صنایع دستی ظرفیت فوق العاده ای درجهت رونق کار و تولید دارد. همچنین نسبت به صنایع دیگر، می توان با صرف هزینه های اندک و امکانات و زیرساخت های بسیار محدودتر، رونق اقتصادی و اشتغال زایی همراه با نشر فرهنگ و هنر، در اقشار مختلف حتی بانوان خانه دار ایجاد کرد.

به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، بیستم خرداد ماه روز جهانی صنایع دستی نام گذاری شده تا بهانه باشد برای پرداخت به هنرمندان و صنعتگرانی که ذوق و سلیقه را با فرهنگ و هنر می آمیزند و اثری خلق می کنند که علاوه بر استفاده های معمول اشیا، حس زیبایی، شکوه و لذت را به مخاطب خود هدیه داده و در گوش جان او از تاریخ، فرهنگ و هنر این مرزوبوم زمزمه می کند.

صنایع دستی ظرفیت فوق العاده ای درجهت رونق کار و تولید دارد و همچنین نسبت به صنایع دیگر، می توان با صرف هزینه های اندک و امکانات و زیرساخت های بسیار محدودتر، رونق اقتصادی و اشتغال زایی همراه با نشر فرهنگ و هنر، در اقشار مختلف حتی بانوان خانه دار ایجاد کرد.

این روزها اوضاع صنایع دستی اصفهان آن چنان بر وفق مراد نیست چراکه افزایش روزافزون قیمت ها و کاهش قدرت خرید مردم، صنایع دستی را به کالایی تجملاتی و لوکس بدل کرده که درصد زیادی از مردم توان خرید آن را ندارند.

سنگ های پیش پای فعالان عرصه صنایع دستی

در این خصوص عباس شیردل با اشاره به عوامل مؤثر در افزایش قیمت ها و موانع پیش روی هنرمندان این عرصه می گوید: افزایش قیمت و کمبود مواد اولیه در حوزه تولید صنایع دستی آزاردهنده است و در قسمت فروش و تجارت، اداره دارایی سنگ های بسیار زیادی جلوی پای هنرمندان می اندازد، اگر یک سری از موانع برطرف شود، فعالیت هنرمندان به بهترین نحو ممکن ادامه پیدا خواهد کرد.

رئیس اتحادیه تولید و فروش صنایع دستی اصفهان ادامه داد: این مشکلات شامل بیمه هنرمندان است که ۴ سال است بیمه شده جدید قبول نمی کنند و یا در مورد اظهارنامه های مالیاتی که از هنرمندان خواسته می شود به جای پر کردن اظهارنامه هنری که شامل بخشودگی ماده ۱۴۲ است، اظهارنامه عادی پر کنند و درواقع این بخشودگی را قبول نداشته و سلیقه ای کار می کنند، از طرفی کارمندان اداره دارایی علاوه بر توجیه نبودن راجع به وظایف و بندهای قانونی، برخورد بسیار ناپسندی با هنرمندان دارند.

وی با اشاره به کمبود مواد اولیه تصریح کرد: به دلیل گران شدن ارز، واردات مواد اولیه در این حوزه از جمله رنگ و لعاب با مشکل مواجه شد که نسبت به چند ماه گذشته مقداری شرایط بهتر شده ولی امیدواریم مشکل کمبود مواد اولیه و هزینه های آن به روال عادی برگشته و تولیدکنندگان بتوانند با قوت بیشتری به کار خود ادامه دهند.

شیردل افزود: طبق مصوبه مجلس، جمع آوری کالاهای خارجی و قاچاق در حوزه صنایع دستی بر عهده یگان حفاظت میراث فرهنگی است که این یگان با همکاری اتحادیه و معاونت صنایع دستی در حال بازرسی و برخورد با متخلفان است به طوری که روز گذشته یک گروه بازرسی مشترک از یگان حفاظت میراث فرهنگی، اتحادیه و معاونت صنایع دستی، دور تا دور میدان امام مستقرشده و سرکشی انجام داند.

