انسان از بدو تولد به سواد رسانه ای نیاز دارد
به گزارش مشرق، "ما در جامعه مجازی مان با تعلیق نسبی تمایزات و حصارهای سلسله مراتبی و ممنوعیت ها مواجه هستیم. این فضا امکان به سخره گرفتن تمام چیزهایی را که در خارج از این فضا صاحب ابهت و جایگاه هستند را فراهم می آورد. در جریان این ریشخندها و لوده بازی ها جدیت ساخت رسمی نفی می شود و سوژه به واسطه دست انداختن قدرت حاکم و مسلط قدرت نمایی می کند.
طنز و به سخره گرفتن علاوه بر اینکه احساس قدرت سوژه را بالا می برد، فشارها و سختی های زندگی و تلخی های ناشی از برخی مسائل و تصمیمات را قابل تحمل تر می کند. سوژه ناکام مانده از تجربه ناب لذت در این فضا عقده گشایی می کند. آنکه همواره تحت فشار قوانین و هنجارهای اجتماعی- سیاسی قرار می گیرد خود را آزاد پنداشته و سعی دارد از ممنوعیت های اعمال شده تخطی کند."
این ها بخشی از صحبت های سمانه بامشاد کارشناس حوزه رسانه است. او بر این باور است که کاربران در ساخت واقعی جامعه مجبور به حرکت در داخل چارچوب های معینی هستند و در این ساخت بی نهایت متکثر و منعطف عقده پرواز بر فراز تمام آن ساختارها و چارچوب ها را می گشاید و لذت قدرتی را تجربه می کند که در فضای واقعی هرگز به آن دست نیافته بود؛ لذتی محصول گریز از هرگونه قاب و چارچوب متصلب که او را محدود می کند.
آنچه که مشاهده می کنید، حاصل گفت و گوی ما با این کارشناس حوزه رسانه است که در خصوص فعالیت سوئیت هوم ها با او به بحث و گفت و گو نشستیم.
** سبک زندگی سوئیت هوم ها در چه مفاهیمی گنجانده می شود؟
- امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام ارکان زندگی نمایان است و تمام رفتارهای بشری تحت تأثیر آن قرار گرفته است. با تغییر در الگوی رفتار، الگوی مصرف، الگوی حمل و نقل، الگوی سکونت و … دچار تحول می شود و به تناسب این تحولات، سبک زندگی نیز دچار دگرگونی خواهد شد.
به اعتقاد گیدنز با جهانی شدن رسانه های ارتباط جمعی، وجود و عملکرد محافل و سازمان های متعدد و گوناگون در هر زمینه بیش از پیش دیده می شود و اطلاعاتی که این رسانه ها به دست می دهند، به طبع راه های تازهای را برای انتخاب دربرابر افراد می گشاید.
القای شیوه های نوین برای زندگی در فضای مجازی
فضای مجازی از طریق کنار هم قرار دادن موقعیت ها و حالات گوناگون وشکل ها و نمادهای ویژهای به وجود می آورد، شیوه های نوینی را برای زندگی القا می کنند و انتخاب های تازه ای را پیش روی افراد قرار می دهد.
دو مطالعه، توجه ویژۀ رسانه ها را به خود جلب کردند: ابتدا پروژە گروه کراوت ۱۹۹۸ انجام شد و دیگری که توسط نای و اربرینگ ۲۰۰۱ با بررسی در مقیاس بزرگ صورت گرفت. هر دو گزارش به این نتیجه منتهی شدند که استفاده از اینترنت، پیامدهایی منفی به دنبال خواهد داشت و روابط نزدیک و صمیمی را کمرنگ خواهد کرد.
با بررسی یک نمونۀ تصادفی بزرگ به این نتیجه رسیدند که اینترنت به افراد اجازه می دهد تا با خانواده و دوستان در تماس باشند؛ بنابراین سبک زندگی مجازی می تواند هم مفید وهم مضر باشد؛ ما می توانیم آنها را مانند دولبه چاقو تصور کنیم که می تواند کاربردهای مختلفی داشته باشد.
