نگاهی به عنصر بزرگنمایی در صنایع دفاعی ترکیه؛ پاشنه آشیل نظامی آنکارا چیست؟- بخش ۱- اخبار ترکیه و اوراسیا - اخبار بین الملل تسنیم
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سخنان رئیس جمهور ترکیه در مورد افزایش تعداد شرکت های فعال این کشور در حوزه صنایع دفاعی، توجه تحلیلگران سیاسی و اقتصادی را به سوی خود جلب کرد. اردوغان برای چندمین بار در یک ماه گذشته، باز هم با افتخار از رصد و پیشرفت ترکیه در حوزه صنایع دفاعی صحبت کرد.
ناظران سیاسی بر این باورند که صحبت درباره جنگ، خطرات امنیتی، قدرت نظامی و خودکفایی در صنایع دفاعی، اصلی ترین کلیدواژه سیاسی و حزبی اردوغان در روزهای دشوار بحران اقتصادی است.
هر جا که انتقادی در مورد وضعیت اقتصادی ترکیه و تورم و ناکارآمدی برنامه های اقتصادی دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه مطرح می شود، اردوغان به میدان می آید و درباره این موضوع سخنرانی می کند که تمام این انتقادات، به خاطر حسادت در مورد پیشرفت روز افزون قدرت نظامی ترکیه است.
به عبارتی دیگر، اردوغان تلاش می کند سخنرانی درباره پیشرفت صنایع دفاعی ترکیه را همچون دستاوردی به نمایش بگذارد که می تواند بر تمام ناکارآمدی های اقتصادی حزب حاکم سایه بیندازد و بحران اقتصادی را به حاشیه براند.
از روزی که با برگزاری یک همه پرسی و انتخابات در سال ۲۰۱۸ میلادی، نظام سیاسی و اجرایی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تغییر یافت، اردوغان کاری کرده که نهاد قدرتمند «مدیریت صنایع دفاعی ترکیه» مستقیما به زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری تبدیل و مانور تبلیغاتی بر روی قدرت نظامی و دفاعی، به راهکاری برای بی اثر کردن انتقادات اقتصادی تبدیل شود.
در این گزارش، نگاهی می اندازیم به وضعیت صنایع دفاعی ترکیه.
افزایش تعداد شرکت ها از ۵۷ به ۲۵۰۰
پیداست که سرمایه گذاری بر روی صنایع دفاعی بر اساس رویکردهای سیاسی امنیت محور اردوغان و حزب عدالت و توسعه، اهمیت ویژه ای دارد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، دو روز پیش و در نمایشگاه بین المللی صنایع دفاعی ترکیه اعلام کرد: «در سال ۲۰۰۲ میلادی و در زمانی که ما قدرت را تحویل گرفتیم، تنها ۵۷ شرکت در بخش دفاعی فعالیت می کردند. اما امروز این تعداد به ۲۵۰۰ شرکت رسیده است. ببینید از کجا به کجا رسیده ایم. هم اکنون در صنایع دفاعی ما بیش از ۸۰ هزار نفر مشغول فعالیت هستند. رقم گردش مالی ۱ میلیارد دلاری ما از ۱۲ میلیارد دلار فراتر رفته است. مخارج تحقیق و توسعه ما از ۴۹ میلیون دلار به ۲ میلیارد دلار افزایش یافته است. صادرات ما که حدود ۲۴۸ میلیون دلار بود، با ۴٫۵ میلیارد دلار در سال گذشته اولین رکورد را شکست. صادرات دفاعی در نیمه نخست امسال به ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسید. امیدواریم در پایان سال ۶ میلیارد دلار صادرات محصولات دفاعی داشته باشیم. ما همچنان به یافتن بازار و مشتری ادامه می دهیم».
افزایش تعداد واحدهای تولیدی در بخش صنایع دفاعی ترکیه از ۵۷ مورد به ۲۵۰۰ مورد، نشان دهنده یک رشد ۴۴ برابری است که در هیچکدام از دیگر بخش های اقتصادی، تولیدی و خدماتی ترکیه مشاهده نشده است.
