به گزارش خبرگزاری فارس، رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار رئیس جمهور و هیأت دولت دوازدهم در آستانه عید غدیرخم فرمودند: «عید سعید غدیر، عید بسیار مهمی است. حادثه غدیر جزو حوادث و وقایع تردید ناپذیر است؛ حالا در جزئیات و گوشه کناره هایش در طول تاریخ بعضی از نویسندگان و تاریخ نویسان و امثال اینها سعی کرده اند یک تردیدهایی ایجاد بکنند -که همه اینها پاسخ داده شده- لکن در اصل این واقعه و اینکه رسول مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در این حادثه امیرالمؤمنین را با این عنوان «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» معرفی کرد هیچ تردیدی نیست و این جزو وقایع تردیدناپذیر است.» پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR به همین مناسبت گفت وگویی با حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمد باقر علوی تهرانی، درباره این عید بزرگ داشته است.

چه جایگاه و ویژگی هایی برای عید غدیر در روایات ذکر شده است؟

بسم الله الرحمن الرحیم؛ در پاسخ به این سؤال می توان جایگاه عید غدیر را با روایتی از حضرت صادق علیه السلام بیان کرد. امام در جمعی از دوستان و شیعیانشان از آن ها سؤال کردند که: «یعرفون یوما شید الله به الاسلام، و أظهر به منار الدین، و جعله عیدا لنا و لموالینا و شیعتنا»؛ آیا روزی را که خدا به وسیله آن بنای اسلام را محکم و رفیع و مناره دین را آشکار کرد و آن را برای ما و دوستداران و شیعیانمان عید قرار داد، می شناسید؟ در واقع امام در این فقره دین را تشبیه به یک ساختمان کردند و فرمودند در این روز بنای این ساختمان در مقابل حوادث مستحکم شد؛ اگر کسی بخواهد ایمنی و امنیت داشته باشد، باید داخل ساختمان باشد و خداوند بنای این ساختمان را رفیع قرار داد برای اینکه نسبت به ادیان دیگر تفوق داشته باشد، نه برابری.

منار یعنی ستون بلند، گلدسته ای که برای مساجد تعبیه می کنند که در آنجا چراغ روشن شود تا دیگرانی که از اطراف و اکناف می آیند، مسیر مسجد را گم نکنند. بعد اصحاب در پاسخ به سؤال حضرت گفتند: «فقالوا: الله و رسوله و ابن رسوله اعلم أیوم الفطر هو، یا سیدنا؟ قال: لا. قالوا: أفیوم الاضحی هو؟ قال: لا، و هذان یومان جلیلان شریفان، و یوم منار الدین أشرف منهما، و هو الیوم الثامن عشر من ذی الحجه»؛ خدا و پیامبر و پسر پیامبرش داناترند. ای سرور ما، آیا روز فطر است؟ فرمود: نه، گفتند: آیا روز قربان است؟ فرمود نه، این دو روز از جلالت و شرافتی برخوردارند، ولی روز آشکارشدن مناره دین شریف تر از این هاست و آن روز هجدهم ذی الحجه است.

مگر راه گم می شود؟ بله! راه گم می شود. بعد از رسول خدا راه گم می شود. مستند قرآنی دارید؟ بله! مستند قرآنی داریم. آیه ۱۴۴ سوره ی مبارکه آل عمران می فرماید: «وما محمد إلا رسول قد خلت من قبله الرسل ۚ أفإن مات أو قتل انقلبتم علیٰ أعقابکم ۚ ومن ینقلب علیٰ عقبیه فلن یضر الله شیئا ۗ وسیجزی الله الشاکرین»؛ محمد صلی الله علیه وآله وسلم جز یک پیامبر نیست که پیش از او نیز پیغمبرانی بودند و درگذشتند، آیا اگر او به مرگ یا شهادت درگذشت شما باز به دین جاهلیت خود رجوع خواهید کرد؟ پس هر که مرتد شود به خدا ضرری نخواهد رسانید. البته خدا جزای نیک اعمال به شکرگزاران عطا کند. حالا برای گم نکردن راه باید چه کنیم؟ باید به هجدهم ذی الحجه پیوند بخوریم؛ چون منار دین و چراغ است و باید قطب نمایمان را رو به امیرالمؤمنین علیه السلام قرار بدهیم.

بخشی از سخنان حجت الاسلام علوی تهرانی در خصوص عید غدیر، با شرافت ترین عید امت اسلامی

آ یا عید غدیر مخصوص جامعه شیعیان است یا پیامبر این ولایت را برای تمام مسلمانان اعلام کرد؟

هر امر و شأنی که به اسلام برمی گردد برای بشر الی یوم القیامه است. حالا عده ای می پذیرند فهو مؤمن و عده ای نمی پذیرند و منکر می شوند، ولی این انکار و نفی آن حقیقت را از بین نمی برد و به قوت خودش باقی است. فلذا، عید غدیر مانند تمام مسائل مطرح شده برای دین، عمومی است.

