به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه مبارک رمضان با فضیلت ترین ماه سال شمرده می شود، ماهی که قرآن در آن نازل شده است آنجا که فرمود «شهر رمضان الذی أنزل فیه القرآن …» (بقره۱۸۵) همچنین رمضان، ماهی است که مهم ترین شب سال یعنی شب قدر در آن قرار دارد تا مقدرات یک سالۀ تمام خلایق در آن رقم بخورد. به تصریح روایات، خداوند در این ماه، درهای رحمت، مغفرت و برکت خود را آنچنان برای بندگان خویش می گشاید که در سایر ایام سال نگشوده است و به قدری با کرامت رفتار می کند که نام آن را ضیافت الله نهاده است.

توجه به دستورالعمل های وارده دربارۀ شب و روز اول این ماه می تواند راهگشای بهرۀ بیشتر مؤمنین از برکات این ماه باشد. عمده آدابی که دربارۀ شب اول ماه مبارک رمضان بر شمرده اند، توبه، دعا و استغفار به درگاه خداوند و خاص کردن اعمال و نیات برای اوست. در این راستا توسل به درگاه پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت مطهر ایشان، مسیری آسان برای عرض حاجت به آستان قدس الهی است. میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات ضمن اشاره به برخی آداب و اعمال ماه مبارک رمضان می نویسد: «در این ماه خداوند رهروان را با دعوت به میهمانی ماه رمضان گرامی داشته و این ماه ماه میهمانی خداست - و سپس فهمیدن معنی روزه و مناسبت آن با میهمانی خداست. آنگاه تلاش و کوشش برای به دست آوردن اخلاص در کردار و رفتارهایی است که مطابق با رضایت صاحبخانه است. ابتدا پاک کردن دل با توبۀ صادقانه و پاکیزه کردن مال با دادن خمس تا غذا، لباس، مکان و هر چیزی که روزه دار در آن دخل و تصرف می کند پاک شود. همانگونه که در روایات آمده خداوند برای تطهیر مال دادن خمس را کافی دانسته است؛ بنابراین بهتر است خمس خود را در اول ماه حساب کرده و آن را بپردازد تا غذا و همه دخل و تصرفات او از حلال باشد.

این عالم بزرگوار تلاش در راستای شروع خوب سال را از دیگر لوازم روزه داران این ماه معرفی کرده، می نویسد «روایات زیادی داریم که: ماه رمضان، اول سال است و این که اگر این ماه سالم شد، تمام سال به سلامت خواهد ماند. انسان بیدار تأثیر کارهای خود را در حالات و خواسته هایش دیده و به جهت اینکه ماه رمضان اول سال بوده و خیر و شر در آن مقدر می شود، می داند که عمل او در این ماه تأثیر بزرگی در تمام جوانب زندگی اش دارد، به خصوص در رزق و اجل او، و توفیق انجام خیرات و عبادات و همین طور تأثیر اول این ماه را نسبت به بقیه این ماه می داند. به همین جهت مراقبین، اهمیت زیادی به اعمالی که در این روز وارد شده، می دادند.

اما در کتب ادعیه دربارۀ اعمال شب اول گفته اند:

۱- وقتی هلال ماه رمضان را دید، دعای چهل و سوم صحیفه سجادیه و دعای امام صادق علیه السلام را بخواند؛ آن حضرت هنگامی که هلال ماه رمضان را می دید، به آن توجه می کرد و بعد رو به قبله می ایستاد و دست خود را برای دعا سوی خدا بلند می کرد و خطاب به هلال ماه می فرمود: ربی وربک الله رب العالمین اللهم أهله علینا بالأمن و الإیمان و السلامة و الإسلام و المسارعة إلی ما تحب و ترضی اللهم بارک لنا فی شهرنا هذا و ارزقنا خیره و عونه و اصرف عنا ضره و شره و بلاءه و فتنته؛ یعنی ای ماه، پروردگار من و تو، خدا پروردگار جهانیان است. خدایا ماه را بر ما نو کن به ایمنی و ایمان و تندرستی و اسلام و شتافتن به سوی آنچه دوست داری و خشنود می شوی. خدایا در این ماه به ما برکت بخش و خیر و کمکش را روزی ما کن و زیان و گزند و بلا و فتنه اش را از ما بگردان.

۲ زیارت امام حسین علیه السلام تا گناهانش ریخته و ثواب حاجیان و اهل عمره آن سال را دریابد.

۳ خواندن دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه

۴- غسل کردن: روایت شده هرکه در شب اول ماه رمضان غسل کند تا ماه رمضان آینده بدنش دچار خارش نشود.

میرزا جواد ملکی تبریزی توسل را از مهم ترین آداب سالک در شب اول ماه مبارک رمضان می داند و می نویسد «مهمترین کاری که سالک باید انجام دهد، این است که در شب اول ماه به یکی از معصومین که حامی و نگهبان آن شب است مراجعه، و با چهرۀ آبرومند و نورانی او نزد پروردگارش، به درگاه خدا روی آورد - زیرا چهرۀ تاریک و بی آبروی او شایستگی رو کردن به درگاه مقدس پروردگار بزرگ و زیبا را ندارد - و باید برای شفاعت کردن و پناه دادن، خیلی از او خواهش کرده و توسل کاملی به او پیدا کند و آن قدر به درگاه او تضرع و گریه و زاری کند تا او را پذیرفته و برای او وساطت کند و برای اینکه خداوند او را پذیرفته و او را موفق به انجام اعمالی که دوست دارد و خوشنودی او در آن است، بگرداند، به درگاه خداوند تضرع کند، زیرا او کریم است و کریم ها را رد نمی کند، به خصوص اولیائی که آنها را درهای رحمت خود و علامت راهنمایی خلقش قرار داده و با کرامت خود تربیت و آنان را به پناه دادن پناهجویان امر کرده است.

دربارۀ آداب و اعمال روز اول، غسل کردن، صدقه دادن، دو رکعت نماز در رکعت اول حمد و انا فتحنا و در رکعت دوم حمد و هر سوره که بخواهد، بعد از طلوع فجر این دعای دیگر از امام صادق علیه السلام هنگام ورود به ماه رمضان را بخواند: «اللهم قد حضر شهر رمضان و قد افترضت علینا صیامه وانزلت فیه القرآن هدی للناس وبینات من الهدی والفرقان اللهم اعنا علی صیامه وتقبله منا وتسلمه منا وسلمه لنا فی یسر منک وعافیة انک علی کل شیء قدیر؛ خدایا ماه رمضان آمد و تو واجب کرده ای بر ما روزه این ماه را و فرو فرستادی در آن قرآن را که راهنمای مردم است و حجت هایی از هدایت و تمیز حق و باطل است خدایا کمک بده ما را بر روزه آن و آن را از ما بپذیر و سالم بدار ما را در این ماه و از این ماه و آن را نیز برای ما سالم گردان در آسانی و تندرستی که براستی تو بر هر چیز قادری ای بخشاینده ی مهربان.»

انتهای پیام/