به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، ملا محمدباقر مجلسی فرزند ملا محمدتقی مجلسی، در سال ۱۰۳۷ قمری در اصفهان زاده شد و در سال ۱۱۱۰ قمری، در همان شهر چشم از جهان فرو بست. او به «مجلسی دوم» و پدر بزرگوارش به «مجلسی اول» مشهور است و هر دو در شمار دانشمندان بزرگ شیعه می باشند.

علامه محمد باقر مجلسی از بزرگترین عالمان شیعه است که خدمات گوناگون و فراوانی به جهان اسلام و مذهب تشیع کرده است. از جمله خدمات فرهنگی و دینی او تألیف کتابهای بسیاری در موضوعات مختلف دینی به دو زبان فارسی و عربی است. اما در میان آثار گران سنگ علامه مجلسی، مجموعه عظیم بحارالانوار که به حق دایرة المعارف بزرگ شیعه است، بیش از دیگر آثار سبب شهرت او شده است.

او با تربیت شاگردان و آثار پر تعداد خود که بسیاری از آنها را به زبان فارسی و برای استفاده عموم مردم نگاشت، بر فرهنگ شیعی و روش های علمی علمای پس از خود تاثیر گذاشت.

علامه مجلسی محقق پر کاری بود که در عمر شریف خود لحظه ای از تألیف و تحقیق دست برنداشت و توانست کتابخانه بزرگی را که یادگار نیاکانش بود غنی تر و پر بارتر ساخته و برای استفاده علاقه مندان در اختیار دانش پژوهان قرار دهد.

او برای به دست آوردن کتب نادر و کمیاب به کشورهای دیگر از جمله یمن مسافرت کرد. به دست توانای علامه مجلسی کتب زیادی نگارش یافت که به دو بخش، تألیفات فارسی و عربی قابل تقسیم است.

اساتید و شاگردان

درباره مراحل تحصیل محمد باقر مجلسی آگاهی های روشنی در دست نیست. ظاهرا او بیش از هر استاد دیگری نزد پدرش محمد تقی مجلسی آموزش دیده است و از آنجا که پدرش از شاگردان شیخ بهایی بود، می توان از تاثیر اندیشه های شیخ بهایی بر علامه مجلسی به واسطه پدرش محمد تقی مجلسی سخن گفت. افزون بر آن محمد باقر مجلسی از بسیاری از علمای دوران خود حدیث شنیده و از آنان اجازه روایت داشت که از مهم ترین این افراد باید به ملا صالح مازندرانی، ملا محسن فیض کاشانی و شیخ حر عاملی اشاره کرد.

محمد باقر مجلسی، شاگردان بسیار و مجالس درس متعددی داشته است. برخی منابع، شاگردان او در مجالس درسش را بالغ بر هزار تن ذکر کرده اند. از بین شاگردان علامه برخی از مشاهیر علمای شیعه تربیت شدند که از آن جمله می توان به میرزا عبدالله افندی اصفهانی، سید نعمت الله جزایری، شیخ عبدالله بحرانی، محمد بن علی اردبیلی، میر محمد حسین خاتون آبادی و سید ابوالقاسم خوانساری یاد کرد.

علامه مجلسی در علوم مختلف اسلامی مانند تفسیر، حدیث، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه تخصص داشت و به نگارش آثاری در این زمینه ها پرداخت. او نویسنده ای بسیار پر کار بود و بر اساس برخی محاسبات، در طول حیات علمی خود (بعد از دوران بلوغ) به طور متوسط روزانه ۶۷ سطر می نوشت که هر سطر به طور متوسط ۵۰ کلمه داشته است.

آثار علامه مجلسی

علامه مجلسی بیش از هر چیز به نگارش مجموعه های حدیثی علاقه داشت و از میان کتاب های او بحارالانوار که مجموعه بزرگی از احادیث امامان شیعه است، بیش از همه شهرت دارد.

بازگشت به متون حدیثی و جمع آوری مجموعه های حدیثی و نیز شرح کتب حدیثی گذشتگان، جریانی بود که در دوران صفویان رواج یافت و ریشه در تلاش علمای شیعه برای پاسخ گویی به نیازهای عقیدتی دوران خود داشت. نگارش کتاب بحارالانوار نیز بخشی از توجه عمومی علمای دوران به حدیث و حدیث نگاری بود.

علامه مجلسی کتاب ها و رسالات متعددی به زبان فارسی نگاشت، که تعداد آن را تا ۴۹ کتاب و رساله شمارده اند. نگارش رسالات فارسی با هدف ترویج علوم دینی بین مردم عادی انجام می شد و رویه ای بود که مدتی پیش از علامه مجلسی آغاز شده بود، اما آثار مجلسی از شهرت بیشتری برخوردار شد و با استقبال بسیاری از فارسی زبانان همراه شد.

گرایش به حدیث

علامه مجلسی در دورانی زندگی می کرد که گرایش به حدیث و نیز گرایش های اخباری گری نزد علمای شیعه رواج بسیاری داشت. وی نیز بیش از هر چیز دلبسته علوم نقلی و بخصوص حدیث بود و حدیث امامان شیعه را مهم ترین منبع دریافت معارف دینی و فرامین شرعی می دانست و بر سایر علوم اسلامی بخصوص علوم فلسفی و عقلانی برتری می داد.

در اندیشه علامه مجلسی و بسیاری از دیگر محدثان عصر او، حدیث امامان نه تنها یگانه منبع دریافت دانشهای مورد نیاز برای سعادت اخروی و هدایت انسان است بلکه، منبع معتبر و مهمی در همه زمینه های علم و دانش بشری نیز به شمار می رود.

مقبره علامه مجلسی

محمدباقر مجلسی در شب ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰قمری و در ۷۳ سالگی در اصفهان از دنیا رفت. آقا جمال خوانساری بر وی نماز گذارد؛ وی بنا بر وصیتش در کنار مسجد جامع اصفهان و در جوار پدرش به خاک سپرده شد.

مقبره علامه مجلسی در بقعه مجاور مسجد جامع عتیق است و مدفونین در آن عبارت اند از: شیخ شمس الدین محمد؛ ملا محمد تقی مجلسی؛ علامه ملا محمد باقر مجلسی؛ آخوند ملا محمد صالح مازندرانی؛ آقا محمد هادی؛ آمنه بیگم مزبوره و بسیاری دیگر از بزرگان و علما که تعدادشان به ۳۳ نفر می رسد.

روایتی از پدر علامه مجلسی و دعا برای فرزند

از ملا محمد تقی مجلسی، پدر علامه مجلسی نقل کرده اند که فرمود: «در یکی از شبها بعد از نماز شب یک حالت خوشی به من دست داد که فهمیدم هر حاجتی از خدا بخواهم برآورده می شود و فکر کردم در امور دنیا و آخرت چه چیز از خدا مسئلت بنمایم. ناگاه صدای گریه محمد باقر از گهواره بلند شد.

عرض کردم الهی به حق محمد و آل محمد (صل الله علیه وآله) این طفل را مروج دین خودت و نشر کننده احکام سید رسولانت قرار بده و او را موفق کن به توفیقاتی که انتهایی برای آن نباشد».

انتهای پیام/۱۶۴/ی