لازم بود تا مجموعۀ این بیانات نورانی و معارف ناب اسلامی را بعد از پیادهسازی و تدوین بهصورت منظم و تخصصی، بهنحوی شایسته و در خور شأن ایشان به طالبان هدایت، ارائه کند تا طیف وسیعی از جویندگان معارف الهی بتوانند با این گنجینه آشنا شده و از آن بهرهمند شوند.
بیش از ۶۵۰۰ اثر از مرحوم آقامجتبی تهرانی به یادگار مانده است
* امروز که در آستانه هفتمین سالگرد آیت الله مجتبی تهرانی قرار داریم، چه آماری از سلسله جلسات ایشان در زمینه های مختلف دینی که در مؤسسه جمع آوری شده است، دارید؟
مجموعۀ زحمات طاقت فرسای علمی ایشان، شامل سلسله جلسات اخلاق و معارف اسلامی (۲۰۰۰ جلسه)، اصول عقاید (۲۰۰ جلسه)، سلسله مباحث سیر و سلوک إلیالله (۵۶۰ جلسه)، مجموعه بیانات درباره تفسیر قرآن کریم (۵۰۰ جلسه) و تدریس تخصصی دروس خارج فقه و اصول (۳۵۰۰ جلسه)، بهصورت فیلم و صوت در خزانۀ مؤسسۀ مصابیح الهدی محفوظ است. إن تمامی بیانات ایشان که حاصل سالها غور و تدبر در آیات کلامالله مجید و روایات ائمۀ معصومین (ع) بوده است، بهنحوی شایسته در دسترس عموم علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
* تاکنون چه مقدار از این آثار را توانسته اید در اختیار علاقه مندان ایشان قرار دهید؟
البته با توجه به دغدغۀ مؤسسه مبنی بر حفظ ادبیات و لحن دلنشین ایشان، این کار، دقت و ظرافت بسیاری میطلبد و از این رو زمان بیشتری لازم است تا همۀ این بیانات پس از تبدیل بهصورت مکتوب و ویرایشهای ادبی، تخصصی و مستندسازی آیات و روایات، همراه با دقت و نظارت لازم، در اختیار عموم قرار گیرد. بخشی از بیانات ایشان با کیفیت بسیار مطلوب بهصورت لوح فشرده با موضوعات متنوع در دسترس علاقهمندان قرار دارد تا معارف ناب الهی با لحن و صدای دلنشین ایشان به سمع علاقهمندان برسد. همچنین مؤسسۀ مصابیح الهدی، با تلاش فراوان و بیوقفه سعی دارد صوت جلسات و کتاب های منتشرشده را در سایت مؤسسه به نشانی www.mojtabatehrani.ir در دسترس عموم قرار دهد تا علاقهمندان از در هر نقطه ای از جهان بتوانند از این گنجینۀ کمنظیر بهرهمند شوند.
* تاکنون چه تعداد از آثار ایشان به صورت مکتوب درآمده است؟
تا امروز ۷۰ عنوان کتاب از مجموعۀ آثار حضرت استاد منتشر شده است که از جمله آنها عبارت اند از:
«تفسیر نور مبین»؛ مجموعۀ تفسیر جزء سی ام ایشان که ۲ مجلد از آن منتشر شده است:
۱- تفسیر سوره های ناس، فلق، توحید، مسد، نصر و کافرون.
۲- تفسیر سوره های کوثر، ماعون، قریش، فیل، همزه، عصر و تکاثر.
«شرح خطبۀ فدک»؛ شرحی بسیار مختصر و شیوا که نخستین و پرتیراژترین کتاب از مباحث ایشان بود که در زمان حیات ایشان به چاپ رسید و تا امروز نزدیک به چهل هزار نسخه از آن به منتشر شده است.
«ادب الهی»؛ مجموعۀ پنج جلدی که شامل مباحث تربیتی است:
تأدیب نفس
مبانی تربیت
تربیت فرزند
حیا، موهبتی الهی
تربیت مربی
«دفتر دل»؛ مباحثی عالمانه و متفاوت دربارۀ قلب و دل انسان. این یک اتفاق کم نظیر بود که مرجع تقلیدی اینطور مفصل بحث «دل» را از نگاه معارف دینی مطرح کرده باشد.
