احمد تشکینی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه، استانهای تهران، اصفهان، قم و قزوین ظرفیت صنعتی ویژه ای دارند؛ گفت: برخی استانها کشاورزی پایه اند مثل آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و زنجان، برخی معدنیاند مثل خراسان رضوی، اصفهان و آذربایجان غربی، کرمان، سمنان، یزد و مرکزی و برخی دیگر جنبه های تجاری قوی دارند مثل البرز، بوشهر، خوزستان و هرمزگان. به همین دلیل همه استانهای کشور الزاما نباید توسعه صنعتی به مفهوم توسعه کارخانهای داشته باشند، استانهای معدنی میبایست زنجیره معدن و صنایع معدنی توسعه یابد و در استانهایی که کشاورزی پایه اند باید صنایع تبدیلی غذایی رشد کند. به عنوان مثال عمده صنایع استان تهران شامل صنایع تولید محصولات فلزی فابریکی بجز ماشین آلات و تجهیزات با سهم حدودا ۱۳ درصدی، صنایع تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقه بندی نشده در جای دیگر با سهم حدودا ۱۱ درصدی، تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی با سهم ۱۰ درصدی و صنایع غذایی و آشامیدنی و صنایع تولید سایر محصولات کانی غیرفلزی با سهم حدودا ۸ درصدی میباشند.

این اقتصاددان افزود: راهبردهای آمایش سرزمین براساس اولویت بندیها، نقش پذیری و قابلیت سنجی هر یک از مناطق، محصولات مشخص مناسب برای هر منطقه را معین میکند. در ادبیات جغرافیایی ایران، طی ۵۰ سال گذشته مفاهیم، روشها و اصول جغرافیای انسانی، اغلب به شکلی بدون انسجام مطرح شده و جغرافیای اجتماعی و فرهنگی نیز بسیار جسته و گریخته بیان شده و نه تنها در برنامه ریزیهای کشور، بلکه در فضای آکادمیک کشور نیز جای خالی آن بسیار محسوس است. اکنون با گذشت ۶ برنامه توسعه پس از انقلاب که نگاهی بخشی به توسعه داشته اند، نیاز به برنامه ریزی فضایی و منطقهای ضروری بنظر می رسد. به اعتقاد من توجه به آمایش برای اقتصاد ایران فعلی نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت است. در بسیاری کشورهای نیز نیاز به برنامه ریزی فضایی و منطق های زمانی احساس شد که رشد و توسعه بخشی موجب عدم توازن در مناطق مختلف شد؛ از اینرو جهت متوازن و متعادل سازی توسعه مناطق مختلف، رویکرد آمایش بسیار راهگشا و کمک کننده است.

تشکینی تاکید کرد توسعه صنایع در ایران، عموما بر محور سلایق شخصی کارآفرینان و کارخانه داران، نیازهای شهری و منطقه ای، سیاستگذاری های بالا به پایین اعلامی، ملاحظات قدرت و متغیرهای بیرونی اتفاق افتاده است. نکته مشترک در میان همه این نگاه ها، فقدان نظامی جامع و هدفمند است که ابعاد مختلف را در نظر گرفته و بر آن مبنا، توسعه برخی صنایع را تشویق نموده، برخی دیگر را نامرجح دانسته و بعضی را منع کند. از همین رو است که سال ها کارشناسان حوزه محیط زیست، ایجاد برخی صنایع آب بر در فلات مرکزی ایران را تصمیمی نادرست و در پی دارنده عواقب جبران ناپذیر زیست محیطی برای منطقه و کشور می دانند. به همین دلیل در سال های اخیر، توجه به مباحث آمایش سرزمین در دستور کار سیاستگذاران قرار گرفته و در سال ۱۳۹۹، سازمان برنامه و بودجه از سند آمایش سرزمین برای تمامی استان ها و شهرهای کشور رونمایی کرد.

وی در ادامه گفت: این سند، دربردارنده ابعاد مختلف آمایش سرزمینی است که یکی از بعدهای کلی آن، مباحث مرتبط با بخش صنعت، معدن و تجارت است. علی رغم تدوین اسناد، تبدیل آن به برنامه اجرایی برای هر شهر و استان و مبتنی بر بخش صنعت، کشاورزی یا خدمات، نیازمند تدقیق و ارائه برنامه های عملیاتی بوده و لازم است هر یک از وزارتخانه های بخشی و زیرمجموعه های آن ها بر اساس کلیات سند مذکور، شیوه های پیاده سازی و اجرا نمودن الزامات مرتبط با بخش خود را احصاء نمایند.

رئیس مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی در رابطه با توجه به محیط زیست در طرح آمایش گفت: یکی از موضوعات مهم بحث آمایش توجه به ملاحظات زیست محیطی است؛ در واقع هدف اساسی آمایش سرزمین حداقل تا آنجا که به مدیریت محیط زیست مربوط می شود توسعه مناطق و روابط متقابل درونی و برونی آنها استفاده معقول از منابع انسان ساخت و غیرساخته یا محیط زیست طبیعی، ترمیم و تقویت محیط زیست با استفاده از روش ها و تکنیک های مناسب است. توجه به برنامه ریزی منطقه ای در ایران نیز همزمان با شروع آن در فرانسه و بعد از جنگ جهانی دوم و تقریبا با اهدافی مشابه آغاز شد. در توجه به تعریف ظرفیتهای هر استان شهرستان معیارهایی مانند میزان آببری صنایع، ملاحظات زیست محیطی و آلایندگی و … مدنظر قرار گرفته است.

انتهای پیام/