عملیات فتح <a href="/fa/dashboard/ ir/المبین" class="text info">المبین</a>

عملیات فتح المبین

«فتح المبین» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، فتح المبین (ابهام زدایی) را مشاهده کنید.

عملیات فتح المبین

| زمان | ۲ فروردین ۱۳۶۱
تا
۱۰ فروردین ۱۳۶۱
---|---
مکان | استان خوزستان،
جنوب غربی ایران
نتیجه | پیروزی قاطع ایران
تغییرات سرزمینی | بازپس گیری اطراف شوش-دهلران
جنگندگان
عراق | ایران
فرماندهان
صدام حسین
ماهر عبدالرشید
هشام صباح الفخری
صابر عبدالعزیز الدوری | محسن رضایی
علی صیاد شیرازی
حسن باقری
احمد کاظمی
حسین خرازی
یحیی رحیم صفوی
حسین حسنی سعدی
مسعود منفرد نیاکی
محمد بروجردی محمود شهبازی حسین همدانی احمد متوسلیان
نیروها
۸۰٫۰۰۰ تا ۱۶۰٫۰۰۰ سرباز | ارتش۸۰٫۰۰۰ تا ۱۰۰٫۰۰۰ سرباز
سپاه ۴۰٫۰۰۰ سرباز
بسیج۳۰٫۰۰۰ سرباز
نیروهای شبه نظامی ۱۵٫۰۰۰ نفر
تلفات
-۲۵٫۰۰۰ کشته و زخمی
۱۵٫۰۰۰ تا ۲۰٫۰۰۰ اسیر
- انهدام این اقلام:
-۳۶۱ قبضه تانک، خودرو جنگی پیاده نظام و نفربر زره پوش
-۱۸هواپیما
-۳۰۰ خودرو
-۵۰ واحد توپخانه
-۳۰ خودروی مهندسی
به غنیمت گرفته شدن این اقلام توسط ایران:
-۱۵۰ قبضه تانک، و ۱۷۰ نفربر زره پوش
-۵۰۰ خودرو
-تعداد زیادی سیستم پدافندی ۲کا۱۲ کیوب
-تعداد زیادی موشک سطح به سطح
-۱۶۵ واحد توپخانه (۱۸۲ میلی متری، ۱۳۰ میلی متری و ۱۵۲ میلی متری)
-۵۰ خودروی مهندسی | ۳۰٫۰۰۰ کشته و زخمی (غالبا از نیروهای سپاه و بسیج)
۱٫۱۰۸ کشته (ارتش)
انهدام ۱۹۶ قبضه تانک

عملیات فتح المبین از عملیات های نظامی نیروهای مسلح ایران، بر علیه نیروهای ارتش عراق، در خلال جنگ ایران و عراق بود، که در فروردین ۱۳۶۱ با تلفات بالای انسانی پس از ۷ روز نبرد سنگین و با پیروزی قاطع نیروهای ایرانی و عقب نشینی ارتش عراق از سرزمین های اشغال شده، به پایان رسید.

این عملیات در ساعت ۳۰ دقیقه بامداد روز دوشنبه ۲ فروردین ۱۳۶۱ در جبهه جنوبی، در منطقه غرب شهرهای شوش و دهلران [۱] با وسعت حدود ۲٫۵۰۰ کیلومتر مربع در استان خوزستان انجام شد. طرح ریزی عملیات فتح المبین از اواسط آبان ۱۳۶۰ آغاز شده بود. بسیاری بر این باورند که این عملیات نقطه عطف جنگ ایران و عراق است، که در نهایت منجر به بیرون راندن نیروهای عراقی از بخش بزرگی از خاک خوزستان شد. هر چند برخی دیگر از مفسران جنگ، عملیات بیت المقدس را تعیین کننده ترین عملیات در طول جنگ ایران و عراق می دانند. در مجموع عملیات فتح المبین باعث آزادسازی ۲٫۴۰۰ کیلومتر مربع از سرزمین های اشغالی، شامل ده ها بخش و روستا و نیز چندین جاده ارتباطی مهم در استان خوزستان شد، همچنین شهرهای دزفول، شوش، دهلران، اندیمشک و پایگاه هوایی دزفول نیز، از دید و تیر مؤثر ارتش عراق خارج گردید.