«ادب نبوی»؛ مباحث تربیتی بر اساس سیرۀ پیامبر اکرم (ص) که در قالب چهار جلد و بر مبنای دو روش تربیتی مستقیم و غیر مستقیم.
«حاج آقا مجتبی» عنوان دیگری از مجموعه آثار ایشان است که در آن، مجموعه ای از خاطرات خویشاوندان، شاگردان و علاقه مندان به ایشان به همراه زندگی نامۀ مختصر از ایشان درج شده است.
«سلوک عاشورایی»؛ مجموعه ۱۰ جلدی بررسی ابعاد گوناگون قیام امام حسین علیه السلام است که عناوین جلدهای مختلف آن به قرار زیر است:
تعاون و همیاری
امربه معروف و نهی از منکر
هجرت و مهاجرت
دین و دین داری
استقامت و پایداری
حق و باطل
عزت و ذلت
غیرت دینی
بینش و نگرش
شرح خطبۀ منا
«اخلاق ربانی»؛ ۱۸ عنوان از مجموعه مباحث اخلاقی ایشان ست. تقسیم بندی این مجموعه بر اساس خط سیر مباحث ایشان انجام گرفته که به شرح زیر است:
مبانی علم اخلاق
«تأدیب قوۀ عقلیه»
تأدیب عقل
«تأدیب قوۀ غضبیه»
خوف و رجا نفس و اوصاف آن نفس و حالات آن عجب و انکسار نفس کبر و تواضع نفس و آثار آن
«تأدیب قوۀ شهویه»
شهوت شکم، جنسی، ازدواج و فواید آن: «تأدیب شهوت» نهمین جلد از مجموعه «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه های «آیت الله مجتبی تهرانی» است. کتاب نهم اخلاق ربانی به سومین قوه اصیل در انسان پرداخته است. شهوت شکم و شهوت جنسی که دو معنای عمومی از شهوت است، ازدواج و فواید آن، افراط و تفریط در شهوت که پیامدهای بسیار زشتی را در پی دارد و تأثیر آن بر عقل و قوای جسمانی از مباحث مطرح شده در این کتاب می باشد. این کتاب در ۵ جلسه از مباحث ایشان گردآوری شده است. حب دنیا حب مال زهد فقر و غنا حرص و طمع بخل سخاوت و ایثار انفاق حرام خواری و خیانت
در تیرماه ۱۳۹۶ و همزمان با ایام سالگرد ترور آیت الله خامنه ای در مسجد ابوذر تهران در تیرماه ۱۳۶۰، رهبر انقلاب اسلامی ۱۱۵ جلد کتاب شامل ۴۳ عنوان را به کتابخانه این مسجد اهدا کردند. در میان این کتاب ها مجموعه کتاب های اخلاقی آیت الله مجتبی تهرانی جای گرفته است.
۴ مجموعه کتاب در دست انتشار است
* علاوه بر آنچه اشاره کردید، آیا آثار جدیدی از ایشان در دست چاپ است؟
با همۀ تلاش های صورت گرفته، هنوز بخش بسیاری از مباحث مطرح شده توسط این استاد معظم، منتشر نشده است؛ البته در چند سال اخیر رشد ارائۀ آثار بهبود چشم گیری پیدا کرده است. با این وجود، مباحث فراوانی از سلسله بحث های ایشان در حال آماده سازی است که در ادامه به عناوین آنها اشاره می شود:
«آزمایش الهی»؛ مجموعۀ چهار جلدی درباره امتحانات الهی و راه کارهایی برای سعادت انسان.
«فلیبک الباکون»؛ این عنوان متعلق به کتاب هایی است که با محوریت ذکر مصیبت های حضرت استاد منتشر خواهد شد. از این مجموعه، یک عنوان چاپ شده و بقیۀ عناوین در دست اقدام است. عناوین چاپ شده عبارت اند از: ۱ اصحاب امام حسین علیه السلام و۲ بنی هاشم (در دست چاپ است)
«اخلاق ربانی»؛ در ادامۀ مباحث چاپ شدۀ این مجموعه، یک عنوان کتاب دیگر به نام «صدق و نفاق» آمادۀ ارائه به علاقه مندان شده است.
