«کتاب قاچاق نخرید» اگر اهل مطالعه کتاب هستید بدون تردید پوستر قرمزرنگی را که این جمله روی آن نوشته شده در کتاب فروشی ها دیده اید. قاچاق کتاب موضوع مهمی است که می تواند آسیب سنگینی به ناشران و درمجموع علاقه مندان به مطالعه بزند.

گزارش خبرگزاری فارس؛ رضا افراسیابی: میدان انقلاب پاتوق کتاب خوان های تهرانی است که در اینجا همه جور کتابی در قفسه کتاب فروشی ها و در بساط دست فروشان پیدا می شود، در گزارشی که پیش روی شما قرار دارد به میدان انقلاب رفته ایم و با مردم، کتاب فروشان و دست فروشان درباره قاچاق کتاب گفت وگو کرده ایم. البته برای اینکه از برنامه مسئولان برای جلوگیری از قاچاق کتاب مطلع شویم با احد جاودانی رئیس اداره ارشاد استان تهران گفت وگو کرده ایم.

قاچاق کتاب چیست؟

اگر نسبت به قاچاق کتاب شناختی ندارید حتما از خودتان می پرسید که مگر کتاب هم قاچاق می شود، بهتر است بدانید که وقتی یک کتاب در بازار پیدا نمی شود و عده ای سودجو آن را بدون کسب اجازه از مؤلف و ناشر اصلی چاپ و روانه بازار می کنند، قاچاق کتاب اتفاق افتاده است، البته به کتاب هایی که از خارج کشور وارد می شوند و بدون نظارت وارد بازار می شوند هم قاچاق می گویند.

در بساط کتاب فروش چه می گذرد؟

میدان انقلاب به واسطه حضور بسیاری از مغازه های کتاب فروشی محل رفت وآمد علاقه مندان به کتاب است و به همین دلیل اگر بگوییم اینجا یکی از پاتوق های فرهنگی پایتخت است بیراه نگفته ایم؛ اما در پیاده راه شرق و غرب میدان انقلاب کم نیست تعداد دست فروش هایی که کتاب ها را کف زمین پهن کرده اند.

جالب اینجاست که گاهی کتاب هایی که در مغازه انتشاراتی های قدیمی پیدا نمی شود را می توانی در میان همین کتاب ها که کف پیاده راه چیده شد پیدا کرد، مرد لاغراندامی که ۵۰ سال سن دارد تعداد زیادی کتاب را روی برزنت چیده و خودش هم مشغول مطالعه است.

مشغول نگاه کردن به کتاب هایش هستم که سرش را بالا می آورد کتاب را می بندد و این چنین می گوید: «دنبال چی می گردی بگو کمکت کنم.» من که از سؤالش جاخورده ام جواب می دهم: «پیرمرد و دریا.» از میان کتاب های نزدیک خودش یکی را برمی دارد و همان طور که مشغول حساب کردن است توضیح می دهد: «وقتی یک کتاب در بازار وجود ندارد اما مردم به دنبال آن کتاب هستند چه اشکال دارد که از طریق دیگری به مخاطبان ارائه شود.»

مسئولان مانع قاچاق کتاب شوند

به جرئت می توان گفت که بیشتر افرادی که در حوالی میدان انقلاب قدم می زنند یا برای خرید کتاب آمده اند و یا اینکه در دست هایشان کیسه های پر از کتاب گرفته اند، وارد یکی از مرکز خریدهای ضلع شرقی میدان انقلاب می شوم که بورس کتاب فروشی است.

داخل یکی از مغازه ها می شوم و پس از بیرون رفتن مشتری، موضوع گزارش را با این ناشر کتاب مطرح می کنم. «علیرضا» از ۷ سال پیش در حرفه کتاب فروشی مشغول فعالیت است و با موضوع قاچاق کتاب غریبه نیست.

او می گوید: «در این مدت بارها شاهد قاچاق کتاب های خود و دیگر همکارانمان توسط افراد سودجو بوده ام؛ اما چه می شود کرد کاری از دستمان برنمی آید تا جلوی آنها را بگیریم. درخواست من از مسئولان فرهنگی این است که با اقدام صحیح و به موقع جلوی قاچاق کتاب را بگیرند.»

قاچاق کتاب؛ بلای جان ناشران و کتاب فروشان

در میان مغازه های کتاب فروشی فروشگاه هایی که بورس نوشت افزار هستند هم کم نیستند که قیمتشان نسبت به نقاط مقرون به صرفه تر است، حتی دکه های روزنامه فروشی اطراف میدان انقلاب کاغذهای کاهی و دفترچه های یادداشت را با جنس و تعداد صفحه مختلف به مشتریان عرضه می کنند.

وارد یکی دیگر از کتاب فروشی ها می شوم که مرد میان سال مشغول چیدن کتاب داخل قفسه ها است. وقتی به مسئول کتاب فروشی می گویم که برای چه به مغازه اش آمده ام دست از کار می کشد و مشتاقانه می گوید: «در ۱۵ سالی که در حوزه کتاب مشغول فعالیت هستم متأسفانه بارها شاهد قاچاق کتاب بوده ام. قاچاق کتاب بلای جان ناشران و کتاب فروشان شده است».