محتویات

۱ اجرای عملیات

۲ اهداف عملیات

۳ نتیجه عملیات

۴ جستارهای وابسته

۵ منابع

۶ پیوند به بیرون

اجرای عملیات

عملیات فتح المبین با فرماندهی مشترک ارتش و سپاه پاسداران و با استعداد ۳۵ گردان از نیروهای ارتش و ۱۰۰ گردان از نیروهای سپاه پاسداران، در مقابل ۷ تیپ زرهی، ۲۰ تیپ پیاده، ۱۰ گردان توپخانه ارتش عراق که معادل با حدود ۸۰٫۰۰۰ تا ۱۶۰٫۰۰۰ نفر نیرو بود، اجرا گردید. این عملیات در دوم فروردین ۱۳۶۱ بعد از حدود ۱۸ ماه از شروع جنگ ایران و عراق، آغاز شد. هدف نیروهای ایرانی محاصره نیروهای عراقی بود که بتوانند آنها را در بیرون از شهرهای دزفول و شوش متوقف کرده و از سقوط یا تصرف شهر دزفول نیز جلوگیری نمایند. نیروهای ارتش ایران تحت فرماندهی علی صیاد شیرازی، در شب دوم فروردین، عملیات زرهی خود را آغاز کردند. این عملیات با یورش موج انسانی توسط نیروهای سپاه پاسداران به فرماندهی محسن رضایی، همراهی می شد. هر یک از یورش های موج انسانی، در حدود ۱٫۰۰۰ نفر از نیروهای سپاه پاسداران و بسیج را شامل می گردید.

در طی این عملیات نیروهای ایرانی به خاطر استفاده از استراتژی حملات موج انسانی، تلفات بسیار سنگینی را در خطوط مقدم خود، متحمل شدند. نیروهای ایرانی می بایست با ارتش عراق که از حمایت زرهی، توپخانه و پشتیبانی هوایی مناسب برخوردار بودند و موقعیت خود را تثبیت کرده بودند، می جنگیدند. پس از آنکه نیروهای ایران به مدت حدود یک هفته عملیات سنگین خود را ادامه دادند و تلفات سنگینی به نیروهای ارتش عراق وارد آوردند، سرانجام صدام حسین دستور عقب نشینی نیروهای عراقی را صادر نمود. نیروهای ایرانی توانستند در مدت یک هفته، سه تیپ از نیروهای ارتش عراق را در منطقه عملیات، محاصره کرده و از بین ببرند.

اهداف عملیات

عملیات فتح المبین

۱- آزادسازی بخش وسیعی از مناطق اشغال شده منطقه غرب دزفول شوش و اندیمشک، همچون سایت ۴ و ۵ رادار و ده ها روستای منطقه.
۲- انهدام دو لشکر عراق (۱۰ زرهی و ۱ مکانیزه)
۳- دستیابی به خطوط پدافندی
۴- خارج کردن شهرهای دزفول ، شوش و اندیمشک از تیررس آتش توپخانه عراق.
۵- دور کردن آتش مؤثر ارتش عراق از جاده اهواز – اندیمشک.[۲]

نتیجه عملیات

در نهایت عملیات فتح المبین با پیروزی قاطع نیروهای ایران و آزادسازی حدود ۲٬۵۰۰ کیلومتر مربع از مناطق اشغال شده توسط ارتش عراق، به پایان رسید. تلفات نیروهای ایران حدود ۳۰٫۰۰۰ نفر و تلفات نیروهای عراق ۲۵٫۰۰۰ نفر، به علاوه ۱۵٫۰۰۰ نفر اسیر گزارش شده است.[۳][۴][۵]

جستارهای وابسته

راهیان نور

منابع

۱.

«فتح المبین». defamoghaddas.ir. بایگانی شده از اصلی در ۳۰ مارس ۲۰۱۹- دریافت شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۶.

- راسخون؛ آشنایی با عملیات فتح المبین

- سایت حوزه، مشخصات عملیات فتح المبین

- تبیان، عملیات فتح المبین
  *

۱- شرح عملیات فتح المبین

پیوند به بیرون

شرح عملیات فتح المبین برگرفته از ساجد

عملیات فتح المبین، چکیده

عملیات فتح المبین، مشرق

عملیات های نظامی در جنگ ایران و عراق

سپاه پاسداران • بسیج • نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران • نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران • نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران • جهاد سازندگی • ستاد جنگ های نامنظم • لشکر بدر • پیش مرگ • اتحادیه میهنی کردستان عراق
ارتش عراق • نیروی هوایی عراق • نیروی دریایی عراق • اتحادیه عرب • کومله • سازمان مجاهدین خلق ایران • نیروی دریایی ایالات متحده • نیروی هوایی ایالات متحده • ارتش مصر