در کتاب شریف اثبات الهداة مرحوم شیخ حر عاملی از رسول خدا آمده است که می فرماید: «یوم غدیر خم أفضل أعیاد امتی»؛ روز غدیرخم برترین عید در بین اعیاد برای امت من است. خب عید غدیر چه روزی است؟ در ادامه پیامبر می فرماید: «و هو الیوم الذی أمرنی الله فیه بنصب أخی علی بن أبی طالب علما لأمتی تهتدون به من بعدی»؛ و آن روزی است که خدا مرا فرمان داد برادرم علی بن ابی طالب را به جانشینی خویش منصوب سازم تا در نبود من مردم به وسیله او هدایت شوند. پیامبر اکرم هدف را هم بیان می کند. علم دین است و به واسطه او امت هدایت پیدا می کند. غدیرخم هدایت و گم نشدن راه است.

حضرت صادق علیه السلام می فرماید: «ما بعث الله عز و جل نبیا قط إلا و تعید فی هذا الیوم و عرف حرمته»؛ هیچ پیامبری به نبوت برانگیخته نشد، مگر اینکه این روز را عید گرفت و خدا احترام این روز را به او شناساند. این حدیث دو وجهی است. ما حدیث صحیحی داریم که بعثت انبیاء منوط به پذیرش ولایت حضرت امیر علیه السلام است. ابن مسعود از رسول اکرم نقل می کند که جبرئیل در معراج به من گفت از ارواح انبیاء سؤال کن که چگونه به پیامبری مبعوث شدید. من هم سؤال کردم و انبیاء پاسخ دادند: «بعثنا بولایتک و ولایة علی بن أبی طالب.»؛ یعنی ما به سبب پذیرش ولایت شما و علی بن ابی طالب علیه السلام به مقام پیامبری برگزیده شدیم.

پس، این روز هم برای گذشتگان و هم برای امت اسلامی است و اختصاص به شیعه ندارد. امام صادق علیه السلام می فرماید: «هو عیدالله الاکبر و ما بعث الله نبیا الا و تعید فی هذا الیوم و عرف حرمته و اسمه فی السماء یوم العهد المعهود و فی الارض یوم المیثاق المأخوذ و الجمع المشهود»؛ روز غدیرخم عید بزرگ خداست و خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عیدگرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است. در واقع این روایت دارد به ما می گوید که غدیر را باید خیلی ترویج کرد، چراکه روز همایش آشکار و عمومی است.

پیام اصلی غدیر برای امت اسلامی چیست؟

پیام اصلی غدیر پیام امامت است. حضرت گفتند آن رسالتی که ۱۲۴ هزار پیامبر آوردند در من خلاصه شد و استمرار آن رسالتی که من آوردم باید ادامه پیدا کند و در کسی باشد که بتواند آن رسالت ۱۲۴ هزار پیامبر را محقق کند و عینیت به آن ببخشد. لذا، آن آدم باید کسی باشد که رابطه اش با من این همانی باشد؛ یعنی من روز غدیر همانی می آورم که ۲۷ رجب آمده، مگر در منصب رسالت. این همانی بودن، یعنی جا برای دیگری وجود ندارد. هرچقدر هم برای خودتان فضیلت درست کنید، اصلا، وجود ندارد و این همان است. لذا، در این زمینه برای اثبات این همانی روایات متعددی وجود دارد.



رسول اکرم می فرماید: «أنا و علی من شجره واحده»؛ من و علی از نور واحده هستیم و علی نظیر و نفس من است. حضرت می فرماید کف علی کف من است؛ یعنی آنچه علی با دست مبارکش تقسیم می کند همان چیزی است که من با دستم تقسیم می کنم. لذا، منصب امامت استمرار منصب نبوت است و همان ویژگی هایی را که نبی مکرم دارد، ائمه معصومین سلام الله علیهم هم دارند. این مسئله شاهد قرآنی هم دارد. آیه ۶۱ سوره ی آل عمران که به آیه مباهله معروف است، می فرماید: «فقل تعالوا ندع أبناءنا وأبناءکم ونساءنا ونساءکم وأنفسنا وأنفسکم»؛ بگو بیایید ما و شما فرزندان و زنان و کسانی را که به منزله خودمان هستند، بخوانیم. مرحوم قاضی نورالله شوشتری در کتاب شریف احقاق الحق، جلد سه، صفحه ۴۶ می گوید ابناءنا به حسنین، نساءنا به حضرت زهرا سلام الله علیها و انفسنا به امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره دارد و در پاورقی همین صفحات نام شصت نفر از بزرگان عامه را می آورد که ذیل آیه شریفه تصریح کرده اند که مراد از آیه مباهله اهل بیت هستند. مسلم در صحیح، احمد بن هنبل در مسند، حاکم در مستدرک، ابونعیم اصفهانی در دلایل النبوه، نیشابوری در اسباب النزول، فخر رازی در تفسیر الکبیر و آلوسی بیضاوی ابن اثیر همه شصت نفر را نام می برند که انفسنا امیرالمؤمنین علیه السلام است.