این کار باعث شده تا ناشران ضرر مالی سنگینی به ناشران وارد شود که جبران آن برایشان بسیار سخت است، بهتر است مسئولان فرهنگی هر چه زودتر چاره ای برای حل شدن این مشکل پیدا کنند.»

پایان نامه هم فروخته می شود

همین طور که در میدان انقلاب قدم می زنم و مغازه های کتاب فروشی و بساط دست فروشان را نگاه می کنم، صدای دورگه مردانی که جمله «پایان نامه فروشی، بفرما» را تکرار می کنند در گوش هایم می پیچد.

سراغ یکی از آنها می روم تا اطلاعات بیشتری را درباره پایان نامه های فروشی در اختیارم قرار بدهد. او با صدایی بلند می گوید: «از پزشکی تا ادبیات تو هر رشته ای که بخوای پایان نامه داریم که راحت بالاترین نمره رو از استادت بگیری.» با صدایی آهسته می گویم که قیمت چقدر است. با خنده می گوید: «نترس بلند حرف بزن، ۲ سالی می شود که اینجا کار می کنم و تا امروز هیچ کس مشکلی برایم ایجاد نکرده است، قیمت پایان بسته به رشته و چیزی که انتخاب می کنی متغیر است.»

به بهانه ای از او جدا می شوم و به این فکر می کنم که جامعه ما در آینده ای نه چندان دور متخصصانی خواهد داشت که برای پایان نامه شان هیچ زحمتی نکشیده اند و فقط پول پرداخت کرده اند.

رئیس اداره ارشاد: آسیب به باورها و اعتقادات مردم

برای اینکه یک طرفه به قاضی نرفته باشیم سراغ احد جاودانی رئیس اداره ارشاد استان تهران هم می رویم، او می گوید: متأسفانه موضوع قاچاق کتاب را نمی شود انکار کرد و شاهد این اتفاق توسط سوداگران در بازار کتاب هستیم، کتاب هایی که قاچاق می شوند را به ۲ دسته می توان تقسیم کرد.

جاودانی ادامه می دهد: دسته اول کتاب هایی هستند که پس از ارائه به ارشاد اصلاحیه می خورند اما نویسنده یا ناشر حاضر به انجام این کار نیستند و کتاب را خارج از سیستم قانونی وارد بازار می کنند؛ اما دسته دوم کتاب هایی هستند که از خارج کشور وارد می شوند و با معیارهای نظام و ارزش های دینی مان مطابقت ندارند که به همین دلیل به شکل غیرقانونی در بازار توزیع می شوند.

رئیس اداره ارشاد تهران می افزاید: اجازه بدهید در این رابطه مثالی بزنم تا موضوع خوب روشن شود، مقام معظم رهبری درباره حفظ وحدت بین مسلمانان همیشه تأکید داشته اند اما بعضی از کتاب ها در تضاد با فرمایشات ایشان است که مجوز چاپ را دریافت نمی کنند، بدون تردید قاچاق کتاب به کتاب فروشان و ناشران که به شکل قانونی در حوزه فرهنگ کشور فعالیت می کنند، صدمه خواهد زد.

طبق آمارها قاچاق کتاب در سال جاری نسبت به قبل کاهش داشته است

جاودانی توضیح می دهد: در سال گذشته ۵۰ هزار جلد کتاب قاچاق که محور اصلی شان انحراف دینی بود را کشف کردیم و مانع از توزیع در بازار شدیم، آسیب های ناشی از قاچاق کتاب بر باورها و اعتقادات است که به همین دلیل نباید نسبت به آن بی توجه باشیم، طبق آمارها قاچاق کتاب در سال جاری نسبت به قبل کاهش داشته است.

وی بیان می کند: بازرسی های ما بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی همراه با نمایندگان اتحادیه ناشران، چاپخانه داران و نیروی انتظامی انجام می شود که بر اساس میزان تخلف جریمه می شوند یا کتاب هایشان جمع آوری خواهد شد، تلاش می کنیم به طور مستمر به همراه نمایندگان مراجع قانونی بر بازار کتاب نظارت داشته باشیم و از قاچاق کتاب جلوگیری کنیم.

قاچاق کتاب را جدی بگیریم

متأسفانه مقابله با قاچاق کتاب آن طور که شایسته است جدی گرفته نمی شود درصورتی که نباید نسبت به آن بی تفاوت باشیم. مسئولان فرهنگی هم باید بر بازار کتاب نظارت بیشتری داشته باشند و همچنین با متخلفان جدی تر برخورد کنند. البته مردم هم به این نکته توجه داشته باشند که بهتر است کتاب موردنظرشان را از فروشگاه های معتبر تهیه کنند.

انتهای پیام/ی/گ۱/ق