عملیات های نظامی آمریکا |

نیروی دریایی
ایالات متحده آمریکا

عملیات آخوندک • اراده جدی • فرصت برجسته • کمانگیر چابک

---|---

نیروی هوایی ایالات متحده

یخچال شکننده

عملیات های نظامی ایران |

نیروی هوایی ارتش

کمان ۹۹ • اچ۳ • سلطان ۱۰ • شمشیر سوزان • بغداد

---|---

ارتش و
سپاه پاسداران

گسترده

دزفول • نصر • توکل • ثامن الائمه • طریق القدس • فتح المبین • بیت المقدس • رمضان • والفجر مقدماتی • والفجر ۱ • والفجر ۴ • خیبر • بدر • قادر • والفجر ۸ (نبرد اول فاو) • کربلای ۱ • کربلای ۴ • کربلای ۵ • کربلای ۶ • کربلای ۱۰ • بیت المقدس ۲ • بیت المقدس ۷ • لبیک یا خمینی • والفجر ۱۰ • مرصاد

---|---

نیمه گسترده

عملیات آفندی نصر • عملیات جاده ماهشهر • سوسنگرد(۲) • امام علی • فرمانده کل قوا • پشتیبانی بیت المقدس • محرم • پشتیبانی والفجر ۸ • تکمیلی والفجر ۸ • تکمیلی کربلای ۵ • کربلای ۸ • ضربت ذوالفقار • بازی دراز • رجایی و باهنر • مطلع الفجر • والفجر ۳ • مسلم بن عقیل • عاشورا • روح الله خمینی کبیر • محمد رسول الله • والفجر ۲ • والفجر ۹ • کربلای ۲ • کربلای ۷ • نصر ۴ • نصر ۷ • نصر ۸ • بیت المقدس ۳ • بیت المقدس ۴ • بیت المقدس ۶

محدود

غیور اصلی • سوسنگرد (۱) • موسیان • ذوالفقاریه • سه راهی آبادان • امام مهدی • تپه چشمه • شیخ فضل الله • شهید چمران • شهید مدنی • قدس ۱ • قدس ۲ • قدس ۳ • قدس ۴ • قدس ۵ • انصارالحسین • ریجاب • قلقله • میمک • عاشورای ۱ • عاشورای ۲ • عاشورای ۳ • عاشورای ۴ • چغالوند • شهید عباس ملکی • کانی سخت • امیرالمومنین • حسین بن علی • ثارالله • والفجر ۵ • والفجر ۶ • ظفر ۱ • کربلای ۹ • نصر ۱ • نصر ۲ • نصر ۳ • نصر ۵ • نصر ۶ • تمرچین • قوچ سلطان • اورامانات • تحریرالقدس

ایذایی ∗

اربعین حسینی • عملیات امام موسی صدر • شهید عبادت • شهید رستمی • شهید گلاب بخش • میمک • ذیل • شهید فرجیان زاده • ۱۹ رمضان • شهید محمد بیشه • ابوذر • پاسگاه شهدا • حجیج • عملیات فتح ۱ • عملیات فتح ۸

نیروی دریایی ارتش
و سپاه پاسداران

اشکان • مروارید • کربلای ۳ • جنگ نفت کش ها

وزارت کشور
جمهوری اسلامی ایران

انفجار ساختمان وزارت کشور عراق

عملیات های نظامی عراق |

نیروی زمینی عراق

تهاجم عراق به ایران • نبرد خرمشهر • حصر آبادان • توکلنا علی الله • رمضان المبارک (نبرد دوم فاو)

---|---

نیروی هوایی عراق

جنگ نفت کش ها • بمباران اندیمشک • بمباران شیمیایی سردشت • حمله شیمیایی به حلبچه • جنگ شهرها

سازمان مجاهدین خلق

بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی • عملیات آفتاب • عملیات چلچراغ • عملیات فروغ جاویدان

سازمان نظامی نیما

انفجار سفارت سوریه در تهران

عملیات های نظامی
اسرائیل |

نیروی هوایی اسرائیل

عملیات اپرا

---|---

جستارهای وابسته |

جنگ شهرها بین ایران و عراق • بمباران مدرسه های ایران توسط عراق • بمباران شیمیایی سردشت • بمباران زمین فوتبال چوار • بمباران پناهگاه پارک شیرین کرمانشاه

^ شمار عملیات های ایذایی جنگ ایران و عراق حدود ۱۰۰ مورد است که همگی توسط سپاه پاسداران و واحدهای جنگ نامنظم شهید چمران انجام شده است. از آنجا که بسیاری از آن ها اسمی خاص نداشته و صرفا تاریخ انجام آنها مشخص است، از ذکر آن ها خودداری شده و تعدادی از عملیات های شاخص ذکر می گردد.

رده ها: