به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، مسجد جامع عتیق اردبیل معروف به جمعه مسجد از جمله آثار تاریخی مهم شهر اردبیل از عصر سلجوقی است که در ۲۸ خرداد ماه سال ۱۳۱۵ /۱۸ ژوئن ۱۹۳۶ به شماره ۲۴۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

پیشینه تحقیقات باستانشناسی در محوطه باستانی و مسجد جمعه به سال های ۱۳۵۳ و ۱۳۵۷ و ۱۳۶۷ و ۱۳۷۴ می رسد.

مسئول هیئت کاوش طرح پژوهشی این دوره از کاوش های باستان شناختی در محوطه باستانی مسجد جمعه را با هدف تکمیل تحقیقات میدانی پیشین و لایه نگاری توالی دوره ها و یازنگری عرصه و حریم قبلی و تاریخ گذاری شکل گیری و توسعه مسجد و برنامه ریزی جهت ساماندهی و مهیا نمودن زیرساخت های گردشگری مذهبی در راستای اقتصاد گردشگری و تدوین برنامه های حفاظتی راهبردی مسجد و محوطه بیان می کند و می گوید: «بی تردید اطلاعات حاصل از داده ها و مدارک باستانشناسی در کنار بهره مندی از اسناد و منابع تاریخی نه تنها در تکمیل خلاء تحقیقات پیشین محوطه تاریخی مسجد جمعه و تاریخ فرهنگ و تمدن شهر اردبیل در دورههای قبل از اسلام و عصر اسلامی موثر خواهد بود بلکه در تحلیل معمارانه و باستان شناسانه اثر مذهبی مورد نظر و سیر تحول معماری آن نقش اساسی خواهد داشت.»

حسن یوسفی می افزاید: « مهم ترین یافته باستان شناختی تا این لحظه کاوش کشف بقایای معماری شبستان غربی شامل ستون های متعدد این بخش است. براساس شیوه ی ساخت یادآور ستون های مساجد ماقبل سلجوقی(سده های سوم و چهارم هجری) از جمله تاریخانه دامغان و مسجد جامع نایین است و علاوه بر مشخص شدن نقشه مسجد سمت غربی مسجد جمعه، مواد فرهنگی مکشوفه قطعات سفالی متعدد متعلق به دوره های سلجوقی تا عصر قاجاریه است. یکی از مهم ترین یافته های تاریخی سنگ حجاری محرابی که مزین به کلمه متبرک الله می باشد.»

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل نیز با بیان اینکه بزرگترین محوطه کاوش کشور در جمعه کسجد اردبیل در حال مطالعه و انجام عملیات است، می گوید: «محدوده کاوش و خاکبرداری شامل ۱۰ ترانشه در ابعاد ۱۰ در ۱۰ متر است که به مدت بیش از دو ماه است با نظارت هیات کاوش در حال حفاری و مستندنگاری است.»

نادر فلاحی به انجام ۹ پروژه کاوش در ۱۷ ماه گذشته در سطح استان را خاطرنشان کرده و اذعان می کند: «انجام این تعداد کاوش در کشور بینظیر بوده و این مطالعات باعث پرشدن خلاهای بسیاری در داشته های علمی را منجر شده است.»

جمعه مسجد اردبیل یکی از محلات قدیمی مرکز شهر است که تعیین تکلیف این محوطه و ساماندهی آن از مطالبات مردم استان و محققان بود.

گزارش از بهرام آدشیرین پور

انتهای پیام/