قطعا یکی از مؤلفه های حمایت از کار و سرمایه ملی و رونق اقتصادی، مقابله جدی و مؤثر با پدیده قاچاق و واردات بی رویه اجناس مشابه تولید داخلی است که توجه ویژه و عزم جدی مسؤولان مربوطه را می طلبد.

رئیس اتحادیه تولید و فروش صنایع دستی اصفهان در خصوص وجود کالاهای قاچاق خاطرنشان کرد: طبق قانون اگر فروشگاهی دارای جنس قاچاق و یا خارجی باشد، قطعا جمع آوری خواهد شد، البته قابل ذکر است که کالاهای قاچاق در خود میدان وجود ندارد اما در اطراف آن، برخی از اتحادیه های دیگر مجوز داده اند که این امر کاملا خلاف قانون است و گزارش این مورد به اتاق اصناف ارائه خواهد شد.

وی با اذعان به فاصله زیاد قیمت ها از مراکز تولیدی تا فروشگاه ها تأکید کرد: هر فروشنده ای موظف است نهایتا ۱۵ درصد روی قیمت اجناس خود اضافه کند که برخی از آن ها به خاطر گران شدن هزینه، اجازه دارند تا ۳۰ درصد روی اجناس خود اضافه کنند اما بیشتر از این مجاز نیستند و در صورت مشاهده حتما برابر قانون برخورد خواهد شد.

شیردل ابراز داشت: با توجه به افزایش قیمت مواد و به تبع آن افزایش قیمت کالاها و مشکلات اقتصادی در جامعه، قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیداکرده که این عوامل سبب کاهش فروش در بخش صنایع دستی هم شده است.

عرصه تولید صنایع دستی دارای خلاءها و مشکلات بسیاری از جمله لزوم واردات برخی مواد اولیه، نبود کنترل کیفیت آثار، نبود و یا کمبود خلاقیت و نوآوری است و البته تولیدکنندگان این عرصه از حمایت ضعیف مسؤولان، قیمت بالای مواد اولیه و ارزانی اجناس مشابه بی کیفیت خارجی گله دارند.

ضعف کنترل و بازرسی کیفی در صنایع دستی کاملا مشهود است

محمدامین فردوسی با تأکید بر مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی اظهار داشت: وضعیت بازار صنایع دستی در حوزه خرید، فروش، تولید و توزیع کالا با توجه به مشکلات تورم و ارز، به صورت کلی با مشکلات و معضلاتی روبرو است و معمولا تولیدکنندگان صنایع دستی با مشکلات معیشتی روبرو بوده و درآمد کافی ندارند.

تولیدکننده عمده صنایع دستی با تأکید بر اهمیت کیفیت آثار تولیدی اذعان کرد: در مورد کیفیت صنایع دستی، با توجه به اینکه در تمام دنیا محصولات صنعتی و صنایع دستی کنترل و بازرسی می شود ولی این موضوع در ایران ضعیف است و می طلبد صنایع دستی ایران از اساتید باتجربه در هر رشته جهت بازرسی طرح های زیبا و مبتکرانه در زمینه های تولید، صادرات، بسته بندی و مواد اولیه استفاده کنند.

وی قدرت خرید مردم را نسبت به قبل از انقلاب بیشتر دانسته و عنوان کرد: صنایع دستی ایران در ۵ حوزه توریست، تاجر، ارگان های دولتی جهت هدیه، تزئینات منزل و خرید کادو عرضه می شوند، همچنین بعد از انقلاب اسلامی، قدرت خرید مردم بالا رفته به صورتی که اگر قبلا در هر خانه یک قطعه صنایع دستی موجود بود، امروزه وجود صنایع دستی در خانه ها بیشتر شده است.

