به گزارش خبرگزاری مهر، سازمان اوقاف و امور خیریه، با توجه به گستردگی مأموریت ها و تنوع فعالیت ها در سطوح مختلف – از ستاد مرکزی تا بقاع متبرکه و مؤسسات وابسته – همواره در تلاش بوده است تا فرایند تخصیص و مصرف بودجه را شفاف و قابل کنترل نگه دارد. در این مسیر، الزامات قانونی برنامه های توسعه، قوانین بودجه سنواتی و دستورالعمل های مدیریت خدمات کشوری، ضرورت بازنگری جدی در روش سنتی بودجه ریزی سازمان را آشکار ساخت. اکنون این نهاد دولتی با تغییر رویکرد به سمت نظام بودجه ریزی راهبردی-عملکردی، گامی بلند در جهت پاسخگویی بهتر به ذی نفعان و مدیریت بهینه منابع برداشته است.

در ادامه، گفت وگو با آقای مهدی فتحعلی، مشاور معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی سازمان اوقاف و امور خیریه، را می خوانید.

*چرا سازمان اوقاف و امور خیریه به سراغ استقرار «نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد و عملیاتی» رفته است؟

سازمان اوقاف، به دلیل گستردگی جغرافیایی و تنوع فعالیت ها – از ستاد مرکزی تا بقاع متبرکه و مؤسسات وابسته – نیازمند سیستمی بود که شفافیت در هزینه ها و پاسخگویی به ذی نفعان را تضمین کند. اجرای دستورالعمل های رهبری و قوانین برنامه ریزی سنواتی و بودجه، و الزام به مدیریت هزینه های عمومی، ما را به طراحی این نظام ترغیب کرد.

*ساختار این نظام چگونه است و چه تفاوتی با بودجه ریزی سنتی دارد؟

در بودجه ریزی سنتی، منابع عمدتا به سرفصل های هزینه ای تخصیص می یافتند؛ اما در نظام عملیاتی–عملکردی، هر مأموریت و فعالیت مشخص همراه با اهداف و شاخص های عملکردی تعریف شده، بودجه دریافت می کند. این مدل امکان می دهد خروجی ها و نتایج کار به روشنی اندازه گیری و از تخصیص منابع به فعالیت های کم بازده جلوگیری شود.

*چه مزایایی برای سازمان به همراه دارد؟

*شفافیت مالی افزایش می یابد و ذی نفعان (مردم، دولت و سایر نهادها) می توانند روند هزینه کرد را پیگیری کنند.

با اتکا بر اطلاعات عملکردی، تخصیص منابع به اولویت ها بهینه می شود.

مدیران می توانند نقدینگی و نیازهای مالی را دقیق تر پیش بینی و برنامه ریزی نمایند.

*مراحل اجرایی این طرح از چه گام هایی تشکیل شده است؟

۱- تحقیق و مطالعات مقدماتی: بررسی ساختارهای مشابه در سایر نهادها و جمع آوری بهترین رویه ها.

۲- طراحی اولیه نظام: تعریف مأموریت ها، اهداف کلان، شاخص های عملکرد و چارچوب گزارش گیری

۳- تدوین دستورالعمل و زیرساخت های نرم افزاری: تأمین پلتفرم های لازم برای ثبت و تحلیل داده های عملیاتی.

۴- فاز آزمایشی در سال ۱۴۰۴: اجرای پایلوت در چند واحد سازمانی و ارزیابی نتایج.

۵- گسترش کامل: پس از ارزیابی و رفع مشکلات، پیاده سازی در سراسر ستادها، استان ها، موقوفات و مؤسسات وابسته.

مهم ترین نقاط قوت و چالش های پیش روی این پروژه کدام اند؟

ساختار شفاف و مبتنی بر شاخص های کمی، مشارکت مدیران واحدها در تدوین اهداف و امکان تهیه گزارش های تحلیلی روزآمد، نقاط قوت این پروژه است و از جمله چالش های این پروژه می توان به مواردی مانند نیاز به آموزش گسترده نیروی انسانی، تأمین زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری و هماهنگی میان دستگاه ها و زیرمجموعه های پراکنده جغرافیایی اشاره کرد.

چشم انداز این نظام بودجه ریزی را چگونه ترسیم می کنید؟

هدف نهایی، رسیدن به «بودجه ریزی شفاف، پاسخگو و کارآمد» است که کیفیت خدمات را ارتقا دهد و از منابع عمومی حداکثر بهره برداری را کند. امید داریم با به کارگیری فناوری اطلاعات و فرهنگ سازی درون سازمانی، این چشم انداز ظرف چند سال آینده محقق شود.