استاد انسان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: فرهنگ را نه برای توسعه بلکه برای کم و بیش ویرانی به خدمت می گیریم.

به گزارش ایسنا، نعمت اله فاضلی در نشست علمی تخصصی « خلیج فارس در قرن ۲۱» در دانشگاه آزاد قشم اظهار کرد: وضعیت گفتمان توسعه در بسیاری از مناطق ایران در دو دهه اخیر به سوی نوعی پارادایم فرهنگ گرا با مباحث گردشگری، صنایع فرهنگی، گسترش آموزش عالی و رسانه ها تغییر کرده است و عملا تحولات جامعه ایران به ویژه در دو دهه اخیر به سوی نوعی گفتمان توسعه فرهنگی یعنی توسعه یافتن از طریق گسترش و کاربرد نشانه ها و نمادها از طریق شکل دادن فضاهایی که از راه آن اقتصاد و سیاست از راه فرهنگ شکل بگیرد.

وی ادامه داد: به عقیده من توسعه به تعبیر پیربوردیو جامعه شناس به کار می برد یعنی فرHیند تسهیل تبدیل انواع سرمایه ها به یکدیگر است. این تعریف از من بوده اما با استفاده از رویکرد گئوردیو مفهوم انواع سرمایه ها و نظریه او درباره تبدیل سرمایه ها.

فاضلی افزود: توسعه از نظر من و برنامه ریزی توسعه و مدیریت، تلاش آگاهانه ای است برای اینکه بتوانیم سرمایه های اجتماعی را به سرمایه سیاسی و یا سرمایه سیاسی_ اجتماعی را به سرمایه اقتصادی و همه این سرمایه ها را به سرمایه فرهنگی و بالعکس سرمایه فرهنگی را به سرمایه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تبدیل کنیم.

این استاد بیان کرد: جامعه توسعه یافته جامعه ای است که در آن امکان تبدیل سرمایه ها به یکدیگر آسان تر است. هدف غایی همه تحولات توسعه دست یافتن به توسعه فرهنگی است اما خود این سرمایه های فرهنگی در حقیقت منبع اصلی توسعه در دهه های اخیر هستند.

وی تصریح کرد: راهبردی که امروزه محققان برای توسعه مطرح می کنند بسیج منابع فرهنگی برای هدف های استراتژیک در توسعه است؛ هدف های مشخص و سنجیده.

فاضلی اشاره کرد: اگر بگوییم توسعه در استان هرمزگان یعنی چه؟ توسعه یعنی این که منابع فرهنگی استان را بیابیم. چگونه می توانیم منابع فرهنگی استان را با یکدیگر بسیج کنیم و از طریق آن امکان توسعه را فراهم کنیم.

وی اظهار کرد: در دهه های اخیر چرخش در گفتمان های توسعه در ایران اتفاق افتاده است اما این چرخش نتوانسته است به توسعه پایدار، همه جانبه و فرهنگی منجر شد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: مهم ترین ارزش توسعه فرهنگ این است که توسعه مبتنی بر فرهنگ می تواند به ارزش های ذاتی و غایی منجر شود. توسعه هایی توسعه های پایدارند که به توسعه اقتصادی منجر شود و هم انسان ها از لحاظ وجودی در کانون توسعه هستند و رضایت، تکامل و اخلاق آنها و ارزش های فرهنگی را به طور همزمان در مسیر توسعه به دست آورده اند.

فاضلی ادامه داد: ۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۴ روز ملی خلیج فارس نام گرفت. به عقیده بنده تا توسعه نیافتگی از منطقه هرمزگان و جنوب کشور بیرون نرود در این منطقه بحران خواهیم داشت. مسئله تنها نام خلیج فارس نیست، واقعیت مهم تر این است که باید موقعیت توسعه نیافتگی جنوب کشور از این وضعیت بحرانی خود حداقل اندکی تغییر کند و این اتفاق متأسفانه رخ نداده است.

