خلیل ساعی با حضور در دفتر خبرگزاری تسنیم آذربایجان شرقی در گفت وگو با خبرنگاران تسنیم در تبریز، با اشاره به اینکه اکنون فصل تبخیر و کاهش سطح آب دریاچه ارومیه به پایان رسیده و در حال تثبیت سطح آب است، اظهار داشت: یکی از تهدیدات دریاچه، تبخیر آب آن بود که به طور متوسط سالیانه بیش از یک میلیارد متر مکعب تبخیر داشتیم ولی برای احیا، حداقل کردن تبخیر باید در اولویت قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته ارتفاع آب دریاچه ۱۲۷۰٫۳۶ از سطح آب های آزاد بود، افزود: امسال اولا با بارش ها و عنایات الهی و ثانیا با تمهیدات ستاد احیای دریاچه ارومیه، سطح آب دریاچه ۱۲۷۱٫۴۱ از سطح آب های آزاد است که در مقایسه با همین زمان در سال گذشته، ۱٫۰۵ متر بالاتر است.

مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی وسعت امروز دریاچه را ۲۹۰۳ کیلومتر مربع عنوان کرد و گفت: سال گذشته در همین مواقع، وسعهت دریاچه ۱۸۳۱ کیلومتر مربع بود که تقریبا امسال دو برابر سال گذشته است.

وی با اشاره به اینکه حجم آب دریاچه اکنون ۳ میلیارد و ۷۵۰ میلیون متر مکعب است، خاطر نشان کرد: سال گذشته در همین ایام، دریاچه ۱ میلیارد و ۲۱۰ میلیون متر مکعب آب داشت که حجم آب ۲ میلیارد و ۵۴۰ میلیون متر مکعب افزایش یافته است.

فقط بارش ها باعث افزایش سطح آب دریاچه نشده است

خلیل ساعی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه منطق دولت از اینکه احیای دریاچه را از افتخارات خود می داند، چیست؟ گفت: برخی معتقدند فقط بارش ها باعث افزایش سطح آب دریاچه شده است. امسال ۴۸۸ میلیمتر متوسط بارندگی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بود و باعث افزایش بیش از یک متری ارتفاع سطح آب دریاچه شده است اما در ترسال سال آبی ۸۶-۸۵ بیش از ۴۱۴ میلیمتر بارش داشتیم اما تراز دریاچه ۱۵ سانتی متر کاهش داشت.

وی ادامه داد: در سال آبی ۸۹-۸۸ بیش از ۴۰۹ میلیمتر بارش ثبت شده ولی تراز دریاچه ۱۲ سانتیمتر کاهش داشت، همچنین اما بارش ۴۸۸ میلیمتری سال آبی ۹۸-۹۷ بیش از ۱۰۵ سانتیمتر افزایش ارتفاع سطح آب را شاهد بودیم. اختلاف چندانی در میزان بارش نداریم ولی افزایش و کاهش تراز آبی دریاچه نشان از اقدامات اثربخش در این حوضه آبی برای احیای دریاچه ارومیه است.

لایروبی ۱۴۲ کیلومتر بستر رودخانه ها برای رسیدن بارش ها به پیکره دریاچه ارومیه

مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه این ستاد، سالهاست نسبت به لایروبی رودخانه های منتهی به دریاچه اقدام کرده و تاکنون ۱۴۲ کیلومتر لایروبی در آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی صورت گرفته است، تاکید کرد: یکی از دلایلی که باعث شد تا بارش های بیش از ۴۰۰ میلیمتری در افزایش تراز آبی دریاچه مؤثر نباشد، عدم لایروبی رودخانه هاست چراکه آب باران به دلیل نبود لایروبی به پیکره دریاچه نمی رسید و حتی شاهد کاهش سطح آب بودیم.

وی با بیان اینکه حق آبه دریاچه ارومیه امسال از سدها دریافت شد که ۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون متر مکعب بود که اغلب از حوضه آبی آذربایجان غربی بوده است، گفت: از سد علویان و سد قلعه چای در آذربایجان شرقی هم بیش از ۹۳ میلیون متر مکعب آب به پیکرده دریاچه رها سازی شد.

روند سریع نزولی دریاچه ادامه می یافت، دریاچه تا سال ۹۵ کاملا خشک می شد

خلیل ساعی با تاکید بر اینکه اگر فعالیت های ستاد احیای دریاچه نبود، با این روند دریاچه تا سال ۹۵ خشک شده بود، اضافه کرد: تا سال ۹۵ تلاش کردیم تا تثبیت شود ولی روند صعودی آغاز شد و در ۹۸ در کنار اقدامات ستاد احیا، عنایات الهی و بارش مناسب هم کمک کرد که به تراز مناسب برسیم.

وی با اشاره به اینکه دولت نتوانست تمام اعتبارات ستاد احیا را تأمین و تخصیص دهد، ابراز داشت: تاکنون ۴۲ درصد تخصیص یافته است که اگر ۱۰۰ درصد تخصیص می یافت، لایروبی و در نتیجه انتقال آب به پیکره دریاچه افزایش می یافت، ضمن اینکه آموزش و تغییر الگوی کشت که نیازمند اعتبار نبود، با جدیت پیگیری می شود.