فرد در زندگی مجازی خواستار نشان دادن چهرهایی است که خود می خواهد داشته باشد و هم اکنون امکان آن برایش نیست یا اینکه زندگی اکنون خودرا نیز آنچنان نشان می دهد که در آن راستا است؛ بنابراین نشان دادن میز غذا و یا خانه ای مرتب که هیچگاه کثیف نمی شود می تواند گویای این مسأله باشد.
** هر کدام از کاربران با یک هدف وارد فضای مجازی می شوند؛ گروهی از آنها بیشترین ساعات اوقات زندگی خود را در فضای مجازی سپری می کنند. اگر بخواهیم دسته بندی برای کاربران داشته باشیم، بنظر شما آنها را به چند دسته می توانیم دسته بندی کنیم؟
نمی توان آدمها در اینجا طبقه بندی کرد، زیرا از هر طبقه و شأن اجتماعی و گرایش های مختلف در آن حضور دارند و هرکس با هر دیدگاه می تواند در آن فعالیت کند.
شما می توانید از آن برای کارهای روزانه خود استفاده کنید، می توانید برای یک کار گروهی از آن بهره مند شوید، می توانید برای فهماندن یک مطلب اما بی کلام به دیگران از آن استفاده کنید. می توانید برای یک پاسخ از آن بهره مند شوید.
آسیب های روحی و روانی سوئیت هوم این است که شما تصاویر، مناظر و شاید وسایل شکیل رو ببینید و بخواهید که مانند آنها داشته باشید، اما به هر دلیلی توانایی دسترسی به آن را ندارید. این موضوع باعث افسردگی و دلزدگی شما از زندگی می شود و شاید زندگی را برسما سخت کند، اما به واسطه آموزش همه چیز آسان می شود.
در یک مثال بسیار ساده می توان گفت که شما در داخل خانه خود قرار دارید و از چینش وسایل خود عکس می گیرید. این موضوع می تواند بر اثر روز مرگی باشد یا بر اثر در خواست دوستان، یا اینکه از آن هدف خاصی دارید؛ با گسترش ارتباطات این موضوع هر روز بیشتر گسترش پیدا می کند، این یعنی شما نیازمند فرهنگ سازی هستید تا درست از آن استفاده شود.
**بنظر شما چرا برخی از کاربران خصوصی ترین لحظه زندگی شان را در فضای مجازی به اشتراک می گذارند؟
- ما در این فضا با گستره بازنمایی مواجهیم؛ یعنی بازیگران این فضا برای به نمایش گذاشتن کنش خود بسیار کمتر از فضای واقعی متحمل محدودیت های ساختار رسمی می شوند و برخلاف فضای واقعی تماما در قاب ساختارها گرفتار نمی آیند.
از این لحاظ ساختار فضای واقعی آمرانه و مرجعیت محور است؛ در آن الگویی از پیش تعیینشده به واسطه قدرت حاکم بر سوژه تحمیل می شود که رفتار او را تحت تأثیر قرار داده و عدم تبعیت، رفتاری نابهنجار تلقی می شود.
بنظر ما چرا عموم کاربران در دنیای مجازی شاد هستند و در دنیای واقعی افسرده؟
- درمقابل، ساخت فضای مجازی منعطف تر است و در بستر آن حس رهایی از ساختارها و عرف و هنجارها تا حدودی تجربه می شود. مجاز امکان بیشتری برای عرضه خودبیانگرانه می دهد. از این رو افراد نگران و ناشاد جامعه به مجاز که می رسند گونه ای دیگر رفتار می کنند؛ شوخی و خنده و استهزاء سایه خود را بر محدودیت ها می گستراند و جامعه مجازی را درست مقابل جامعه واقعی مان شاد و دلچسب نشان می دهد.