وی بیان کرد: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری در فروردین ۱۳۹۶ گزارشی را تحت عنوان مسئله شناسی راهبردهای توسعه استان هرمزگان منتشر کرد. در این گزارش آمده است استان هرمزگان، دومین استان دارای بیشترین جمعیت زیر خط فقر در کشور است.

این استاد دانشگاه افزود: هرمزگان از نظر بهداشتی پایین ترین سطح شاخص های سلامت و بهداشت در کشور را دارد. هرمزگان از نظر مسئله های اجتماعی مانند اعتیاد و طلاق و بیکاری و نیز از نظر خشونت جز بحرانی ترین استان های کشور است.

وی ادامه داد: پرسش این است که این آمار نشان دهنده چیست؟ آیا امنیت خلیج فارس تنها با دفاع از عنوان خلیج فارس امکان پذیر است؟ قطعا غیر ممکن است. این خود فریبی بیش نیست که فکر کنیم می خواهیم خلیج فارس و جنوب ایران را از طریق دفاع از نام خلیج فارس حفظ کنیم.

فاضلی اظهار کرد: از سال ۱۳۸۴ وقت آن نرسیده بود که بحران ها، خشم و تنش هایی که زندگی روزمره افراد این منطقه را در برگرفته بود را فضای ملی توجه خود قرار می دادیم؟ اگر این اتفاق می افتاد پس از دو دهه می توانستیم بگوییم ما برای دفاع از خلیج فارس ملت باسواد، تن های سالم، روان های قوی، انسان های شجاع و با اعتماد به نفس به دلیل برخورداری از حقوق شهروندی از خلیج فارس و عنوان آن دفاع کنند.

وی با بیان این که بهتر نبود بسیج دفاع از عنوان خلیج فارس به بسیج افراد مختلف جامعه تبدیل می شد تا متوجه شوند که بهترین استراتژی برای دفاع از خلیج فارس و جنوب ایران این است که فرهنگ جنوب را ارتقا دهیم؟ افزود: روز ملی خلیج فارس فرصتی بود که دولت، مجلس، اساتید دانشگاه را استیضاح کنیم در این خصوص که از ۱۰ اردیبهشت سال گذشته تا ۱۰ اردیبهشت امسال چه مقدار خط فقر، سلامت بهداشت، حقوق شهروندان، چالش ها و بحران های منطقه تغییر کرده است و چه میزان حرکت رو به جلو کرده ایم؟

فاضلی تصریح کرد: هر شهروند باید از خود بپرسد که چرا این منطقه، عقب مانده ترین منطقه ایران از لحاظ شاخص های اجتماعی، بهداشتی، سلامتی، اقتصادی و فرهنگی است؟ پس تنها مسئله شعار دادن نیست و تنها احساسات ناسیونالیسم خود را تحریک کردیم. بهتر است که رگ غیرتمان به جوش بیاید و از خود بپرسیم که شایسته دانشگاهیان این استان است که این چنین بحران های اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی وجود داشته باشد؟

این استاد دانشگاه تاکید کرد: یک بار با خود رو راست باشید و به کودکانی که در خیابان هستند نگاه کنید، به زنان سرپرست و فقیر، وجدان خود را بیدار کنید به جای این که احساسات ناسیونالیستی خود را تحریک کنید احساسات بشردوستانه خود را کمی تحریک کنید و بیدار شوید و با خدای خود سخن بگویید.

وی بیان کرد: تا چه زمانی قرار است در اخبار بشنویم که استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان به عنوان توسعه نیافته ترین استان های ایران است.

فاضلی در پایان گفت: متأسفانه توسعه نیافته ترین استان های کشور، ثروتمندترین استان های کشور هم از نظر منابع طبیعی و هم از نظر قدمت تاریخی و نیز غنای آداب و رسوم و از نظر جمعیت و تمام شاخص های دیگر هستند.



انتهای پیام