پاشنه آشیل موشکی ترکیه
همزمان با آغاز بحران سوریه، اردوغان بارها از ناتو خواسته تا ترکیه را به سامانه دفاع موشکی مجهز کند. در همان زمان، ترکیه پیشنهاد خرید سامانه موشکی پاتریوت را به آمریکا ارائه داد اما این پیشنهاد با رد کاخ سفید مواجه شد و نهایتا پس از غوغاها و اعتراضات بسیار، هلند، آلمان و ایتالیا حاضر شدند برای مدتی کوتاه، چند موشک پاتریوت خود را به شکل موقتی و امانی، در مرز ترکیه و سوریه مستقر کنند.
پس از آن نیز، اردوغان سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسی را خریداری کرد که با اعتراض تند آمریکا و اروپا روبرو شد و گفته می شود که ترکیه از ترس انتقادات گسترده اعضای ناتو، هنوز هم این موشک را در انبار نگهدای می کند. بنابراین، موشک برای ترکیه و دولت اردوغان، یک موضوع سیاسی و منطقه ای بسیار مهم است.
طی سالیان گذشته، ترکیه توانسته در حوزه صنایع پهپادی رشد کند و اردوغان ادعا کرده که حالا ترکیه، سومین قدرت پهپادی جهان است. اما با وجود تحقیقات گسترده و بسیار در حوزه صنایع موشکی، ترکیه هنوز نتوانسته در این زمینه، حرف چندانی برای گفتن داشته باشد.
طی روزهای گذشته، موشک بالستیک ملی و بومی تایفون به عنوان دوربردترین موشک تولید شده در ترکیه، در ریزه یعنی در استان زادگاه خانواده اردوغان مورد آزمایش قرار گرفت. مراد آکینجی مدیر پروژه موشکی تایفون، حاضر نشده درباره مشخصات این موشک اطلاعات روشنی بیرون دهد، اما رسانه های طرفدار حزب عدالت و توسعه، با افتخار اعلام کرده اند که این آزمایش موشکی، ترس در دل یونان انداخته و در روزنامه های چاپ آتن، به تفصیل به این موضوع پرداخته شده است.
تایفون به شرکت دفاعی روکتسان ترکیه تعلق دارد و نوع کوتاه برد این موشک در چند استان ترکیه مستقر شده است.
مدیرکل روکتسان ترکیه اذعان کرده که ترکیه، مدتها پس از ایران، سوریه و ارمنستان، به موشک کوتاه برد و میان برد مجهز شده است.
نگاهی به صادرات محصولات دفاعی ترکیه در سال ۲۰۲۲
همچنان که گفته شد ترکیه هم اکنون دارای ۲ هزار و ۵۰۰ شرکت فعال در حوزه صنایع دفاعی است. با این حال، نزدیک به کل مبلغ صادرات دفاعی ۴٫۴ میلیارد دلار، متعلق به ۱۴ شرکت برتر بوده است که عبارتند از:
۱.بایکار: شرکت پهپادسازی سلجوق بیرقدار داماد رئیس جمهور ترکیه در سال ۲۰۲۲ یک میلیارد و ۱۶۸ میلیون دلار، از محل صادرات درآمد داشته است.
۲.توساش: این شرکت نیز که درحوزه پهپادسازی، تعمیرات هواپیما و قطعه سازی فعال است، صادرات خود را به ۵۵۳٫۷ میلیون دلار رساند.
۳.تی.ای.آی: به عنوان یکی از شرکت های تابعه توساش، ۲۵۰٫۴ میلیون دلار صادرات انجام داد.
۴.بی.ام.جی: این شرکت که در حوزه تولید نفربر فعال است در سال ۲۰۲۲، صادرات ۲۴۲٫۵ میلیون دلاری را محقق کرد.
۵- PRATT&WHITNEY THY TEK: این شرکت که در زمینه هوانوردی غیرنظامی فعالیت می کند، به صادراتی به ارزش ۲۳۸٫۴ میلیون دلار دست یافت.
۶.آسلسان: این شرکت فعال در حوزه تسلیحات توپخانه ای، صادرات بخشی به میزان ۱۷۷٫۲ میلیون دلار را در سال ۲۰۲۲ محقق کرده است.
۷.رام: شرکت الکتریک رام صادرات ۱۴۹ میلیون دلاری را ثبت کرده است.
۸.صنایع دریایی آنادولو: این شرکت نیز به درآمد صادراتی ۱۳۴٫۵ میلیون دلار دست یافت.
۹.نورول: این شرکت سازنده خودروهای نظامی ۹۹ میلیون دلار درآمد صادراتی داشت.