در این فضا تقریبا هیچ فرد و موضوعی از تیررس به استهزاء و شوخی گرفته شدن در امان نمی ماند. «لذت» مهم ترین اصل این جامعه مجازیست. اینجا ساختارها به راحتی می شکنند و از این منظر فضای مجازی کارناوالی تمام عیار است.
شادی های فضای مجازی باید مورد بررسی قرار بگیرند
شادی های فضای مجازی را باید از این رهگذر مورد بررسی قرار داد؛ ما در مجاز می خندیم و به سخره می گیریم و به طرز افسارگسیخته ای با هر آنچه جدی و حتی بعضا دردآور است به شکل طنزگونه ای مواجه می شویم.
این ها همه نه از آن روست که ما واقعا جامعه شادابی داریم بلکه فضا برای مبارزه با فرهنگ عبوس و خشک رسمی فراهم است و انگار ما را به مبارزه می طلبد.
به زعم باختین کارناوال سرشار از مشارکت های آزاد مردمی است که می خواهند به وسیله استهزا و خنده، با فرهنگ عبوس رسمی به مبارزه بپردازد. خنده در ذات خود نوعی دیالوگ است که در انزوا معنی پیدا نمی کند، بنابراین کارناوال برخلاف فرهنگ رسمی که مبتنی بر مونولوگ است، امری دیالوجیک است.
آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصر اطلاعات و ارتباطات که به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جامعه جهانی می توان اطلاق کرد.
خنده از این حیث نوعی کنش است که در آن هم برابری وجود دارد و هم آزادی.» خنده و شوخی با به چالش کشیدن جدیت حاکم بر فرهنگ رسمی ساختار سلسله مراتبی را با تمام مناسبات و پروتکل هایش ویران می کند.
ما در جامعه مجازی مان با تعلیق نسبی تمایزات و حصارهای سلسله مراتبی و ممنوعیت ها مواجه هستیم. این فضا امکان به سخره گرفتن تمام چیزهایی را که در خارج از این فضا صاحب ابهت و جایگاه هستند را فراهم می آورد. در جریان این ریشخندها و لوده بازی ها جدیت ساخت رسمی نفی می شود و سوژه به واسطه دست انداختن قدرت حاکم و مسلط قدرت نمایی می کند.
طنز و به سخره گرفتن علاوه بر اینکه احساس قدرت سوژه را بالا می برد، فشارها و سختی های زندگی و تلخی های ناشی از برخی مسائل و تصمیمات را قابل تحمل تر می کند. سوژه ناکام مانده از تجربه ناب لذت در این فضا عقده گشایی می کند. آنکه همواره تحت فشار قوانین و هنجارهای اجتماعی- سیاسی قرار می گیرد خود را آزاد پنداشته و سعی دارد از ممنوعیت های اعمال شده تخطی کند.
او که در ساخت واقعی جامعه مجبور به حرکت در داخل چارچوب های معینی است در این ساخت بی نهایت متکثر و منعطف عقده پرواز بر فراز تمام آن ساختارها و چارچوب ها را می گشاید و لذت قدرتی را تجربه می کند که در فضای واقعی هرگز به آن دست نیافته بود؛ لذتی محصول گریز از هرگونه قاب و چارچوب متصلب که او را محدود می کند.
میل سوژه چنان قدرتی برای درهم شکستن دیوار قوانین پیدا می کند که کمتر تجربه ای از آن را در فضاهای رسمی و عمومی می توان سراغ گرفت. حضوری بی واسطه قاب ها و سرشار از میل، فضایی درست مقابل فضای رسمی ایجاد کرده است. منطقه ای با صورت بندی های متکثر و متنوع و کمترکنترل کننده که امکان تولید سوژه خلاق و مولد و البته قدرتمند را فراهم می آورد. او به راحتی و از طریق خندیدن از محدوده ها فرا می رود و به این واسطه انتقام خود را از هر آنچه باعث محدودیتش شده می گیرد.