پس، پیام اصلی عید غدیر امامت است و هر آنچه که وجود نازنین نبی مکرم دارد، وجود نازنین ذوات مقدسه ائمه معصومین سلام الله اجمعین هم دارند.

رهبر انقلاب جمله ای دارند که می فرمایند: «عید غدیر عید ولایت است، عید سیاست است، عید دخالت مردم در امر حکومت است.» نظر حضرت عالی درباره فرمایش ایشان چیست؟

همان طور که عرض کردم، پیام اصلی غدیر امامت است. برای اینکه این موضوع روشن تر شود، من چند روایت در این باره می گویم. امام کاظم علیه السلام می فرماید: «ما وکد الله علی العباد فی شیء مثل ما وکد علیهم بالإقرار بالإمامه»؛ خداوند به هیچ مسئله ای به اندازه ی مسئله امامت اقرار و اعتراف نکرده است.

امام باقر علیه السلام می فرماید: «بنی الإسلام علی خمس الصلاة و الزکاة و الصوم و الحج و الولایة و لم یناد بشی ء ما نودی بالولایة یوم الغدیر»؛ اسلام پنج رکن دارد که یکی از آن ولایت است، اما هیچ کدام به مثابه آن نیست.

رسول اکرم می فرماید: «والذی نفس محمد بیده ، لو أن عبدا جاء یوم القیامة بعمل سبعین نبیا ما قبل الله ذلک منه حتی یلقاه بولایتی وولایة أهل بیتی»؛ سوگند به آن که جان محمد در دست اوست، اگر در روز قیامت بنده ای با عمل هفتاد پیامبر حاضر شود خداوند آن را از او نپذیرد، مگر اینکه با ولایت من و اهل بیتم خدا را دیدار کند. اینجا تنها بحث حکومت نیست. اگر عملی را بخواهند قبول کنند، باید ولایت اهل بیت در آن باشد. بحث حکومت جزئی از این مسئله است، نه تمام آن. حکومت، یعنی رابطه بین حاکم و ملت. اگر حاکم باشد و ملت نباشد، حکومتی معنا ندارد. اگر ملت باشد و حاکمیتی نباشد، باز معنا ندارد. بنابراین، برای تعیین و تقویت حاکم، ملت باید همیشه در صحنه باشند. در روز غدیر هم ۱۲۰ هزار نفر بیعت کردند، اما کوتاهی کردند و در سقیفه کاری را کردند که نباید می کردند.

با توجه به شرایط خاصی که منطقه ی ما دارد و اختلافات، نزاع و جنگ در برخی از کشورهاست، پیام امروز غدیر برای مسلمانان چیست؟

پیام همیشگی غدیر الی یوم القیامه همان آیات ۳۱ و ۳۲ سوره روم است که از فرقه فرقه کردن جامعه نهی می کند. خب، برای اینکه جامعه فرقه فرقه نشود، باید چه کار کنیم؟ حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها در خطبه فدکیه می فرمایند: «فجعل الله طاعتنا نظاما للملة و امامتنا أمانا للفرقه»؛ خداوند پیروی و اطاعت از ما را عامل انسجام جامعه قرارداده و امامت و پیشوایی ما عامل جلوگیری از تفرقه است. انسجام و پیوستگی جامعه بعد از پیغمبر با جامعه در زمان پیغمبر، امامت است. نسخه وحدت غدیر است. ما متأسفانه به این نسخه توجه کمی می کنیم. کتاب ما، قبله ی ما و پیغمبر ما واحد است. رجوع به امامت امیرالمؤمنین علیه السلام وحدت است. پیام غدیر وحدت آفرین است، اما متأسفانه عده ای این مسیر را تغییر دادند و ثمری هم نبردند و جامعه فرقه فرقه شد. به نظرم مهم ترین پیام غدیر همان وحدت است.

سخنان حجت الاسلام علوی تهرانی با موضوع سبک زندگی و بندگی غدیری را ترویج کنیم

در پایان، اگر نکته ای باقی مانده بفرمایید …

ما یک رسالتی در جامعه تشیع داریم و آن اهتمام ورزیدن به بحث غدیر است. مرحوم علامه امینی رحمه الله علیه همه عمر خود را در اثبات حقانیت امیرالمؤمنین علیه السلام گذاشت و ما هم نباید بگذاریم که این رسالت تمام شود. ما هم نقش داریم و باید آن را ترویج کنیم. من نمی خواهم خدای ناکرده جشن گرفتن و اطعام دادن را نفی کنم، ولی غدیر را در این ها خلاصه نکنیم. ما باید سبک زندگی و بندگی غدیر را ترویج کنیم؛ یعنی بحث های عمومی آن را ترویج کنیم. ما نتوانستیم سبک بندگی غدیر را ترویج کنیم. ما نتوانستیم سبک زندگی امیرالمؤمنین علیه السلام را ترویج کنیم. سبک زندگی امیرالمؤمنین علیه السلام مبتنی بر زهد، تقوا، عدالت و … است. ما باید سبک زندگی امیرالمؤمنین علیه السلام را ترویج کنیم. ان شاءالله که بتوانیم این کار را انجام بدهیم.

انتهای پیام/