۱۰.آلپ اویشن نیز به عنوان یک شرکت هوانوردی دفاعی، در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۹۹٫۶ میلیون دلار صادرات داشته است. در سال ۲۰۲۱، این شرکت در مجموع ۱۲۸٫۹ میلیون دلار صادرات داشته است.
۱۱.روکتسان: شرکت مهمات ساز و راکت ساز روکتسان ۸۸٫۶ میلیون دلار صادر کرد.
۱۲.سیس: این شرکت فعال در بخش مخابرات نظامی ۶۹٫۲ میلیون دلار صادر کرد.
۱۳: بدون نام: شرکت دفاعی دیگری که بنا به دلایل امنیتی، نام آن افشا نشده در سال ۲۰۲۲ صادرات بخش ۵۰ میلیون دلاری را محقق کرد.
۱۴- FNSS: این شرکت تانک ساز هم توانست ۴۸٫۱ میلیون دلار صادر کند.
نگاهی به میزان درآمد صادراتی شرکت های مزبور و رسیدن کل درآمد صادرات دفاعی ترکیه به مبلغ ۴ و نیم میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ میلادی، نشان دهنده این واقعیت است که رشد و توسعه صنایع دفاعی در ترکیه، بیش از آن که واقعا یک موضوع مرتبط با پیشرفت ترکیه و تبدیل شدن آن به یک قدرت مولد صنایع دفاعی باشد، یک مساله حزبی و سیاسی است که مانور دادن بر روی درآمدهای صادرات دفاعی را به ابزاری برای حفظ قدرت حزب حاکم تبدیل کرده است.
اگر نه صنایع دفاعی ترکیه که به گفته اردوغان، هشتاد هزار نفر نیروی فعال دارد، تقریبا به اندازه یک دهم بخش گردشگری ترکیه درآمد داشته و نمی تواند به عنوان یکی از عناصر پیشرفت اقتصادی این کشور قلمداد شود.
در بخش بعدی این گزارش، به این موضوعات می پردازیم که اولا چه شد که تولید پهپاد، به انگیزه ای برای تولید دیگر تسلیحات و ادوات نظامی در ترکیه تبدیل شد و دوم این که اردوغان برای همراه کردن کشورهای دیگر در تولید مشترک محصولات دفاعی، چه برنامه هایی دارد.
ادامه دارد …
انتهای پیام/
ناظران سیاسی بر این باورند که صحبت درباره جنگ، خطرات امنیتی، قدرت نظامی و خودکفایی در صنایع دفاعی، اصلی ترین کلیدواژه سیاسی و حزبی اردوغان در روزهای دشوار بحران اقتصادی است.
هر جا که انتقادی در مورد وضعیت اقتصادی ترکیه و تورم و ناکارآمدی برنامه های اقتصادی دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه مطرح می شود، اردوغان به میدان می آید و درباره این موضوع سخنرانی می کند که تمام این انتقادات، به خاطر حسادت در مورد پیشرفت روز افزون قدرت نظامی ترکیه است.
به عبارتی دیگر، اردوغان تلاش می کند سخنرانی درباره پیشرفت صنایع دفاعی ترکیه را همچون دستاوردی به نمایش بگذارد که می تواند بر تمام ناکارآمدی های اقتصادی حزب حاکم سایه بیندازد و بحران اقتصادی را به حاشیه براند.
از روزی که با برگزاری یک همه پرسی و انتخابات در سال ۲۰۱۸ میلادی، نظام سیاسی و اجرایی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تغییر یافت، اردوغان کاری کرده که نهاد قدرتمند «مدیریت صنایع دفاعی ترکیه» مستقیما به زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری تبدیل و مانور تبلیغاتی بر روی قدرت نظامی و دفاعی، به راهکاری برای بی اثر کردن انتقادات اقتصادی تبدیل شود.
در این گزارش، نگاهی می اندازیم به وضعیت صنایع دفاعی ترکیه.
