ایسنا/خراسان رضوی حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل نهاد کتابخانه های عمومی خراسا رضوی، طی یادداشتی به معرفی چند کتاب که در شب قدر نوشته شده اند، پرداخته است.

حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل نهاد کتابخانه های عمومی خراسان رضوی طی یادداشتی مروری بر کتاب هایی داشته که در شب قدر نوشته شده اند و برخی از آن ها را معرفی کرده است که متن این یادداشت را در ادامه می خوانید.

«قدر» معانی متعددی مانند قدرت، تقدیر و اندازه گیری، تنگ گرفتن، مساوی بودن یک چیز با چیز دیگر بدون کم و زیاد دارد اما در اینکه چه شبی از شب های ماه رمضان، شب قدر است اختلاف دیدگاه وجود دارد.

آنچه موافق با سنت پیامبر گرامی اسلام(ص) و روایات امامان معصوم(ع) است، اینکه شب قدر در دهه آخر ماه رمضان قرار دارد و طبق نقل، یکی از شب های نوزدهم، بیست و یکم، و بیست و سوم است و در بین این سه شب نیز شب بیست و سوم احتمالش بیشتر است. چنانکه امام صادق(ع) فرمود: شب نوزدهم شب تقدیر است و شب بیست و یکم شب بستن و تعیین و احکام است و شب بیست و سوم شب حتمی شدن و امضای آن است.

در مورد فضایل شب قدر باید گفت که شب نازل شدن دفعی و یک جای قرآن در بیت المعمور است که به طور تدریجی طی ۲۳ سال بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام(ص)نازل شده است. همچنین عبادت و کارهای نیک، در شب قدر، بهتر است از عبادت و کارهای نیک در هزار ماه که دارای شب قدر نباشد.

همچنین، از فضائل دیگر شب قدر آنکه این شب، شب نزول و پایین آمدن فرشتگان خداوند خصوصا بزرگ ترین فرشته خداوند، به زمین است و این شب، شب تقدیر و سرنوشت یک سال انسان است. خدای تعالی در آن شب حوادث یک سال یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می کند، زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می سازد که فرشتگان به امر پروردگار، آن را انجام می دهند.

در این شب، درهای جهنم بسته می شود و درهای بهشت، گشوده می شود و شیطان در این شب بیرون نمی آید تا صبح آن طلوع کند و درهای آسمان و رحمت الهی بر روی بندگانش گشوده می شود و شب قبولی اعمال است. اسلام عزیز تنها دینی است که معجزه اش (کتاب) بزرگی به نام قرآن کریم است.

شکی نیست نزول کتاب قرآن حکیم تاکید بر اهمیت دین مبین اسلام بر کتاب و خواندن است؛ چرا که در نخستین آیه ای که نازل شد به پیامبر(ص) فرمان خواندن می دهد.( اقرا باسم ربک الذی خلق) و در ادامه خداوند از میان نعمت های بی شمارش فقط به دو نعمت اشاره کرده است: آفرینش و آموزش. خلق الانسان(آفرینش انسان) و علم بالقلم(انسان را با قلم آموخت).

شاید دغدغه مهم همه ما این باشد این شب های عزیز که سرنوشت یک ساله انسان در آن مقدر می شود را چگونه بگذرانیم، خصوصا که احیا و شب زنده داری در این شب ها از مستحبات است. تا به صبح چه کنیم و چه بگوییم، بزرگان ما چه می کردند، سیره عالمان دین ما در این شب ها چه بوده، آیا باید فقط دعا خواند و نماز و قرآن؟ یا کار دیگری هم می شود انجام داد؟

صرف نظر از اعمال وارده در این شب های با عظمت و نورانی جالب است بدانیم برخی از عالمان برجسته دین ما در شب قدر مشغول علم بودند و کتاب می نوشتند. اشتباه نکنید هیچ منافاتی میان علم و عبادت نیست. چه بسا همان عالمانی که در شب قدر به تالیف اشتغال داشتند و کتابت می کردند بخشی از شب را نیز به عبادت و دعا اختصاص می دادند.

سخن کوتاه اینکه عالمان دین ما در بهترین و برترین شب سال که مقدرات یک سال آینده عمر انسان رقم می خورد، علاوه بر عبادت و قرائت قرآن و تفکر، دستی به کتابت هم داشتند. از آسمان نور معرفت گرفته و زمینیان را با کتاب ها و نوشته هایشان نورانی می کردند. هر چند عالمان بسیاری در تاریخ بودند که در شب قدر کتاب نوشتند و تاریخ آن ها را ثبت نکرد اما در خاتمه به کتاب هایی اشاره می کنیم که نویسندگان آن ها در پایان کتاب هایشان تاکید کردند که در شب ۱۹یا ۲۱ یا ۲۳ ماه مبارک رمضان به اتمام رسانده اند.

کشف الغمه فی معرفه الصحابه از بهاءالدین اربلی شب ۲۱رمضان۶۸۷

جام جم از رکن الدین اوحدی مراغی شب قدر ۷۳۲

تفسیر القطب الشاهی از محمد شاه قاضی یزدی شب قدر۱۰۲۱

بحارالانوار ج۲۲از علامه محمد باقر مجلسی شب ۲۱رمان ۱۰۸۴

جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام از شیخ محمد حسن نجفی شب ۲۳رمضان ۱۲۵۴

عیون الوصول الی علم الاصول از محمد مهدی کلباسی اصفهانی شب قدر ۱۲۵۶

نفس الرحمان فی فضائل سلمان از میرزا حسین نوری شب ۲۳رمضان ۱۲۸۳

تحفه الاحباب فی نوادر آثار الاصحاب از شیخ عباس قمی شب۱۹رمضان۱۳۳۱

الاحکام الشرعیه فی مواریث الجعفریه از محمد حسن بیک شب ۲۳رمضان۱۳۴۹

منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل از شیخ عباس قمی شب ۲۳رمضان۱۳۵۰

تصحیح کشف الاسرار و عده الابرار از علی اصغر حکمت شب ۲۳رمضان۱۳۸۰

معجم رجال الحدیث وتفصیل طبقات الرواه از آیت الله سید ابوالقاسم خویی شب۱۹رمضان۱۳۸۹

تصحیح مانقه عبدالوهاب فی شرح کلمات امیر المومنین از میر جلال الدین حسینی ارموی شب۲۳رمضان۱۳۸۹

المیزان فی تفسیر القرآن از علامه طباطبایی شب ۲۳رمضان۱۳۹۲

حدیث الافک آیت الله جعفر مرتضی عاملی شب ۲۱رمضان۹۹ ۱۳ه.ق

اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه از آیت الله شیخ جعفر سبحانی شب ۲۱رمضان۱۴۱۱

تفسیر القرآن المجید المستخرج من تراث الشیخ المفیدا ز حجه الاسلام سید محمد علی ایازی شب قدر ۱۴۱۳

ترجمه قرآن از استاد بهاءالدین خرمشاهی شب ۲۳رمضان۱۴۱۵

و حکایت کتابت عالمان و بزرگان در شب های قدر همچنان باقی است.

انتهای پیام