«نقش اعمال تا قیامت»؛ مباحث این مجموعه بسیار کاربردی است. این مجموعه ۲۲ عنوان کتاب خواهد بود و گسترۀ فراوانی دارد؛ چه آنکه از لحظۀ مرگ تا رسیدن به سرمنزل مقصود در قیامت مورد بررسی قرار گرفته است. عناوین کتاب هایی که در این مجموعه منتشر خواهد شد به شرح ذیل است:
ثبت و ضبط اعمال
مرگ
هنگامۀ مرگ
برزخ
اهوال قیامت
نقش اعمال در قیامت
تأثیر قرآن و روزه
حساب
میزان و صراط
حشر، نشر و صحیفۀ عمل
کوثر
شفاعت
درهای بهشت و جهنم
محاسبه، مشارطه و مراقبه
محاسبۀ نفس
حب به الله
حب به پیغمبر؟صل؟ و ائمه؟سهم؟
حب فی الله و بغض فی الله
وفای در حب
شوق إلی الله
انس به خدا
اثر محبت در عمل
انتهای پیام/
در همین راستا، گفت وگویی را با حسین صیامی مسئول پژوهش مؤسسه مصابیح الهدی (دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی) ترتیب دادیم تا علاوه بر شناخت بیشتر این مؤسسه و عملکردهای آن، به معرفی آخرین دستاوردها و محصولات منتشر شده و در دست انتشار آن بپردازد. مشروح این گفت وگو را در ادامه می خوانید.
* مؤسسه مصابیح الهدی در چه سالی و چگونه تأسیس شد؟
مؤسسۀ پژوهشی فرهنگی مصابیح الهدی، با هدف حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله حاجآقا مجتبیتهرانی به اصرار شاگردان و ارادتمندان ایشان، در سال ۱۳۸۸ ه.ش به صورت رسمی آغاز به فعالیت کرد. آیت الله مجتبی تهرانی پس از بازگشت از نجف اشرف به ایران، در سال ۱۳۵۰ ه.ش برگزاری جلسات درس تفسیر و معارف اسلامی را آغاز کرد و تا پایان عمر پر برکت ایشان ادامه داشت. بدینترتیب، ایشان گنجینهای گرانبها از خود باقی گذاشت که اکسیری شفابخش برای روح و جان انسانهای حقجو محسوب میشود که طالب شفای حقیقیاند؛ لذا با تشخیص به حق شاگردان و ارادتمندان ایشان، مؤسسهای لازم بود تا مجموعۀ این بیانات نورانی و معارف ناب اسلامی را بعد از پیادهسازی و تدوین بهصورت منظم و تخصصی، بهنحوی شایسته و در خور شأن ایشان به طالبان هدایت، ارائه کند تا طیف وسیعی از جویندگان معارف الهی بتوانند با این گنجینه آشنا شده و از آن بهرهمند شوند.