افزایش تعداد شرکت ها از ۵۷ به ۲۵۰۰
پیداست که سرمایه گذاری بر روی صنایع دفاعی بر اساس رویکردهای سیاسی امنیت محور اردوغان و حزب عدالت و توسعه، اهمیت ویژه ای دارد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، دو روز پیش و در نمایشگاه بین المللی صنایع دفاعی ترکیه اعلام کرد: «در سال ۲۰۰۲ میلادی و در زمانی که ما قدرت را تحویل گرفتیم، تنها ۵۷ شرکت در بخش دفاعی فعالیت می کردند. اما امروز این تعداد به ۲۵۰۰ شرکت رسیده است. ببینید از کجا به کجا رسیده ایم. هم اکنون در صنایع دفاعی ما بیش از ۸۰ هزار نفر مشغول فعالیت هستند. رقم گردش مالی ۱ میلیارد دلاری ما از ۱۲ میلیارد دلار فراتر رفته است. مخارج تحقیق و توسعه ما از ۴۹ میلیون دلار به ۲ میلیارد دلار افزایش یافته است. صادرات ما که حدود ۲۴۸ میلیون دلار بود، با ۴٫۵ میلیارد دلار در سال گذشته اولین رکورد را شکست. صادرات دفاعی در نیمه نخست امسال به ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسید. امیدواریم در پایان سال ۶ میلیارد دلار صادرات محصولات دفاعی داشته باشیم. ما همچنان به یافتن بازار و مشتری ادامه می دهیم».
افزایش تعداد واحدهای تولیدی در بخش صنایع دفاعی ترکیه از ۵۷ مورد به ۲۵۰۰ مورد، نشان دهنده یک رشد ۴۴ برابری است که در هیچکدام از دیگر بخش های اقتصادی، تولیدی و خدماتی ترکیه مشاهده نشده است.
پاشنه آشیل موشکی ترکیه
همزمان با آغاز بحران سوریه، اردوغان بارها از ناتو خواسته تا ترکیه را به سامانه دفاع موشکی مجهز کند. در همان زمان، ترکیه پیشنهاد خرید سامانه موشکی پاتریوت را به آمریکا ارائه داد اما این پیشنهاد با رد کاخ سفید مواجه شد و نهایتا پس از غوغاها و اعتراضات بسیار، هلند، آلمان و ایتالیا حاضر شدند برای مدتی کوتاه، چند موشک پاتریوت خود را به شکل موقتی و امانی، در مرز ترکیه و سوریه مستقر کنند.
پس از آن نیز، اردوغان سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسی را خریداری کرد که با اعتراض تند آمریکا و اروپا روبرو شد و گفته می شود که ترکیه از ترس انتقادات گسترده اعضای ناتو، هنوز هم این موشک را در انبار نگهدای می کند. بنابراین، موشک برای ترکیه و دولت اردوغان، یک موضوع سیاسی و منطقه ای بسیار مهم است.
طی سالیان گذشته، ترکیه توانسته در حوزه صنایع پهپادی رشد کند و اردوغان ادعا کرده که حالا ترکیه، سومین قدرت پهپادی جهان است. اما با وجود تحقیقات گسترده و بسیار در حوزه صنایع موشکی، ترکیه هنوز نتوانسته در این زمینه، حرف چندانی برای گفتن داشته باشد.
طی روزهای گذشته، موشک بالستیک ملی و بومی تایفون به عنوان دوربردترین موشک تولید شده در ترکیه، در ریزه یعنی در استان زادگاه خانواده اردوغان مورد آزمایش قرار گرفت. مراد آکینجی مدیر پروژه موشکی تایفون، حاضر نشده درباره مشخصات این موشک اطلاعات روشنی بیرون دهد، اما رسانه های طرفدار حزب عدالت و توسعه، با افتخار اعلام کرده اند که این آزمایش موشکی، ترس در دل یونان انداخته و در روزنامه های چاپ آتن، به تفصیل به این موضوع پرداخته شده است.
تایفون به شرکت دفاعی روکتسان ترکیه تعلق دارد و نوع کوتاه برد این موشک در چند استان ترکیه مستقر شده است.
مدیرکل روکتسان ترکیه اذعان کرده که ترکیه، مدتها پس از ایران، سوریه و ارمنستان، به موشک کوتاه برد و میان برد مجهز شده است.
نگاهی به صادرات محصولات دفاعی ترکیه در سال ۲۰۲۲
همچنان که گفته شد ترکیه هم اکنون دارای ۲ هزار و ۵۰۰ شرکت فعال در حوزه صنایع دفاعی است. با این حال، نزدیک به کل مبلغ صادرات دفاعی ۴٫۴ میلیارد دلار، متعلق به ۱۴ شرکت برتر بوده است که عبارتند از:
۱.بایکار: شرکت پهپادسازی سلجوق بیرقدار داماد رئیس جمهور ترکیه در سال ۲۰۲۲ یک میلیارد و ۱۶۸ میلیون دلار، از محل صادرات درآمد داشته است.