فردوسی با تشریح عوامل مؤثر در احیای صنایع دستی گفت: نظارت در بحث کیفیت، قیمت و مواد اولیه کار بسیار واجبی است چراکه امروزه با توجه به تورم، قیمت ها مضاعف شده و مواد اولیه به دست مصرف کنندگان نمی رسد، در مرحله اول کنترل کیفی، بسته بندی، تسریع و تسهیل صادرات، ارزان بودن مواد اولیه، قیمت تعاونی مواد اولیه صنایع دستی و جلوگیری از واردات صنایع دستی تقلبی کشورهای دیگر اهمیت دارد چراکه مردم به سمت کالاهای ارزان قیمت می روند.

تولیدکننده عمده صنایع دستی بیان داشت: از مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی واردات قاچاق صنایع دستی از دیگر کشورها است که با ظاهری زیبا و قیمتی ارزان در مغازه های بلورفروشی و جهیزیه فروشی توزیع می شود که انتظار می رود از قاچاق این کالا جلوگیری شود تا صنایع دستی رواج و رونق بهتری پیدا کند چرا که صنایع دستی مؤلفه و ظرفیت های زیادی مانند اشتغال به همراه دارد.

وی همچنین در خصوص فاصله زیاد قیمت خرید صنایع دستی از تولیدکننده تا قیمت فروش به مصرف کننده مطرح کرد: تعداد کمی از فروشندگان با توجه به پرداخت مالیات، بهای بالای برق و اجاره بهای سنگین، صنایع دستی را چند برابر قیمت خرید از تولیدکننده به فروش می رسانند.

ورود اجناس مشابه و بی کیفیت خارجی در بازار، یکی از دغدغه های اصلی تولیدکنندگان و فروشندگان صنایع دستی اصفهان است، همچنین شرایط اقتصادی سال های اخیر در عدم رونق این صنعت نقش بسزایی داشته است.

صنایع دستی کشور به حالت اغما فرورفته است

یکی از تولیدکنندگان پیشکسوت هنر قلم زنی در میدان امام (ره) با گلایه از وضع موجود می گوید: طی چند سال اخیر و با توجه به شرایط اقتصادی به وجود آمده، حوزه صنایع دستی کشور به حالت اغما فرورفته و می توانم به جرات بگویم که اگر با همین رویه پیش برویم مرگ آن نزدیک است.

وی بیان داشت: نه تنها قدرت خرید مردم، بلکه قدرت تولید تولیدکننده هم رو به افول است، از طرفی با کاهش خرید گردشگرها در کشور مواجه هستیم چراکه اگر یک گردشگر برای خرید، پول همراه نداشته باشد، امکان واریز پول از کشور خود را ندارد.

این هنرمند اصفهانی با اشاره به عدم استقبال جوانان برای کار در این عرصه ها مطرح کرد: در گذشته ۳۰ نفر در کارگاه ما مشغول به فعالیت بودند و ما تمام اجناس خود را باکیفیت و هزینه مناسب تولید و عرضه می کردیم اما امروز حتی یک نفر نمی آید برای شاگردی چراکه ترجیح می دهد جوانی و سرمایه اش را در راهی بگذارد که آینده داشته باشد.

وی افول خودباوری را از ثمرات تضعیف صنایع دستی خواند و یادآور شد: ضعف در مدیریت و رسیدگی مسؤولان کشور و همچنین تضعیف حوزه صنایع دستی در بازار بین الملل سبب شده تا دیگر کشورها مانند الجزایر، هند، پاکستان و … خود را بالا بکشند به طوری که برخی ها تصور می کنند این صنایع مربوط به ترکیه است نه ایران.

فروشنده صنایع دستی اصفهان ادامه داد: کشور چین در این حوزه ورود پیداکرده و با تقلب و کاهش کیفیت، به تولید صنایع دستی آن هم صنایعی که اصالتی ایرانی دارد پرداخته، مثلا ماده اصلی در قلم زنی، مس است که امروز قیمت آن نسبت به چند سال گذشته افزایش چشم گیری داشته اما ژاپن این کار قلم زنی را با حلبی انجام می دهد و در بازار ایران با هزینه ای بسیار کمتر عرضه می کند زیرا مثلا برای ساخت یک ظرف قلم زنی، باید فقط ۵۰۰ تومان مس برای آن هزینه کرد اما ژاپن با ۵۰ تومان و با کمترین کیفیت و البته تقلب می سازد و در بازار ایران با استقبال بعضی از فروشندگان روبه می شود.

