چالش ها و راهکارهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی



به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، خسرو ساکی با توجه به شرایط شیوع کرونا در کشور و استفاده از آموزش های ترکیبی در روند آموزشی و ارزشیابی تحصیلی برای برخی دانش آموزان، به تشریح «چالش ها و راهکارهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹» پرداخت.

رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی با اشاره به لزوم ارتقاء آگاهی حرفه ای معلمان و دانش آموزان در استفاده از روش های متنوع ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و نقش و اهمیت ارزشیابی در ارتقاء کیفیت فرآیند یاددهی و یادگیری به ویژه در زیست بوم کرونایی تصریح کرد: از مهمترین چالش های ناشی از آموزش غیرحضوری که می تواند فرایند یاددهی-یادگیری را دچار اختلال کند می توان به کم توجهی به فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، اشاره کرد که اگر از این بخش یاددهی-یادگیری غفلت شود بدون شک موجب کاهش بازده یادگیری دانش آموزان و اتلاف منابع می گردد.

ساکی افزود: کافی نبودن زیرساخت های ارتباطات و فن آوری اطلاعات و نیز سخت افزارها و نرم افزارهای مورد نیاز آزمون های الکترونیکی در اقصی نقاط کشور به ویژه برای دانش آموزان مناطق محروم و حاشیه نشین کلان شهرها، اختلال در فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به دلیل پیچیدگی های فنی و اجرایی آموزش و سنجش غیرحضوری و همچنین کاهش زمان آموزش حضوری، پایین بودن صحت و امنیت ارزشیابی الکترونیکی آنلاین از نگاه دانش آموزان، والدین و معلمان به دلیل ضعف نظارت مستقیم و دقیق بر فرآیند ارزشیابی، استفاده از تقلب در آزمون های آنلاین به علت اینکه در فرهنگ آموزشی مرسوم به ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به عنوان عامل ارتقاء پایه و گذر تحصیلی و کم توجهی معلمان به ویژه در شرایط کنونی به استفاده از روش ها و ابزارهای متنوع ارزشیابی تکوینی به دلیل زمان بر بودن و اطلاع ناکافی از شیوه های دقیق اجراء و نمره گذاری آنها از دیگر چالش های فرایند یادگیری در بستر فضای مجازی و آموزش غیرحضوری است.

وی گفت: برای مقابله با این چالش ها و ارتقاء کیفیت ارزشیابی پیشرفت تحصیلی غیرحضوری (الکترونیکی) در فضای مجازی مواردی همچون تمهید پهنای باند مورد نیاز و زیرساخت های فناورانه برای بهره برداری از آزمون های آفلاین و آنلاین، طراحی و راه اندازی بات (Internet bots)آزمون ساز و بانک سؤال در شبکه آموزش دانش آموزان (شاد)، تلاش برای تغییر نگرش دانش آموزان، والدین، معلمان از نگاه به ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به عنوان سنجش از یادگیری برای ارتقاء پایه و گذر تحصیلی به سنجش برای یادگیری، توسعه فرهنگ ارزشیابی آنلاین با تقویت همکاری میان دانش آموزان، والدین، معلمان و مدیران آموزشی، تدوین آیین نامه و شیوه نامه اجرایی ارزشیابی الکترونیکی آنلاین، اعتبار بخشی به نتایج حاصل از ارزشیابی پیشرفت تحصیلی الکترونیکی و جلوگیری از تقلب و سرقت علمی با استفاده از روش ها و ابزارهایی نظیر بحث وگفتگوی آنلاین معلم با دانش آموزان و انجام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در برنامه های آموزشی مدرسه تلویزیونی ایران حائز اهمیت می باشند.

ساکی ادامه داد: تهیه و تدوین بسته های ارزشیابی شامل؛ تکالیف درسی، پروژه های فردی و گروهی، آزمون های کوتاه، آزمون های تشریحی، فعالیت های عملی، آزمایشگاهی، تربیت بدنی و سلامت و بهداشت (پیک آزمون) و ارسال آن به همراه بسته های آموزشی پیش بینی شده برای دانش آموزانی که دسترسی به اینترنت یا تجهیزات هوشمند و مدرسه تلویزیونی ایران را ندارند و همچنین تمهید امکان عودت پاسخ های دانش آموزان به مدرسه و بررسی و ارائه بازخورد و ثبت نتایج حاصل از این ارزشیابی ها به عنوان عملکرد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مذکور در نظر گرفته شده است.

رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی با اشاره به اهمیت ارزشیابی مستمر (تکوینی) از آموخته های دانش آموزان به شیوه های مذکور گفت: در صورت لزوم برای انجام ارزشیابی پایانی در شرایط موجود نباید صرفا به ارزشیابی الکترونیکی بسنده کرد و لازم است تدابیری برای برگزاری آزمون های پایانی حضوری متناسب با شرایط هر مدرسه (تعداد دانش آموز، فضای برگزاری آزمون و امکان توزیع دانش آموزان در زمان های مختلف) و رعایت کامل پروتکل های بهداشتی اتخاذ گردد.

ساکی تصریح کرد: با وجود آنکه هنوز اکثریت معلمان و مدیران مدارس با نگاه سنتی مرسوم، معتقدند مؤثرترین شیوه و ابزار ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ارزشیابی تراکمی (پایانی) با استفاده از آزمون های مداد کاغذی (کتبی) می باشد، اما زیست بوم کرونایی، تغییر در دیدگاه و استفاده از رویکردهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی نوین و بکارگیری روش های چندگانه گردآوری اطلاعات را، اجتناب ناپذیر ساخته است.

وی در پایان گفت: امید است این تغییرات منجر به پارادیم شیفت از تاکید بر رویکرد سنجش از یادگیری به تاکید بر رویکرد های سنجش برای یادگیری و به عنوان یادگیری و استفاده از روش ها و ابزارهای متنوع و متعدد نظیر آزمون های شفاهی، آزمون های عملکردی، کارپوشه، پروژه های فردی و گروهی، پژوهش های دانش آموزی، انجام تکالیف کلاسی، مشاهده رفتار در موقعیت های واقعی و شبیه سازی شده، خود سنجی (خود ارزیابی)، سنجش همسالان، آزمون های کتاب باز، آزمون های کوتاه و… به منظور ارزیابی دقیق تر از آموخته های دانش آموزان و تعمیق، تثبیت و بهبود کیفیت یادگیری گردد.
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «چالش ها و راهکارهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.