با این تعبیر، جامعه ناشاد ما با خنده قدرت می طلبد و محدودیت می زداید و تحملش را در برابر سختی ها و ناملایمتی ها بالا می برد. شادی های مجازی را نمی توان به پای شادی اجتماعی مان گذاشت و چنین برداشت کرد که ما ایرانی ها افراد شادی هستیم که به راحتی با هرچیزی شوخی می کنیم.
**گروه های سوییت هوم تا چه اندازه دانش و آگاهی دارند و می توانند توصیه های درست به مردم معمولی بدهند؟
- بخشی از این پرسش را در تا حدودی در پرسش های قبلی پاسخ دادم. دانش و آگاهی در این گروه بستگی به نوع نگاه و استفاده از ان بخش فضا دارد، زیرا ما بر طبق سلیقه خودمان آن سوییت هم را به وجود آوردیم، بنابراین می خواهیم عرض اندام کنیم، چه به غلط وچه به درست.
سوئیت ها به دنبال شخصیت سازی هستند
بنابراین سعی می کنیم از بهترین دانش روز استفاده کنیم تا ما را فردی فرهیخته به حساب بیاورند، اما در بعضی موارد ما دنبال خلق یک ایده هستیم و آن ایده را نمی توانیم به تنهایی بدست آوریم؛ بنابراین کارهای مختلفی می کنیم تا بتوانیم به نتایج مطلوب برسیم، در این زمان سوییت هم می تواند به ما کمک کند.
**سوئیت هوم ها تا چه اندازه ممکن است سبب ایجاد آسیب های روحی و روانی در کاربران معمولی شود؟
آسیب های روحی و روانی سوئیت هوم این است که شما تصاویر، مناظر و شاید وسایل شکیل رو ببینید و بخواهید که مانند آنها داشته باشید، اما به هر دلیلی توانایی دسترسی به آن را ندارید. این موضوع باعث افسردگی و دلزدگی شما از زندگی می شود و شاید زندگی را برسما سخت کند، اما به واسطه آموزش همه چیز آسان می شود.
** آیا می توان سوئیت هوم را سروسامان داد و در مسیر درستی هدایت کرد؟
در این بخش ما به سراغ سواد رسانه ای می رویم، یعنی آموزش همه موارد از ابتدای زندگی با آن عجین شده است؛ زمانی که من به دنیا می آیم باسواد رسانه ای درگیر هستم، زیرا نخستین ارتباط من با جهان صدای جیغ است و اعلام می کنم من هستم، مادر از صدای جیغ من به من توجه می کند و برای هر صدای من مفهوم خاصی را دارست که شاید در نظر دیگران تمامی ان صداها یکی باشد.
امروزه علاوه بر تربیت شهروندی برای یک جامعه ملی، نیاز آماده سازی شهروندان برای زندگی در جامعه جهانی به صورت یک ضرورت تربیتی درآمده است.
آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصر اطلاعات و ارتباطات که به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جامعه جهانی می توان اطلاق کرد.
فرد در زندگی مجازی خواستار نشان دادن چهرهایی است که خود می خواهد داشته باشد و هم اکنون امکان آن برایش نیست یا اینکه زندگی اکنون خودرا نیز آنچنان نشان می دهد که در آن راستا است؛ بنابراین نشان دادن میز غذا و یا خانه ای مرتب که هیچگاه کثیف نمی شود می تواند گویای این مسأله باشد.
سواد رسانه ای به عنوان ابزاری برای حمایت شهروندان در برابر آثار منفی رسانه های جمعی است که چارچوبی را جهت دسترسی، تحلیل، ارزیابی و خلق پیام ها به اشکال مختلف از چاپ گرفته تا اینترنت، فراهم می کند. سواد رسانه ای رویکردی آموزشی در قرن بیست و یکم محسوب می شود؛ چرا که سواد رسانه ای درکی را از نقش رسانه در اجتماع شکل می دهد و کسب مهارت های ضروری تحقیق و بیان عقاید شخصی را برای شهروندان در عصر جهانی شدن ضروری می داند.
