خنجر قانون بر پیکر ماشین ساز داخلی / نگاهی به تجارب کره جنوبی در تقویت صنعت ماشین سازی
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بند غ ماده ۱۱۹ قانون امور گمرکی گرچه در ظاهر حامی تولید داخل است اما با حمایت از واردات ماشین آلات صنعتی نه تنها فضای رقابت را برای صنعتگر داخلی سخت کرده است، بلکه در آینده نزدیک کشور را به بلای مونتاژ مبتلا میکند. اعمال تعرفه گمرکی برای واردات ماشینآلات و اعطای امتیازات ویژه مالی به صنعتگران داخلی میتواند موجب تحول در صنعت ماشینسازی و کاهش بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی شود.
جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید.
بیشک یکی از راههای رونق اقتصادی و ثروت آفرینی توجه به صنایع مولدی است که میتواند چندین صنعت کوچک و متوسط را نیز به حرکت بیندازد. صنعت ماشین سازی به عنوان یکی از صنایع مادر علاوه بر پتانسیل بالای ایجاد اشتغال و ارز آوری، نقش بسزایی در رشد فناوری کشورها به عهده دارد. با تولید و بومی سازی ماشین آلات پر کاربرد، نه تنها میتوان شتاب رشد اقتصادی کشور را بهبود بخشید بلکه میتوان بسیاری از صنایع را در مقابل تحریمها بیمه کرد.
تلاش اقتصادهای بزرگ دنیا برای پیشرفت و خودکفایی در تولید ماشین آلات صنعتی خود دلیلی بر اهمیت این حوزه است. در ادامه به بررسی تجربه کره جنوبی در تبدیل شدن به یکی از قدرتهای صنعت ماشین سازی پرداخته می شود..
تجربه کره جنوبی در حمایت از تولید ماشین آلات صنعتی
از آن جایی که دولت کره جنوبی اهمیت اقتصادی و راهبردی تولید کالاهای سرمایه ای در داخل کشور خود را درک نمود، به همین دلیل به دنبال رشد سریع صنایع مربوط به تولید کالاهای سرمایه ای را دنبال کرد.
دولت کره در ابتدا با اعمال سیاستهای تعرفهای و اعتباری، خرید کالاهای وارداتی را ترغیب میکرد اما بعد از شکلگیری زمینههای تولید کالا در داخل، معافیتهای تعرفهای آن کالاهای سرمایهای را حذف نمود. در اواخر دههی ۱۹۶۰ دولت کرهی جنوبی برای تشویق تولید داخلی در صنایع ماشین سازی، محدودیتهایی را برای واردات برخی از ماشین آلات که در داخل کشور تولید میشدند را اعمال نمود؛ در کنار اعمال این محدودیت ،شرکت هایی هم که از محصولات صنایع ماشین سازی داخلی استفاده می کردند، مشمول ۱۰ درصد تخفیف مالیاتی در سرمایه گذاری میشدند.
این سیاست منجر به سرمایه گذاری های فعال در بخش ماشین سازی با بازار داخلی گسترده تر و مبنایی برای رشد سریع تر صنایع ماشین سازی کره گردید. همزمان با توسعه اقتصادی کره جنوبی، این کشور با یک نیاز پیوسته به نوسازی تجهیزات تولیدی و افزایش بهره وری مواجه گردید، به همین خاطر پس از آغاز برنامه حمایتی دولت برای توسعه صنایع شیمیایی و سنگین در اویل دهه ۱۹۷۰ تقاضای داخلی برای کالاهای سرمایه ای روندی رو به رشد داشته است.
امتیازات مالی ویژه به شرکتهای فعال در حوزه ماشین سازی
با هدف داخلی سازی کامل تولید ماشین آلات صنعتی در سال ۱۹۹۰، دولت کره یک سری مقررات برای حمایت های مالی در راستای تشویق فعالیت های تحقیق و توسعه مصوب نمود.