وی گفت: در اصفهان دو نفر هستند که می توانند این مدل ظروف و نورافشان ها به شکل قلم زنی تولید کنند اما خود من ۸۰ سال سن دارم و با این شرایط توان کار ندارم و حتی در خرج روزانه خودم مانده ام.

رونق صنایع دستی ارتباط مستقیم بارونق اقتصادی و اشتغال زایی منطقه خود داشته و می تواند با حمایت متولیان امر، به صادرات برسد که این کار علاوه بر حمایت از کار و تولید ملی، انتقال فرهنگ و هنر و همچنین جذب سرمایه و گردشگر را هم به دنبال خواهد داشت.

اشتغال بانوان خانه دار بارونق صنایع دستی

رشید نقاش پور در همین راستا با اشاره به اشتغال زایی کار پارچه های قلمکار تصریح کرد: یکی از اهداف تولیدی ما در زمینه سفره و پارچه قلم کار، به کارگیری و اشتغال بانوان در منزل است، در قلمکاری از ۴ رنگ اصلی قرمز، آبی، زرد و مشکی استفاده می شود که دور رنگ آن وارداتی است و از طرفی علاوه برافزایش هزینه رنگ ها، هزینه تولید پارچه ای که بر روی آن نقش زده می شود در چند ماه اخیر افزایش یافته است.

تولیدکننده سفره های قلمکار و نقاش اصفهانی افزود: امسال قدرت خرید مردم و همچنین قدرت تولید تولیدکنندگان کاهش یافته اما استقبال گردشگرها از این صنایع خوب است، درمجموع باید دولت و متولیان حوزه گردشگری فکری به حال صنایع دستی کشور بکنند و حمایتشان را از این حوزه افزایش دهند چرا که این حوزه هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ فرهنگی بسیار بااهمیت است و می تواند زمینه ای باشد تا رونق تولید ملی روز به روز، با کمترین سرمایه افزایش پیدا کند و در کنار مباحث اقتصادی، صادرات این کار یعنی صدور فرهنگ به کشورهای مختلف صورت پذیرد.

در شرایط کنونی، خلاقیت و نوآوری جوانان می تواند راهگشا و حلال بخشی از مشکلات این عرصه باشد، تلفیق سنت و نیاز امروز جامعه با چاشنی هنر و خلاقیت ایرانی به دست جوانان نسیم تازه ای در این دشت فرهنگ و هنر دیرینه می وزد اما همین شور و هنر جوانی قطعا نیاز به مساعدت و پشتیبانی دارد.

دریافت وام های بانکی آن هم با سودهای زیاد برای جوانان بسیار مشکل است

در چکاچک بازار مسگرهای میدان امام (ره) و چشم نوازی قرمز و نارنجی ظروف و تابلوها، مغازه ای توجه انسان را به خود جلب می کند که جوانی آرام آرام با چکش بر دل سخت مس می کوبد و ظروفی می سازد که تقریبا شبیه هیچ کدام از ظرف های مسی معمول نیست.

علی رضا شهبازی بابیان نحوه کار خود تأکید کرد: من در بدو ورود به این کار، سنت شکنی کرده و به تولید کارهای نو و سبک های جدید پرداختم و درو اقع به نوعی سبک سنتی را با سبک مدرن ادغام کردم، استقبال مردم از این سنت شکنی قابل توجه بود و این نشان می دهد حوزه صنایع دستی همانند دیگر صنایع، نیازمند به روز شدن است و من اعتقاددارم باید در کنار حفظ طرح های سنتی، تحول و تغییراتی به وجود آورد و سبک های جدیدی تولید و عرضه کرد.

این مسگر اصفهانی افزود: یکی دیگر از دلایلی که سبب شد تا سبک جدید را وارد کارکنم، ورود مدل ماشینی سبک سنتی در بازار است که طبیعتا هزینه کمتری هم برای تولید و عرضه آن صرف می شود و مردم به جای صنایع دستی، به این صنایع ماشینی رو آورده اند.