بنابراین ما نیازمند یادگیری سواد رسانه ای هستیم تا بتوانیم هر چه بهتر از ان استفاده کنیم و در جهت رشد و شکوفایی خود و جامعه گام برداریم. از کاه کوه نسازیم و برای خود سوء تفاهم ها را هجمه به حساب نیاوریم.
طنز و به سخره گرفتن علاوه بر اینکه احساس قدرت سوژه را بالا می برد، فشارها و سختی های زندگی و تلخی های ناشی از برخی مسائل و تصمیمات را قابل تحمل تر می کند. سوژه ناکام مانده از تجربه ناب لذت در این فضا عقده گشایی می کند. آنکه همواره تحت فشار قوانین و هنجارهای اجتماعی- سیاسی قرار می گیرد خود را آزاد پنداشته و سعی دارد از ممنوعیت های اعمال شده تخطی کند."
این ها بخشی از صحبت های سمانه بامشاد کارشناس حوزه رسانه است. او بر این باور است که کاربران در ساخت واقعی جامعه مجبور به حرکت در داخل چارچوب های معینی هستند و در این ساخت بی نهایت متکثر و منعطف عقده پرواز بر فراز تمام آن ساختارها و چارچوب ها را می گشاید و لذت قدرتی را تجربه می کند که در فضای واقعی هرگز به آن دست نیافته بود؛ لذتی محصول گریز از هرگونه قاب و چارچوب متصلب که او را محدود می کند.
آنچه که مشاهده می کنید، حاصل گفت و گوی ما با این کارشناس حوزه رسانه است که در خصوص فعالیت سوئیت هوم ها با او به بحث و گفت و گو نشستیم.
** سبک زندگی سوئیت هوم ها در چه مفاهیمی گنجانده می شود؟
- امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام ارکان زندگی نمایان است و تمام رفتارهای بشری تحت تأثیر آن قرار گرفته است. با تغییر در الگوی رفتار، الگوی مصرف، الگوی حمل و نقل، الگوی سکونت و … دچار تحول می شود و به تناسب این تحولات، سبک زندگی نیز دچار دگرگونی خواهد شد.
به اعتقاد گیدنز با جهانی شدن رسانه های ارتباط جمعی، وجود و عملکرد محافل و سازمان های متعدد و گوناگون در هر زمینه بیش از پیش دیده می شود و اطلاعاتی که این رسانه ها به دست می دهند، به طبع راه های تازهای را برای انتخاب دربرابر افراد می گشاید.
القای شیوه های نوین برای زندگی در فضای مجازی
فضای مجازی از طریق کنار هم قرار دادن موقعیت ها و حالات گوناگون وشکل ها و نمادهای ویژهای به وجود می آورد، شیوه های نوینی را برای زندگی القا می کنند و انتخاب های تازه ای را پیش روی افراد قرار می دهد.
دو مطالعه، توجه ویژۀ رسانه ها را به خود جلب کردند: ابتدا پروژە گروه کراوت ۱۹۹۸ انجام شد و دیگری که توسط نای و اربرینگ ۲۰۰۱ با بررسی در مقیاس بزرگ صورت گرفت. هر دو گزارش به این نتیجه منتهی شدند که استفاده از اینترنت، پیامدهایی منفی به دنبال خواهد داشت و روابط نزدیک و صمیمی را کمرنگ خواهد کرد.
با بررسی یک نمونۀ تصادفی بزرگ به این نتیجه رسیدند که اینترنت به افراد اجازه می دهد تا با خانواده و دوستان در تماس باشند؛ بنابراین سبک زندگی مجازی می تواند هم مفید وهم مضر باشد؛ ما می توانیم آنها را مانند دولبه چاقو تصور کنیم که می تواند کاربردهای مختلفی داشته باشد.
فرد در زندگی مجازی خواستار نشان دادن چهرهایی است که خود می خواهد داشته باشد و هم اکنون امکان آن برایش نیست یا اینکه زندگی اکنون خودرا نیز آنچنان نشان می دهد که در آن راستا است؛ بنابراین نشان دادن میز غذا و یا خانه ای مرتب که هیچگاه کثیف نمی شود می تواند گویای این مسأله باشد.