ورود این حجم از آب شیرین، اکوسیستم آب شور دریاچه را تغییر می دهد؟

مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، در پاسخ به این سؤال که ورود این حجم از آب شیرین ممکن است اکوسیستم آب شور دریاچه را تحت تأثیر قرار داده و اکوسیستم دریاچه را تغییر می دهد، گفت: مطالعات علمی مرکز فضایی ایران نشان می دهد به دلیل ورود آب شیرین به دریاچه و انحلال نمک در آب، کف دریاچه عمق می یابد چراکه دریاچه به حد کافی نمک دارد و اکو سیستم آن تغییر نمی یابد.

وی ادامه داد: ۱۰ الی ۱۳ میلیون تن نمک در بستر دریاچه ارومیه داریم که هرچقدر نمک محلول در آب کمتر شود و به ۲۵۰ میلی گرم در لیتر برسد، قابلیت پرورش آرتمیا در دریاچه افزایش می یابد.

۹۰ درصد تولید آرتمیا در کرمان است که باید سهم دریاچه ارومیه افزایش یابد

خلیل ساعی پرورش آرتمیا در دریاچه را موضوع مهمی برای منطقه دانست و گفت: اکنون ۹۰ درصد آرتمیای کشور در کرمان تولید می شود در حالی که دریاچه ارومیه می تواند محل مناسبی برای تولید و پرورش آن باشد که بندر رحمانلو و استخرهای حاشیه دریاچه، در صورت کاهش نمک محلول در آب تا ۲۰ میلی گرم در لیتر، بهترین مکان برای این منظور است.

وی با تاکید بر اینکه برای تغییر الگوی کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، باید معیشت و اشتغال جایگزین کشاورزی تعریف شود، خاظر نشان کرد: ستاد مرکزی احیای دریاچه ارومیه ۴ محصول «انگور، گل محمدی، بوم گردی و گیاهان دارویی» را به عنوان اشتغال و کشت جایگزین تعیرف کرده و زنجیره ارزش تعریف می کند که صفر تا صد تولید و بازار در این حوزه را راه اندازی کند.

مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، با اشاره به اینکه بعضی از گیاهان دارویی نیاز به آب ندارد و دیم هستند، افزود: تمرکز و اولویت ستاد احیا، اکنون بر تولید، فرآوری و بازاریابی گیاهان دارویی است چراکه معتقدیم بهترین جایگزین برای کشت جایگزین و ظرفیت عظیم اقتصاد مقاومتی است.

به دلیل عدم تخصیص اعتبارات ستاد احیا، دریاچه تا سال ۱۴۰۶ کاملا احیا می شود

وی گیاهان دارویی را صنعت نو ظهور ایران دانست و گفت: منطقه حوضه آبریز دریاچه ارومیه قطب مستعد تولید ۷ گیاه دارویی «زعفران، شیرین بیان، گل محمدی، زیره، آویشن، موسیر، سالیکورنیا و تخم شربت» است که تاکنون ۶۳ مزرعه نمونه در این منطقه تعیین شده تا به صورت پایلوت کشت این گیاهان دارویی تجربه و آسیب شناسی شود.

خلیل ساعی وضعیت کنونی دریاچه را «خوب» عنوان کرد و ابراز داشت: خوب بودن حال کنونی دریاچه ما را گول نمی زند. ما تا سال ۱۴۰۲ قول احیا داده بودیم که به دلیل عدم تخصیص اعتبارات ستاد احیای دریاچه، تا سال ۱۴۰۶ باید تراز آبی دریاچه ارومیه را به ۱۲۷۴٫۱ برسانیم.

نتایج بررسی علمی انتقال آب خزر و وان به دریاچه ارومیه چه شد؟

وی افزود: برای رسیدن به این تراز ۲٫۸ متر باید سطح آب دریاچه بالاتر برود که برای این موضوع ۱۰ میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد. در مجموع برای اینکه احیای کامل صورت گیرد و کشور از طوفان نمکی و ریزگردهای نمکی مصونیت یابد، باید ۱۴٫۵ میلیارد متر مکعب آب در دریاچه وجود داشته باشد.

مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی در مورد مطالب مطرح شده در مورد انتقال آب خزر یا وان به دریاچه ارومیه نیز پاسخ داد و گفت: مطالعه سنخیت آب وان به دریاچه در دانشگاه ارومیه در حال انجام است که این انتقال هم نیازمند پروتوکل بین دولتی است و امر بعیدی بوده و ضرورتی هم احساس نمی شود، ولی بر اساس مطالعه سنخیت آب خزر به دریاچه ارومیه نشان داد که اگر دریاچه عمر ۵۰۰ ساله می داشت، با انتقال آب خزر به ۵۰ سال کاهش می یابد.

انتهای پیام/ ت