از خاور تا باختر / شاهنامه چگونه جهان را فتح کرد؟



به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، نشست های علمی همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، روز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی و دانشگاه فردوسی مشهد در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد.

این همایش با حضور پرشمار استادان، پژوهشگران و علاقه مندان به فردوسی و شاهنامه، محملی برای تبادل اندیشه در حوزه های میان رشته ای شاهنامه پژوهی بود.

فردوسی، ستون هویت ملی ایران است

جعفر یاحقی، استاد برجسته زبان و ادب فارسی و رئیس علمی همایش، با تأکید بر نقش محوری شاهنامه در حافظه فرهنگی ایران گفت:

«برگزاری این نشست های علمی فرصتی ارزشمند برای پیوند میان سنت فرهنگی ایران و نگاه های نو به شاهنامه است. فردوسی را نمی توان تنها در چارچوب ادب فارسی محدود کرد؛ او ستون هویت ملی و حافظ وجدان تاریخی ملت ایران است.»

او افزود: «این همایش نشان داد شاهنامه همچنان زنده است، چون می توان پرسش های نو از آن مطرح کرد و پاسخ های تازه گرفت.»

یاحقی با اشاره به تنوع مباحث مطرح شده، از جمله بازتاب اسطوره ها در ادبیات معاصر، زیبایی شناسی نگاره ها، و اثرگذاری فرامرزی شاهنامه، تأکید کرد که ظرفیت های شاهنامه برای تفسیرهای نو همچنان گشوده است. او خواستار استمرار این قبیل نشست ها به منظور تقویت زبان فارسی در سطح ملی و جهانی شد.

از شاهنامه خوانی تا فلسفه نفرین ها

در نوبت صبح، مجموعه ای از سخنرانی های علمی با محور شاهنامه و روایت های اسطوره ای، هنر سنتی و ادبیات معاصر ارائه شد. از جمله موضوعات مطرح شده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بررسی پیرامتنیت ژنت در دیباچۀ نوین شاهنامه بهرام بیضاییزهرا یزدان نژاد

رستم و سهراب به روایت نقاشی قهوه خانه ای – نفیسه زمانی

جایگاه پادشاهان ایران باستان در شعر شهریارسعید طرزمی

حذف پهلوان از کتب درسی پهلوی اول – الناز صحراییان

تطبیق سفر قهرمان در «زیغون نامه» با هفت خوان رستمزهرا اختیاری

تحلیل نگاره بهرام و آزاده در ظروف مینایی سلجوقیمریم کیان اصل

زیبایی شناسی نبرد رستم و دیو سپیدمهنوش غفوریان

بازتاب های فرهنگی شاهنامه از ایران تا اسپانیا

در ادامه نوبت پیش ازظهر، سخنرانی هایی با محور اسطوره و فرهنگ شاهنامه برگزار شد:

بازتاب فردوسی در شعر لایق شیرعلی، شاعر ملی تاجیکپرستو یمینی

فلسفه نفرین های لری با تکیه بر شاهنامه – نجم الدین گیلانی

وجه تسمیه زرین پاشنگی، اژدهای گندروجلال الدین گرگیج

تأثیر سنت شفاهی هخامنشی بر داستان بهمن – آرمان فاتح دولت آبادی

شاهنامه در متون الخمیادو-موریسکو اسپانیاسعید فیض آبادی

تحلیل اسطوره، سیاست و جنسیت در شاهنامه

در نوبت عصر، سخنرانی هایی با تمرکز بر خوانش های نوین از شاهنامه برگزار شد:

مفهوم خدای صانع در شاهنامهحسن اکبری بیرق

تحلیل گفتمانی داستان شغاد و هژمونی قدرت – محمود فیروزی مقدم

شاهنامه به مثابه نخستین متن ملت ساز ایرانیحسین اکبری

ژئوپلیتیک فرهنگی شاهنامه – سید هادی زرقانی

کنشگری اجتماعی زنان شاهنامه – علی باغدار دلگشا

تمایز دو سلسله اساطیری ایرانعلیرضا مظفری

پایان بخش: شاهنامه به مثابه ادبیات جهانی

در بخش پایانی، چهره های سرشناس شاهنامه پژوهی به تحلیل های نو و مقایسه ای از شاهنامه پرداختند:

تجربه زیبایی شناسی مرگ اسطوره ای در انیمیشن سهراب و رستمابوالفضل حری

تبارشناسی ضحاک ماردوش – محمود رضایی دشت ارژنه

رستم در آیینه پیکره سازی – محمدرضا صرفی

امتزاج افق ها در خوانش معاصر شاهنامهمسعود آل گونه جونقانی

مقایسه ضحاک با آشوکاحمیدرضا اردستانی رستمی

آیین شاهنامه خوانی در شهرستان بافتحمیدرضا خوارزمی

مرگ رستم و بازتاب هویتی آن در دوران اسلامی – محمود حسن آبادی

انتهای پیام/۲۸۲

پرسش و پاسخ در از خاور تا باختر / شاهنامه چگونه جهان را فتح کرد؟

گفتگو با هوش مصنوعی