** هر کدام از کاربران با یک هدف وارد فضای مجازی می شوند؛ گروهی از آنها بیشترین ساعات اوقات زندگی خود را در فضای مجازی سپری می کنند. اگر بخواهیم دسته بندی برای کاربران داشته باشیم، بنظر شما آنها را به چند دسته می توانیم دسته بندی کنیم؟
نمی توان آدمها در اینجا طبقه بندی کرد، زیرا از هر طبقه و شأن اجتماعی و گرایش های مختلف در آن حضور دارند و هرکس با هر دیدگاه می تواند در آن فعالیت کند.
شما می توانید از آن برای کارهای روزانه خود استفاده کنید، می توانید برای یک کار گروهی از آن بهره مند شوید، می توانید برای فهماندن یک مطلب اما بی کلام به دیگران از آن استفاده کنید. می توانید برای یک پاسخ از آن بهره مند شوید.
آسیب های روحی و روانی سوئیت هوم این است که شما تصاویر، مناظر و شاید وسایل شکیل رو ببینید و بخواهید که مانند آنها داشته باشید، اما به هر دلیلی توانایی دسترسی به آن را ندارید. این موضوع باعث افسردگی و دلزدگی شما از زندگی می شود و شاید زندگی را برسما سخت کند، اما به واسطه آموزش همه چیز آسان می شود.
در یک مثال بسیار ساده می توان گفت که شما در داخل خانه خود قرار دارید و از چینش وسایل خود عکس می گیرید. این موضوع می تواند بر اثر روز مرگی باشد یا بر اثر در خواست دوستان، یا اینکه از آن هدف خاصی دارید؛ با گسترش ارتباطات این موضوع هر روز بیشتر گسترش پیدا می کند، این یعنی شما نیازمند فرهنگ سازی هستید تا درست از آن استفاده شود.
**بنظر شما چرا برخی از کاربران خصوصی ترین لحظه زندگی شان را در فضای مجازی به اشتراک می گذارند؟
- ما در این فضا با گستره بازنمایی مواجهیم؛ یعنی بازیگران این فضا برای به نمایش گذاشتن کنش خود بسیار کمتر از فضای واقعی متحمل محدودیت های ساختار رسمی می شوند و برخلاف فضای واقعی تماما در قاب ساختارها گرفتار نمی آیند.
از این لحاظ ساختار فضای واقعی آمرانه و مرجعیت محور است؛ در آن الگویی از پیش تعیینشده به واسطه قدرت حاکم بر سوژه تحمیل می شود که رفتار او را تحت تأثیر قرار داده و عدم تبعیت، رفتاری نابهنجار تلقی می شود.
بنظر ما چرا عموم کاربران در دنیای مجازی شاد هستند و در دنیای واقعی افسرده؟
- درمقابل، ساخت فضای مجازی منعطف تر است و در بستر آن حس رهایی از ساختارها و عرف و هنجارها تا حدودی تجربه می شود. مجاز امکان بیشتری برای عرضه خودبیانگرانه می دهد. از این رو افراد نگران و ناشاد جامعه به مجاز که می رسند گونه ای دیگر رفتار می کنند؛ شوخی و خنده و استهزاء سایه خود را بر محدودیت ها می گستراند و جامعه مجازی را درست مقابل جامعه واقعی مان شاد و دلچسب نشان می دهد.
در این فضا تقریبا هیچ فرد و موضوعی از تیررس به استهزاء و شوخی گرفته شدن در امان نمی ماند. «لذت» مهم ترین اصل این جامعه مجازیست. اینجا ساختارها به راحتی می شکنند و از این منظر فضای مجازی کارناوالی تمام عیار است.