وی خاطرنشان کرد: شرایط اقتصادی در ماه های اخیر سبب شده علی رغم استقبال و علاقه زیاد مردم، قدرت خرید کاهش پیدا کند و در این شرایط، تولیدکنندگان از جمله خود بنده، سود کار را کمتر از آنچه که مصوب شده تعیین می کنیم تا مردم بتوانند خرید کنند، اما بازهم مردم توان خرید ندارند.

شهبازی با اشاره به مشکلات صادرات آثار مسی ابراز داشت: در حال حاضر صادرات صنایع دستی به کشورهای دیگر با مشکل مواجه است اما ما توانسته ایم به وسیله واسطه هایی که هستند، این کار را انجام دهیم و آثار مسی را به کشورهای دیگر صادر کنیم اما هیچ حمایتی از سوی دولت برای این حوزه اقتصادی فرهنگی وجود ندارد و هر که در این فضا فعالیت می کند، کاملا خودجوش دارد.

این فعال عرصه صنایع دستی گفت: لازم است که دولتمردان و متولیان اقتصادی و فرهنگی به طور جدی فکری برای این حوزه بکنند تا بیش از این با رکود و حتی مرگ صنایع دستی در کشور مواجه نباشیم، وقتی هم که حرف از حمایت می شود مثالشان وام های بانکی است درحالی که شرایط دریافت این وام ها برای یک جوان تازه کار بسیار دشوار است و اگر هم موفق به دریافت شود، آن قدر بهره ای بانکی زیاد است که تا سال ها باید آن را پرداخت کند.

یکی از عوامل اصلی رونق صنایع دستی، رونق گردشگری است که البته سیاست ها و برنامه ریزی های کارآمد و همچنین تبلیغات از لازمه های این امر خواهد بود.

تبلیغات ما در خصوص تولیدات داخلی ضعیف است

میناکاری یکی از صنایع دستی اصفهان است که موردتوجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است، یکی از هنرمندان میناکار در میدان امام (ره) با معرفی این اثر می گوید: رشته هنری میناکاری بر روی ظروف مسی و در اشکال مختلف با طراحی های متعدد بر روی گلدان، بشقاب، قندان و … انجام می شود و مقاومت آن در مقابل حرارت، شست شو و.. بسیار بالا است.

این تولیدکننده و فروشنده صنایع دستی عنوان کرد: تبلیغات ما در خصوص تولیدات داخلی از جمله صنایع دستی بسیار ضعیف است و این باعث شده تا حتی مردم خودم آن هم آشنایی لازم را با این حوزه نداشته باشند.

ثبات قیمتی که نیست و چرخه تولیدی که باید احیا شود

وی اذعان داشت: در حوزه صنایع دستی چند وقتی است که ثبات قیمتی وجود ندارد و این امر سبب شده تا بازار آن دچار رکود شود، این رشته هنری با این شرایط اگر گردشگر بیاید کمی رونق پیدا می کند و در غیر این صورت بسیار رکود دارد.

در مجموع و به گفته اهالی هنر صنعت یکی از راه های اقتصاد مقاومتی و درون زا، رونق تولید صنایع دستی است که طبیعتا با مبحث گردشگری گره خورده و با نظارت، حمایت، کنترل و جلوگیری از قاچاق، می تواند علاوه بر رونق تولید، اشتغال زایی و جلوگیری از خروج ارز از کشور، باعث جذب سرمایه و ارزآوری هم باشد.

البته به منظور بهبود وضع موجود، نظارت اصولی بر قیمت ها بسیار اهمیت دارد و باید چرخه قیمت مواد اولیه، اجاره بها و هزینه مغازه ها، قیمت خرید از تولیدکننده و قیمت فروش به دقت کنترل و اصلاح شود.

===========

گزارش از: عطیه توسلی

============

انتهای پیام/۶۳۱۰۶/ص۳۰/ق