به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، عید فطر روز اول ماه شوال و از مهم ترین اعیاد مسلمانان محسوب می شود؛ از برخی روایات برمی آید که این روز برای عبادت کنندگان در ماه رمضان روز پاداش و جایزه هاست. پیامبر(ص) در روایتی فرمود: «چون روز اول ماه شوال شود، منادی ندا می دهد : ای مؤمنان، صبحگاهان به سوی جایزه هایتان بشتابید». سپس فرمود: «ای جابر جایزه های خدا، جوایز این پادشاهان نیست». سپس فرمود: آن روز،(عید فطر) روز جایزه هاست؛ إذا کان أول یوم من شوال نادی مناد أیها المؤمنون اغدوا إلی جوائزکم ثم قال یا جابر جوائز الله لیست بجوائز هؤلاء الملوک ثم قال هو یوم الجوائز.» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۴، ص۱۶۸)



اما درباره واژه عید گفته اند در لغت از ماده عود، به معنی بازگشت است و لذا به روزهایی که مشکلات از قوم و جمعیتی برطرف می شود و بازگشت به پیروزی ها و راحتی های نخستین می کند، عید گفته می شود؛ در اعیاد اسلامی به مناسبت اینکه در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز می گردد و آلودگی ها که برخلاف فطرت است، از میان می رود، عید گفته شده است. (تفسیر نمونه، ج۵، ص ۱۳۱) که البته این مفهوم یعنی بازگشت به فطرت در قبال عید سعید فطر که از ریشه فطر و فطرة است صدق بیشتری می یابد. در صورت کلی خداوند ارزش گذاری فراوانی برای این روز قائل شده است تا حدی که در آیاتی از قرآن به این مسئله اشاره داشته است.

فرازهای آخر آیه۱۸۵ سوره بقره از آیاتی است که بر اساس روایات در شأن روز عید سعید فطر وارد شده است. خداوند در این آیه می فرماید: شهر رمضان الذی أنزل فیه القرآن هدی للناس و بینات من الهدی و الفرقان … [این است ] ماه رمضان که قرآن در آن نازل شده ، قرآنی که سراسرش هدایتگر مردم است و دارای دلایلی روشن از هدایت و مایه جدایی [ حق از باطل ] است.»؛ خداوند در ادامه این آیه پس از بیان وجوب روزه ماه رمضان و احکام مربوط به روزه داری این ماه می فرماید: و لتکملوا العدة و لتکبروا الله علی ما هداکم …؛ و [ قضای روزه ] برای این است که: شما روزه هایی را [که به خاطر عذر شرعی افطار کرده اید] کامل کنید و خدا را بر اینکه شما را هدایت فرموده بزرگ شمارید»

امام صادق(ع) ذیل این آیه فرمود: در روز فطر تکبیری است؛ راوی می گوید پرسیدم چه زمانی است؟ امام فرمود هنگام مغرب و شب عید فطر و عشاء و نماز صبح و نماز عید؛ سپس تمام می شود و آن، فرموده خداوند متعال است که فرمود: و لتکملوا العدة و لتکبروا الله علی ما هداکم؛و [ قضای روزه ] برای این است که: شما روزه هایی را [که به خاطر عذر شرعی افطار کرده اید] کامل کنید و خدا را بر اینکه شما را هدایت فرموده بزرگ شمارید»؛ تکبیر، گفتن این جمله است: الله اکبر الله اکبر الله اکبر لا إله إلا الله و الله أکبر و لله الحمد الله أکبر علی ما هدانا و له الشکر علی ما أبلانا [أولانا]؛ خدا بزرگتر است، خدا بزرگتر است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر است، و خدای را سپاس، و سپاس خدای را بر آنچه ما را بدان هدایت کرد، و او را شکر بر آنچه به ما ارزانی داشت.» سمعت أبا عبد الله ع یقول إن فی الفطر تکبیرا قلت متی قال فی المغرب لیلة الفطر و العشاء و صلاة الفجر و صلاة العید ثم ینقطع و هو قول الله تعالی و لتکملوا العدة و لتکبروا الله علی ما هداکم و التکبیر أن یقول الله أکبر الله أکبر الله أکبر لا إله إلا الله و الله أکبر و لله الحمد، الله أکبر علی ما هدانا و له الشکر علی ما أبلانا [أولانا]. (إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، ج۱، ص۲۷۲)

همچنین امام رضا(ع) ضمن روایتی فرمود: «به آن جهت آن روز را عید قرار داده اند که نخستین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن رواست؛ زیرا نخستین ماه از سال نزد اهل حق ماه رمضان است پس خداوند عز و جل خواست که در آن برای مسلمانان مجمعی باشد که آنان گرد هم آیند و خدا را حمد کنند و تقدیس کنند و باز به همین علت است که تکبیر در نماز عید بیش از سایر نمازهاست؛ زیرا جز این نیست که تکبیر برای بزرگداشت و تعظیم و تمجید الهی است بپاس آنکه بندگان را هدایت فرموده و عافیت بخشیده است، چنان که خداوند عز و جل خود فرمود: و لتکبروا الله علی ما هداکم و لعلکم تشکرون یعنی: تا خداوند خود را به بزرگی یاد کنید بر اینکه شما را هدایت فرموده است، شاید شما شکر نعمتهای خداوندی را بجا آورید. (من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص ۵۲۲)

انتهای پیام/