شادی های فضای مجازی باید مورد بررسی قرار بگیرند
شادی های فضای مجازی را باید از این رهگذر مورد بررسی قرار داد؛ ما در مجاز می خندیم و به سخره می گیریم و به طرز افسارگسیخته ای با هر آنچه جدی و حتی بعضا دردآور است به شکل طنزگونه ای مواجه می شویم.
این ها همه نه از آن روست که ما واقعا جامعه شادابی داریم بلکه فضا برای مبارزه با فرهنگ عبوس و خشک رسمی فراهم است و انگار ما را به مبارزه می طلبد.
به زعم باختین کارناوال سرشار از مشارکت های آزاد مردمی است که می خواهند به وسیله استهزا و خنده، با فرهنگ عبوس رسمی به مبارزه بپردازد. خنده در ذات خود نوعی دیالوگ است که در انزوا معنی پیدا نمی کند، بنابراین کارناوال برخلاف فرهنگ رسمی که مبتنی بر مونولوگ است، امری دیالوجیک است.
آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصر اطلاعات و ارتباطات که به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جامعه جهانی می توان اطلاق کرد.
خنده از این حیث نوعی کنش است که در آن هم برابری وجود دارد و هم آزادی.» خنده و شوخی با به چالش کشیدن جدیت حاکم بر فرهنگ رسمی ساختار سلسله مراتبی را با تمام مناسبات و پروتکل هایش ویران می کند.
ما در جامعه مجازی مان با تعلیق نسبی تمایزات و حصارهای سلسله مراتبی و ممنوعیت ها مواجه هستیم. این فضا امکان به سخره گرفتن تمام چیزهایی را که در خارج از این فضا صاحب ابهت و جایگاه هستند را فراهم می آورد. در جریان این ریشخندها و لوده بازی ها جدیت ساخت رسمی نفی می شود و سوژه به واسطه دست انداختن قدرت حاکم و مسلط قدرت نمایی می کند.
طنز و به سخره گرفتن علاوه بر اینکه احساس قدرت سوژه را بالا می برد، فشارها و سختی های زندگی و تلخی های ناشی از برخی مسائل و تصمیمات را قابل تحمل تر می کند. سوژه ناکام مانده از تجربه ناب لذت در این فضا عقده گشایی می کند. آنکه همواره تحت فشار قوانین و هنجارهای اجتماعی- سیاسی قرار می گیرد خود را آزاد پنداشته و سعی دارد از ممنوعیت های اعمال شده تخطی کند.
او که در ساخت واقعی جامعه مجبور به حرکت در داخل چارچوب های معینی است در این ساخت بی نهایت متکثر و منعطف عقده پرواز بر فراز تمام آن ساختارها و چارچوب ها را می گشاید و لذت قدرتی را تجربه می کند که در فضای واقعی هرگز به آن دست نیافته بود؛ لذتی محصول گریز از هرگونه قاب و چارچوب متصلب که او را محدود می کند.
میل سوژه چنان قدرتی برای درهم شکستن دیوار قوانین پیدا می کند که کمتر تجربه ای از آن را در فضاهای رسمی و عمومی می توان سراغ گرفت. حضوری بی واسطه قاب ها و سرشار از میل، فضایی درست مقابل فضای رسمی ایجاد کرده است. منطقه ای با صورت بندی های متکثر و متنوع و کمترکنترل کننده که امکان تولید سوژه خلاق و مولد و البته قدرتمند را فراهم می آورد. او به راحتی و از طریق خندیدن از محدوده ها فرا می رود و به این واسطه انتقام خود را از هر آنچه باعث محدودیتش شده می گیرد.
با این تعبیر، جامعه ناشاد ما با خنده قدرت می طلبد و محدودیت می زداید و تحملش را در برابر سختی ها و ناملایمتی ها بالا می برد. شادی های مجازی را نمی توان به پای شادی اجتماعی مان گذاشت و چنین برداشت کرد که ما ایرانی ها افراد شادی هستیم که به راحتی با هرچیزی شوخی می کنیم.
