خبرگزاری مهر، گروه استان ها: عید غدیر خم، روزی تاریخی در تاریخ اسلام است که در آن پیامبر اکرم (ص) با خطبه ای ماندگار، حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین و ولی خود معرفی کردند. این واقعه، که به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام شناخته می شود، مباحثی کلیدی در مورد ولایت و رهبری را مطرح می کند که تا امروز، و حتی در رهبری امروز جهان اسلام، تأثیر عمیقی بر دیدگاه های مختلف دارد.

روز غدیر خم، روز پیمان ابدی بین پیامبر اکرم (ص) و امت اسلامی بود. این روز، در تاریخ اسلام، به عنوان روزی سرنوشت ساز شناخته شده و موضوع ولایت و رهبری را به وضوح ترسیم می کند.

در آن روز تاریخی، پیامبر اکرم (ص) با خطبه ای بی نظیر، حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین و ولی خود معرفی کردند. این واقعه، که در تاریخ اسلام به عنوان غدیر خم ثبت شده، نقش اساسی در تبیین مفهوم ولایت و رهبری در بین مسلمانان داشت. این انتخاب، نه تنها بر اساس روابط خانوادگی و یا سوابق گذشته، بلکه بر اساس شایستگی، عدالت و توانایی های حضرت علی (ع) برای هدایت و رهبری امت اسلامی بود. این انتخاب، در واقع، تبیین کننده نقش و جایگاه رهبری در اسلام است.

عید غدیر، نقطه کانونی و بسیار مهمی در بحث ولایت است. این روز، یادآور پیمانی ابدی بین پیامبر اکرم (ص) و امت اسلام است که در آن، رهبر و جانشین مشخص شده است. این واقعه، برای مسلمانان، موضوعی مهم و کلیدی است که به تبیین و تفسیر ولایت و رهبری می پردازد.

ولایت و رهبری، دو عنصر جدانشدنی

ولایت و رهبری در جهان اسلام، نقش تعیین کننده ای ایفا کرده اند.

عید غدیر خم که برای بسیاری از مسلمانان، به ویژه شیعیان، نماد تعیین جانشینی پیامبر اسلام است، در دنیای معاصر با چالش ها و فرصت های جدیدی روبرو شده است.

این مناسبت، که به مفهوم ولایت و رهبری در اسلام می پردازد، همچنان برای بسیاری از مسلمانان دارای اهمیت عمیق است، اما تفسیرهای متفاوتی از این مفهوم در میان گروه های مختلف وجود دارد که می تواند به سوءتفاهم و حتی تنش بین آن ها منجر شود.

در دنیای امروز، برخی بر جنبه های سیاسی ولایت تأکید می کنند، در حالی که برخی دیگر آن را بیشتر به معنای تعلیم و تربیت و الگوپذیری می دانند. این تفاوت در تفسیر، از یک سو می تواند منجر به اختلافات فکری و تفسیرهای گوناگون از این مفهوم شود و از سوی دیگر، می تواند فرصت مناسبی برای گفتگو و فهم بهتر مفاهیم ولایت در اسلام معاصر باشد.

مناسیت و تأثیر عید غدیر بر زندگی مسلمانان در عصر حاضر، به درک و فهم دقیق تر مفاهیم ولایت و رهبری در اسلام وابسته است. همچنین، این مناسبت می تواند فرصتی برای ارتباط و گفتگوی مؤثرتر میان گروه های مختلف مسلمان و همچنین با سایر فرهنگ ها باشد.

غدیر خم؛ روز ولایت و اکمال دین

حجت الاسلام والمسلمین امین رصاف، عضو جامعه اساتید حوزه های علمیه استان فارس، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اجتماع عظیم بیش از صد هزار نفری در حجة الوداع، آخرین سفر پیامبر اکرم (ص) به مکه گفت: پس از پایان مناسک حج، پیامبر (ص) دستور توقف در منطقه ای به نام غدیر خم را صادر فرمودند، زیرا از سوی خداوند مأموریت ویژه ای در خصوص جانشینی و هدایت امت اسلام داشتند.

وی با تأکید بر اهمیت این موضوع و با استناد به آیه ۶۷ سوره مائده «یا أیها الرسول بلغ ما أنزل إلیک من ربک وإن لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس» ادامه داد: این آیه نشان دهنده توجه ویژه خداوند به امر جانشینی و ولایت است، چرا که خداوند متعال به پیامبر (ص) امر می کند تا آنچه را که در مورد جانشینی نازل شده، ابلاغ کند و ضمانت حفظ ایشان از خطرات احتمالی را می دهد.

مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با استناد به آیه ۳ سوره مائده «الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم واخشون الیوم أکملت لکم دینکم وأتممت علیکم نعمتی ورضیت لکم الإسلام دینا» افزود: خداوند با نصب امیرالمومنین علی (ع) به ولایت، امامت، حکومت و فرمانروایی بر امت، دین را کامل و نعمت خود را تمام نمود و اسلام را به عنوان دین پسندیده برای مسلمانان برگزید.

حجت الاسلام رصاف با تأکید بر اینکه روز غدیر خم، به حق، روز ولایت است، گفت: پیامبر اکرم (ص) در آخرین سفر حج خود، در شرایطی خاص و در سرزمینی با آب و هوای نامساعد، همه مردم را گرد هم آوردند تا پیامی مهم و حیاتی، یعنی مسئله ولایت امیرالمؤمنین (ع) را ابلاغ کنند. ایشان به خوبی می دانستند که این پیام، یکی از ارکان مهم دین بوده و اگر ابلاغ نشود، رسالت ایشان ناتمام خواهد ماند.

وی ادامه داد: پس از آنکه پیامبر (ص) از مردم اقرار گرفتند که ایشان بر آن ها ولایت دارند، فرمودند: «هر کس که من مولایش هستم، زین پس علی مولای اوست.» و سپس با صراحت کامل، دست امیرالمؤمنین (ع) را بالا برده و ولایت ایشان را به همه مردم اعلام کردند.

جایگاه ممتاز مسئله ولایت در دین

عضو جامعه اساتید حوزه های علمیه استان فارس با تصریح بر جایگاه ممتاز مسئله ولایت در دین، افزود: معنای ولایت، رهبری و هدایت جامعه بشری را در بر می گیرد. این روز یادآور این حقیقت است که ولایت، رکن اساسی در دین مبین اسلام است و تداوم رسالت انبیا (ص) بدون آن، ناممکن است.

وی دلیل انحراف گروهی مانند داعش را بهره نبردن از امر ولایت دانست و گفت: همواره در طول تاریخ انحرافات مختلف مشاهده می شود و همه به خاطر جدا شدن از مسیر ولایت و امامت است. ولایت شرط توحید است و بدون آن، انسان دچار انحراف می شود.

حجت الاسلام رصاف در پایان با تأکید بر اهمیت بزرگداشت روز غدیر خم با برگزاری جشن و اطعام، تصریح کرد: مسلمانان باید برای این روز اهمیت خاصی قائل باشند، زیرا این روز، روز ورود به قلعه بزرگ توحید است.