دولت همچنین در زمینه ارتقاء توسعه فناورانه در صنعت کالاهای سرمایه ای نیز نقش آفرینی کرد و علاوه بر ایجاد موسسه های پژوهشی مانند موسسه مواد و ماشین سازی کره جنوبی و موسسه پیشرفته علم و فناوری کره، وام های بلند مدت کم بهره و امتیازات مالی به فعالیت های تحقیق و توسعه شرکت های فعال در صنعت کالاهای سرمایه ای و ماشین سازی اعطا نمود.
رقابتپذیر کردن ماشین آلات ساخت کره با اعمال تعرفه برای نمونههای وارداتی
شواهد اعطای حمایت های گسترده به صنعت ماشین سازی و تجهیزات را می توان در ساختار نرخ تعرفه کالاهای وارداتی مشاهده نمود. مطالعه ای که توسط بانک جهانی انجام شد، نشان دهنده می دهد که در دهه ۱۹۷۰ به علت اعمال تعرفه های وارداتی، قیمت بسیاری از انواع ماشین آلات داخلی بسیار پایین تر از قیمت نمونه های مشابه وارداتی مشمول تعرفه بود و این موضوع رقابت پذیری محصولات تولیدی کرهجنوبیرا نسبت به نمونههای مشابه خارجی تضمین می نمود.
جایگاه ششم کشور کره در تولیدات ماشین آلات صنعت در این سالها نشان از موفقیت آنها در بومی سازی صنعت ماشین سازی است.
شکل : درصد سهم ۱۵ کشور پیشرو در تولید ماشین آلات عمومی در سال ۲۰۱۴ (Korea Association of Machinery Industry, ۲۰۱۶)
لزوم توجه به مشکلات صنعت ماشین سازی
یکی از باورهای غلطی که در این سالها از زبان مسئولین کشور بسیارشنیده شده، موضوع لزوم واردات کالاهای سرمایهای برای حمایت از تولید داخل است. این موضوع تا آنجا جلو رفته که منجر به وضع قوانینی به منظور حمایت از واردات این ماشین آلات شده است.
حمایت بی قید و شرط از واردات ماشین آلات خطوط تولید در بستری غیر شفاف و فسادزا ، موجب شده است سالانه ۲۵۰ میلیون دلار از محل یارانه گمرکی بند غ ماده ۱۱۹ امور گمرکی به جیب واردکنندگان این حوزه واریز شود.، ؛ به این معافیت گمرکی باید معافیت واردکنندگان ماشین آلات از پرداخت ۹درصد مالیات بر ارزش افزوده در هنگام خرید این محصولات را نیز افزود.
وجود چنین حمایتهای قانونی از واردات و نبود برنامه مدون برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی ماشین نه تنها کشور را از هدف خود که همان رشد صنعتی و اقتصادی است دور میکند بلکه فضای رقابت را برای صنعت ماشین سازی کشور بسیار سخت کرده است؛ این در حالی است که تجارب کشورهای پیشرو همچون کره جنوبی در این موضوع، نشان میدهد که رونق ماشین سازی در گرو حمایت از صنعتگران داخلی است.
بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرکی در تضاد با اصول اقتصاد مقاومتی است
در این خصوص علی جعفری کارشناس حوزه صنعت گفت : «بر خلاف تجربه کشورهای پیشرو در صنعت ماشین سازی ،شاهد آن هستیم که مسئولین کشور با اعطای معافیتهای گمرکی و مالیاتی، نه تنها راه را برای واردات ماشین آلات صنعتی خطوط تولید هموار کردهاند بلکه با عدم تعیین سازوکار کارآمد و شفاف، شائبهی برخی فسادها در اعطای این معافیتها را بوجود آوردهاند»
جعفری همچنین با اشاره به سهم بالای واردات ماشین آلات نسبت به کل واردات کشور افزود: « یکی از قوانینی که باعث شده سالانه حدود ۱۰ درصد از کل واردات کشور به ورود ماشین آلات صنعتی اختصاص یابد، وجود قوانینی همچون بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرک است. طبق این معافیت، واردات ماشین آلات خطوط تولید مورد نیاز واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی با تشخیص وزارت صمت از پرداخت حقوق ورودی معاف است.»
وی همچنین خاطر نشان کرد:«با توجه به این که طبق قانون امور گمرکی، حقوق ورودی علاوه بر حق گمرکی و سود بازرگانی به وجوهی که گمرک مسئول اخذ آن است اطلاق می شود، مشمولین بند غ در هنگام ترخیص ماشین آلات علاوه بر معافیت حقوق گمرکی و سود بازرگانی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز معاف هستند. در واقع واحدهای تولیدی در صورت واردات ماشین آلات مورد نیاز خود، مالیات بر ارزش افزوده ماشین آلات را بعد از فروش محصولات پرداخت خواهند کرد، در حالی که برای خرید ماشین داخلی بایستی ۹٪ مالیات بر ارزش افزوده را نقدا پرداخت نمایند و این نیز موجب تقویت واردات ماشین آلات نسبت به خرید آن از داخل شده است. »
حذف قوانین تضعیف کننده صنعت ماشین سازی
به هر روی، در مراحل ابتدایی توسعه، حمایت گسترده تری از صنایع ماشین سازی مورد نیاز است زیرا وابستگی صنعت به کالاهای سرمایه ای وارداتی، به علت تولید داخلی محدود تجهیزات، زیاد است. دولت کره جنوبی یک سیاست بازرگانی مبتنی بر رویکرد دوگانه ترغیب صادرات همزمان با پیشرفت جایگزینی واردات را دنبال می کرد. عامل بازدارنده در آزادسازی واردات، محدودیت تبادل خارجی بوده است.
سیاست تجاری کره جنوبی بازتاب دهنده یک مدیریت محتاطانه، محاسبه گر و برنامه ریزی شده بود. لذا ضروری است مسئولین امر برای تقویت صنعت ماشین سازی کشور در قدم اول نسبت به حذف قوانینی همچون بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرکی که تا به امروز منجر به نابرابری فضای رقابت بین شرکتهای داخلی و خارجی شده است اقدام کرده و با اعمال سیاستهای حمایتی در جهت تقویت این صنعت مولد و شاخص ساز تلاش کنند.
انتهای پیام/
جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید.
بیشک یکی از راههای رونق اقتصادی و ثروت آفرینی توجه به صنایع مولدی است که میتواند چندین صنعت کوچک و متوسط را نیز به حرکت بیندازد. صنعت ماشین سازی به عنوان یکی از صنایع مادر علاوه بر پتانسیل بالای ایجاد اشتغال و ارز آوری، نقش بسزایی در رشد فناوری کشورها به عهده دارد. با تولید و بومی سازی ماشین آلات پر کاربرد، نه تنها میتوان شتاب رشد اقتصادی کشور را بهبود بخشید بلکه میتوان بسیاری از صنایع را در مقابل تحریمها بیمه کرد.
تلاش اقتصادهای بزرگ دنیا برای پیشرفت و خودکفایی در تولید ماشین آلات صنعتی خود دلیلی بر اهمیت این حوزه است. در ادامه به بررسی تجربه کره جنوبی در تبدیل شدن به یکی از قدرتهای صنعت ماشین سازی پرداخته می شود..
تجربه کره جنوبی در حمایت از تولید ماشین آلات صنعتی
از آن جایی که دولت کره جنوبی اهمیت اقتصادی و راهبردی تولید کالاهای سرمایه ای در داخل کشور خود را درک نمود، به همین دلیل به دنبال رشد سریع صنایع مربوط به تولید کالاهای سرمایه ای را دنبال کرد.