۲.توساش: این شرکت نیز که درحوزه پهپادسازی، تعمیرات هواپیما و قطعه سازی فعال است، صادرات خود را به ۵۵۳٫۷ میلیون دلار رساند.
۳.تی.ای.آی: به عنوان یکی از شرکت های تابعه توساش، ۲۵۰٫۴ میلیون دلار صادرات انجام داد.
۴.بی.ام.جی: این شرکت که در حوزه تولید نفربر فعال است در سال ۲۰۲۲، صادرات ۲۴۲٫۵ میلیون دلاری را محقق کرد.
۵- PRATT&WHITNEY THY TEK: این شرکت که در زمینه هوانوردی غیرنظامی فعالیت می کند، به صادراتی به ارزش ۲۳۸٫۴ میلیون دلار دست یافت.
۶.آسلسان: این شرکت فعال در حوزه تسلیحات توپخانه ای، صادرات بخشی به میزان ۱۷۷٫۲ میلیون دلار را در سال ۲۰۲۲ محقق کرده است.
۷.رام: شرکت الکتریک رام صادرات ۱۴۹ میلیون دلاری را ثبت کرده است.
۸.صنایع دریایی آنادولو: این شرکت نیز به درآمد صادراتی ۱۳۴٫۵ میلیون دلار دست یافت.
۹.نورول: این شرکت سازنده خودروهای نظامی ۹۹ میلیون دلار درآمد صادراتی داشت.
۱۰.آلپ اویشن نیز به عنوان یک شرکت هوانوردی دفاعی، در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۹۹٫۶ میلیون دلار صادرات داشته است. در سال ۲۰۲۱، این شرکت در مجموع ۱۲۸٫۹ میلیون دلار صادرات داشته است.
۱۱.روکتسان: شرکت مهمات ساز و راکت ساز روکتسان ۸۸٫۶ میلیون دلار صادر کرد.
۱۲.سیس: این شرکت فعال در بخش مخابرات نظامی ۶۹٫۲ میلیون دلار صادر کرد.
۱۳: بدون نام: شرکت دفاعی دیگری که بنا به دلایل امنیتی، نام آن افشا نشده در سال ۲۰۲۲ صادرات بخش ۵۰ میلیون دلاری را محقق کرد.
۱۴- FNSS: این شرکت تانک ساز هم توانست ۴۸٫۱ میلیون دلار صادر کند.
نگاهی به میزان درآمد صادراتی شرکت های مزبور و رسیدن کل درآمد صادرات دفاعی ترکیه به مبلغ ۴ و نیم میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ میلادی، نشان دهنده این واقعیت است که رشد و توسعه صنایع دفاعی در ترکیه، بیش از آن که واقعا یک موضوع مرتبط با پیشرفت ترکیه و تبدیل شدن آن به یک قدرت مولد صنایع دفاعی باشد، یک مساله حزبی و سیاسی است که مانور دادن بر روی درآمدهای صادرات دفاعی را به ابزاری برای حفظ قدرت حزب حاکم تبدیل کرده است.
اگر نه صنایع دفاعی ترکیه که به گفته اردوغان، هشتاد هزار نفر نیروی فعال دارد، تقریبا به اندازه یک دهم بخش گردشگری ترکیه درآمد داشته و نمی تواند به عنوان یکی از عناصر پیشرفت اقتصادی این کشور قلمداد شود.
در بخش بعدی این گزارش، به این موضوعات می پردازیم که اولا چه شد که تولید پهپاد، به انگیزه ای برای تولید دیگر تسلیحات و ادوات نظامی در ترکیه تبدیل شد و دوم این که اردوغان برای همراه کردن کشورهای دیگر در تولید مشترک محصولات دفاعی، چه برنامه هایی دارد.
ادامه دارد …
انتهای پیام/
پرسش و پاسخ در
نگاهی به عنصر بزرگنمایی در صنایع دفاعی ترکیه؛ پاشنه آشیل نظامی آنکارا چیست؟- بخش ۱- اخبار ترکیه و اوراسیا - اخبار بین الملل تسنیم
گفتگو با هوش مصنوعی