اعمال شب و روز اول ماه محرم

به گزارش مشرق، یکشنبه دهم شهریور مصادف با اولین روز ماه محرم سال ۱۴۴۱ است. از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: چون ماه محرم فرا می رسید، کسی پدرم را خندان نمی دید، و پیوسته تا روز دهم اندوه و حزن بر او غالب بود، چون روز عاشورا می شد روز مصیبت و حزن و گریه، ایشان بود، و می فرمود: امروز روزی است که حسین علیه السلام شهید شد.
در همین راستا به اعمال توصیه شده در کتاب مفاتیح الجنان برای شب و روز اول این ماه اشاره می شود.
شب اول محرم: سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر کرده است. اول: صدر رکعت که در هر رکعت سوره های «حمد» و «توحید» خوانده می شود.
دوم: دو رکعت که در رکعت اول سوره های «حمد» و «انعام»، و در رکعت دوم سوره های «حمد» و «یس» خوانده می شود.
سوم: دو رکعت که در هر رکعت سوره «حمد» و یازده سوره «توحید» خوانده می شود. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده: هرکه این دو رکعت نماز را در این شب بجا آورد، و فردایش را که اول سال است روزه بدارد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده، و در آن سال محفوظ باشد، و اگر بمیرد به بهشت می رود.
روز اول محرم: بدان که روز اول محرم، اول سال قمری است، و در آن دو عمل وارد شده: اول: روزه گرفتن، در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: هرکه در این روز روزه بدارد، و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنانکه دعای زکریا را اجابت فرمود.
دوم: از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: رسول خدا صلی الله علیه و آله روز اول محرم دو رکعت نماز بجا آورد، و چون فارغ می شد، دستها را به آسمان برمی داشت و این دعا را سه مرتبه می خواند:
«اللهم أنت الإله القدیم و هذه سنة جدیدة فأسألک فیها العصمة من الشیطان و القوة علی هذه النفس الأمارة بالسوء و الاشتغال بما یقربنی إلیک یا کریم یا ذا الجلال و الإکرام یا عماد من لا عماد له یا ذخیرة من لا ذخیرة له یا حرز من لا حرز له یا غیاث من لا غیاث له یا سند من لا سند له یا کنز من لا کنز له یا حسن البلاء یا عظیم الرجاء یا عز الضعفاء یا منقذ الغرقی یا منجی الهلکی یا منعم یا مجمل یا مفضل یا محسن
خدایا تویی معبود ازلی، و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می کنم حفظ شدنم را از شیطان، و قدرت و غلبه و بر نفس فرمانده به گناه، و مشغول بودن به آنچه که مرا به تو نزدیک می کند، ای صاحب بزرگی و بزرگواری، ای تکیه گاه کسی که تکیه گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته کسی که اندوخته ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای عزت ناتوان، ای نجات ب خش غرق شدگان، ای رهاننده هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون بخش، ای نیکوکار
أنت الذی سجد لک سواد اللیل و نور النهار و ضوء القمر و شعاع الشمس و دوی الماء و حفیف الشجر یا الله لا شریک لک اللهم اجعلنا خیرا مما یظنون و اغفر لنا ما لا یعلمون و لا تؤاخذنا بما یقولون حسبی الله لا إله إلا هو علیه توکلت و هو رب العرش العظیم آمنا به کل من عند ربنا و ما یذکر إلا أولوا الألباب ربنا لا تزغ قلوبنا بعد إذ هدیتنا و هب لنا من لدنک رحمة إنک أنت الوهاب
تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب، و روشنی روز، و تابش ماه، و شعاع خورشید، و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شرکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می کنند قرار ده، و از ما آنچه را نمی دانند بیامرز، و به آنچه از ما می گویند سرزنش مان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم، و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه چیزها از جانب پروردگار ماست، و یادآور نشوند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دل های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن، و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده ای.
شیخ طوسی فرموده: که روزه دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تربت بخورد، و سید روایت کرده که روزه تمام این ماه فضیلت دارد، و روزه آن روز روزه دار را از هر گناهی حفظ می کند.
در همین راستا به اعمال توصیه شده در کتاب مفاتیح الجنان برای شب و روز اول این ماه اشاره می شود.
شب اول محرم: سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر کرده است. اول: صدر رکعت که در هر رکعت سوره های «حمد» و «توحید» خوانده می شود.
دوم: دو رکعت که در رکعت اول سوره های «حمد» و «انعام»، و در رکعت دوم سوره های «حمد» و «یس» خوانده می شود.
سوم: دو رکعت که در هر رکعت سوره «حمد» و یازده سوره «توحید» خوانده می شود. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده: هرکه این دو رکعت نماز را در این شب بجا آورد، و فردایش را که اول سال است روزه بدارد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده، و در آن سال محفوظ باشد، و اگر بمیرد به بهشت می رود.
روز اول محرم: بدان که روز اول محرم، اول سال قمری است، و در آن دو عمل وارد شده: اول: روزه گرفتن، در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: هرکه در این روز روزه بدارد، و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنانکه دعای زکریا را اجابت فرمود.
دوم: از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: رسول خدا صلی الله علیه و آله روز اول محرم دو رکعت نماز بجا آورد، و چون فارغ می شد، دستها را به آسمان برمی داشت و این دعا را سه مرتبه می خواند:
«اللهم أنت الإله القدیم و هذه سنة جدیدة فأسألک فیها العصمة من الشیطان و القوة علی هذه النفس الأمارة بالسوء و الاشتغال بما یقربنی إلیک یا کریم یا ذا الجلال و الإکرام یا عماد من لا عماد له یا ذخیرة من لا ذخیرة له یا حرز من لا حرز له یا غیاث من لا غیاث له یا سند من لا سند له یا کنز من لا کنز له یا حسن البلاء یا عظیم الرجاء یا عز الضعفاء یا منقذ الغرقی یا منجی الهلکی یا منعم یا مجمل یا مفضل یا محسن
خدایا تویی معبود ازلی، و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می کنم حفظ شدنم را از شیطان، و قدرت و غلبه و بر نفس فرمانده به گناه، و مشغول بودن به آنچه که مرا به تو نزدیک می کند، ای صاحب بزرگی و بزرگواری، ای تکیه گاه کسی که تکیه گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته کسی که اندوخته ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای عزت ناتوان، ای نجات ب خش غرق شدگان، ای رهاننده هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون بخش، ای نیکوکار
أنت الذی سجد لک سواد اللیل و نور النهار و ضوء القمر و شعاع الشمس و دوی الماء و حفیف الشجر یا الله لا شریک لک اللهم اجعلنا خیرا مما یظنون و اغفر لنا ما لا یعلمون و لا تؤاخذنا بما یقولون حسبی الله لا إله إلا هو علیه توکلت و هو رب العرش العظیم آمنا به کل من عند ربنا و ما یذکر إلا أولوا الألباب ربنا لا تزغ قلوبنا بعد إذ هدیتنا و هب لنا من لدنک رحمة إنک أنت الوهاب
تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب، و روشنی روز، و تابش ماه، و شعاع خورشید، و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شرکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می کنند قرار ده، و از ما آنچه را نمی دانند بیامرز، و به آنچه از ما می گویند سرزنش مان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم، و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه چیزها از جانب پروردگار ماست، و یادآور نشوند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دل های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن، و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده ای.
شیخ طوسی فرموده: که روزه دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تربت بخورد، و سید روایت کرده که روزه تمام این ماه فضیلت دارد، و روزه آن روز روزه دار را از هر گناهی حفظ می کند.
پرسش و پاسخ در
اعمال شب و روز اول ماه محرم
گفتگو با هوش مصنوعی