دولت کره در ابتدا با اعمال سیاستهای تعرفهای و اعتباری، خرید کالاهای وارداتی را ترغیب میکرد اما بعد از شکلگیری زمینههای تولید کالا در داخل، معافیتهای تعرفهای آن کالاهای سرمایهای را حذف نمود. در اواخر دههی ۱۹۶۰ دولت کرهی جنوبی برای تشویق تولید داخلی در صنایع ماشین سازی، محدودیتهایی را برای واردات برخی از ماشین آلات که در داخل کشور تولید میشدند را اعمال نمود؛ در کنار اعمال این محدودیت ،شرکت هایی هم که از محصولات صنایع ماشین سازی داخلی استفاده می کردند، مشمول ۱۰ درصد تخفیف مالیاتی در سرمایه گذاری میشدند.
این سیاست منجر به سرمایه گذاری های فعال در بخش ماشین سازی با بازار داخلی گسترده تر و مبنایی برای رشد سریع تر صنایع ماشین سازی کره گردید. همزمان با توسعه اقتصادی کره جنوبی، این کشور با یک نیاز پیوسته به نوسازی تجهیزات تولیدی و افزایش بهره وری مواجه گردید، به همین خاطر پس از آغاز برنامه حمایتی دولت برای توسعه صنایع شیمیایی و سنگین در اویل دهه ۱۹۷۰ تقاضای داخلی برای کالاهای سرمایه ای روندی رو به رشد داشته است.
امتیازات مالی ویژه به شرکتهای فعال در حوزه ماشین سازی
با هدف داخلی سازی کامل تولید ماشین آلات صنعتی در سال ۱۹۹۰، دولت کره یک سری مقررات برای حمایت های مالی در راستای تشویق فعالیت های تحقیق و توسعه مصوب نمود.
دولت همچنین در زمینه ارتقاء توسعه فناورانه در صنعت کالاهای سرمایه ای نیز نقش آفرینی کرد و علاوه بر ایجاد موسسه های پژوهشی مانند موسسه مواد و ماشین سازی کره جنوبی و موسسه پیشرفته علم و فناوری کره، وام های بلند مدت کم بهره و امتیازات مالی به فعالیت های تحقیق و توسعه شرکت های فعال در صنعت کالاهای سرمایه ای و ماشین سازی اعطا نمود.
رقابتپذیر کردن ماشین آلات ساخت کره با اعمال تعرفه برای نمونههای وارداتی
شواهد اعطای حمایت های گسترده به صنعت ماشین سازی و تجهیزات را می توان در ساختار نرخ تعرفه کالاهای وارداتی مشاهده نمود. مطالعه ای که توسط بانک جهانی انجام شد، نشان دهنده می دهد که در دهه ۱۹۷۰ به علت اعمال تعرفه های وارداتی، قیمت بسیاری از انواع ماشین آلات داخلی بسیار پایین تر از قیمت نمونه های مشابه وارداتی مشمول تعرفه بود و این موضوع رقابت پذیری محصولات تولیدی کرهجنوبیرا نسبت به نمونههای مشابه خارجی تضمین می نمود.
جایگاه ششم کشور کره در تولیدات ماشین آلات صنعت در این سالها نشان از موفقیت آنها در بومی سازی صنعت ماشین سازی است.
شکل : درصد سهم ۱۵ کشور پیشرو در تولید ماشین آلات عمومی در سال ۲۰۱۴ (Korea Association of Machinery Industry, ۲۰۱۶)
لزوم توجه به مشکلات صنعت ماشین سازی
یکی از باورهای غلطی که در این سالها از زبان مسئولین کشور بسیارشنیده شده، موضوع لزوم واردات کالاهای سرمایهای برای حمایت از تولید داخل است. این موضوع تا آنجا جلو رفته که منجر به وضع قوانینی به منظور حمایت از واردات این ماشین آلات شده است.
حمایت بی قید و شرط از واردات ماشین آلات خطوط تولید در بستری غیر شفاف و فسادزا ، موجب شده است سالانه ۲۵۰ میلیون دلار از محل یارانه گمرکی بند غ ماده ۱۱۹ امور گمرکی به جیب واردکنندگان این حوزه واریز شود.، ؛ به این معافیت گمرکی باید معافیت واردکنندگان ماشین آلات از پرداخت ۹درصد مالیات بر ارزش افزوده در هنگام خرید این محصولات را نیز افزود.