بیش از ۶۵۰۰ اثر از مرحوم آقامجتبی تهرانی به یادگار مانده است
* امروز که در آستانه هفتمین سالگرد آیت الله مجتبی تهرانی قرار داریم، چه آماری از سلسله جلسات ایشان در زمینه های مختلف دینی که در مؤسسه جمع آوری شده است، دارید؟
مجموعۀ زحمات طاقت فرسای علمی ایشان، شامل سلسله جلسات اخلاق و معارف اسلامی (۲۰۰۰ جلسه)، اصول عقاید (۲۰۰ جلسه)، سلسله مباحث سیر و سلوک إلیالله (۵۶۰ جلسه)، مجموعه بیانات درباره تفسیر قرآن کریم (۵۰۰ جلسه) و تدریس تخصصی دروس خارج فقه و اصول (۳۵۰۰ جلسه)، بهصورت فیلم و صوت در خزانۀ مؤسسۀ مصابیح الهدی محفوظ است. إن تمامی بیانات ایشان که حاصل سالها غور و تدبر در آیات کلامالله مجید و روایات ائمۀ معصومین (ع) بوده است، بهنحوی شایسته در دسترس عموم علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
* تاکنون چه مقدار از این آثار را توانسته اید در اختیار علاقه مندان ایشان قرار دهید؟
البته با توجه به دغدغۀ مؤسسه مبنی بر حفظ ادبیات و لحن دلنشین ایشان، این کار، دقت و ظرافت بسیاری میطلبد و از این رو زمان بیشتری لازم است تا همۀ این بیانات پس از تبدیل بهصورت مکتوب و ویرایشهای ادبی، تخصصی و مستندسازی آیات و روایات، همراه با دقت و نظارت لازم، در اختیار عموم قرار گیرد. بخشی از بیانات ایشان با کیفیت بسیار مطلوب بهصورت لوح فشرده با موضوعات متنوع در دسترس علاقهمندان قرار دارد تا معارف ناب الهی با لحن و صدای دلنشین ایشان به سمع علاقهمندان برسد. همچنین مؤسسۀ مصابیح الهدی، با تلاش فراوان و بیوقفه سعی دارد صوت جلسات و کتاب های منتشرشده را در سایت مؤسسه به نشانی www.mojtabatehrani.ir در دسترس عموم قرار دهد تا علاقهمندان از در هر نقطه ای از جهان بتوانند از این گنجینۀ کمنظیر بهرهمند شوند.
* تاکنون چه تعداد از آثار ایشان به صورت مکتوب درآمده است؟
تا امروز ۷۰ عنوان کتاب از مجموعۀ آثار حضرت استاد منتشر شده است که از جمله آنها عبارت اند از:
«تفسیر نور مبین»؛ مجموعۀ تفسیر جزء سی ام ایشان که ۲ مجلد از آن منتشر شده است:
۱- تفسیر سوره های ناس، فلق، توحید، مسد، نصر و کافرون.
۲- تفسیر سوره های کوثر، ماعون، قریش، فیل، همزه، عصر و تکاثر.
«شرح خطبۀ فدک»؛ شرحی بسیار مختصر و شیوا که نخستین و پرتیراژترین کتاب از مباحث ایشان بود که در زمان حیات ایشان به چاپ رسید و تا امروز نزدیک به چهل هزار نسخه از آن به منتشر شده است.
«ادب الهی»؛ مجموعۀ پنج جلدی که شامل مباحث تربیتی است:
تأدیب نفس
مبانی تربیت
تربیت فرزند
حیا، موهبتی الهی
تربیت مربی
«دفتر دل»؛ مباحثی عالمانه و متفاوت دربارۀ قلب و دل انسان. این یک اتفاق کم نظیر بود که مرجع تقلیدی اینطور مفصل بحث «دل» را از نگاه معارف دینی مطرح کرده باشد.
«ادب نبوی»؛ مباحث تربیتی بر اساس سیرۀ پیامبر اکرم (ص) که در قالب چهار جلد و بر مبنای دو روش تربیتی مستقیم و غیر مستقیم.
«حاج آقا مجتبی» عنوان دیگری از مجموعه آثار ایشان است که در آن، مجموعه ای از خاطرات خویشاوندان، شاگردان و علاقه مندان به ایشان به همراه زندگی نامۀ مختصر از ایشان درج شده است.
