به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیت های دینی خبرگزاری فارس فطرت پاک انسان، طالب برترین و نیکوترین رفتارها و عملکرد ها است. راستگویی و صداقت یکی از بهترین ویژگی های اخلاقی انسان است که همه مردم طالب آن هستند و از آن خوششان می آید. انسان راستگو دل و زبانش یکسو و هماهنگ است و آن چه را که باور دارد بر زبان جاری می کند.

راستگویی ضامن سعادتمندی و خوشبختی در دنیا و آخرت

صداقت، از برترین فضائل اخلاقی است که در دین مبین اسلام از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است به گونه ای که امیرمؤمنان علی علیه السلام راستگویی را قوی ترین پایه ایمان، دانسته و فرموده است: «الصدق اقوی دعائم الایمان [۱] راستی، محکم ترین ستون ایمان است.»

راستگویی یکی از صفاتی است که باعث سعادتمندی انسان در دنیا و آخرت خواهد شد. چنان که امام علی علیه السلام می فرماید: «أربع من أعطیهن فقد أعطی خیر الدنیا و الآخرة صدق حدیث و أداء أمانة و عفة بطن و حسن خلق [۲] چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: راستگویی، اداء امانت، حلال خوری و خوش اخلاقی.» صداقت و راستگویی منجر به ورود انسان به بهشت خواهد شد پیامبر اکرم حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «علیکم بالصدق ؛فإنه باب من أبواب الجنة [۳] بر شما باد راستی؛ که آن دری از درهای بهشت است. صداقت در همه ابعاد و مراتب آن زمینه رسیدن به خوشبختی و سعادت را ایجاد می کند.

رابطه راستگویی در گفتار و نجات

اولین مرتبه از صداقت، راستگویی زبانی است، به این معنا که افراد سعی کنند راست گفتار باشند و سخن خلاف واقع به زبان نیاورند. صداقت بازتاب درون ما است فرد صادق به همه اعلام می دارد که باطنی نیکو و آیینه صفت دارد کم کم مردم این گفته او را باور می کنند و برای آگاهی از حقیقت به او رجوع می کنند. مردم به گفته او اعتماد می کنند، او را دوست می دارند در مشکلات همراه و یار او می شوند و بدین صورت او را از هر گرفتاری و پیش آمدی نجات می دهند و تنهایش نمی گذارند و این ترجمان کلام گهربار امیر بیان است که فرمودند: «عاقبة الصدق نجاة و سلامة [۴] سرانجام صدق و راستی نجات و سلامت است.» بنابراین هماهنگی گفتار با واقعیت باعث جلب اعتماد و احترام مردم می شود.

صداقت در اعمال، هماهنگی گفتار با کردار

دومین مرتبه راستگویی، صداقت در کردار انسان است. گاهی آدمی سخنی را به زبان می آورد که راست و مطابق با واقع است، اما عمل و رفتار او برخلاف آن است؛ یعنی عملی که از او صادر می شود، غیر از سخنی است که به زبان می آورد. قرآن کریم کسانی که گفتارشان با کردارشان هماهنگ نبوده را نکوهش کرده و فرموده است: «یا أیها الذین آمنوا لم تقولون ما لا تفعلون کبر مقتا عند الله أن تقولوا ما لا تفعلون؛ [۵] ای کسانی که ایمان آورده اید! چرا سخنی می گویید که عمل نمی کنید. نزد خدا بسیار موجب خشم است که سخنی بگویید و عمل نکنید.» انسان های راستگوی واقعی، آهنگ گفتارشان با آهنگ کردارشان هماهنگ است.

صداقت در نیت، ارزشمند و ماندگار

سومین مرتبه صداقت، راستگویی در انگیزه و اندیشه اعمال انسان است. اساس یک کار را نیت آدمی می سازد و درواقع اعمال و رفتار ما برآمده از نیت ها است. چنان که امام علی علیه السلام فرمودند: «الأعمال ثمار النیات؛ [۶] کارها، میوه های نیت ها هستند.» میزان ارزشمندی عمل انسان به اندیشه و فکر او بستگی دارد همان گونه که امام علی علیه السلام می فرماید: «قدر الرجل علی قدر همته و عمله علی قدر نیته؛ [۷] ارزش آدمی به اندازه همت اوست و عملش به مقدار نیتش» پس هر کار خوب خواه در قالب عبادی ترین اعمال و خواه به صورت خدمات اجتماعی در صورتی که از انگیزه و قصد خوبی برخوردار نباشد فاقد ارزش است. در طرف مقابل عمل آدمی اگرچه به ظاهر کوچک هم باشد، زمانی که انگیزه و نیت درستی پشت آن باشد ماندگار و ارزشمند است.

بنابراین، صداقت و راستی باید در تمام مراحل وجودی و زندگی انسان تحقق پیدا کند. صداقت در گفتار و بیان، اعمال و نیات، سرمایه ای است که زمینه سعادت و خوشبختی انسان را هموار می سازد.

سید احسان دهسار

پی نوشت:

[۱] غررالحکم و دررالکلم، ج ۱، ص ۸۴.

[۲] عیون الحکم و المواعظ، ج ۱، ص ۷۴.

[۳] نهج الفصاحه، حدیث ۴۱۹.

[۴] بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار علیهم السلام، ج ۷۵، ص ۱۰.

[۵] سوره صف، آیه ۲الی۳.

[۶] غررالحکم و دررالکلم، ج ۱، ص ۵۱.

[۷] غرر الحکم و دررالکلم، ج ۱، ص ۱۲۲.

انتهای پیام/