**گروه های سوییت هوم تا چه اندازه دانش و آگاهی دارند و می توانند توصیه های درست به مردم معمولی بدهند؟
- بخشی از این پرسش را در تا حدودی در پرسش های قبلی پاسخ دادم. دانش و آگاهی در این گروه بستگی به نوع نگاه و استفاده از ان بخش فضا دارد، زیرا ما بر طبق سلیقه خودمان آن سوییت هم را به وجود آوردیم، بنابراین می خواهیم عرض اندام کنیم، چه به غلط وچه به درست.
سوئیت ها به دنبال شخصیت سازی هستند
بنابراین سعی می کنیم از بهترین دانش روز استفاده کنیم تا ما را فردی فرهیخته به حساب بیاورند، اما در بعضی موارد ما دنبال خلق یک ایده هستیم و آن ایده را نمی توانیم به تنهایی بدست آوریم؛ بنابراین کارهای مختلفی می کنیم تا بتوانیم به نتایج مطلوب برسیم، در این زمان سوییت هم می تواند به ما کمک کند.
**سوئیت هوم ها تا چه اندازه ممکن است سبب ایجاد آسیب های روحی و روانی در کاربران معمولی شود؟
آسیب های روحی و روانی سوئیت هوم این است که شما تصاویر، مناظر و شاید وسایل شکیل رو ببینید و بخواهید که مانند آنها داشته باشید، اما به هر دلیلی توانایی دسترسی به آن را ندارید. این موضوع باعث افسردگی و دلزدگی شما از زندگی می شود و شاید زندگی را برسما سخت کند، اما به واسطه آموزش همه چیز آسان می شود.
** آیا می توان سوئیت هوم را سروسامان داد و در مسیر درستی هدایت کرد؟
در این بخش ما به سراغ سواد رسانه ای می رویم، یعنی آموزش همه موارد از ابتدای زندگی با آن عجین شده است؛ زمانی که من به دنیا می آیم باسواد رسانه ای درگیر هستم، زیرا نخستین ارتباط من با جهان صدای جیغ است و اعلام می کنم من هستم، مادر از صدای جیغ من به من توجه می کند و برای هر صدای من مفهوم خاصی را دارست که شاید در نظر دیگران تمامی ان صداها یکی باشد.
امروزه علاوه بر تربیت شهروندی برای یک جامعه ملی، نیاز آماده سازی شهروندان برای زندگی در جامعه جهانی به صورت یک ضرورت تربیتی درآمده است.
آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصر اطلاعات و ارتباطات که به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جامعه جهانی می توان اطلاق کرد.
فرد در زندگی مجازی خواستار نشان دادن چهرهایی است که خود می خواهد داشته باشد و هم اکنون امکان آن برایش نیست یا اینکه زندگی اکنون خودرا نیز آنچنان نشان می دهد که در آن راستا است؛ بنابراین نشان دادن میز غذا و یا خانه ای مرتب که هیچگاه کثیف نمی شود می تواند گویای این مسأله باشد.
سواد رسانه ای به عنوان ابزاری برای حمایت شهروندان در برابر آثار منفی رسانه های جمعی است که چارچوبی را جهت دسترسی، تحلیل، ارزیابی و خلق پیام ها به اشکال مختلف از چاپ گرفته تا اینترنت، فراهم می کند. سواد رسانه ای رویکردی آموزشی در قرن بیست و یکم محسوب می شود؛ چرا که سواد رسانه ای درکی را از نقش رسانه در اجتماع شکل می دهد و کسب مهارت های ضروری تحقیق و بیان عقاید شخصی را برای شهروندان در عصر جهانی شدن ضروری می داند.
بنابراین ما نیازمند یادگیری سواد رسانه ای هستیم تا بتوانیم هر چه بهتر از ان استفاده کنیم و در جهت رشد و شکوفایی خود و جامعه گام برداریم. از کاه کوه نسازیم و برای خود سوء تفاهم ها را هجمه به حساب نیاوریم.
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «انسان از بدو تولد به سواد رسانه ای نیاز دارد» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.