«سلوک عاشورایی»؛ مجموعه ۱۰ جلدی بررسی ابعاد گوناگون قیام امام حسین علیه السلام است که عناوین جلدهای مختلف آن به قرار زیر است:
تعاون و همیاری
امربه معروف و نهی از منکر
هجرت و مهاجرت
دین و دین داری
استقامت و پایداری
حق و باطل
عزت و ذلت
غیرت دینی
بینش و نگرش
شرح خطبۀ منا
«اخلاق ربانی»؛ ۱۸ عنوان از مجموعه مباحث اخلاقی ایشان ست. تقسیم بندی این مجموعه بر اساس خط سیر مباحث ایشان انجام گرفته که به شرح زیر است:
مبانی علم اخلاق
«تأدیب قوۀ عقلیه»
تأدیب عقل
«تأدیب قوۀ غضبیه»
خوف و رجا نفس و اوصاف آن نفس و حالات آن عجب و انکسار نفس کبر و تواضع نفس و آثار آن
«تأدیب قوۀ شهویه»
شهوت شکم، جنسی، ازدواج و فواید آن: «تأدیب شهوت» نهمین جلد از مجموعه «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه های «آیت الله مجتبی تهرانی» است. کتاب نهم اخلاق ربانی به سومین قوه اصیل در انسان پرداخته است. شهوت شکم و شهوت جنسی که دو معنای عمومی از شهوت است، ازدواج و فواید آن، افراط و تفریط در شهوت که پیامدهای بسیار زشتی را در پی دارد و تأثیر آن بر عقل و قوای جسمانی از مباحث مطرح شده در این کتاب می باشد. این کتاب در ۵ جلسه از مباحث ایشان گردآوری شده است. حب دنیا حب مال زهد فقر و غنا حرص و طمع بخل سخاوت و ایثار انفاق حرام خواری و خیانت
در تیرماه ۱۳۹۶ و همزمان با ایام سالگرد ترور آیت الله خامنه ای در مسجد ابوذر تهران در تیرماه ۱۳۶۰، رهبر انقلاب اسلامی ۱۱۵ جلد کتاب شامل ۴۳ عنوان را به کتابخانه این مسجد اهدا کردند. در میان این کتاب ها مجموعه کتاب های اخلاقی آیت الله مجتبی تهرانی جای گرفته است.
۴ مجموعه کتاب در دست انتشار است
* علاوه بر آنچه اشاره کردید، آیا آثار جدیدی از ایشان در دست چاپ است؟
با همۀ تلاش های صورت گرفته، هنوز بخش بسیاری از مباحث مطرح شده توسط این استاد معظم، منتشر نشده است؛ البته در چند سال اخیر رشد ارائۀ آثار بهبود چشم گیری پیدا کرده است. با این وجود، مباحث فراوانی از سلسله بحث های ایشان در حال آماده سازی است که در ادامه به عناوین آنها اشاره می شود:
«آزمایش الهی»؛ مجموعۀ چهار جلدی درباره امتحانات الهی و راه کارهایی برای سعادت انسان.
«فلیبک الباکون»؛ این عنوان متعلق به کتاب هایی است که با محوریت ذکر مصیبت های حضرت استاد منتشر خواهد شد. از این مجموعه، یک عنوان چاپ شده و بقیۀ عناوین در دست اقدام است. عناوین چاپ شده عبارت اند از: ۱ اصحاب امام حسین علیه السلام و۲ بنی هاشم (در دست چاپ است)
«اخلاق ربانی»؛ در ادامۀ مباحث چاپ شدۀ این مجموعه، یک عنوان کتاب دیگر به نام «صدق و نفاق» آمادۀ ارائه به علاقه مندان شده است.
«نقش اعمال تا قیامت»؛ مباحث این مجموعه بسیار کاربردی است. این مجموعه ۲۲ عنوان کتاب خواهد بود و گسترۀ فراوانی دارد؛ چه آنکه از لحظۀ مرگ تا رسیدن به سرمنزل مقصود در قیامت مورد بررسی قرار گرفته است. عناوین کتاب هایی که در این مجموعه منتشر خواهد شد به شرح ذیل است:
ثبت و ضبط اعمال
مرگ
هنگامۀ مرگ
برزخ
اهوال قیامت
نقش اعمال در قیامت
تأثیر قرآن و روزه
حساب
میزان و صراط
حشر، نشر و صحیفۀ عمل
کوثر
شفاعت
درهای بهشت و جهنم
محاسبه، مشارطه و مراقبه
محاسبۀ نفس
حب به الله
حب به پیغمبر؟صل؟ و ائمه؟سهم؟
حب فی الله و بغض فی الله
وفای در حب
شوق إلی الله
انس به خدا
اثر محبت در عمل
انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «بیش از ۶۵۰۰ اثر از آیت الله مجتبی تهرانی به یادگار مانده است / ۴ مجموعه کتاب در دست انتشار است» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.