وجود چنین حمایتهای قانونی از واردات و نبود برنامه مدون برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی ماشین نه تنها کشور را از هدف خود که همان رشد صنعتی و اقتصادی است دور میکند بلکه فضای رقابت را برای صنعت ماشین سازی کشور بسیار سخت کرده است؛ این در حالی است که تجارب کشورهای پیشرو همچون کره جنوبی در این موضوع، نشان میدهد که رونق ماشین سازی در گرو حمایت از صنعتگران داخلی است.
بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرکی در تضاد با اصول اقتصاد مقاومتی است
در این خصوص علی جعفری کارشناس حوزه صنعت گفت : «بر خلاف تجربه کشورهای پیشرو در صنعت ماشین سازی ،شاهد آن هستیم که مسئولین کشور با اعطای معافیتهای گمرکی و مالیاتی، نه تنها راه را برای واردات ماشین آلات صنعتی خطوط تولید هموار کردهاند بلکه با عدم تعیین سازوکار کارآمد و شفاف، شائبهی برخی فسادها در اعطای این معافیتها را بوجود آوردهاند»
جعفری همچنین با اشاره به سهم بالای واردات ماشین آلات نسبت به کل واردات کشور افزود: « یکی از قوانینی که باعث شده سالانه حدود ۱۰ درصد از کل واردات کشور به ورود ماشین آلات صنعتی اختصاص یابد، وجود قوانینی همچون بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرک است. طبق این معافیت، واردات ماشین آلات خطوط تولید مورد نیاز واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی با تشخیص وزارت صمت از پرداخت حقوق ورودی معاف است.»
وی همچنین خاطر نشان کرد:«با توجه به این که طبق قانون امور گمرکی، حقوق ورودی علاوه بر حق گمرکی و سود بازرگانی به وجوهی که گمرک مسئول اخذ آن است اطلاق می شود، مشمولین بند غ در هنگام ترخیص ماشین آلات علاوه بر معافیت حقوق گمرکی و سود بازرگانی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز معاف هستند. در واقع واحدهای تولیدی در صورت واردات ماشین آلات مورد نیاز خود، مالیات بر ارزش افزوده ماشین آلات را بعد از فروش محصولات پرداخت خواهند کرد، در حالی که برای خرید ماشین داخلی بایستی ۹٪ مالیات بر ارزش افزوده را نقدا پرداخت نمایند و این نیز موجب تقویت واردات ماشین آلات نسبت به خرید آن از داخل شده است. »
حذف قوانین تضعیف کننده صنعت ماشین سازی
به هر روی، در مراحل ابتدایی توسعه، حمایت گسترده تری از صنایع ماشین سازی مورد نیاز است زیرا وابستگی صنعت به کالاهای سرمایه ای وارداتی، به علت تولید داخلی محدود تجهیزات، زیاد است. دولت کره جنوبی یک سیاست بازرگانی مبتنی بر رویکرد دوگانه ترغیب صادرات همزمان با پیشرفت جایگزینی واردات را دنبال می کرد. عامل بازدارنده در آزادسازی واردات، محدودیت تبادل خارجی بوده است.
سیاست تجاری کره جنوبی بازتاب دهنده یک مدیریت محتاطانه، محاسبه گر و برنامه ریزی شده بود. لذا ضروری است مسئولین امر برای تقویت صنعت ماشین سازی کشور در قدم اول نسبت به حذف قوانینی همچون بند غ ماده ۱۱۹ قانون گمرکی که تا به امروز منجر به نابرابری فضای رقابت بین شرکتهای داخلی و خارجی شده است اقدام کرده و با اعمال سیاستهای حمایتی در جهت تقویت این صنعت مولد و شاخص ساز تلاش کنند.
انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «خنجر قانون بر پیکر ماشین ساز داخلی / نگاهی به تجارب کره جنوبی در تقویت صنعت ماشین سازی» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.